Alveringem
Alveringem is een Belgische plaats en gemeente in de Westhoek in de Belgische provincie West-Vlaanderen, gelegen in een rustige plattelandsomgeving, tussen Veurne en Poperinge. De gemeente telt iets meer dan 5.000 inwoners, die Alveringemnaars[1] worden genoemd. Door het zuiden van de fusiegemeente stroomt de IJzer; door Alveringem-centrum loopt de Lovaart.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Geschiedenis
De omgeving van Alveringem werd reeds bezocht door de Romeinen, en in de 5e eeuw werd deze bewoond door de Franken. In de 7e eeuw zouden er zich Saksen gevestigd hebben en ene Adolfried zou aan de Heilige Audomarus zijn goed hebben geschonken. Zo kwam het bezit uiteindelijk aan de Abdij van Sint-Bertinus te Sint-Omaars en ontstond de heerlijkheid het Vrije van Sint-Omaars, een heerlijkheid die afhankelijk was van het kapittel van Sint-Omaars. De eerste vermelding van Alveringem stamt uit 1066. In 1604 verkocht het kapittel een groot deel van de heerlijke rechten aan de kasselrij Veurne.
Begin 14e eeuw vochten vele bewoners van Alveringem in het leger van Nicolaas Zamnnekin tegen de Franse koning en de Graaf van Vlaanderen. Deze opstand eindigde door de Slag bij Kassel van 1328, waarbij de opstandelingen werden verslagen.
De notabele Jacob Donche (sr.), vader van Jacob Donche (jr.), werd circa 1400 in Alveringem geboren en werd in 1446 in de Alveringemse kerk begraven.
De opstanden van de burgers van Veurne maakten dat de notabelen zich op Alveringem terugtrokken, waar vele principaele huysen te vinden waren, waar edellieden woonden of die afhankelijk waren van de Sint-Niklaasabdij te Veurne.
Tweede wereldoorlog
De gemeente werd op 23 mei 1940 bezet door het Duitse leger en bevrijd op 7 september 1944. In de speciale Nacht und Nebel concentratiekampen werd minstens één weerstander uit de gemeente ter dood gebracht door onthoofding.[2]
Kernen
De gemeente Alveringem is een dunbevolkte gemeente waarvan de bevolking de laatste decennia nog terugloopt. Op het uitgestrekte grondgebied bevinden zich negen deelgemeenten, alle landelijke dorpen. De grootste deelgemeente is Alveringem zelf, de hoofdgemeente, dat in het noordoosten van de gemeente ligt. In 1971 werden bij gemeentelijke fusies de dorpjes Hoogstade, Oeren en Sint-Rijkers aan Alveringem toegevoegd. In 1977 kwamen er ook de toenmalige gemeentes Leisele en Stavele bij. Tot Leisele behoorden sinds 1971 ook de dorpjes Gijverinkhove en Izenberge; aan Stavele was dat jaar ook Beveren-aan-de-IJzer gehecht. De nieuwe fusiegemeente telde sinds 1977 zo negen landelijke deelgemeentes. Net ten oosten van de dorpskern van Alveringem ligt het gehucht Fortem aan de Lovaart.
# | Naam | Oppervlakte (km²) | Bevolking (31-12-2008) |
---|---|---|---|
I | Alveringem | 18,98 | 1599 |
II | Oeren | 2,89 | 51 |
III | Sint-Rijkers | 3,72 | 110 |
IV | Izenberge | 4,51 | 367 |
V | Leisele | 15,38 | 809 |
VI | Hoogstade | 5,66 | 371 |
VII | Gijverinkhove | 3,92 | 320 |
VIII | Beveren | 12,35 | 691 |
IX | Stavele | 12,63 | 660 |
- Bron: Gemeente Alveringem
De gemeente Alveringem grenst door zijn landelijke uitgestrektheid aan een groot aantal kleine dorpjes:
|
|
Kaart
Bezienswaardigheden
- De kerk en parochie van Alveringem-centrum zijn genoemd naar Sint-Audomarus. De laatgotische Sint-Audomaruskerk uit de 16de-17de eeuw werd na beschadiging in de Eerste Wereldoorlog hersteld en is een beschermd monument sinds 1971. De driebeukige hallenkerk heeft een 46 meter hoge toren. De Vlaamse priester Cyriel Verschaeve ligt rond de kerk begraven, evenals de Brusselse socialistische ex-minister Hendrik Fayat.
- Het gemeentehuis werd eveneens zwaar beschadigd in de Eerste Wereldoorlog. Na de oorlog werd het afgebroken en werd er een nieuw gebouw opgetrokken, ontworpen in Vlaamse neostijl door architect C. Van Elslande. Het werd geopend in 1922 en deed dienst als gemeentehuis tot de fusies van 1977. Nu doet het gebouw dienst als openbare bibliotheek. Op de bovenverdieping zijn de kantoren van het OCMW gevestigd.
- Hof van Wychhuus, voormalige kasteelhoeve, van oorsprong 17e-eeuws.
- Hof ter Walle op de plaats van een voormalig kasteeltje.
- Sint-Annakapel van 1735, met gepolychromeerde Sint-Anna-te-Drieën, mogelijk 17e-eeuws.
- Het Mout- & Brouwhuis De Snoek, het "museum van dorst" in Fortem.
- Kapelanij Verschaeve, museum over de Eerste Wereldoorlog en de controversiële rol van Cyriel Verschaeve, die van 1911-1939 onderpastoor van Alveringem was.
Natuur en landschap
Alveringem ligt ten westen van de Lovaart op een hoogte van ongeveer 8 meter.
Economie
Alveringem is een landbouwdorp. Vroeger kende men er ook enkele wolkaarderijen en een dakpannenfabriek. De laatste bevond zich te Pannendorp en was in bedrijf tijdens de 18e en 19e eeuw.
Demografische ontwikkeling
- Bron:NIS en Gemeente Alveringem - Opm:1806 t/m 1991=volkstellingen; 1999 en 2005=inwoneraantal op 1 januari
- 1971: aanhechting van Hoogstade, Oeren en Sint-Rijkers
- 1977: aanhechting van Leisele en Stavele
Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.
- Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Politiek
Structuur
Burgemeesters
- 1803-1813 : Félicien Patrice Decae
- 1813-1817 : Charles Allaert
- 1817-1826 : Jean Baptist Vandenberghe
- 1826-1831 : Jan Baptist Follet
- 1831-1832 : Henri Decae
- 1832-1872 : Leo Amatus Benedictus Groensteen
- 1872-1878 : Carolus Demolder
- 1879-1885 : Petrus Albertus Delva
- 1885-1889 : Arthur De Ruysscher
- 1890-1893 : Petrus Albertus Delva
- 1894-1912 : Henricus Benedictus Bruynooghe
- 1913-1914 : Justinus Verschave
- 1914-1939 : Henricus Ludovicus Opsomer
- 1939-1944 : Renatus Joseph Tanghe
- 1944-1945 : Henricus Leopoldus Debaecke
- 1945-1964 : Sylvain Degheele
- 1964-1976 : Willy Debaenst
- 1977-1982 : Fernand Feys
- 1983-2000 : Valère Quaghebeur
- 2001-2006 : Marc Wackenier
- 2007-... : Gerard Liefooghe
2013-2018
Burgemeester is Gerard Liefooghe (Gemeentebelangen). Hij leidt een coalitie bestaande uit Gemeentebelangen en CD&V. Samen vormen ze de meerderheid met 9 op 15 zetels.
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976
Partij | 10-10-1976[3] | 10-10-1982 | 9-10-1988 | 9-10-1994 | 8-10-2000 | 8-10-2006[4] | 14-10-2012[5] | 14-10-2018 | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stemmen / Zetels | % | 17 | % | 17 | % | 17 | % | 15 | % | 15 | % | 15 | % | 15 | % | 17 |
CVP1/CD&V2 | 51,331 | 10 | 43,681 | 8 | 43,351 | 8 | - | - | - | 22,032 | 3 | - | ||||
CD&V+N-VA | - | - | - | - | - | 24,08 | 3 | - | - | |||||||
N-VA | - | - | - | - | - | - | 11,44 | 1 | - | |||||||
SP | 7,51 | 0 | 5,77 | 0 | - | - | - | - | - | - | ||||||
Volks B | - | - | 5,03 | 0 | - | - | - | - | - | |||||||
NIEUW | - | - | - | 35,51 | 5 | - | - | - | - | |||||||
P.R.O. | - | - | - | - | 18,86 | 2 | 36,09 | 6 | 30,01 | 5 | - | |||||
NieuwB. | - | - | - | - | 38,11 | 6 | - | - | - | |||||||
Gemeentebelangen | 41,16 | 7 | 50,55 | 9 | 51,62 | 9 | 64,49 | 10 | 43,03 | 7 | 39,83 | 6 | 36,52 | 6 | - | |
Gemeentebelangen + CD&V | - | - | - | - | - | - | - | 59,7 | 10 | |||||||
Pro & N-VA | - | - | - | - | - | - | - | 40,3 | 7 | |||||||
Totaal stemmen | 3941 | 3744 | 3692 | 3505 | 3442 | 3576 | 3626 | 3743 | ||||||||
Opkomst % | 95,35 | 96 | 94,93 | 97,33 | 96,59 | 96,8 | ||||||||||
Blanco en ongeldig % | 2,66 | 2,83 | 3,66 | 4,71 | 4,94 | 5,23 | 3,34 | 5,6 |
De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt
Verkeer en vervoer
De landelijke gemeente wordt door één grote weg doorsneden, namelijk de steenweg N8 tussen de steden Ieper en Veurne. Deze weg zorgt voor de ontsluiting van Alveringem-centrum de meeste deelgemeenten, en voor aansluiting op de snelwegen in Ieper en Veurne. De N364 doorkruist de gemeente in oost-west-richting, en zorgt voor verbinding met Diksmuide en voor de bereikbaarheid van de meest westelijke deelgemeenten tegen de Franse grens. Deze weg sluit vlak voor de grens aan op de secundaire weg naar Sint-Winoksbergen (Bergues). Vanuit Gijverinkhove is er een secundaire weg naar Hondschote.
Nabijgelegen kernen
Oeren, Sint-Rijkers, Pollinkhove, Lo, Oudekapelle, Vinkem, Izenberge
Externe link
Bekende (ex-)inwoners
- Jacob Donche sr. (Alveringem, ca. 1400 - aldaar, 20 maart 1446), vergezelde Filips de Goede in 1423 om te vechten tegen de Franse troonopvolger en werd in 1434 schepen van Kasselrij Veurne. Hij was de vader van Jacob Donche.
Bronnen, noten en/of referenties
|
Zie de categorie Alveringem van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
Gemeenten in de provincie West-Vlaanderen | ||
---|---|---|
Alveringem · Anzegem · Ardooie · Avelgem · Beernem · Blankenberge · Bredene · Brugge · Damme · De Haan · De Panne · Deerlijk · Dentergem · Diksmuide · Gistel · Harelbeke · Heuvelland · Hooglede · Houthulst · Ichtegem · Ieper · Ingelmunster · Izegem · Jabbeke · Knokke-Heist · Koekelare · Koksijde · Kortemark · Kortrijk · Kuurne · Langemark-Poelkapelle · Ledegem · Lendelede · Lichtervelde · Lo-Reninge · Menen · Mesen · Meulebeke · Middelkerke · Moorslede · Nieuwpoort · Oostende · Oostkamp · Oostrozebeke · Oudenburg · Pittem · Poperinge · Roeselare · Ruiselede · Spiere-Helkijn · Staden · Tielt · Torhout · Veurne · Vleteren · Waregem · Wervik · Wevelgem · Wielsbeke · Wingene · Zedelgem · Zonnebeke · Zuienkerke · Zwevegem |