UTC

UTC (in het Nederlands ook aangeduid als gecoördineerde wereldtijd) is sinds 1972 een standaardtijd, gebaseerd op een atoomklok en gecoördineerd met de rotatie van de aarde.

Plaatsen waar de klok gelijk loopt met UTC

 wintertijd

 zomertijd

 gehele jaar (land)

 gehele jaar (op zee)

Het internationale letterwoord UTC is een compromis tussen het Franse "TUC" (Temps universel coordonné) en het Engelse "CUT" (Coordinated Universal Time). UTC is zelf geen afkorting. In militaire kringen wordt UTC meestal "Zulu time" genoemd.[1]

Definitie

UTC is bijna gelijk aan Greenwich Mean Time (GMT). GMT is een zuiver astronomische tijd. Om het door de vertraagde aardrotatie veroorzaakte verschil te compenseren, moeten er schrikkelsecondes worden gebruikt. Het verschil is nooit meer dan een seconde en voor de meeste toepassingen dan ook niet van belang.

Notatie

Bij grensoverschrijdende toepassingen (bijvoorbeeld het internet) worden tijdstippen vaak in UTC en op een universele manier genoteerd, onder andere met behulp van een 24-uursnotatie (dus zonder am/pm) zonder punten. De tijdsnotatie 1315 betekent dus kwart over 1 's middags volgens de standaardconventie (op de meridiaan van Greenwich).

De volledige notatie is vastgelegd in ISO-standaard ISO 8601 en het gebruik ervan wordt, weliswaar mét scheidingstekens, ook aanbevolen door het W3C (World Wide Web Consortium).[2]

De tijd in een bepaalde tijdzone wordt aangegeven met het verschil ten opzichte van UTC. Zo wordt de tijd die vijf uur achterloopt op UTC (UTC−5) aangeduid met bijvoorbeeld 21:50−05:00. Een tijdstip in de UTC-zone zelf, UTC+0, wordt aangeduid met een Z (van Zulu time[1]), bijvoorbeeld 21:50Z. De uitgebreidste notatie, met ook de datum, minuten en seconden erbij, is 2016-03-27T21:50:15−05:00, waarbij de T de datum en tijd scheidt. Dit voorbeeld geeft UTC−5 aan en drukt exact hetzelfde moment in de tijd uit als 2016-03-28T02:50:15Z (de datum en tijd in UTC; merk op dat de datum in dit voorbeeld dan al een dag voorloopt).

In West-Europa, uitgezonderd de Britse eilanden en Portugal geldt Midden-Europese Tijd, met in de winter UTC+1 en in de zomer UTC+2 (respectievelijk 1 en 2 uur later dan de standaardtijd). Op de Britse eilanden en in Portugal geldt West-Europese Tijd, met in de winter UTC en in de zomer UTC+1.

Gebruik

Een toepassing waarbij de verwijzing naar UTC belangrijk is, is de tijdsbepaling in de scheep- en luchtvaart. In pilotbooks, getijdentabellen en weerrapporten wordt veelal gebruikgemaakt van UTC. De gebruiker van deze hulpmiddelen zal normaliter weten hoe de tijdzone waarin hij zich bevindt, zich verhoudt tot de gecoördineerde wereldtijd. Aangezien deze in West-Europa tot twee uur kan verschillen, leidt een onjuiste interpretatie van bijvoorbeeld getijdentabellen tot grove fouten bij het bepalen van los- en laadtijden, mogelijk het zich vastvaren op zandbanken.

Ook radiostations, die op de hele wereld gericht zijn, gebruiken UTC bij het publiceren van de programmagegevens.

De digitale tachograaf maakt ook gebruik van UTC, wat de controle van internationaal vervoer op rij- en rusttijden vergemakkelijkt.

Zie ook
Zoek UTC op in het WikiWoordenboek.
Tijdverschuiving ten opzichte van UTC (Coordinated Universal Time)
180° tot 90° WL:−12 · −11 · −10 · −9:30 · −9 · −8 · −7
90° WL tot 0°:−6 · −5 · −4 · −3:30 · −3 · −2:30 · −2 · −1
0° tot 90° OL:UTC · +1 · +2 · +3 · +3:30 · +4 · +4:30 · +5 · +5:30 · +5:45
90° OL tot 180°:+6 · +6:30 · +7 · +8 · +8:30 · +9 · +9:30 · +10 · +10:30 · +11
(180° tot 90° WL):+12 · +12:45 · +13 · +13:45 · +14
Verouderd of onofficieel:−10:30 · −8:30 · −4:30 · −0:44 · −0:25:21 · +0:20 · +0:30 · +1:24 · +1:30 · +2:30 · +4:51 · +5:40 · +7:20 · +7:30 · +8:45 · +9:45 · +11:30
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.