Gemenebest van Onafhankelijke Staten

Estland, Letland en Litouwen traden niet toe. Georgië trad toe in 1993. Turkmenistan trad in 2005 uit als lidstaat en is sindsdien geassocieerd lid.

Het verdrag erkende de soevereiniteit van elke deelnemende staat, en aldus betekende het het afschaffen van de Sovjet-Unie. Misschien was het GOS wel bedoeld als een confederatie, maar in de praktijk bleven de gedelegeerde bevoegdheden behandeld door de individuele staten en was het GOS dus een lege doos. Misschien het belangrijkste is wel de vrijhandelszone die men wil creëren in de voormalige Sovjet-Unie.

Voorlopig blijft het beperkt tot de zogenoemde gemeenschappelijke economische ruimte, een economisch samenwerkingsconcept tussen Rusland, Oekraïne, Wit-Rusland en Kazachstan. Het idee werd door de Russische president Vladimir Poetin gelanceerd en werd door zijn collega's uit bovenvermelde landen gesteund.

In de Russische Federatie is in de jaren negentig een begin gemaakt met een meerpartijendemocratie, maar dit proces verloopt nog moeizaam. Een opstand van de islamitische Tsjetsjenen in de Kaukasus werd eerst onder Jeltsin en later onder Poetin bestreden, waarbij de Tsjetsjeense hoofdstad Grozny zware schade opliep. Dankzij de hoge grondstofprijzen groeide de Russische economie eerst sterk, maar door de kredietcrisis heeft deze net als in andere landen grote klappen gekregen.

In Oekraïne brak in 2004 de Oranjerevolutie uit toen door mogelijke verkiezingsfraude de zittende regering aan de macht wilde blijven; deze werd alsnog tot aftreden gedwongen. Sindsdien is deze GOS-staat op zoek naar een koers tussen het Westen en Rusland in.

Georgiës relaties met de Russen blijven gespannen; de tegenwoordige regering probeert zich op het Westen te oriënteren, maar alleen al om geografische redenen is dat niet eenvoudig. De opbouw van integer democratisch bestuur en een moderne economie gaat niet van een leien dakje. De huidige regering zou het liefst lid worden van de NAVO om haar veiligheid te garanderen, maar dat zal de Russische Federatie voorlopig niet accepteren.

Het bloedige conflict tussen Georgië en Rusland over Zuid-Ossetië noopte het Georgische parlement op 12 augustus 2008 tot de beslissing om het GOS te verlaten[1].

De Centraal-Aziatische republieken worden nog steeds zeer autoritair geregeerd, veelal met bijbehorende persoonlijkheidscultus.
Armenië en Azerbeidzjan raakten in de jaren negentig verwikkeld in een ernstig territoriaal geschil over Nagorno-Karabach.
Moldavië, nu het armste land van Europa, kreeg begin jaren negentig te maken met een tijdelijke opstand van een Gagaoezische minderheid.
Wit-Rusland is de GOS-staat waar sinds 1991 het minst veranderd lijkt, en wordt dan ook wel aangeduid als 'de laatste dictatuur in Europa'.

• (ru) Officiële website

	Gemenebest van Onafhankelijke Staten
Huidige leden:  Armenië ·  Azerbeidzjan ·  Kazachstan ·  Kirgizië ·  Moldavië ·  Oezbekistan ·  Rusland ·  Tadzjikistan ·  Wit-Rusland Geassocieerde leden:  Turkmenistan Voormalig lid:  Oekraïne ·  Georgië

Zie de categorie Commonwealth of Independent States van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.