Wereldkampioenschap voetbal 2010

Direct na het besluit om het wereldkampioenschap van 2006 in Duitsland te organiseren, besloot de FIFA om in de toekomst de organisatie van het toernooi te laten rouleren over de verschillende continenten. Daardoor stond al vroeg vast dat in 2010 het kampioenschap in Afrika zou worden gespeeld.

Er waren vijf kandidaten: Zuid-Afrika, Egypte, Libië, Marokko en Tunesië. Tunesië en Libië wilden samen het toernooi organiseren. Omdat de FIFA het niet toestond dat twee landen het toernooi samen zouden organiseren, trok Tunesië zich zeven dagen voor de stemming terug. Vervolgens beoordeelde de FIFA dat Libië niet voldeed aan de eisen om het toernooi zelf te organiseren. Libië kon namelijk niet garanderen dat het -in geval van kwalificatie- Israël zou toestaan deel te nemen aan een toernooi op Libisch grondgebied. Daardoor ging op 15 mei 2004 in Zürich de stemming tussen drie landen. Er was slechts één stemronde nodig om Zuid-Afrika tot gastheer voor 2010 te verkiezen.[1]

Stemming

 Zuid-Afrika - 14 stemmen

 Marokko - 10 stemmen

 Egypte - 0 stemmen

 Tunesië - trok zich terug toen duo-organisatie niet werd toegestaan

 Libië - niet in behandeling genomen omdat het niet voldeed aan de eisen na terugtrekking van Tunesië

De wedstrijden werden gespeeld in tien stadions in negen steden.

Johannesburg	Durban	Kaapstad	Johannesburg
Soccer City	Moses Mabhidastadion	Groenpuntstadion	Ellispark
Capaciteit: 94.700	Capaciteit: 69.957	Capaciteit: 66.005	Capaciteit: 61.639
Pretoria	Durban Port Elizabeth Rustenburg Nelspruit Pretoria Bloemfontein Johannesburg Kaapstad Pietersburg (Polokwane)		Port Elizabeth
Loftus Versfeld			Nelson Mandelabaaistadion
Capaciteit: 49.365			Capaciteit: 46.082
Bloemfontein	Polokwane	Nelspruit	Rustenburg
Vrystaatstadion	Peter Mokabastadion	Mbombelastadion	Royal Bafokengstadion
Capaciteit: 45.058	Capaciteit: 45.264	Capaciteit: 43.589	Capaciteit: 44.530

De openingswedstrijd en de finale vonden plaats in het nieuwe Soccer City in Johannesburg, dat met 95.000 zitplaatsen de grootste capaciteit heeft. De halve finales waren in Kaapstad en Durban, de kwartfinales in Johannesburg (2x), Kaapstad en Port Elizabeth.

Onderstaande tabel geeft informatie over de stadions en de wedstrijden die er werden gespeeld:

In september 2006 werd bekend dat er grote problemen waren met de voorbereidingen. Sepp Blatter, voorzitter van de FIFA, ging de situatie zo snel mogelijk ter plaatse evalueren. In de wandelgangen werd al gezocht naar oplossingen, indien het WK zou worden onttrokken aan Zuid-Afrika. Eerder deed een dergelijke situatie zich voor na de grote aardbeving in Mexico City in 1985. Ook toen bleek het uiteindelijk niet nodig uit te wijken naar een ander land.

Op 22 september 2008 werd de mascotte van het WK 2010 bekendgemaakt. Zijn naam is Zakumi en hij is een geel luipaard met groen haar.[2]

De loting voor de eindronde vond plaats op vrijdag 4 december 2009 in Kaapstad.

Potindeling

Twee dagen voor de loting maakte de FIFA de potindeling voor de loting bekend.[4] De groepshoofden werden ondergebracht in pot 1. Pot 2 bevatte de vertegenwoordigers van Azië, Oceanië en Noord- en Midden-Amerika/Caraïben. Pot 3 de landen uit Afrika en Zuid-Amerika en pot 4 de resterende Europese landen. Behalve het organiserend land zijn de overige groepshoofden bepaald op basis van de FIFA-wereldranglijst van oktober 2009.

Bij de loting werd uit elke pot een land in een andere groep geplaatst. Hierdoor konden landen uit dezelfde pot niet bij elkaar in de groep worden geloot. Van elke confederatie kon maar één vertegenwoordiger in een groep komen, uitgezonderd Europa, waarvan twee landen per groep mogelijk werd.

Groepsindeling

De volgorde van de landen komt overeen met de positie in de groep die de FIFA aan het land heeft gegeven. Volgens het schema speelt de nummer 1 uit elke groep eerst tegen de nummer 2, vervolgens tegen de nummer 3 en tot slot tegen de nummer 4.

Dertig scheidsrechters werden begin 2010 door de FIFA aangewezen. Vlak voor het toernooi vielen er twee af en werd er één vervanger aangewezen.[5][6][7] Van deze scheidsrechters leidden er 24 een wedstrijd. Tussen haakjes staat hieronder hoeveel wedstrijden ze leidden.

De groepen spelen in een halve competitie waarbij elk land eenmaal tegen elk ander land uit zijn groep speelt. Volgens het driepuntensysteem krijgt een land drie punten voor een zege, één voor een gelijkspel en nul voor een nederlaag. De eerste twee uit elke groep gaan door naar de volgende ronde.

Wanneer teams na het beëindigen van de groepsfase met evenveel punten eindigen, wordt een aantal opeenvolgende criteria doorlopen tot een verschil wordt gevonden en men de twee ploegen kan ordenen:[8]

1. Het doelpuntensaldo over alle groepswedstrijden.
2. Meeste doelpunten gescoord in alle groepswedstrijden.
3. Meeste punten in de groepswedstrijden tegen andere ploegen met gelijk aantal punten.
4. Doelpuntensaldo als resultaat van de groepswedstrijden tegen andere ploegen met gelijk aantal punten.
5. Meeste doelpunten gescoord in de groepswedstrijden tegen andere ploegen met gelijk aantal punten.
6. Lottrekking door het organiserend comité van de FIFA World Cup.

In vergelijking met het vorige WK plaatsten Duitsland, Portugal, Engeland, Argentinië, Brazilië, Mexico, Nederland, Spanje en Ghana zich opnieuw voor de achtste finales. Frankrijk en Zwitserland werden respectievelijk uitgeschakeld door Uruguay en Chili, Ecuador door zowel Paraguay als Chili, Italië door zowel Paraguay als Slowakije. De plaatsen van de Oekraïne, Zweden en Australië werden ingenomen door Zuid-Korea, Japan en de Verenigde Staten.

In vergelijking met het vorige WK daalden de Europese deelnemers van tien naar zes deelnemers, groeide Zuid-Amerika van drie naar vijf deelnemers. Noord-Amerika ging van één naar twee, Oceanië verloor zijn enige ticket, Afrika bleef op één deelnemer staan en Azië had weer deelnemers: twee.

26 juni 2010 «onderlinge duels» 16:00	Uruguay	2 – 1	Zuid-Korea	Nelson Mandelabaai Stadion, Port Elizabeth Toeschouwers: 30.597 Scheidsrechter: Wolfgang Stark ( Duitsland)
	Suárez  8',  80'	[39]	68' Lee Chung-Yong

26 juni 2010 «onderlinge duels» 20:30	Verenigde Staten	1 – 2 (nv)	Ghana	Royal Bafokeng Stadion, Rustenburg Toeschouwers: 34.976 Scheidsrechter: Viktor Kassai ( Hongarije)
	Donovan  62' (pen.)	[40]	5' Boateng  93' Gyan

27 juni 2010 «onderlinge duels» 16:00	Duitsland	4 – 1	Engeland	Vrystaatstadion, Bloemfontein Toeschouwers: 40.510 Scheidsrechter: Jorge Larrionda ( Uruguay)
	Klose  20' Podolski  32' Müller  67',  70'	[41]	37' Upson

27 juni 2010 «onderlinge duels» 20:30	Argentinië	3 – 1	Mexico	Soccer City, Johannesburg Toeschouwers: 84.377 Scheidsrechter: Roberto Rosetti ( Italië)
	Tévez  26',  52' Higuaín  33'	[42]	71' Hernández

28 juni 2010 «onderlinge duels» 16:00	Nederland	2 – 1	Slowakije	Moses Mabhida Stadium, Durban Toeschouwers: 61.962 Scheidsrechter: Alberto Undiano Mallenco ( Spanje)
	Robben  18' Sneijder  84'	[43]	90+4' (pen.) Vittek

28 juni 2010 «onderlinge duels» 20:30	Brazilië	3 – 0	Chili	Ellispark, Johannesburg Toeschouwers: 54.096 Scheidsrechter: Howard Webb ( Engeland)
	Juan  34' Fabiano  38' Robinho  59'	[44]

29 juni 2010 «onderlinge duels» 16:00	Paraguay	0 – 0 (nv)	Japan	Loftus Versfeld Stadion, Pretoria Toeschouwers: 36.742 Scheidsrechter: Frank De Bleeckere ( België)
		[45]

		strafschoppen
	Barreto Barrios Riveros Valdez Cardozo	5 – 3	Endo Hasebe Komano Honda

29 juni 2010 «onderlinge duels» 20:30	Spanje	1 – 0	Portugal	Groenpuntstadion, Kaapstad Toeschouwers: 62.955 Scheidsrechter: Héctor Baldassi ( Argentinië)
	Villa  63'	[46]	89' Costa

In vergelijking met het vorige WK plaatsten Duitsland, Argentinië en Brazilië zich opnieuw voor de kwartfinales, Italië, Frankrijk en Portugal werden uitgeschakeld door respectievelijk Uruguay, Paraguay en Spanje, de plaatsen van Engeland en de Oekraïne werden ingenomen door Nederland en Ghana.

Het aantal Europese deelnemers daalde van zes naar drie, Zuid-Amerika kreeg twee deelnemers erbij (van twee naar vier) en Afrika was met ėėn deelnemer vertegenwoordigd.

2 juli 2010 «onderlinge duels» 16:00	Nederland	2 – 1	Brazilië	Nelson Mandelabaai Stadion, Port Elizabeth Toeschouwers: 40.186 Scheidsrechter: Yuichi Nishimura ( Japan)
	Sneijder  54',  68'[47]	[48]	10' Robinho  73' Melo

2 juli 2010 «onderlinge duels» 20:30	Uruguay	1 – 1 (nv)	Ghana	Soccer City, Johannesburg Toeschouwers: 84.017 Scheidsrechter: Olegário Benquerença ( Portugal)
	Forlán  55' Suárez  120+1'	[49]	45+2' Muntari

		strafschoppen
	Forlán Victorino Scotti M. Pereira Abreu	4 – 2	Gyan Appiah Joh. Mensah Adiyiah

3 juli 2010 «onderlinge duels» 16:00	Argentinië	0 – 4	Duitsland	Groenpuntstadion, Kaapstad Toeschouwers: 64.100 Scheidsrechter: Ravshan Irmatov ( Oezbekistan)
		[50]	3' Müller  68',  89' Klose  74' Friedrich

3 juli 2010 «onderlinge duels» 20:30	Paraguay	0 – 1	Spanje	Ellispark, Johannesburg Toeschouwers: 55.359 Scheidsrechter: Carlos Batres ( Guatemala)
		[51]	83' Villa

In vergelijking met het vorige WK plaatste Duitsland zich opnieuw voor de halve finales, Frankrijk en Portugal werden respectievelijk uitgeschakeld door Uruguay en Spanje, de plaats van Italië werd ingenomen door Nederland.

Het aantal Europese deelnemers daalde van vier naar drie deelnemers, Zuid-Amerika kreeg een deelnemer erbij.

6 juli 2010 «onderlinge duels» 20:30	Uruguay	2 – 3	Nederland	Groenpuntstadion, Kaapstad Toeschouwers: 62.479 Scheidsrechter: Ravshan Irmatov ( Oezbekistan)
	Forlán  41' M. Pereira  90+2'	[52]	18' Van Bronckhorst  70' Sneijder  73' Robben

7 juli 2010 «onderlinge duels» 20:30	Duitsland	0 – 1	Spanje	Moses Mabhida Stadium, Durban Toeschouwers: 60.960 Scheidsrechter: Viktor Kassai ( Hongarije)
		[53]	73' Puyol

De finale was net als het vorige WK een Europese finale, Spanje en Nederland namen de plaats van Italië en Frankrijk over.

11 juli 2010 «onderlinge duels» 20:30	Nederland	0 – 1 (nv)	Spanje	Soccer City, Johannesburg Toeschouwers: 84.490 Scheidsrechter: Howard Webb ( Engeland)
	Heitinga  57', 109'	[55]	116' Iniesta

Zuid-Afrikanen vieren de overwinning van Spanje en het succes van de Wereldbeker

2010 Wereldkampioen
Spanje Eerste titel

De nieuwe voetbal voor het WK voetbal in Zuid-Afrika werd gepresenteerd bij de loting voor de eindronde, maar enkele dagen eerder lekten er al foto's van uit. Adidas, de fabrikant van de bal, pretendeerde dat de 'Adidas Jabulani' (vieren in het Zoeloe) de rondste bal ooit is, waardoor deze ook de meest stabiele vlucht zou hebben. Daarvoor werd een nieuwe technologie gebruikt.[56] De mening van veel voetballers is tegenovergesteld: zij stellen dat de nieuwe bal raar 'zwabbert', met name op hoogte.[57]

De bal heeft elf kleuren, waarbij geel, zwart en wit de boventoon voeren. De kleuren staan symbool voor de elf basisspelers van ieder land, maar ook voor de elf bevolkingsgroepen in Zuid-Afrika en de elf officiële talen in het gastland. Voor de finale werden de kleuren vervangen door een gouden band. De bal kreeg voor de gelegenheid de naam Jo'bulani.

De FIFA stelde voor het toernooi 420 miljoen dollar prijzengeld ter beschikking, een toename van 60% ten opzichte van de vorige editie.[58]

Voorafgaand aan het toernooi kreeg elk van de 32 teams één miljoen dollar voor voorbereidingskosten. Daarbovenop werd na afloop een bedrag toegekend afhankelijk van de prestatie.

• 8 miljoen dollar – Voor elk team dat wordt uitgeschakeld in de groepsfase (16 teams)
• 9 miljoen dollar – Voor elk team dat wordt uitgeschakeld in de achtste finale (8 teams)
• 14 miljoen dollar – Voor elk team dat wordt uitgeschakeld in de kwartfinale (4 teams)
• 18 miljoen dollar – Voor de nummer 4
• 20 miljoen dollar – Voor de nummer 3
• 24 miljoen dollar – Voor de nummer 2
• 30 miljoen dollar – Voor de nummer 1

Voor het eerst in de WK-geschiedenis kregen clubs betaald voor spelers die voor hun land zouden uitkomen tijdens de eindronde. In totaal werd 40 miljoen dollar betaald. Dit was het resultaat van een overeenkomst in 2008 tussen de FIFA en de Europese clubs die waren verenigd in de G-14. In ruil daarvoor zouden de clubs hun claims voor compensatie van internationals die bij hun land geblesseerd raken, laten vallen.[59][60][61] Het prijzengeld is al-dan-niet belastbaar in het thuisland van het team.

De FIFA deelde diverse boetes uit. Zo krijgen bijvoorbeeld teams die in een wedstrijd vijf of meer gele kaarten krijgen een boete die afhangt van het aantal kaarten. De finale kostte de Spaanse bond 7.000 euro en de Nederlandse bond 11.500 euro.

De inkomsten van de FIFA worden geschat op 3,5 miljard euro.

Supporters met een vuvuzela.

Het WK 2010 is ook wel het toernooi van de vuvuzela genoemd. De vuvuzela is een langwerpig blaasinstrument waarmee een hard monotoon geluid geproduceerd kan worden. Omdat veel televisiekijkers het constante getoeter van de grote aantallen vuvuzela's in de stadions als irritant ervoeren, gingen televisiezenders er toe over dit geluid er gedeeltelijk uit te filteren.

Het nummer 'Waka Waka (This Time for Africa)', uitgevoerd door Shakira, is de officiële tune van het WK. Ook verscheen het album Listen Up! The Official 2010 FIFA World Cup Album met samenwerkingen tussen diverse artiesten. Deze nummers worden ook ten gehore gebracht tijdens het eindconcert op 11 juli na afloop van de finale.

Aanvankelijk zou de Zuid-Afrikaanse tenor Siphiwo Ntshebe het nummer 'Hope' brengen. De zanger overleed echter enkele weken voor het WK aan de gevolgen van een hersenvliesontsteking.

Het nummer 'Wavin' Flag' van de Somalische muzikant K'naan werd door Coca-Cola als lied voor het WK voetbal 2010 gekozen. Het nummer is tijdens het Wereldkampioenschap in Zuid-Afrika regelmatig te horen, waaronder in reclamespotjes en het videospel 2010 FIFA World Cup. Het lied behoort echter niet tot de officiële tunes van het WK.

Het nummer 'Marabi', gezongen door de Zuid-Afrikaanse band Mafikizolo, werd door de NOS uitgekozen als officiële song voor het WK, de song wordt gebruikt als intro voor NOS Studio Sportzomer.

Het nummer dat de NOS onder de samenvattingen van de wedstrijd gebruikt is Sunshine van Ginger Ninja.

Tenzij anders aangegeven zijn alle stellingen terug te vinden op fifa.com.

• Dat Noord- en Zuid-Korea zich plaatsten voor hetzelfde WK.
• Dat het organiserende land (Zuid-Afrika) niet verder komt dan de groepsfase van het WK.
• Dat er twee landen debuteerden: Servië en Slowakije. Beide landen namen eerder al deel maar als onderdeel van een ander land, Servië als onderdeel van Servië-Montenegro in 2006 en als onderdeel van Joegoslavië acht keer. Slowakije deed acht keer eerder mee als onderdeel van Tsjecho-Slowakije.
• Tijdens Ghana - Duitsland, op 23 juni 2010, speelden voor het eerst in de WK-historie twee broers (in feite halfbroers) tegen elkaar: Jérôme Boateng voor Duitsland en Kevin-Prince Boateng voor Ghana.
• In de geschiedenis behoorden er drie broers tot een WK-selectie. Wilson Palacios en Johnny Palacios waren opgenomen in de originele selectie van Honduras, maar toen Júlio César op het laatste moment geblesseerd afhaakte, werd ook oudere broer Jerry Palacios geselecteerd.[62]
• Nederland won in Zuid-Afrika voor het eerst al zijn groepswedstrijden op een wereldkampioenschap voetbal.
• De Spaanse doelman Iker Casillas is de eerste doelman die in twee WK-edities een strafschop weet te stoppen.
• Dat een Europees land de Wereldtitel wint buiten Europa.
• Dat de finale gespeeld wordt zonder aanwezigheid van Brazilië, (West-)Duitsland, Italië of Argentinië.
• Dat de uiteindelijke wereldkampioen zijn eerste groepswedstrijd verloor.
• Dat een land voor de derde keer een finale speelde, en alle drie verloor. Nederland stond na 1974 en 1978 weer in de finale van het wereldkampioenschap voetbal in 2010 en verloor met 0-1 van Spanje.
• Er is een recordaantal gele en rode kaarten uitgedeeld in een WK-finale: van de 14 gele kaarten werden er twee omgezet in één rode kaart.[63]

• Thomas Müller scoorde 160 seconden na aftrap de openingsgoal voor Duitsland tegen Argentinië. Daarmee is dit de snelste goal op dit WK.

• Brazilië doet voor de 19e maal mee en heeft nog nooit een eindronde gemist. Daarmee is het land recordhouder in het aantal deelnames van deze toernooien. Tevens won het land vijfmaal de titel. Ook dit is niet geëvenaard.
• Tijdens de wedstrijd Chili - Zwitserland op 21 juni 2010, brak Zwitserland het record van aantal opeenvolgende minuten zonder tegengoal op een WK-eindronde. Voor de tegengoal in de 75e minuut, was het Zwitserse doel voor 558 minuten leeg gebleven. In 2006 kreeg het in drie groepswedstrijden geen enkele tegengoal en ook in de 1/8e finale bleef het 0-0, maar werd het uitgeschakeld door Oekraïne na strafschoppen. Ook op dit WK werd de eerste groepswedstrijd tegen Spanje gewonnen met 1-0. De vorige tegengoal van Zwitserland was de penalty van Aitor Beguiristain in de 1/8e finale van het WK 1994 tegen Spanje (in de 86e minuut). Het vorige record stond op naam van Italië met 550 minuten.
• Engeland heeft tot de achtste finale tegen Duitsland in Zuid-Afrika voor het laatst een rood tenue aan gehad in 1998.
• Het Nederlands elftal is tot de wedstrijd van Nederland en Spanje het enige land dat zo lang ongeslagen bleef. Het aantal wedstrijden op rij is 25. De laatste wedstrijd werd verloren op 6 september 2008 in een vriendschappelijke wedstrijd tegen Australië. Onder Bert van Marwijk is dat ook de enige wedstrijd die werd verloren van de 27 gespeelde interlands.[64] Het Nederlands elftal werd uiteindelijk in de finale verslagen door Spanje.

• Het is voor het eerst in tachtig jaar dat twee strafschoppen in de reguliere speeltijd van één WK-wedstrijd werden gemist. Xabi Alonso (Spanje) en Óscar Cardozo (Paraguay) misten beiden een strafschop. In de eerste editie van het WK tussen Argentinië - Mexico (6 - 3) werden ook twee strafschoppen gemist.

• Na de achtste finales Duitsland-Engeland en Argentinië-Mexico laaide door een toegekend doelpunt vanuit buitenspel en een niet toegekend doelpunt waarbij de bal ruim over de lijn was, vanuit onder meer Duitsland, Engeland en Nederland de roep om technische hulpmiddelen op. De FIFA wenste hierover niet in gesprek te treden en knipte de opgetreden arbitrale tekortkomingen uit haar samenvattingen.[65]
• In de kwartfinale-wedstrijd Uruguay - Ghana voorkwam de Uruguayaan Suárez in de laatste minuut van de verlenging een tegendoelpunt door de bal opzettelijk met de hand uit het doel te slaan. Hiermee voorkwam hij een voorsprong voor Ghana en een zo goed als zekere uitschakeling van Uruguay. Suárez kreeg rood maar Ghana miste de strafschop die volgde. Ghana werd vervolgens in de strafschoppenserie uitgeschakeld. Hiermee kreeg Suárez vervolgens de woede van heel Afrika over zich heen.[66][67]
• In dezelfde kwartfinalewedstrijd besliste Sebastián Abreu de penaltyserie koelbloedig met een panenka-strafschop.
• Spanje werd tot voor het WK 2010 14 strafschoppen toegekend, en benutte ze alle 14. Tijdens dit WK, heeft het 2 strafschoppen toegekend gekregen en beide gemist. Het enige andere land dat ooit twee strafschoppen miste in één WK-editie was Zuid-Korea.
• Elk Zuid-Amerikaans elftal dat in de knock-outfase een Europese ploeg trof, verloor de wedstrijd en was uitgeschakeld voor de wereldtitel.
• Arjen Robben scoorde de 2200e goal van het WK.
• De octopus Paul verwierf wereldwijde bekendheid door acht keer op rij de winnaar van een wedstrijd, waaronder de finale, juist te voorspellen.
• De acht doelpunten die Spanje in dit toernooi maakte, is het laagste aantal gescoord door een wereldkampioen voetbal ooit.
• Tijdens het WK 2010 zijn 281 minuten blessuretijd gespeeld, waarvan 8 minuten bij verlenging.
• Nieuw-Zeeland was uiteindelijk het enige ongeslagen land, door de drie gelijke spelen in de poulefase.