Verslaggevers Zonder Grenzen

Verslaggevers Zonder Grenzen (VZG, ook wel Reporters Zonder Grenzen, Frans: Reporters sans frontières, Engels: Reporters Without Borders - RWB, Spaans: Reporteros Sin Fronteras - RSF) is een internationale niet-gouvernementele organisatie die onderzoek doet naar persvrijheid, en deze wil bevorderen.

Reporters sans frontières (Reporters without borders)
Logo Verslaggevers Zonder Grenzen
Geschiedenis
Opgericht1985
OprichterRobert Ménard
Structuur
WerkgebiedWereldwijd
HoofdkantoorParijs
TypeNGO, non-profit (1995)[1]
DoelPersvrijheid
Media
Websitehttps://rsf.org/ rsf.org
Portaal    Politiek

De organisatie beschouwt zichzelf als onafhankelijk, en geniet een consultatieve status[2] bij de Verenigde Naties, UNESCO, de Raad van Europa en de Internationale Organisatie van de Francofonie.[1] VZG werd opgericht in 1985 door de Fransman Robert Ménard, die er ook tot 2008 leiding aan gaf.

Persvrijheid

Alhoewel het een kleine organisatie is, wordt VZG erkend omwille van haar regelmatige rapporten en persberichten over de persvrijheid.[3]

De organisatie zegt haar inspiratie te halen uit Artikel 19 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens uit 1948, dat aan iedereen "recht op vrijheid van mening en meningsuiting" geeft, evenals het recht om "ongeacht grenzen inlichtingen en denkbeelden op te sporen, te ontvangen en door te geven."[4] Deze rechten zijn bevestigd in verschillende afspraken en verklaringen over de hele wereld. In Europa is het recht vervat in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en Fundamentele Vrijheden uit 1950.

2020 Press Freedom Index[5]

 Zeer ernstige situatie

 Moeilijke situatie

 aanwijsbare problemen

 Situatie bevredigend

 Goede situatie

 Niet gerangschikt / Geen data


In september 2005 publiceerde de organisatie het "Handbook for Bloggers and Cyber-Dissidents". Het geeft technische tips om anoniem te starten met een blog en de censuur te omzeilen. Het bevat bijdragen van gerenommeerde journalisten als Dan Gillmor, Jay Rosen en Ethan Zuckerman.

VZG is lid van de International Freedom of Expression Exchange (Internationale Vrijheid van Meningsuiting-uitwisseling), een virtueel netwerk van niet-gouvernementele organisaties dat wereldwijd het recht op vrije meningsuiting bewaakt, en campagnes voert om journalisten, schrijvers en anderen te verdedigen, die worden vervolgd voor het uitoefenen van hun recht op vrije meningsuiting.

Onderscheidingen

In 2005 kreeg de organisatie, samen met Cubaanse protestbeweging Dames in het Wit en de Nigeriaanse advocate en strijdster voor de mensenrechten Hauwa Ibrahim, de Sacharovprijs voor de Vrijheid van Denken van het Europees Parlement. De Sacharovprijs is bestemd voor personen en organisaties die zich wijden aan de bescherming van de rechten en fundamentele vrijheden van de mens.[6]

In 2009 kreeg de organisatie de Human Dignity Award van de Roland Bergerstichting, samen met de Iraanse mensenrechtenactiviste Dr. Shirin Ebadi. De 'Human Dignity Award' wordt uitgereikt aan personen die zich succesvol hebben ingezet voor het respecteren, promoten en beschermen van de menselijke waardigheid en de mensenrechten.

Kritiek

Niet iedereen aanvaardt de neutraliteit of objectiviteit van VZG. Een belangrijk deel van de inkomsten van de organisatie (19 %) komt van Westerse regeringen en organisaties,[7][8] en sommige waarnemers stellen een sterke overeenkomst vast tussen de positie van VZG en die van deze landen in een aantal controversiële gevallen.[9] VZG heeft echter ook reeds openlijk kritiek geleverd op Westerse landen voor hun behandeling van verslaggevers (vb. de V.S.-bezetting van Irak).

Pro-Castro-groepen zijn zeer kritisch. Lucie Morillon, de vertegenwoordiger van VZG in Washington, verklaarde in een interview op 29 april 2005 dat de organisatie geld ontvangt van het "Center for a Free Cuba" uit Washington (50.000 dollar in 2004), en dat een contract met Otto Reich,[10] de "Special Envoy to the Western Hemisphere" van het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken, hen verplicht in Europa informatie te verspreiden over repressie tegen journalisten in Cuba. De organisatie ontkent echter dat haar campagne over Cuba - op radio en televisie, paginagrote advertenties in Franse dagbladen, affiches, pamfletten op luchthavens, en de bezetting, in april 2003, van het Cubaanse toerismebureau in Parijs - iets met deze betalingen te maken had.[11]. 1,3% van het budget van de organisatie is afkomstig uit deze bron.[12] Bovendien ontvangt VZG gratis publiciteit van Saatchi and Saatchi, lid van het vierde marketing- en public relations-conglomeraat ter wereld, de Publicis groep. Daarbij wordt gezegd dat Publicis onder haar belangrijke klanten Bacardi telt, dat vooroploopt in de financiering van anti-Castro-groepen.[13]. Een rechtbank verbood VZG om een afbeelding van Che Guevara te gebruiken waarop auteursrecht rustte.[14] Ze werd omschreven als een "ultrareactionaire" organisatie door het Cubaanse dagblad Granma.

Critici stellen vragen rond de methodologie die VZG gebruikt voor het opstellen van haar jaarlijkse rangschikking naar persvrijheid, en haar gebrekkige kennis van de wetgeving in de vermelde landen.[15]

Wereldwijde index persvrijheid

VZG publiceert - sedert 2002[16] - een jaarlijkse rangschikking van landen, gebaseerd op een inschatting door de organisatie van de persvrijheid. Kleine landen als Malta of Andorra worden niet onderzocht.

Het rapport is gebaseerd op een vragenlijst die wordt gezonden aan partner-organisaties van Verslaggevers zonder Grenzen (14 vrije-meningsbewegingen op vijf continenten), aan haar 130 correspondenten over de hele wereld, en aan journalisten, wetenschappers, juristen en mensenrechtenactivisten.

Op de lijst komen vragen voor over directe aanvallen op journalisten en de media, maar ook voor andere, minder directe vormen van druk op de vrije pers. VZG merkt daarbij op dat de index alleen een beeld geeft van de persvrijheid, en niet de journalistieke kwaliteit aangeeft. Ten gevolge van deze methodologie, gebaseerd op individuele percepties, zijn er vaak grote verschillen tussen de rangschikking van een bepaald land over de verschillende jaren. Bij het bepalen van de rangschikking wordt ook rekening gehouden met de druk op journalisten door niet-officiële groepen, zoals de Baskische ETA in Spanje of drukkingsgroepen, die een echte bedreiging voor de persvrijheid kunnen vormen.

Een hoger rangnummer komt overeen met meer beperkingen op de persvrijheid.

Jaarlijkse rangschikking van landen naar persvrijheid
gepubliceerd door Verslaggevers Zonder Grenzen
Meeste vrijheid                                    Minste vrijheid
RangLandIndex
200620062005200420032002
1 Finland0,500,500,500,500,50
1 IJsland0,500,500,500,500,50
1 Ierland0,500,500,502,831,00
1 Nederland0,500,500,500,500,50
5 Tsjechië0,751,003,502,5011,25
6 Estland2,001,502,002,50 
6 Noorwegen2,000,500,500,500,50
8 Slowakije2,500,750,502,50 
8 Zwitserland2,500,500,502,504,25
10 Hongarije3,002,006,003,336,50
10 Letland3,002,501,002,25 
10 Portugal3,004,834,505,171,50
10 Slovenië3,001,002,253,004,00
14 België4,004,004,001,173,50
14 Zweden4,002,002,001,501,50
16 Oostenrijk4,502,503,252,757,50
16 Bolivia4,509,6720,009,6714,50
16 Canada4,504,503,331,830,75
19 Bosnië en Herzegovina5,007,003,676,8312,50
19 Denemarken5,000,500,501,003,00
19 Nieuw-Zeeland5,002,000,672,83 
19 Trinidad en Tobago5,002,002,001,00 
23 Benin5,505,505,505,256,00
23 Duitsland5,504,002,001,331,50
23 Jamaica5,507,504,173,33 
26 Namibië6,005,5010,0011,008,00
27 Litouwen6,504,503,002,83 
27 Verenigd Koninkrijk6,505,176,004,256,00
29 Costa Rica6,678,507,633,834,25
30 Cyprus (Republiek Cyprus)7,505,5022,0020,83 
31 Zuid-Korea7,757,5011,139,1710,50
32 Griekenland8,004,007,006,005,00
32 Mauritius8,007,5010,507,259,50
34 Ghana8,5015,0013,508,7523,00
35 Australië9,006,509,509,253,50
35 Bulgarije9,0010,258,006,509,75
35 Frankrijk9,006,253,504,173,25
35 Mali9,008,0012,8311,0012,50
39 Panama9,5015,0014,509,7515,50
40 Italië9,908,679,009,7511,00
41 El Salvador10,005,756,006,838,75
41 Spanje10,008,339,007,677,75
43 Taiwan10,5012,2514,2512,009,00
44 Zuid-Afrika11,256,505,003,337,50
45 Kaapverdië11,506,008,758,2513,75
45 Noord-Macedonië11,508,7511,259,67 
45 Mozambique11,5010,5016,2514,0023,50
45 Servië en Montenegro11,5014,8320,1321,3320,75
49 Chili11,6311,7510,006,836,50
50 Israël12,0010,008,008,0030,00
  Grenada  12,00  
51 Japan12,508,0010,008,007,50
52 Dominicaanse Republiek12,7512,256,7517,00 
53 Botswana13,0014,0011,5013,00 
53 Kroatië13,0012,8311,8316,508,75
53 Tonga13,0014,5038,17  
53 Verenigde Staten (Amerikaans territorium)13,009,504,006,004,75
57 Uruguay13,759,7510,004,006,00
58 Fiji14,0014,0016,0011,50 
58Hongkong14,008,257,5011,004,83
58 Polen14,0012,506,836,177,75
58 Roemenië14,0016,1717,8311,5013,25
62 Centraal-Afrikaanse Republiek14,5019,7532,5032,7521,50
62 Noord-Cyprus14,5012,50 
62 Guinee-Bissau14,5017,0023,5035,2530,25
62 Honduras14,5018,0011,7514,17 
66 Madagaskar15,0024,5018,508,1722,75
66 Togo15,0023,7519,5027,5031,50
68 Ecuador15,2521,7516,507,675,50
69 Nigeria15,5015,2511,676,50 
70 Burkina Faso16,0019,0016,2518,0027,75
70Kosovo16,0025,75   
70 Lesotho16,0019,5029,5017,75 
73 Congo-Brazzaville17,0017,0017,5014,0023,17
73 Koeweit17,0021,2531,6731,3325,50
75 Brazilië17,1714,5016,5016,7518,75
76 Argentinië17,3013,6721,3315,1712,00
77 Mauritanië17,5040,0051,0036,6741,33
77 Senegal17,5019,0021,5014,5014,00
77 Verenigde Arabische Emiraten17,5025,7550,2537,00 
80 Albanië18,0014,1711,506,50 
80 Qatar18,0023,0032,5035,00 
82 Paraguay18,2515,5010,507,178,50
RangLandIndex
200620062005200420032002
83 Oost-Timor18,5013,5013,505,50 
84 Liberia19,0020,5040,0040,0037,75
85 Moldavië19,1717,5020,5027,00 
86 Mongolië19,2512,5019,0018,2524,50
87 Haïti19,5033,5042,1331,0036,50
88 Tanzania19,8217,5014,5016,5021,25
89 Georgië21,0025,1727,5017,33 
90 Guatemala21,2521,5016,5030,8327,25
91 Angola21,5018,0026,5028,0030,17
92 Maleisië22,2533,0039,8332,0037,83
93 Comoren22,5022,0026,5018,5020,50
93 Zambia22,5023,0029,7523,2526,75
95 Niger24,5013,0018,3315,7518,50
95 Seychellen24,5017,0023,5026,7520,75
97 Marokko24,8336,1743,0039,6729,00
98 Bhutan25,0051,5055,8377,3390,75
98 Ivoorkust25,0052,2560,3842,1719,00
98 Turkije25,0025,0037,2535,0033,50
101 Armenië25,5026,0023,5025,17 
101 Malawi25,5022,7531,0021,0027,67
103 Indonesië26,0026,0037,7534,2520,00
103 Sierra Leone26,0039,5024,5023,5024,50
105 India26,5027,0038,5039,0026,50
105 Oekraïne26,5032,5051,0040,0040,00
107 Libanon27,0028,2524,3832,5019,67
108 Cambodja27,2523,0036,5019,5024,25
109 Guinee27,5026,0024,5033,1726,00
109 Jordanië27,5024,0039,1337,0033,50
111 Bahrein28,0038,7552,5035,1723,00
112 Kameroen28,2520,5027,0030,5028,83
112 Peru28,2533,3340,0010,259,50
114 Gabon28,5026,0037,5031,2520,50
115 Venezuela29,0023,0024,6327,8325,00
116 Oeganda29,8319,2524,0025,7517,00
117 Tadzjikistan30,0033,0027,7534,5028,25
118 Kenia30,2530,0022,2518,5024,75
119 Verenigde Staten (overzeese gebieden)31,5048,5036,0041,00 
120 Nigeria32,2338,7537,7531,5015,50
121 Djibouti33,0037,0055,0035,5031,25
122 Thailand33,5028,0014,0019,6722,75
123 Kirgizië34,0032,0035,2532,0031,75
124 Tsjaad35,5030,0033,2524,0028,75
  Brunei    38,00
125Burundi39,83    
126 Algerije40,0040,3343,5033,0031,00
127 Swaziland40,5035,0031,0037,5029,00
128 Kazachstan41,0036,1744,1742,5042,00
128 Rwanda41,0038,0037,2534,2537,50
130 Afghanistan44,2539,1728,2540,1735,50
131 Colombia44,7540,1747,3849,1740,83
132 Mexico45,8345,5027,8317,6724,75
133 Egypte46,2552,0043,5034,2534,50
134 Palestina46,7542,5043,1739,2527,00
135 Azerbeidzjan47,0051,0049,6734,5034,50
135 Israël (bezette gebieden)47,00 37,5049,00 
137 Bangladesh48,0061,2562,5046,5043,75
137 Equatoriaal-Guinea48,0044,0046,2544,7542,75
139 Soedan48,1344,0044,2545,7536,00
140 Zimbabwe50,0064,2567,5045,5048,25
141 Sri Lanka50,7533,2536,5024,8315,75
142 Congo-Kinshasa51,0057,3351,5038,5040,75
142 Filipijnen51,0050,0036,6335,2529,00
144 Maldiven51,2558,5069,1747,50 
144 Somalië51,2559,0043,5045,00 
146 Singapore51,5050,6757,0047,33 
147 Rusland52,5048,6751,3849,5048,00
148 Tunesië53,7557,5062,6750,8367,75
149 Gambia54,0041,0029,5018,2522,50
149 Jemen54,0046,2548,0041,8334,75
151 Wit-Rusland57,0061,3354,1052,0052,17
  Oman   57,75 
152 Libië62,5088,7565,0060,0072,50
153 Syrië63,0055,0067,5067,5062,83
154 Irak66,8367,0058,5037,5079,00
155 Vietnam67,2573,2586,8889,1781,25
156 Laos67,5066,5064,3394,8389,00
157 Pakistan70,3360,7561,7539,0044,67
158 Oezbekistan71,0066,5052,1361,5045,00
159 Nepal73,5086,7584,0051,5063,00
160 Ethiopië75,0042,0037,0037,5037,50
161 Saoedi-Arabië76,0066,0079,1771,5062,50
162 Iran90,8889,1778,3089,3348,25
163 China (vasteland)94,0083,0092,3391,2597,00
164 Myanmar94,7588,83103,6395,5096,83
165 Cuba95,0087,00106,8397,8390,25
166 Eritrea97,5099,7593,2591,5083,67
167 Turkmenistan98,5093,5099,8382,8391,50
168 Noord-Korea109,00109,00107,5099,5097,50

Rapport 2018

Het jaarverslag met de Index van 2018[17][18] maakt melding van een toenemende vijandigheid tegenover journalisten en de media, openlijk aangemoedigd door politieke leiders. Deze trend is niet langer beperkt tot autoritair geregeerde landen als Turkije (157) en Egypte (161), waar “mediafobie” nu zo sterk uitgesproken is dat journalisten geregeld beschuldigd worden van terrorisme, en zonder proces opgesloten worden. Verslaggevers Zonder Grenzen wijst politieke leiders met de vinger in de Verenigde Staten, de Filipijnen, India, Tsjechië en Slowakije.

De analyse naar werelddeel toont de grootste terugval inzake persvrijheid in Europa. Tegenover lijstaanvoerders van Noorwegen en Zweden staan Malta en Slowakije, waar onderzoeksjournalisten werden vermoord, namelijk Ján Kuciak en Daphne Galizia. Rusland en China blijven voor de pers onvrije landen, en in oorlogsgebieden zoals Irak en Syrië is persvrijheid uiteraard problematisch. In Amerika is het beeld wisselend: aanvallen op de pers in de Verenigde Staten en Venezuela, moordpartijen in Mexico, maar ook verbetering in Ecuador en Canada. In Afrika is de situatie problematisch in Kameroen (129), Congo-Kinshasa (154) en Mauritanië (blasfemiewetten), maar de hemel klaart op na het vertrek van verbeten dictators in Zimbabwe, Angola en Gambia. In het Midden-Oosten en Noord-Afrika is de persvrijheid het meest in verval.

Zie ook
Voorganger:
Wit-Russische Journalistenvereniging (2004)		 Sacharovprijs 2005 Opvolger:
Aljaksandr Milinkevitsj (2006)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.