Bijzondere financieringswet
De Bijzondere financieringswet of Bijzondere wet van 16 januari 1989 betreffende de financiering van de Gemeenschappen en de Gewesten bepaalt hoe de Belgische deelstaten inkomen verwerven om hun bevoegdheden te kunnen uitoefenen.
Financiering van de Gemeenschappen
De Gemeenschappen worden gefinancierd door:
niet-fiscale ontvangsten
De Gemeenschappen kunnen bijvoorbeeld schenkingen & legaten in ontvangst nemen.
toegewezen gedeelte van de belastingen
Een deel van de opbrengst van de personenbelasting en btw wordt door de federale overheid herverdeeld over de Gemeenschappen. Deze worden gedeelde belastingen genoemd. Het aandeel dat terugvloeit naar de Gemeenschappen wordt berekend aan de hand van een vrij complex mechanisme dat het resultaat is van een moeilijk communautair compromis.
dotatie ter compensatie van het kijk- en luistergeld.
Dit was voorheen de enige Gemeenschapsbelasting maar werd later een Gewestbevoegdheid. Om de gederfde inkomsten te compenseren werd daarom een dotatie gegeven aan de Gemeenschappen.
leningen
De deelstaten kunnen leningen aangaan. Weliswaar moet de federale minister van Financiën goedkeuring geven aangezien België als lidstaat van de EU verplicht is de staatsschuld terug te brengen binnen de grenzen van de Maastrichtnormen.
De Duitstalige gemeenschap wordt wegens zijn kleine schaal enkel gefinancierd door een dotatie van de federale overheid.
Financiering van de Gewesten
De Gewesten worden gefinancierd door:
niet-fiscale ontvangsten
De Gewesten kunnen bijvoorbeeld schenkingen & legaten in ontvangst nemen.
fiscale ontvangsten
De Gewesten kunnen zelf volgende belastingen heffen:
- de belasting op de spelen en weddenschappen;
- de belasting op de automatische ontspanningstoestellen;
- de openingsbelasting op de slijterijen van gegiste dranken;
- het successierecht;
- de onroerende voorheffing;
- het registratierecht op de overdrachten ten bezwarende titel van onroerende goederen ;
- het registratierecht op: a) de vestiging van een hypotheek; b) de gedeeltelijke of gehele verdelingen van onroerende goederen;
- het registratierecht op de schenkingen;
- het kijk- en luistergeld;
- de verkeersbelasting op de autovoertuigen;
- de belasting op de inverkeerstelling;
- het eurovignet
De Gewesten zijn bevoegd om de aanslagvoet, heffingsgrondslag en vrijstelling van deze belastingen zelf te wijzigen voor zover zij worden gelokaliseerd op hun grondgebied.
De overheveling van de dienst van de belastingen naar een Gewest dient wel te gebeuren per groep van belastingen:
- de belasting op de spelen en weddenschappen + de belasting op de automatische ontspanningstoestellen + de openingsbelasting op de slijterijen van gegiste dranken;
- de onroerende voorheffing;
- het successierecht + het registratierecht op de overdrachten ten bezwarende titel van onroerende goederen + het registratierecht op: a) de vestiging van een hypotheek; b) de gedeeltelijke of gehele verdelingen van onroerende goederen + het registratierecht op de schenkingen;
- de verkeersbelasting op de autovoertuigen + de belasting op de inverkeerstelling + het eurovignet.
toegewezen gedeelte van de belastingen
De Gewesten mogen opcentiemen en afcentiemen heffen op de personenbelasting, evenals belastingsvermeerderingen of -verminderingen voor zover deze verband houden met hun bevoegdheden. De personenbelasting wordt daarom ook een samengevoegde belasting genoemd.
Om fiscale concurrentie tussen de Gewesten te vermijden werd een plafond ingevoerd. De hoger vermelde maatregelen mogen daarom samen niet meer bedragen dan 6,75% van de opbrengst van de personenbelasting in dat Gewest.
Een deel van de opbrengst van de personenbelasting wordt door de federale overheid herverdeeld over de Gewesten. Het aandeel dat terugvloeit naar de Gewesten wordt berekend aan de hand van een vrij complex mechanisme dat het resultaat is van een moeilijk communautair compromis.
leningen
De deelstaten kunnen leningen aangaan. Weliswaar moet de federale minister van Financiën goedkeuring geven aangezien België als lidstaat van de EU verplicht is de staatsschuld terug te brengen binnen de grenzen van de Maastrichtnormen.
Externe links
- 13 JULI 2001. - Bijzondere wet tot herfinanciering van de gemeenschappen en uitbreiding van de fiscale bevoegdheden van de gewesten.
- de bijzondere financieringswet for dummies[dode link], Itinera Institute
- Geannoteerde tekst van de bijzondere financieringswet, in SenLex, databank van de Belgische Senaat
| Verdragen: | Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens |
| Rechtbanken: | Europees Hof voor de Rechten van de Mens |