Nevele

Nevele is een plaats in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen en een deelgemeente van Deinze. Het ligt in het zuiden van het Meetjesland en telt ongeveer 12.150 inwoners[1] (inclusief de deelgemeenten), die Nevelaars[2] worden genoemd.

Nevele
Deelgemeente in België
Situering
Gewest Vlaanderen
Provincie Oost-Vlaanderen
GemeenteDeinze
Fusie2019
Coördinaten51°2'2"NB, 3°32'53"OL
Overig
Postcode9850
Netnummer09
NIS-code44049
Portaal    België
Het voormalig woonhuis van Cyriel Buysse en chicoreibranderij tot 1971
Neoclassicistisch herenhuis uit 1852

Geschiedenis

De oudste geschreven vermelding van Nevele luidt Niviala (eind 9e eeuw in een kopie van 941). In deze naam schuilt naar alle waarschijnlijkheid het Keltische nevia-ialo wat "nieuwland", of "nieuw ontgonnen land" betekent.

Hoewel archeologische vondsten wijzen op voorhistorische en Gallo-Romeinse bewoning, schrijft Nevele vooral geschiedenis vanaf de middeleeuwen.

Het Land van Nevele was toen een van de belangrijkste heerlijkheden van de kasselrij Oudburg in het graafschap Vlaanderen. Het bestond toen uit verschillende dorpen en werd bestuurd door de heren van Nevele. De hoofdplaats van Het Land van Nevele was het dorp Nevele zelf dat het statuut had van stad en vrijheid. Dit leidt men af uit het oudst bewaarde zegel van Nevele van 21 juni 1316. De tekst luidt als volgt (vertaling): "zegel van de schepenen van de stad Nevele in Vlaanderen". Nevele was dus in de tijd van de Guldensporenslag al een stadje, wat wijst op vroege handelsactiviteiten.

De heer van Nevele woonde in de 11e - 12e eeuw in het centrum van Nevele in een omwald versterkt kasteel in de buurt van de kerk. Door oorlogsgeweld tijdens de Slag bij Nevele op 13 mei 1381 werden het kasteel, de kerk en de meeste huizen van Nevele vernield. De heer van Nevele nam daarna zijn intrek in het Kasteel van Ooidonk in Bachte-Maria-Leerne. In 1452 had er opnieuw een veldslag plaats. Het oude kasteel werd in 1488-1489 volledig gesloopt, op de woontoren (donjon) na. Van deze woontoren staan nu nog twee muren overeind (Cyriel Buyssestraat 6).

Tijdens de godsdienstoorlogen in de 16e eeuw hadden Nevele en omgeving sterk te lijden onder plunderingen en Beeldenstorm. De bekendste heer van Nevele en graaf van Hoorne, Filips van Montmorency, werd samen met graaf van Egmont als gevolg van deze strijd onthoofd in Brussel in 1568. De heerlijkheid Nevele werd verbeurd verklaard en Nevele heeft zich met moeite van deze slagen kunnen herstellen.

Pas in de 18e eeuw was er een verbetering merkbaar, maar de 19e eeuw was weer zwart en hopeloos. Het Schipdonkkanaal werd in 1847 gegraven.

Beide wereldoorlogen in de 20e eeuw trokken opnieuw een spoor van vernieling.

Op 1 januari 1977 werden de gemeenten Hansbeke, Landegem, Merendree, Poesele en Vosselare bij Nevele gevoegd. Tussen 1977 en 2019 bestond de toenmalige gemeente Nevele uit 6 deelgemeenten waarbij Nevele de hoofdplaats was. Op 1 januari 2019 fusioneerde Nevele met Deinze.

Demografische evolutie

  • Bron:NIS - Opm.: 1806 t.e.m. 1970: volkstellingen op 31 december; vanaf 1977: inwonertal per 1 januari.
  • 1977: aanhechting van Hansbeke, Landegem, Merendree, Poesele en Vosselare (+ 38,03 km² met 7.835 inwoners).

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente

Alle historische gegevens hebben betrekking op de fusiegemeente Nevele, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977 en heeft bestaan tot 1 januari 2019.

  • Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Bezienswaardigheden

  • De Sint-Mauritius en Gezellenkerk met kerkhof
  • De Onze-Lieve-Vrouw van Lourdeskapel
  • De cichoreibranderij en omgeving, beschermd als dorpsgezicht
  • Het herenhuis in de Cyriel Buyssestraat is beschermd als monument, en samen met de tuin ook als dorpsgezicht
  • Het Streekmuseum Rietgaverstede bestaat uit een oude dorpskern met 19de-eeuwse woningen. Deze schetsen het leven van die tijd aan de hand van kledij, gebruiksvoorwerpen en oude ambachten. Er wordt ook aandacht aan Cyriel Buysse, de zusters Virginie en Rosalie Loveling en de neergestorte Duitse bommenwerper (1940) besteed.
  • Het geboortehuis en de gedenksteen van Pater Albert Speekaert

Politiek

Burgemeesters

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen van 1976 tot en met 2012[3]

Partij10-10-1976[4]10-10-19829-10-19889-10-19948-10-20008-10-2006[5]14-10-2012[6]
Stemmen / Zetels%21%21%21%21%21%21%21
CVP1/CD&V241,2111036,951950,9311245,0711126,11623,272529,928
VU1/VU&ID2--19,56148,82119,7621--
N-VA------19,154
PVV1/VLD2/Open Vld38,571115,211311,4512-11,032211,79229,4531
SP1/sp.a26,631012,091218,0613--14,862314,6823
AGALEV-2,850-----
Vlaams Blok1/Vlaams Belang2----3,77108,61215,4520
GEN34,89932,917-----
KL8,691------
N.N.---27,9635,119--
SPRONG---18,21314,223--
Nieuw Nevele-----38,821021,375
Kennis&Visie-----2,640-
Totaal stemmen7415761880238046822085338817
Opkomst %97,8196,9695,997,0894,67
Blanco en ongeldig %1,792,722,893,63,613,382,79

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
Zie voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 en later op de fusiegemeente Deinze.

Geboren in Nevele

Zie de categorie Nevele van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.