Alken (België)

De gemeente werd rond 13 mei 1940 bezet door het Duitse leger en bevrijd op 6 september 1944. Minstens 3 weerstanders werden naar het Auffanglager van Breendonk getransporteerd.[3] De site bel-memorial.org geeft details over een meerdere weerstanders die omkwamen.[4]

De gemeente heeft geen deelgemeentes. Naast Alken-Centrum liggen op het grondgebied wel nog twee andere dorpskernen, Sint-Joris en Terkoest.

Alken-Centrum ligt in het oosten van de gemeente, tegen Hasselt en Wellen. Het is de oudste en grootste dorpskern van Alken. Het gemeentehuis, de bibliotheek, de sporthal, het jeugdhuis, het OCMW, de meeste winkels en instellingen zijn hier gelegen. Ongeveer de helft van de inwoners van Alken, ruim 5600, woont in Alken-Centrum.

Uitzicht op Alken-Centrum met tennishallen (links), brouwerij (midden) en Aldegondiskerk (rechts)

Sint-Joris ligt in het zuiden van Alken, tegen de gemeentes Sint-Truiden en Nieuwerkerken. Ongeveer een kwart van de Alkenaren, ruim 2300, woont in Sint-Joris. De naam is afkomstig uit het verhaal van Sint-Joris en de draak.

Uitzicht op het centrum van Sint-Joris vanuit zuidelijke-westelijke richting

Terkoest ligt in het noordwesten van de gemeente, tegen Hasselt en Nieuwerkerken. Ongeveer een kwart van de Alkense bevolking, ongeveer 2500, woont in Terkoest. De naam Terkoest is ofwel afkomstig van een oud woord voor begroeiing[5] of van een volksbenaming voor de locatie namelijk 'Ter Kozen' oftewel 'in de richting van Kozen' (deelgemeente van Nieuwerkerken).

Uitzicht op Terkoest vanuit zuidoostelijke richting

Soms wordt de stationsbuurt rond het station van Alken als een vierde kern in Alken gezien. Vroeger was er een schooltje maar dat is verhuisd naar het centrum van Alken.

• Bron:NIS - Opm:1806 t/m 1970=volkstellingen; vanaf 1980= inwoneraantal per 1 januari

De gemeente Alken ligt in het kieskanton Borgloon en het provinciedistrict Sint-Truiden, het kiesarrondissement Hasselt-Tongeren-Maaseik (identiek aan de kieskring Limburg).

Alken		Supranationaal	Nationaal		Gemeenschap	Gewest	Provincie	Arrondissement	Provinciedistrict	Kanton	Gemeente
Administratief	Niveau	Europese Unie	België		Vlaanderen		Limburg	Hasselt			Alken
	Bestuur	Europese Commissie	Belgische regering		Vlaamse regering		Deputatie				Gemeentebestuur
	Raad	Europees Parlement	Kamer van volksvertegenwoordigers	Vlaams Parlement			Provincieraad				Gemeenteraad
Kiesomschrijving		Nederlands Kiescollege	Kieskring Limburg					Hasselt-Tongeren-Maaseik	Sint-Truiden	Borgloon	Alken
Verkiezing		Europese	Federale		Vlaamse		Provincieraads-				Gemeenteraads-

De nieuwe partij KristalHelder (KH) haalde uit het niets 6 mandaten.[8] Burgemeester was Hendrik Verbrugge, hij leidde een coalitie van CD&V, VLD en sp.a. Voorts bestond de bestuursploeg uit ..... OCMW-voorzitster was Magda Hanssen (CD&V). In 2007 verliet Open Vld de bestuursmeerderheid en werd ze vervangen door KH, wel bleven de drie Open Vld-schepenen op post.[9] Twee maanden na de verkiezingen was die laatste partij uit elkaar gevallen, onder andere Hilde Bollen en Erik Buntinx verlieten toen de partij[10][11] en gingen verder onder de naam 'Positief Alken'.[12] Kort daarop stapte KristalHelder uit de bestuursmeerderheid.[13] Sindsdien werd de meerderheid gevormd door CD&V, sp.a en enkele onafhankelijken. Eind augustus 2012 verliet schepen Marc Rego Open Vld en sloot hij aan bij Echt Voor Alken (evA).

Lijsttrekkers bij de verkiezingen van 2012 waren voormalig LDD-er Sylvan Engelen (Om-Mekaar)[14], Marc Rego (evA)[15], Frank Vroonen (Groen)[16], Marc Penxten (N-VA)[17], Andrea Achten (sp.a)[18], Frank Deloffer (CD&V)[19] en Igor Philtjens (Open Vld)[20]. Burgemeester is Marc Penxten van de N-VA. Hij leidt een coalitie van N-VA, Open Vld en Groen. Samen hebben ze de meerderheid met 13 op 21 zetels. Voorts bestaat het schepencollege uit André Vanhex, Filip Vanvinckenroye, Anita Vanhove-Reekmans (allen Open Vld), Ingrid Loix, Cindy Vandormael (beide N-VA). Frank Voonen (Groen) is OCMW-voorzitter.[21]

De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.

De Alkense vlag bestaat uit 3 horizontale banden : rood - wit - geel. De gemeente Alken kreeg deze vlag toegewezen op 24 februari 1981.

Op 24 februari 1981 werd aan de gemeente Alken een wapenschild toegekend. Dit wapenschild stelt het natuurkleurige borstbeeld van St.-Aldegondis voor op een rode achtergrond. Een witte duif houdt een witte sluier boven het hoofd van de abdis. St.-Aldegondis is gekleed in het witte ordekleed van de Benedictinessen en draagt een gouden boek in haar rechterhand. In haar linkerhand houdt ze een gouden kromstaf.

In heraldische taal luidt de tekst als volgt: "Van keel beladen met een natuurkleur aanziende borstbeeld van Sint-Aldegondis dragend het ordekleed der Benedictinessen, in de rechterhand houdende een boek en in de linker een albatiale kromstaf, beide van goud, achter het hoofd een nimbus van hetzelfde; de Heilige getopt met een nederdalende H. Geest (duif)".

In de Sint-Aldegondislaan staat een kapel, die aan haar werd opgedragen. Ze wordt aangeroepen in de hoop kanker te genezen. Alken viert haar feestdag op 30 januari.

Alken heeft een eigen dialect dat behoort tot de West-Limburgse dialecten.

Kenmerkend voor het dialect is uitspreken van woorden die in het Nederlands met sch- beginnen als sg en de aanwezigheid van tonaliteit (het gebruik van stoot- en sleeptonen).

Het heemkundig museum Zoe was Alleke, aan Alkerstraat 93a.