Kortemark

**Kortemark**
	Gemeente in België
	;
	Geografie
Gewest	Vlaanderen
Provincie	West-Vlaanderen
Arrondissement	Diksmuide
Oppervlakte; – Onbebouwd; – Woongebied; – Andere	55 km² (2017); 83,47%; 8,41%; 8,13%
Coördinaten	51° 2' NB, 3° 3' OL
	Bevolking (bron: AD Statistiek)
Inwoners; – Mannen; – Vrouwen; – Bevolkingsdichtheid	12.616 (01/01/2019) ; 49,94% ; 50,06% ; 229,38 inw./km²
Leeftijdsopbouw; 0-17 jaar; 18-64 jaar; 65 jaar en ouder	(01/01/2019); 19,24%; 59,36%; 21,4%
Buitenlanders	2,17% (01/01/2019)
	Politiek en bestuur
Burgemeester	Karolien Damman (Open Vld)
Bestuur	Open Vld, CD&V
Zetels; CD&V; Samen Sterk; Open Vld; sp.a; N-VA; Eerlijk en bezorgd;	23; 8; 2; 9; 1; 2; 1;
	Economie
Gemiddeld inkomen	16.884 euro/inw. (2016)
Werkloosheidsgraad	2,96% (jan. 2019)
	Overige informatie
Postcode; 8610; 8610; 8610; 8610	Deelgemeente; Kortemark; Handzame; Werken; Zarren
Zonenummer	051
NIS-code	32011
Politiezone	Polder
Hulpverleningszone	Westhoek
Website	www.kortemark.be
	Detailkaart
	ligging binnen het arrondissement Diksmuide; in de provincie West-Vlaanderen
Portaal	België

Kortemark is een plaats en gemeente in de Belgische provincie West-Vlaanderen. De gemeente telt ruim 12.000 inwoners.

Kortemark is gelegen in de vallei van de Krekebeek, een vertakking van de IJzer. In de deelgemeente Handzame verandert de naam in Handzamevaart.

Sint-Bartholomeuskerk

Geschiedenis

In de omgeving van Kortemark werden archeologische onderzoekingen verricht naar enkele grafheuvels uit de bronstijd. Ook werd materiaal uit de La Tène-periode aangetroffen. Enkele artefacten uit het mesolithicum werden eveneens gevonden.

De eerste vermelding van het huidige dorp is uit 1063 als "Merck" (afgebakend gebied binnen onbebouwde gronden). Een latere vermelding, uit 1281, had betrekking op de overdracht aan graaf Gwijde van Dampierre onder de naam "Courtemarck".[1] Aldus ontstond Kortemark op de rand van het overstromingsgebied van de huidige Handzamevaart.

De gronden in de omgeving waren in handen van de Graaf van Vlaanderen en werden in de 11e eeuw uitgegeven als heerlijkheid aan de familie Van Oudenaarde. In 1281 werd Kortemark verkocht aan Gwijde van Dampierre en werd onderdeel van het Land van Wijnendale. De kerkelijke rechten (patronaatsrecht en tiendrecht) waren in bezit van de Sint-Salvatorabdij te Ename.

De godsdiensttroebelen einde 16e eeuw leidden tot de verwoesting van de kerk en de ontvolking van de streek. Ook in de 17e eeuw vonden veel krijgsverrichtingen plaats, vooral met Franse troepen. Kortemark lag een tijd lang tegen Frans gebied aan (1678-1697). Na 1713 kwam een einde aan de voortdurende oorlogen en kwam ook Kortemark onder Oostenrijks bewind. In 1818 bevonden zich te Kortemark zes brouwerijen, twee lijnwaadfabriekjes gebaseerd op thuisweverij, twee steenbakkerijen, een leerlooierij, een tiental windmolens en een drietal rosmolens. In 1835 kwam de eerste stoommachine, welke bij de Ellemolen werd geplaatst. Nadat in 1858 het station Kortemark werd geopend nam de bouwactiviteit sterk toe en ontstonden er nieuwe steenbakkerijen. Ook andere industrie vestigde zich, zoals een stoomzagerij (1906) en de groenteconservenfabriek "Aurora" (1907), opgericht door Aimé Talpe. Deze fabriek was een belangrijke werkgever in de streek.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog legden de Duitsers in de buurt van Kortemark enkele verdedigingslinies aan. Op 14 oktober 1918 werd Kortemark bevrijd door het 10e Linieregiment.

De wederopbouwperiode leidde onder meer tot de bouw van een nieuwe kerk. Ook werd een vlasfabriek gesticht, Deprez genaamd. De houtzagerij en de steenfabrieken werden weer gestart, en met name steenfabriek Desimpel werd gemoderniseerd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd onder meer het station door de Engelsen gebombardeerd. Op 7 september 1944 werd Kortemark bevrijd door Canadezen, Polen en Engelsen.

Kernen

Kortemark bestaat naast de hoofdgemeente Kortemark nog uit de deelgemeentes Werken, Zarren en Handzame. Tot Handzame behoort ook de kleine parochie Edewalle. In het oosten van Kortemark-centrum ligt het gehucht Kortemark-Elle. Voorts liggen nog verschillende kleine gehuchten verspreid over de gemeente, waaronder Markhove, Pereboom, Huilaert , De Sneppe en Bescheewege.

#	Naam	Oppervlakte	Bevolking (1999)
I	Kortemark	20,51	6.068
II (V)	Handzame - Handzame - Edewalle	13,63	3.051
III	Zarren	11,20	2.061
IV	Werken	9,65	1.050

De gemeente Kortemark grenst aan volgende dorpen:

a. Torhout (stad Torhout) en zijn gehucht Sint-Henricus
b. Gits (gemeente Hooglede)
c. Hooglede (gemeente Hooglede) en zijn gehucht Sint-Jozef
d. Staden (gemeente Staden)
e. Houthulst (gemeente Houthulst)
f. Klerken (gemeente Houthulst)
g. Esen (stad Diksmuide)
h. Vladslo (stad Diksmuide)
i. Bovekerke (gemeente Koekelare)
j. Koekelare (gemeente Koekelare)
k. Ichtegem (gemeente Ichtegem)

Kaart

Kortemark, deelgemeenten en buurgemeenten. De gele gebieden zijn bebouwde kernen.

Bezienswaardigheden

De Sint-Bartholomeuskerk
De Koutermolen aan de Koutermolenstraat is een standaardmolen die in 1789 volledig werd herbouwd en sinds 1944 beschermd is.
Domein Krekemeersen
Het fietspad van het Kortemarkse gemeentehuis tot in Zarren. Vooral voor vogelspotters is het een aanrader, want het pad loopt langs een beschermingszone voor verschillende vogelsoorten.
Fietsen en wandelroute oude spoorweg Kortemark Ieper.

Natuur en landschap

Het gebied van de deelgemeente valt uiteen in drie onderdelen: het noorden hoort tot Zandig Vlaanderen met de kom op ongeveer 9 meter hoogte. Het zuiden hoort tot Zandlemig Vlaanderen en wel het Plateau van Tielt, met hoogten tot 25 meter. Hiertussen bevindt zich de vallei van de Krekebeek, die overgaat in de Handzamevaart. De hoogte neemt hier af tot 3 meter. De Krekebeek wordt gevormd door de samenvloeiing van Kasteelbeek, Grijsperrebeek en Spanjaardbeek.

In de omgeving vindt men de volgende natuurgebieden:

Vallei van de Handzamevaart (beschermd)
De Ruidenberg
Krekemeersen

Economie

Kortemark is bekend om zijn voormalige (en nu gesloopte) brouwerij en steenbakkerij. In Brouwerij Louwaege werden onder meer de bieren Akila, Hapkin en Flandrien gebrouwen. De brouwerij werd echter intussen gesloopt met uitzondering van de schoorsteen.

Demografische evolutie

Bron:NIS - Opm:1806 t/m 1970=volkstellingen op 31 december; vanaf 1977= inwoneraantal per 1 januari
1977: aanhechting van Handzame en Zarren-Werken (+34,49 km² met 6.405 inwoners)

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Economie

In de gemeente is er vooral landbouwactiviteit en verwerkt men diepvriesgroenten. Er is ook een secundaire school het MMI (Margaretha Maria Instituut) met zo'n 1200 leerlingen, waar zowel ASO als TSO en BSO wordt aangeboden.

Verkeer

Kortemark heeft een relatief belangrijk treinstation. De rechtstreekse NMBS-verbinding met Gent, Brussel en Leuven zorgt ervoor dat heel wat pendelaars en studenten van dit station gebruikmaken. Op zondagavonden wemelt dit station dan ook van de kotstudenten die vertrekken richting hun respectievelijke studentensteden.

Politiek

Structuur

Kortemark		Supranationaal	Nationaal	Gemeenschap	Provincie	Arrondissement	Provinciedistrict	Kanton	Gemeente
Administratief	Niveau	Europese Unie	België	Vlaanderen	West-Vlaanderen	Diksmuide			Kortemark
	Bestuur	Europese Commissie	Belgische regering	Vlaamse regering	Deputatie				Gemeentebestuur
	Raad	Europees Parlement	Kamer van volksvertegenwoordigers	Vlaams Parlement	Provincieraad				Gemeenteraad
Kiesomschrijving		Nederlands Kiescollege	Kieskring West-Vlaanderen			Oostende-Veurne-Diksmuide	Veurne-Diksmuide	Diksmuide	Kortemark
Verkiezing		Europese	Federale	Vlaamse	Provincieraads-				Gemeenteraads-

Burgemeesters

2013-2018

Sinds 1 januari 2013 wordt Kortemark bestuurd door Open VLD en CD&V. Samen vormen ze de meerderheid met 17 op 23 zetels met als burgemeester Toon Vancoillie van Open Vld.

De schepenen zijn: Rik Waeyaert Rik (CD&V), Stefaan Vercooren (Open Vld), Karolien Damman (CD&V), Johan Braem (Open Vld), Luc Vandermeersch (CD&V), Christine Logghe (OCMW-voorzitter - CD&V)

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij	10-10-1976[2]		10-10-1982[2]		9-10-1988[2]		9-10-1994[2]		8-10-2000[2]		8-10-2006[3]		14-10-2012[4]		14-10-2018
Stemmen / Zetels	%	23	%	23	%	23	%	23	%	23	%	21	%	23	%	23
CVP¹/CD&V²	44,81¹	11	51,04¹	13	57,16¹	14	39,49¹	10	40,32¹	10	31,85²	8	27,77²	8	34,2²	9
N-VA	-		-		-		-		-		-		9,47	2	9,7	2
VU	11,16	2	7,06	1	-		-		-		-		-		-
VLD¹/Open Vld²	-		-		-		34,4¹	9	43,09¹	10	23,02¹	5	30,61²	9	34,1²	9
SP¹/sp.a²/Content	10,81¹	2	21,29¹	5	14,53¹	3	18,46¹	4	16,59¹	3	12,16²	2	7,3²	1	9,7	1
Vlaams Belang	-		-		-		-		-		6,25	0	3,12	0	-
GB	33,22	8	20,61	4	-		-		-		-		-		-
NIEUW	-		-		28,31	6	-		-		-		-		-
DRAXXX	-		-		-		5,22	0	-		-		-		-
HSD	-		-		-		2,45	0	-		-		-		-
Samen Sterk	-		-		-		-		-		26,72	6	10,32	2	-
Eerlijk&Bezorgd	-		-		-		-		-		-		11,4	1	12,4	2
Totaal stemmen	8680		8910		9141		9055		9200		9244		9281		9405
Opkomst %					96,88		95,18		95,37		96,33		94,90		94,5
Blanco en ongeldig %	2,51		3,88		3,11		4,32		5,38		4,22		5,45		5,6

De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.

Bekende inwoners

Désiré Mergaert, kunstschilder (1829-1890)
Jules van Haute, diplomaat voor België (1880-1953)
Gustaaf Sap, minister en voormalige hoogleraar aan de KU Leuven (1886-1940)
Firmin Deprez, studentenleider en IJzersymbool (1890-1916)
Azer Moenaert (1893-1977), componist, beiaardier en trombonist
Aimé Desimpel, industrieel en politicus (1941-2002)
Gerrit Defreyne, politicus
Firmin Dupulthys, oud-burgemeester
Toon Vancoillie, burgemeester
Elsje Helewaut, zangeres
Sven Decaesstecker, paralympisch zwemmer
Nick Ervinck, kunstenaar
Louis Talpe, acteur bekend als "Mega Toby"
Brecht Dejaegere, voetballer en sinds 2015 ereburger van Kortemark
Wouter Mattelin, radiopresentator en gitaarbouwer
Andreas Vanpoucke, kunstschilder

Partnersteden

Nabijgelegen kernen

Sint-Henricus, Gits, Hooglede, De Geite, Handzame, Edewalle, Torhout, Wijnendale

Zie ook

Externe links

Bronnen, noten en/of referenties

Gemeentegids 2018 (Touristische folder), pagina 7, kopje Kortemark
1976-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken
Gegevens 2006: http://www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2006
Gegevens 2012: www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2012

Zie de categorie Kortemark van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

	Gemeenten in de provincie West-Vlaanderen
Alveringem · Anzegem · Ardooie · Avelgem · Beernem · Blankenberge · Bredene · Brugge · Damme · De Haan · De Panne · Deerlijk · Dentergem · Diksmuide · Gistel · Harelbeke · Heuvelland · Hooglede · Houthulst · Ichtegem · Ieper · Ingelmunster · Izegem · Jabbeke · Knokke-Heist · Koekelare · Koksijde · Kortemark · Kortrijk · Kuurne · Langemark-Poelkapelle · Ledegem · Lendelede · Lichtervelde · Lo-Reninge · Menen · Mesen · Meulebeke · Middelkerke · Moorslede · Nieuwpoort · Oostende · Oostkamp · Oostrozebeke · Oudenburg · Pittem · Poperinge · Roeselare · Ruiselede · Spiere-Helkijn · Staden · Tielt · Torhout · Veurne · Vleteren · Waregem · Wervik · Wevelgem · Wielsbeke · Wingene · Zedelgem · Zonnebeke · Zuienkerke · Zwevegem België: Provincies · Gemeenten

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] Gemeentegids 2018 (Touristische folder), pagina 7, kopje Kortemark

[fgov-2] 1976-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken

[3] Gegevens 2006: http://www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2006

[4] Gegevens 2012: www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2012