Noord-Macedonië

De naam van de staat is afgeleid van het Griekse woord Μακεδονία (Makedonía), een koninkrijk (later, regio) genoemd naar de oude Macedoniërs. Hun naam, Μακεδόνες (Makedónes), komt uiteindelijk voort uit het oude Griekse bijvoeglijk naamwoord μακεδνός (makednós), wat lang of taps betekent, [16] dat dezelfde wortel deelt als het bijvoeglijk naamwoord μακρός (makrós), wat lang, lang of hoog betekent, in oud-Grieks. Aangenomen wordt dat de naam oorspronkelijk Hooglanders of de Lange betekende, mogelijk beschrijvend voor het volk.

• lengte landgrenzen: 766 km (151 km met Albanië, 148 km met Bulgarije, 246 km met Griekenland, 61 km met Servië en 151 km met Kosovo)
• kustlijn: geen
• langste rivieren: Vardar
• grootste meren: Meer van Ohrid, Doiranmeer, Prespameer
• hoogste punt: Korab, 2754 m
• laagste punt: rivier de Vardar, 44 m

De geschiedenis van de regio Macedonië gaat terug tot de oudheid, te beginnen met het koninkrijk Paeonia, vermoedelijk een gemengde Thraco-Illyrische staat. In de late zesde eeuw v.Chr. werd het Macedonië opgenomen in het Perzische Achaemenidische rijk en vervolgens geannexeerd door het koninkrijk van Macedonië in de vierde eeuw v.Chr. De Romeinen veroverden de regio in de tweede eeuw voor Christus en maakten er deel van uit van de veel grotere provincie Macedonië. Het gebied bleef deel uitmaken van het Byzantijnse rijk, maar werd vaak overvallen en bewoond door Slavische stammen vanaf de zesde eeuw van het christelijke tijdperk. Na eeuwen van strijd tussen het Bulgaarse, Byzantijnse en Servische rijk, maakte het deel uit van de Ottomaanse heerschappij vanaf het midden van de 14e tot het begin van de 20e eeuw, toen de Balkanoorlogen van 1912 en 1913 volgden, het moderne grondgebied van Noord-Macedonië onderging Servische heerschappij.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) werd het geregeerd door Bulgarije, maar na het einde van de oorlog keerde het terug onder Servisch bestuur als onderdeel van het nieuw gevormde koninkrijk van Serviërs, Kroaten en Slovenen. Later, tijdens de Tweede Wereldoorlog (1941-1944), werd het opnieuw geregeerd door Bulgarije en in 1945 werd het gevestigd als een constituerende staat van communistisch Joegoslavië, dat het bleef tot zijn vreedzame afscheiding in 1991.

Na de Tweede Wereldoorlog werd Joegoslavië (formeel) een federale staat, waarbij voor het eerst ook het Macedonische volk[noot 1] een eigen territorium kreeg, de Socialistische Republiek Macedonië. Op 8 september 1991 werd deze deelstaat na een referendum onafhankelijk.

Het werd lid van de Verenigde Naties[11] in 1993, maar als gevolg van een geschil met Griekenland over zijn naam, werd het enkel toegelaten onder de voorlopige verwijzing 'Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië'[12] (Macedonisch Slavisch: Поранешна Југословенска Република Македонија,[13] Poranešna Jugoslovenska Republika Makedonija), afgekort FYROM (van het Engelse Former Yugoslav Republic of Macedonia).

De naam Macedonië ligt gevoelig bij Griekenland, aangezien het noordelijke deel van Griekenland ook die naam heeft. De Grieken vreesden dat het land Macedonië aanspraken ging maken op het Griekse deel met dezelfde naam. Griekenland drong er bij de internationale gemeenschap op aan om het verschil tussen de twee 'Macedoniën' duidelijk naar voren te laten komen. Daarom werd door de Verenigde Naties bepaald dat het land Macedonië in het internationale verkeer werd aangeduid als 'Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië' (in het Engels Former Yugoslav Republic of Macedonia of afgekort als F.Y.R.O.M.). De Grieken noemden het land Macedonië ΠΓΔΜ (spreek uit: poe-ghoe-dhoe-moe), de Griekse afkorting voor F.Y.R.O.M., of simpelweg Skopje, naar de hoofdstad van het land. Op 17 maart 2008 onderhandelden Athene en Skopje over de naam, omdat er voor 2 april een oplossing gevonden moest worden naar aanleiding van de onderhandelingen over de toetreding van het nieuw gevormde land tot de NAVO. Er werd echter geen oplossing gevonden en Griekenland gebruikte zijn veto om de toetreding tot de NAVO te blokkeren.

Op 12 juni 2018 bereikten de regeringen van Macedonië en Griekenland een voorlopig akkoord dat erin moest resulteren dat het land de naam Republiek Noord-Macedonië (Република Северна Македонија, Republika Severna Makedonija) kreeg.[14][15] Op 19 oktober 2018 besloot het parlement met de vereiste twee derde meerderheid om de naam van het land te veranderen in Noord-Macedonië.[16] Op 12 februari 2019 werd de nieuwe naam een feit.

De nieuwe Republiek Macedonië ondervond weinig tot geen gevolgen van de oorlogen in Joegoslavië begin jaren 90. Dat veranderde toen in 1998 een extreem-nationalistische orthodoxe regering onder premier Georgievski aan de macht kwam en bovendien oorlog uitbrak in Kosovo. Veel etnische Albanezen vluchtten uit Kosovo, waarvan een deel naar Macedonië waar al een etnisch Albanese minderheid woonde. De Albanezen in Macedonië, georganiseerd in de UÇK-M, streefden naar onafhankelijkheid. Dit leidde ertoe dat er in 2001 in de Republiek Macedonië een korte maar hevige strijd woedde tussen etnische Albanezen en het Macedonische regeringsleger. Als gevolg hiervan stopte het geweld en werd door Macedonische en etnisch Albanese leiders het Akkoord van Ohrid ondertekend.

Besloten werd dat de NAVO zou assisteren bij het innemen van de wapens van de etnische Albanezen. Deze missie kreeg de naam Task Force Harvest. De NAVO werd gevraagd om de Republiek Macedonië na beëindiging van TFH te ondersteunen bij het vredesproces en de parlementsverkiezingen van 15 september 2002. Hierop stationeerde de NAVO de vredesmacht Task Force Fox in de Republiek Macedonië. Nadat de verkiezingen naar tevredenheid verlopen waren werd deze missie opgevolgd door een kleinere EU-vredesmacht "Concordia", die later weer werd opgevolgd door een EU politie-missie met de naam "Proxima", die een jaar (tot 15 december 2004) actief zou zijn. Vlak voor die tijd werd de missie met één jaar verlengd (Proxima II). Deze missie eindigde op 15 december 2005.

Natuurlijk en cultureel erfgoed van de regio Ohrid is een van de monumenten op de Werelderfgoedlijst in Noord-Macedonië. Een deel van Albanië valt er nu ook onder. Ohrid wordt gezien als een van de oudste bewoonde plaatsen van Europa.

Sinds 27 maart 2020 is het land lid van de NAVO.[17]

Tot november 1991 was de republiek opgedeeld in 34 districten, waarna de primaire bestuurlijke verdeling werd veranderd in 123 gemeenten (opštini). In augustus 2004 werd dit teruggebracht tot 84 gemeenten.

Macedonisch meisjes in traditionele kleding

Volgens de laatste volkstelling in 2002 had Noord-Macedonië zo'n 2.022.547 inwoners.[18] In totaal werden er 564.296 particuliere huishoudens en 698.143 woningen geteld. Dit komt overeen met een gemiddelde huishoudgrootte van ongeveer 3,6 personen per huishouden. In 2011 is een nieuwe volkstelling uitgevoerd, maar de resultaten zijn om technische en politieke redenen niet gepubliceerd. In 2018 werden er 2.076.217 personen in het land geteld. In 2018 had Noord-Macedonië een geboortecijfer van 10,3‰ en een sterftecijfer van 9,5‰. Met een positieve natuurlijke bevolkingsgroei van 0,08% is Noord-Macedonië - samen met de buurlanden Albanië en Kosovo - een van de weinige landen in de Balkan met een geboorteoverschot. Desalniettemin krijgt een vrouw in Noord-Macedonië gemiddeld slechts 1,43 kinderen gedurende haar vruchtbare periode, een halvering vergeleken met het vruchtbaarheidscijfer van 2,98 kinderen in 1970 en een kwart van het gemiddeld kindertal van 5,70 kinderen per vrouw in 1950.

In april 1992 verklaarde Noord-Macedonië de onafhankelijkheid. Van 1990-1995 verkeerde de Macedonische economie in een diepe terugval, veroorzaakt door een aantal factoren: de ineenstorting van de gemeenschappelijke markt, de oorlogen in het voormalige Joegoslavië, de Griekse blokkade, sancties tegen Federale Republiek Joegoslavië, de manier waarop het proces van bedrijven werd gevoerd en problemen in de bank. Sinds 1996 begint de economie langzaam te groeien, maar dit wordt opnieuw onderbroken door de Kosovo-oorlog van 1999 en het binnenlandse etnische conflict van 2001.

Werkloosheid is het grootste probleem voor de economie, 38% (2005). De historie van Noord-Macedonië wordt uitgedrukt als negatief door middel van creatie. Lage binnenlandse en buitenlandse investeringen. Noord-Macedonië is ook relatief alleen een geautoriseerd land. De staat kan worden gebruikt met gemiddeld geschoolde kracht en goedkope arbeid. De infrastructuur bevindt zich in een relatief goede staat, maar verdere investeringen zijn nodig op dit gebied (voornamelijk in de oost-west-transport- en communicatieverbinding). Noord-Macedonië is lid van de Wereldhandelsorganisatie en heeft een open economie, sterk geïntegreerd in de internationale handel (in 2005 was de totale buitenlandse handel goed voor 79,5% van het BBP).

• Werkloosheid - 27,3% (2015) [48]
• Armoede - 30% (2014)
• Opbrengst - $ 3,227 miljard
• Uitgaven - $ 3,687 miljard
• Staatsschuld (% van het bbp) - 34% (2014) (59,30% - Wereld gemiddelde)
• Invoer - $ 6,091 miljard (2014) Duitsland 32,7%, Kosovo 12,5%, Griekenland 4,2%, Servië 5,6%, Bulgarije 6,1%, Italië 6,3% (2013)
• Export - $ 3,421 miljard (2014) Griekenland 16,8%, Duitsland 12,5%, Servië 9,8%, Italië 10,1%, Bulgarije 7,8%, Verenigd Koninkrijk 5% (2013)

De Republiek Noord-Macedonië heeft op 22 maart 2004 een aanvraag gedaan om toe te treden tot de Europese Unie. Op 9 november 2005 gaf de Europese Commissie een positief advies, dat op 17 december 2005 werd overgenomen door de Europese Raad. Het land werd daarmee kandidaat-lid.

• 
  Monument ter ere van de "Bevrijders van Skopje" in het centrum van Skopje
• 
  Korab – De hoogste berg van het land
• 
  Het Šargebergte
• 
  Kerk van St. Panteleimon nabij Skopje
• 
  Standbeeld van Moeder Teresa in Skopje
• 
  Orthodoxe kerk van de Heilige Drie-eenheid in Radoviš

Europese Unie

Lidstaten: België · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Griekenland · Hongarije · Ierland · Italië · Kroatië · Letland · Litouwen · Luxemburg · Malta · Nederland · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Zweden Ultraperifere gebieden: Frankrijk: Frans-Guyana · Guadeloupe · Martinique · Mayotte · Réunion · Saint-Martin Portugal: Azoren · Madeira Spanje: Canarische Eilanden Kandidaat-lidstaten: Albanië · Montenegro · Noord-Macedonië · Servië · Turkije