Baskenland

Baskenland (Baskisch: Euskal Herria, Spaans: País Vasco, Frans: Pays Basque) is een regio in Europa. Het is gelegen in Spanje en Frankrijk aan de westelijke uitlopers van de Pyreneeën en aan de Golf van Biskaje. Op een totale oppervlakte van bijna 21.000 km² (d.i. half zo groot als Nederland of 2⁄3 de oppervlakte van België) wonen ongeveer 3 miljoen mensen. Het gebied is de woonplaats van de Basken. Ongeveer een kwart van de totale bevolking spreekt Baskisch.

Vlag van Baskenland

Voor de specifieke Spaanse Autonome Regio, zie Baskenland (autonome regio) en voor het Franse gedeelte van Baskenland, zie Frans-Baskenland.

Locatie van Baskenland

Indeling

Traditioneel is Baskenland opgedeeld in zeven provincies. Vier daarvan liggen in Spanje en worden Hegoalde genoemd, en de andere drie liggen in Frankrijk en worden Iparralde genoemd. Een leus van Baskische nationalisten is 4+3=1 (Zazpiak Bat in het Baskisch). De provincies zijn:

Spanje

De eerste drie provincies vormen samen de Baskische Autonome Regio. De provincie Navarra is in zijn geheel een autonome regio. In het zuiden en het midden van Navarra is het Baskisch sinds enkele generaties in onbruik geraakt. De meeste mensen in de hoofdstad Pamplona, het midden- en zuidelijk deel van Navarra voelen zich dan ook meer Spaans dan Baskisch en hebben weinig op met de radicalere vormen van Baskisch nationalisme.

Frankrijk

De drie Franse provincies vallen allemaal binnen het departement Pyrénées-Atlantiques.

Statistieken

Baskenland heeft 3 miljoen inwoners op een oppervlakte van bijna 21.000 km². De bevolkingsdichtheid is met 143,5 inwoners per km² boven het gemiddelde in Spanje of Frankrijk. Er zijn echter grote regionale verschillen, omdat het overgrote deel van de bevolking in de steden woont. Alleen al in de agglomeratie Bilbao woont ongeveer een derde van de bevolking, terwijl het binnenland zeer dunbevolkt is.[1]

GebiedJaarOppervlakteInwonersDichtheid
km²AantalAandeel (%)inw./km²
Baskenland2006/200520.9473.007.661100,0143,5
Álava20063.317301.92610,091,0
Biskaje20062.2371.139.86337,9509,6
Gipuzkoa20061.980691.89523,0349,4
Autonome Regio20067.5342.13368470,9283,2
Navarra200610.421601.87420,057,8
Spaans Baskenland200617.9552.735.55890,9152,4
Labourd2005856227.7547,6266,2
Neder-Navarra20051.32228.8351,021,8
Soule200581515.5140,519,0
Frans Baskenland20052.993272.1039,190,9

Baskenland heeft 683 gemeenten. De grootste steden zijn naar inwoneraantal:

  1. 354.145 Bilbao (Biskaje)
  2. 227.568 Vitoria-Gasteiz (Álava)
  3. 195.769 Pamplona (Navarra)
  4. 183.308 San Sebastian (Gipuzkoa)
  5. 95.640 Barakaldo (Biskaje)
  6. 82.327 Getxo (Biskaje)
  7. 60.261 Irun (Gipuzkoa)
  8. 49.118 Portugalete (Biskaje)
  9. 47.320 Santurtzi (Biskaje)
  10. 44.300 Bayonne (Labourd)

Onafhankelijkheidsstreven

In het Baskenland heeft maatschappelijk de vraag om zelfbeschikking altijd zeer geleefd. Zowel aan de rechter- als de linkererzijde van het politieke spectrum ("abertzale links") zijn er partijen en organisaties die zich bezig houden met het verkrijgen van onafhankelijkheid. Dit heeft altijd meer gespeeld in Spanje dan in Frankrijk, maar het komt aan beide kanten van de grens voor. Deze strijd werd in het verleden ook gewelddadig gevoerd, zo was tussen 1959 en 2018 de terreurbeweging ETA (voornamelijk in Spanje) actief.

Zie de categorie Basque Country van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.