Finale wereldkampioenschap voetbal 1978

25 juni 1978, Estadio Monumental, ook wel bekend als het River Plate-stadion, met circa 75.000 overwegend Argentijnse toeschouwers. Scheidsrechter: Sergio Gonella (Italië). De wedstrijd begon met vertraging nadat Argentinië te laat op het veld verscheen en vervolgens bij de scheidsrechter protesteerde tegen het verband om de pols van René van de Kerkhof. Nederland dreigde daarop van het veld te lopen, waarop de scheidsrechter bij wijze van compromis akkoord ging met een wat zachter verband. De toon was gezet: het werd een harde wedstrijd, waardoor Gonella vaak moest fluiten voor overtredingen.

Aanvankelijk domineerde Nederland, maar na verloop van tijd werd Argentinië sterker. Daniel Passarella loste in de eerste helft vier schoten, maar geen enkele trof doel. Voor Nederland trof een kopbal van Johnny Rep net geen doel en werden schoten van diezelfde Johnny Rep en Rob Rensenbrink gekeerd door de Argentijnse doelman, Ubaldo Fillol. In de 38e minuut omzeilde de Argentijnse ster Mario Kempes de Nederlandse verdediging en schoot hij de bal achter doelman Jan Jongbloed: 1-0 voor Argentinië. Vlak voor rust kon Rep vanaf vijf meter nog eens uithalen, maar Fillo voorkwam andermaal een Nederlandse goal.

Na rust zette Nederland door, maar ondanks de aanvalsdrift kon Argentinië de wedstrijd op de tegenaanval beslissen; Jongbloed voorkwam echter de 2-0 van de voet van Kempes. Het Nederlandse offensief zette door en in de 82e minuut werd de score gelijk getrokken. Invaller Dick Nanninga, die Johnny Rep had vervangen, kopte een voorzet van René van de Kerkhof in het Argentijnse doel. In de laatste minuut van de reguliere speeltijd belandde een vrijetrap van de Nederlandse aanvoerder Ruud Krol bij linkerspits Rensenbrink. Vanuit een moeilijke hoek schoot hij de bal tegen de Argentijnse paal; de stand bleef zodoende 1-1.

In de verlenging waren beide ploegen vermoeid maar bleken de Argentijnen over de langste adem te beschikken. Het was wederom Kempes die scoorde, in de 105e minuut. In de tweede helft van de verlenging stelde Daniel Bertoni de Argentijnse zege zeker, na een pass van wedstrijdwinnaar Kempes.

Vele jaren na het controversiële toernooi, gaf bondscoach Ernst Happel als antwoord op de vraag wat er gebeurd zou zijn wanneer Rensenbrinks schot in de laatste minuut in het doel was gegaan, in plaats van tegen de paal: "dan had de scheidsrechter net zolang laten doorspelen tot hij Argentinië een penalty had kunnen geven". Ook Jan Zwartkruis gaf te weten: "Dan hadden we hier nog niet gewonnen", en "de ambiance was puur intimiderend. Dick Nanniga werd twee keer ruim binnen het strafschopgebied neergelegd, maar Gonella legde de bal er gewoon twee keer buiten. Wat kun je dan nog doen?". Volgens Ernie Brandts hing er een intimiderende sfeer, wat al begon tijdens de busreis naar het stadion die doelbewust een andere route was dan normaal zodat de Nederlandse spelers langs het Argentijnse volk moesten, dat op de bus sloeg en brandende stukken hout in hun handen hadden. Doordat de Italiaanse scheidsrechter Sergio Gonella nauwelijks tegen Argentinie floot, resulteerde de wedstrijd in kapotte knieën en bebloede shirts. Rob Rensenbrink was uiteindelijk opgelucht dat hij het veld zonder zwaar letsel kon verlaten: "dit heb ik eerder nooit meegemaakt. Bijna iedereen had een bloedneus. Die gasten sloegen je voortdurend op je bek". En Dick Nanninga: "Er zal wel weer niemand worden gesnapt bij de dopingcontrole. Zo gaat dat hier nu eenmaal. Dit was onvoorstelbaar. Ik werd alle kanten op gestompt, geslagen en getrokken". Volgens Ruud Krol was het "het hardste WK-duel ooit".[1]

• 
  Argentinië-keeper Ubaldo Fillol plukt een bal uit de lucht.
• 
  Argentinië-spits Mario Kempes viert de 2-1.
• 
  Arie Haan en Ruud Krol in duel met Kempes.
• 
  Argentinië-aanvoerder Daniel Passarella heft de wereldbeker in de lucht.