Kaukasus (gebied)

De Kaukasus of Kaukasië is een gebied op de uiterste zuidoostelijke grens van Europa en het westen van Azië. Het gebied omvat het gelijknamige gebergte, de Kaukasus en de omringende laagvlakten. Het Kaukasusgebergte bestaat uit de Grote Kaukasus en de Kleine Kaukasus. Het gebied ten zuiden van de Grote Kaukasus wordt Transkaukasië (vanuit Rusland, over de bergen) genoemd en het gebied ten noorden daarvan Ciskaukasië (aan deze, de Russische kant).

De Kaukasus tijdens het Russische Rijk in 1882
De Kaukasus vanuit de ruimte gezien
Geo-politieke kaart (aug 2008)

Geschiedenis

De Kaukasus is sinds mensenheugenis een kruispunt van culturen, religies en talen. Daarnaast was het vaak de grens tussen grote mogendheden of hun invloedssferen. Dit alles heeft geleid tot de huidige ingewikkelde staatkundige situatie en in de loop van de geschiedenis herhaaldelijk tot al dan niet gewapende conflicten. Grote mogendheden zoals de Sovjet-Unie, het Ottomaanse Rijk, het Perzische Rijk, het Romeinse Rijk en de oude Grieken, hebben allemaal geprobeerd om de Kaukasus te besturen en in hun invloedssfeer te brengen. Dit lukte meestal maar zeer gedeeltelijk en vooral in de Grote Kaukasus hebben verschillende volkeren hun identiteit grotendeels weten te behouden.

Politieke indeling

Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie zijn er drie Kaukasische landen onafhankelijk geworden: Georgië, Armenië en Azerbeidzjan. Samen met zeven Russische autonome republieken en twee Russische territoria, vormen ze een lappendeken van politieke entiteiten. De volgende onafhankelijke landen, met de daarbij horende autonome gebieden, worden tot de Kaukasus gerekend:

Armenië
Azerbeidzjan

Georgië

Russische Federatie (alleen de delen die (deels) in de Kaukasus liggen)

Etno-linguïstische kaart

Volken, talen en religies

In de Kaukasus wordt een groot aantal verschillende talen gesproken. Behalve de Noord- en Zuid-Kaukasische talen worden er ook Turkse talen, Iraanse talen, Slavische talen, Grieks en Armeens gesproken. Hierom wordt de Kaukusus soms ook wel de "Berg der Talen" genoemd.

De Kaukasus kent meer dan vijftig verschillende volken[1]: Armeniërs, Avaren, Azerbeidzjanen, Georgiërs, Perzen, Russen en Tsjetsjenen.

De volken in de Kaukasus hangen een groot aantal religies aan. Onder de Islam zijn er soennieten en sjiieten, verder wonen er Georgisch-orthodoxen, Russisch-orthodoxen, Armeens-apostolischen en Oosters-orthodoxen.

Volken[2] TalenReligies
Noord-Kaukasische volkenNoord-Kaukasische talen
AbchazenAbchazo-Adygese
talen
AbchazischChristendom (oosters-orthodox) en islam (soennisme)
AbazanenAbazijnsIslam (soennisme)
CircassiërsAdygeeërsAdygees
TsjerkessenKabardisch
Kabarden
Kaukasische DagestaniAgoeliërsNach-Dagestaanse
talen
Agoelisch
AndiAndi
AvarenAvaars
DargiërsDarginisch
LakenLak
LezgiërsLezgisch
RoetoelenRoetoelisch
TabasaranenTabasaraans
TsachoeriërsTsachoerisch
TsezTsezisch (Dido)
UdenUdischChristendom (Armeens-apostolisch)
VainachenBatsbiBatsbiIslam (soennisme)
IngoesjenIngoesjetisch
KistTsjetsjeens
TsjetsjenenTsjetsjeens
Zuid-Kaukasische volkenZuid-Kaukasische talen
GeorgiërsKartveelse
talen
Georgisch (ook Mingreels en Svanetisch)Christendom (Georgisch-orthodox)
LazenLazischIslam (soennisme) en christendom (Georgisch-orthodox)
Indo-Europese volkenIndo-Europese talen
ArmeniërsArmeensChristendom (Armeens-apostolisch)
Grieken (Pontische)Grieks (Pontisch)Christendom (Grieks-orthodox) en islam (soennisme)
Iraanse volkerenOssetenIraanse talenOssetischChristendom (Russisch-orthodox) en islam (soennisme)
KoerdenKoerdischIslam (soennisme)
TatenTat
BergjodenJuhuriJodendom
TalisjTalisjIslam (sjiisme)
Slavische volkerenRussenSlavische talenRussischChristendom (Russisch-orthodox)
Altaïsche volkerenAltaïsche talen
Turkse volkerenAzerbeidzjanenTurkse talenAzerbeidzjaansIslam (sjiisme)
BalkarenKaratsjai-
Balkarisch
Islam (soennisme)
Karatsjaïers
KoemukkenKoemuks
NogaiNogais
TurkmenenTurkmeens

Vooral wat betreft religie is de situatie ingewikkelder dan hierboven weergegeven en is er één religie vermeld, wanneer meer dan 75% van de bevolking deze religie aanhangt.

Religies in de Kaukasus

 Christendom (grote minderheid: )

 Islam (grote minderheid: )

 Boeddhisme

 (vrijwel) niet bevolkt

Etnische hoofdgroepen in de Kaukasus

 Noord- en Zuid-Kaukasische volkeren

 Turkse volken

 Iraanse volken

 Slavische volken

 Armenen

 Grieken

 Mongoolse volken

 Gemengd of anders

 (vrijwel) niet bevolkt

Zie de categorie Caucasus van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.