Lichtgewichttrein
De lichtgewichttrein of lighttrain is een verzamelnaam voor lichte of lichtogende treinstellen of motorrijtuigen voor regionale- of voorstadsspoorlijnen. De term wordt ook gebruikt voor metro-achtige treinstellen in stedelijke gebieden. Een echte definitie ontbreekt en de term wordt vooral gebruikt op bestuurlijk niveau in discussies over aanbesteding van de treindienst op secundaire spoorlijnen. De begrippen lighttrain en lightrail worden vaak door elkaar gebruikt. Een lichtgewichttrein kan gezien worden als vorm van lightrail.
 Het vervoerbedrijf Syntus zet LINT-treinstellen in |
 Op de RB64 ("Euregiobahn Münsterland") tussen Enschede en Münster Hbf rijdt de Talent |
Kenmerken
Belangrijkste kenmerken van een lichtgewichttrein zijn het open interieur (geen afscheiding tussen coupés en balkons) en de lagere vloer, waardoor het in- en uitstappen wordt vergemakkelijkt. Soms is er geen toilet. Een eerste klas is er ook niet altijd. Hoewel de treinen meestal een gestroomlijnd uiterlijk hebben, zijn het zeker geen hogesnelheidstreinen; de topsnelheid ligt meestal tussen de 100 en 160 km/h.
Regionale lichtgewichttrein
In Duitsland, waar de lighttrain ontstaan is, wordt dit model trein veel ingezet op regionale spoorlijnen door zowel de Deutsche Bahn als particuliere vervoerders. De treinen zijn daar ontstaan uit de behoefte aan een trein om regionale onrendabele lijnen zo goedkoop mogelijk te exploiteren. De treinen zijn daarom zo goedkoop mogelijk gebouwd: een relatief simpele diesel- of elektrische motor, modulaire opbouw, eenvoudig interieur, etc. Bovendien zijn de treinen geschikt voor eenmanbediening: er is geen conducteur nodig. Dit maakt het mogelijk regionale lijnen goedkoop te exploiteren, terwijl het gestroomlijnde uiterlijk van de trein klantenwervend moet werken.
Daar de meeste onrendabele lijnen diesellijnen zijn, zijn lichtgewichttreinen vooral bekend als dieseltrein. Van bijna alle types zijn echter ook elektrische versies gemaakt voor geëlektrificeerde baanvakken.
De lichtgewichttrein heeft nauwe raakvlakken met de tramtrein. Zo rijden in de Duitse stad Zwickau lichte dieseltreinen (Regiosprinter) van de Vogtlandbahn als een tram naar het centrum. Inmiddels wil men ook in Aken het bestaande lichtgewichttreinnetwerk doortrekken naar het centrum en aldus omvormen tot een tramtreinnetwerk.
Stedelijke lichtgewichttrein
De term lighttrain wordt ook wel gebruikt voor metro-achtige elektrische treinstellen voor stedelijke gebieden. NS Reizigers heeft in 2005 metro-achtige lichtgewichttreinstellen van het type Sprinter Lighttrain besteld voor stoptreindiensten in met name de Randstad. De treinen rijden sinds 2009 onder de naam Sprinter, net als het al bestaande Stadsgewestelijk Materieel.
Marktoverzicht
In Europa zijn of worden de volgende lighttrains gebouwd:
| Producent | Product |
|---|---|
| Alstom LHB | Coradia LINT |
| Coradia LIREX | |
| VT 641 (Walvis) | |
| Bombardier | ITINO |
| Talent | |
| RegioSwinger | |
| ET 422/423/424/425/426 / Sprinter Lighttrain (samen met Siemens) | |
| Fahrzeugtechnik Dessau | Protos |
| Integral Verkehrssysteme AG (fabrikant bestaat niet meer) | Integral |
| Siemens | Desiro (Desiro Classic) |
| RegioSprinter | |
| Stadler Rail | GTW |
| FLIRT | |
| Regio-Shuttle |
Inzet in Nederland
In Nederland rijden of komen lighttrains op de volgende baanvakken (allemaal hoofdspoorwegen):
Inzet in België
De NMBS heeft treinstellen van het type Desiro ML. Ze worden voornamelijk ingezet op L-verbindingen en op het Gewestelijk ExpresNet (GEN).