Kabinet-Kappeyne van de Coppello

Het kabinet-Kappeyne van de Coppello was een liberaal Nederlands kabinet dat regeerde van 3 november 1877 tot en met 20 augustus 1879.

Kabinet-Kappeyne van de Coppello
Kabinet in Nederland
Premier	J. Kappeyne van de Coppello
Politieke kleur	Liberaal (vooruitstrevend)
Start	3 november 1877
Demissionair	11 juli 1879
Eind	20 augustus 1879
Voorganger	Heemskerk-Van Lynden van Sandenburg
Opvolger	Van Lynden van Sandenburg
Nederlandse kabinetten van 1848 t/m WO II
Portaal    Politiek

De kern van dit liberale kabinet wordt gevormd door de leiding van de vooruitstrevende liberale Kamerclub, met aan het hoofd Kappeyne van de Coppello. Ook de ministers Smidt, Tak van Poortvliet en De Roo van Alderwerelt behoren daartoe. Met name minister Gleichman van Financiën is echter veel behoudender. Die innerlijke tegenstelling leidt uiteindelijk al binnen twee jaar tot de val van het kabinet.

Minister Kappeyne weet in 1878 ondanks felle tegenstand van confessionele zijde een nieuwe Wet op het lager onderwijs tot stand te brengen. Die wet scherpt de eisen waaraan lager onderwijs moet voldoen aan, zonder dat bijzondere scholen overheidssteun krijgen. Ondanks petitionnementen van antirevolutionairen en katholieken die resp. 305.000 en 164.000 handtekeningen opleveren, ondertekent de koning de wet.

Van de andere plannen van het kabinet komt niets terecht. Minister De Roo van Oorlog wordt spoedig ernstig ziek en kan de legerhervorming niet ter hand nemen. Tot uitbreiding van het kiesrecht komt het evenmin.

De verwerping van de ontwerp-Kanalenwet van minister Tak, die aanleg van diverse kanalen mogelijk moet maken, leidt tot een kabinetscrisis. Tak van Poortvliet en Kappeyne bieden aanvankelijk als enigen hun ontslag aan. Kappeyne verzoekt hierna de koning om medewerking aan een Grondwetsherziening. Een minderheid van de ministers is hier tegen, waarop ook de koning zich tegen Grondwetsherziening keert. Daarop treedt het gehele kabinet af.