Koen Geens

Koen Geens was kabinetschef van Vlaams minister-president Kris Peeters tussen 2007 en 2009. Hij is in die functie bezieler van het programma Vlaanderen in Actie (VIA), het project van de Vlaamse overheid om Vlaanderen tegen 2020 naar de top vijf van Europese regio's te leiden. Bij de samenstelling van de nieuwe Vlaamse regering in 2009 nam hij afscheid van het politieke kabinet van de minister-president, maar hij bleef wel het project 'Vlaanderen in Actie' opvolgen als voorzitter van de 'Raad der Wijzen'. Na zijn korte optreden veelal achter de schermen van het politieke schouwspel werd Koen Geens opnieuw gewoon hoogleraar.

In 2013 betrad Koen Geens een tweede maal het politieke speelveld en werd hij in de regering-Di Rupo minister van Financiën. Dat gebeurde nadat Steven Vanackere zijn ontslag indiende omdat een fel bekritiseerde deal over winstbewijzen tussen ACW en Belfius hem in een moeilijke situatie plaatste.[1]

Bij zijn aantreden als minister van Financiën kwam er al onmiddellijk kritiek op zijn vennootschap bij Eubelius, omdat dat kantoor het ACW had bijgestaan bij de winstbewijzen van Belfius, net de situatie waarvoor Steven Vanackere ontslag had genomen. Het kantoor was ook betrokken bij de vereffening van Arco, die eveneens politieke spanningen opleverde. Na zijn aantreden gaf Geens te kennen dat Eubelius voortaan niet meer voor ACW en Arco zal optreden.

Onder Koen Geens als minister van Financiën werd het Belgische, federale begrotingstekort van 2013 teruggebracht tot 2,6% en werd aldus een Europese boete ontlopen. Ook liet hij een nieuwe bankwetgeving van 25 april 2014 stemmen die wilde remediëren aan de kwalen die de financiële crisis van 2008 hadden veroorzaakt. Daarnaast stelde hij de tax shelter voor films op punt, voerde hij een verlaagde roerende voorheffing in op de interesten van zogenaamde volksleningen, en breidde hij vanaf 2014 de toepassing van de btw uit tot de diensten van advocaten, nadat die in de vorige legislatuur al was uitgebreid tot de notarissen en gerechtsdeurwaarders.

De regering-Di Rupo werkte tezelfdertijd aan de zesde staatshervorming, die een grondige omvorming van de bijzondere financieringswet inhield.

Met zijn vernieuwde polititieke carrière nam Koen Geens afscheid als bestuurder bij de bank BNP Paribas Fortis. Koen Geens werd voordien, in 2011, door de overheid aangesteld als bestuurder bij de bank, maar die functie is niet cumuleerbaar met het ministerschap. Ook stapte hij uit de vennootschap in het advocatenkantoor Eubelius. Als buitengewoon hoogleraar bleef hij tijdens zijn ministerschap wel cursussen doceren aan de KU Leuven. Ook gedurende zijn latere politieke mandaten blijft Geens tot op heden beide passies combineren.

Bij de federale verkiezingen van 2014 werd hij als lijsttrekker van de Vlaams-Brabantse CD&V-lijst verkozen in de Kamer van volksvertegenwoordigers. Op 11 oktober 2014 legde Koen Geens de eed af als minister van Justitie in de regering-Michel I. Na de aanslagen in Brussel op 22 maart 2016 bood hij samen met minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon zijn ontslag aan, maar dat werd door premier Charles Michel geweigerd. Na de val van de regering-Michel I op 9 december 2018 en het vertrek van N-VA uit de regering, nam hij in de Regering-Michel II de bevoegdheid Regie der Gebouwen over van Jan Jambon.

Bij de lokale verkiezingen van oktober 2018 geraakte Geens zowel verkozen in de Vlaams-Brabantse provincieraad als in de gemeenteraad van Huldenberg, maar hij nam beide mandaten niet op.[2] Bij de federale verkiezingen van 2019 was hij opnieuw CD&V-lijsttrekker in Vlaams-Brabant. Hij behaalde 45.962 voorkeurstemmen en werd herkozen in de Kamer.[3] Nadat Kris Peeters eind juni 2019 de regering verliet om Europees Parlementslid te worden, volgde Geens hem op als vicepremier in de regering van lopende zaken.[4] Op 30 november 2019 volgde hij tevens Didier Reynders, die ontslag nam uit de regering om Europees Commissaris te worden, op als minister van Europese Zaken.[5] Met ook het vertrek van premier Charles Michel naar het Europese niveau, volgde Sophie Wilmès die laatste in de binnenlandse politiek op als premier van de regering-Wilmès I.

Op 31 januari 2020 stelde koning Filip Koen Geens aan als koninklijk opdrachthouder om te helpen bij de aanslepende formatiegesprekken. In tegenstelling tot zijn voorgangers kreeg hij daarbij geen titel van "informateur" of "preformateur" mee.[6] Op 14 februari gaf hij zijn opdracht terug, nadat de PS een regering met N-VA definitief had uitgesloten. Zijn passage daarover in het VRT-programma De zevende dag ging niet onopgemerkt voorbij. Nadat de regering van Wilmès in maart 2020 vanwege de coronacrisis werd gepromoveerd tot een volwaardige regering, de regering-Wilmès II, nam Geens ontslag uit de Kamer na de installatie van die regering, waarin hij minister met dezelfde bevoegdheden bleef.