Dongjum
Dongjum (Fries: Doanjum) is een dorp in de gemeente Waadhoeke, in de Nederlandse provincie Friesland.
Plaats in Nederland  | |||||
| |||||
  | |||||
| Situering | |||||
| Provincie |  | ||||
| Gemeente |  | ||||
| Coördinaten | 53° 13′ NB, 5° 33′ OL | ||||
| Algemeen | |||||
| Inwoners (BAG, 2019) | 365[1] | ||||
| Overig | |||||
| Woonplaatscode | 1372 | ||||
| Belangrijke verkeersaders | A31 N393 | ||||
Detailkaart | |||||
 | |||||
| Locatie in de voormalige gemeente Franekeradeel | |||||
Foto's | |||||
 | |||||
| Dongjum gezien vanaf N384 | |||||
| |||||
Het ligt ten noorden van de stad Franeker aan de N384, in de streek de Bouwhoek. Langs het dorpsgebied stroomt de Dongjumervaart en loopt de N31.
Dongjum vormt met Boer het tweelingdorp Dongjum-Boer. De twee dorpen werken op veel vlakken samen en hebben sinds april 1969 de dorpsbelangenvereniging Dorpsbelang Dongjum-Boer. In 2019 telde het dorp 365 inwoners.[1]
Geschiedenis
Dongjum bestaat uit een groep terpen op een oude kwelderwal. Het gebied is, getuige bodemvondsten, al in de Romeinse tijd bewoond geweest. Uit opgegraven aardewerk blijkt dat de toenmalige bewoners tamelijk welgesteld waren. Van het eind van de Romeinse tijd tot in de vijfde eeuw was het gebied waarschijnlijk onbewoond.
In de 13e eeuw werd de plaats vermeld als Thuninghum, in 1417 als Donijnghum, in 1421 als Donghum, in 1433 als Donninghama-ghae en toe Donghum3, in 1482 als Domingum, in 1505 als Doenghum en in 1718 als Donjum. De plaats verwijst naar het dat mogelijk een woonplaats (heem/um) van of opgericht door de familie Dunninga.
In het begin van de zeventiende eeuw werd hier de Goslinga State gebouwd, waar later de grietman en staatsman Sicco van Goslinga woonde die in 1731 overleed. In 1803 werd dit aanzienlijke gebouw afgebroken. In de Hervormde kerk van Dongjum uit 1777 bevindt zich nog het praalgraf van Sicco van Goslinga.
Dongjum kende vanaf 1 oktober 1903 een station aan de NFLS-spoorlijn van Franeker naar Tzummarum; de geografische afkorting was Dj. Bij graafwerkzaamheden ten behoeve van de spoorlijn werd in 1911 een bronzen beeldje uit de Romeinse tijd gevonden dat de Romeinse god Mars voorstelt. Op 8 oktober 1933 werd het station gesloten.
Sport
Sinds 1899 kent het dorp de Kaatsvereniging Moed & Volharding. Al in 1865 is er bekend dat de sport kaatsen wordt beoefend.
Cultuur
Sinds 1960 kent het dorp de Toneelvereniging 't Wouterke, VVV Doanjum organiseert veel activiteiten en evenementen in het tweelingdorp. En verder heeft het dorp een dorpshuis, De Boppeslach geheten.
Onderwijs
Tot en met het schooljaar 2015-2016 kende het dorp een eigen basisschool. De school kende echte te weinig kinderen waardoor het gesloten moesten worden. De eigenlijke school fuseerde wel formeel met de basisschool in Ried. De meeste kinderen gaan naar Franeker voor school.
Geboren in Dongjum
- Gerrit Rombout (1930-), politicus
Overleden in Dongjum
- Sicco van Goslinga, (1664-1731), politicus en diplomaat.
- Cornelis Douwes van der Weg (1834-1893), landbouwer, veearts, burgemeester en toneelschrijver.
- Jacob Hylkema (1900-1945), verzetsstrijder
- Chris Tinkelenberg (1901-1945), onderwijzer en verzetsstrijder
Externe link
Bronnen, noten en/of referenties
|
 |
Zie de categorie Dongjum van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |