Europees topschutter van het seizoen

Europees Topschutter, ook wel bekend als de Gouden Schoen, is een Europese titel die na elk voetbalseizoen wordt uitgereikt aan de topschutter met het grootste aantal doelpunten. De voetballers die als tweede en derde eindigen ontvangen een Zilveren en Bronzen Schoen. De prijs werd op initiatief van het Franse voetbalmagazine France Football ingevoerd en wordt sinds 1968 uitgereikt. De Portugees Eusébio was tijdens die jaargang de eerste winnaar van de Soulier d'Or.

Europese Gouden Schoen
Vroegere naamSoulier d'Or
OrganisatieEuropean Sports Magazines
Geschiedenis
Eerste editie1967/68
Aantal edities51 (2018/19)
Eerste winnaar Eusébio
Meest recente winnaar Lionel Messi
Meeste prijzen Lionel Messi (6)
Voetbal
Portaal    Voetbal

Aan de prijsuitreiking kwam in 1991 echter een einde toen de Cypriotische voetbalbond protest aantekende tegen de 34 doelpunten van Darko Pančev. De bond had namelijk een speler aangedragen die in de Cypriotische competitie er 40 zou hebben gemaakt.[1] Later zou echter blijken dat het twee spelers waren (Suad Besirević en Panayiotis Xiourouppas) die beiden slechts 19 keer hadden gescoord.[2] Door deze onregelmatigheden besloot France Football om de prijs vanaf dat moment alleen nog officieus voort te zetten. Overigens ontving Darko Pančev vijftien jaar later alsnog de Gouden Schoen, uit handen van UEFA-bestuurslid en ex-voetballer Michel Platini.[3]

In 1997 werd er door de European Sports Magazines (ESM), waar France Football deel van uitmaakt, toch besloten om de prijs opnieuw in te voeren. Er werd echter besloten om met een puntensysteem te gaan werken zodat niet de speler met de meeste doelpunten de Gouden Schoen wint maar degene met de meeste punten. Door een wegingsfactor in te voeren werd er beter aangesloten bij de onderlinge verschillen tussen de deelnemende voetbalcompetities.[4]

1968-1991

Tussen 1968 en 1991 werd de Gouden Schoen uitgereikt aan de speler met de meeste doelpunten. Daarbij werd niet gekeken naar de sterkte van de competitie of naar de hoeveelheid wedstrijden die daarin werden gespeeld. In deze periode zijn er vier spelers die de prijs twee maal op hun naam mochten zetten: Eusébio, Gerd Müller, Dudu Georgescu en Fernando Gomes.

Eusébio was in 1968 de eerste winnaar van de Gouden Schoen.
Héctor Yazalde was in 1974 de eerste niet-Europese winnaar van de Gouden Schoen.
Marco van Basten won zowel de Zilveren (1984) als de Gouden Schoen (1986)
Seizoen Gouden schoen Club Doelpunten Zilveren schoen Club Doelpunten Bronzen schoen Club Doelpunten
1967/68 Eusébio Benfica42 Antal Dunai Újpest36 Bobby Lennox Celtic32
1968/69 Petar Jekovic CSKA Sofia36 Giorgos Sideris Olympiakos Piraeus35 Antal Dunai
Helmut Köglberger
Újpest
Austria Wien
31
1969/70 Gerd Müller Bayern München38 Jean Devillet Spora Luxembourg31 Petar Jekovic[5] CSKA Sofia31
1970/71 Josip Skoblar Olympique Marseille44 Salif Keïta AS Saint-Étienne42 Giorgos Dedes Panionios28
1971/72 Gerd Müller Bayern München40 Antonis Antoniadis Panathinaikos39 Joe Harper
Francis Lee
Slobodan Santrač
Aberdeen
Manchester City
OFK Beograd
33
1972/73 Eusébio Benfica40 Gerd Müller Bayern München36 Petar Jekovic CSKA Sofia29
1973/74 Héctor Yazalde Sporting Lissabon46 Hans Krankl Rapid Wien36 Carlos Bianchi
Jupp Heynckes
Gerd Müller
Stade de Reims
Borussia Mönchengladbach
Bayern München
30
1974/75 Dudu Georgescu Dinamo Boekarest33 Ruud Geels
Delio Onnis
Héctor Yazalde
Ajax
AS Monaco
Sporting Lissabon
30 Alfred Riedl
Willy van der Kuijlen
Antwerp FC
PSV
28
1975/76 Sotiris Kaiafas Omonia Nicosia39 Carlos Bianchi Stade de Reims34 Peter Risi FC Zürich33
1976/77 Dudu Georgescu Dinamo Boekarest47 Béla Várady Vasas SC36 Ruud Geels
Dieter Müller
Ajax
1. FC Köln
34
1977/78 Hans Krankl Rapid Wien41 Carlos Bianchi Paris Saint-Germain37 Ruud Geels Ajax30
1978/79 Kees Kist AZ34 László Fekete
Thomas Mavros
Újpest Dozsa
AEK Athene
31 Hans Krankl FC Barcelona29
1979/80 Erwin Vandenbergh K. Lierse SK39 László Fazekas Újpest36 Walter Schachner Austria Wien34
1980/81 Georgi Slavkov Trakia Plovdiv31 Tibor Nyilasi Ferencvárosi30 Karl-Heinz Rummenigge Bayern München29
1981/82 Wim Kieft Ajax32 Kees Kist
Delio Onnis
AZ
Tours FC
29 Allan Hansen Odense BK28
1982/83 Fernando Gomes FC Porto36 Peter Houtman Feyenoord30 Nikos Anastopoulos
Charlie Nicholas
Olympiakos Piraeus
Celtic
29
1983/84 Ian Rush Liverpool32 Marco van Basten Ajax28 Nico Claesen RFC Sérésien27
1984/85 Fernando Gomes FC Porto39 Martin McCaughey Linfield34 Vahid Halilhodžić FC Nantes28
1985/86 Marco van Basten Ajax37 Oleg Protasov Dnepr Dnipropetrovsk36 Tanju Çolak
Toni Polster
Samsunspor
Austria Wien
33
1986/87 Rodion Cămătaru[6] Dinamo Boekarest44 Toni Polster Austria Wien39 Nasko Sirakov Levski Sofia36
1987/88 Tanju Çolak Galatasaray39 John Eriksen Servette36 Victor Piţurcă Dinamo Boekarest34
1988/89 Dorin Mateuţ Dinamo Boekarest43 Marcel Coraş Victoria Boekarest36 Baltazar Atlético Madrid35
1989/90 Hugo Sánchez
Christo Stoitsjkov
Real Madrid
CSKA Sofia
38 Gerhard Rodax Admira Wacker Wien35
1990/91 Darko Pančev Rode Ster Belgrado34 Tanju Çolak Galatasaray31 Václav Daněk
Kliton Bozgo
FC Tirol Innsbruck
Tomori Berat
29

1992-1996

Ally McCoist was de eerste speler die twee maal achter elkaar Europees topschutter werd.

Vanaf 1991 besloot France Football om de Gouden Schoen niet meer officieel uit te reiken, na onenigheden met de Cypriotische voetbalbond. Er is wel een officieuze ranglijst met spelers die de titel Europees topschutter mogen dragen.

Seizoen Gouden schoen Club Doelpunten Zilveren schoen Club Doelpunten Bronzen schoen Club Doelpunten
1991/92 Ally McCoist[7] Glasgow Rangers34 Richard Owubokiri Boavista30 Zoran Ubavič
Ian Wright
Olimpija Ljubljana
Crystal Palace / Arsenal
29
1992/93 Ally McCoist[8] Glasgow Rangers34 Vasilis Dimitriadis AEK Athene33 Krzysztof Warzycha Panathinaikos32
1993/94 David Taylor[9] Porthmadog43 Andy Cole Newcastle United34 Alan Shearer
Josip Weber
Blackburn Rovers
Cercle Brugge
31
1994/95 Arsen Avetisyan Homenmen Erevan39 Saša Ćirić Vardar Skopje35 Alan Shearer Blackburn Rovers34
1995/96 Zviad Endeladze Metaloergi Zestaponi40 Ken McKenna Conwy United38 Vladislav Gavriliuc Zimbru Chisinau34

1997-heden

Vanaf 1997 wordt de Gouden Schoen uitgereikt door de European Sports Magazines. Sindsdien is ook niet meer het aantal doelpunten doorslaggevend om de prijs te kunnen winnen. Een speler die uitkomt in een competitie uit de top vijf (tot seizoen 1999/00: top acht) van de UEFA-ranking, mag zijn doelpunten vermenigvuldigen met een factor twee. Van spelers die actief zijn in een competitie die zesde tot en met tweeëntwintigste op de ranglijst staat (vóór 1999/00: 9 t/m 21), wordt het doelpuntenaantal vermenigvuldigd met factor 1,5. Bij de overige competities zijn de doelpunten gelijk aan het aantal punten. Sindsdien hebben vooral 'grotere' namen uit de voetbalwereld de prijs gewonnen.[2]

Seizoen Gouden schoen Club Doelpunten / punten Zilveren schoen Club Doelpunten / punten Bronzen schoen Club Doelpunten / punten
1996/97 Ronaldo FC Barcelona34 / 68 Mário Jardel FC Porto30 / 60 Hakan Şükür Galatasaray38 / 57
1997/98 Nikos Machlas Vitesse34 / 68 Hakan Şükür Galatasaray31 / 62 Oliver Bierhoff Udinese27 / 54
1998/99 Mário Jardel FC Porto36 / 72 Ruud van Nistelrooij PSV31 / 62 Raúl Real Madrid25 / 50
1999/00 Kevin Phillips Sunderland30 / 60 Ruud van Nistelrooij PSV29 / 58 Mário Jardel FC Porto38 / 57
2000/01 Henrik Larsson Celtic35 / 52,5 Hernán Crespo Lazio Roma26 / 52 Mateja Kežman
Raúl
Andrij Sjevtsjenko
PSV
Real Madrid
AC Milan
24 / 48
2001/02 Mário Jardel Sporting Lissabon42 / 63 Thierry Henry
Dario Hübner
David Trezeguet
Arsenal
Piacenza
Juventus
24 / 48[10]
2002/03 Roy Makaay Deportivo La Coruña29 / 58 Mateja Kežman PSV35 / 52,5 Shabani Nonda AS Monaco26 / 52
2003/04 Thierry Henry Arsenal30 / 60 Aílton Werder Bremen28 / 56 Djibril Cissé AJ Auxerre26 / 52
2004/05 Thierry Henry
Diego Forlán
Arsenal
Villarreal
25 / 50[11] Samuel Eto'o
Marek Mintál
Cristiano Lucarelli
FC Barcelona
1. FC Nürnberg
Livorno
24 / 48
2005/06 Luca Toni Fiorentina31 / 62 Thierry Henry Arsenal27 / 54 Samuel Eto'o FC Barcelona26 / 52
2006/07 Francesco Totti AS Roma26 / 52 Afonso Alves sc Heerenveen34 / 51 Ruud van Nistelrooij Real Madrid25 / 50
2007/08 Cristiano Ronaldo Manchester United31 / 62 Daniel Güiza Real Mallorca27 / 54 Klaas-Jan Huntelaar Ajax33 / 49,5
2008/09 Diego Forlán Atlético Madrid32 / 64 Samuel Eto'o FC Barcelona30 / 60 Marc Janko Red Bull Salzburg39 / 58,5
2009/10 Lionel Messi FC Barcelona34 / 68 Didier Drogba
Antonio Di Natale
Chelsea
Udinese
29 / 58[12]
2010/11 Cristiano Ronaldo Real Madrid40 / 80 Lionel Messi FC Barcelona31 / 62 Antonio Di Natale
Mario Gómez
Udinese
Bayern München
28 / 56
2011/12 Lionel Messi FC Barcelona50 / 100 Cristiano Ronaldo Real Madrid46 / 92 Robin van Persie Arsenal30 / 60
2012/13 Lionel Messi FC Barcelona46 / 92 Cristiano Ronaldo Real Madrid34 / 68 Edinson Cavani SSC Napoli29 / 58
2013/14 Cristiano Ronaldo
Luis Suárez
Real Madrid
Liverpool
31 / 62 Lionel Messi FC Barcelona28 / 56
2014/15 Cristiano Ronaldo Real Madrid48 / 96 Lionel Messi FC Barcelona43 / 86 Sergio Agüero Manchester City26 / 52
2015/16 Luis Suárez FC Barcelona40 / 80 Gonzalo Higuaín Napoli36 / 72 Cristiano Ronaldo Real Madrid35 / 70
2016/17 Lionel Messi FC Barcelona37 / 74 Bas Dost Sporting Lissabon34 / 68 Pierre-Emerick Aubameyang Borussia Dortmund30 / 60
2017/18 Lionel Messi FC Barcelona34 / 68 Mohamed Salah Liverpool32 / 64 Harry Kane Tottenham30 / 60
2018/19 Lionel Messi FC Barcelona36 / 72 Kylian Mbappé Paris Saint-Germain33 / 66 Fabio Quagliarella UC Sampdoria26 / 52

Vetgedrukt: Nederlandse en Belgische clubs en spelers.

Ranglijsten

Er zijn vier Nederlanders die de Gouden Schoen hebben gewonnen: Kees Kist (1978/79), Wim Kieft (1981/82), Marco van Basten (1985/86) en Roy Makaay (2002/03). Ruud van Nistelrooij zat er ook twee keer dicht tegenaan maar moest uiteindelijk de prijs overlaten aan Mário Jardel en Kevin Phillips.[13] Van Nistelrooij is wel een van de zes Nederlanders die de Zilveren Schoen hebben gewonnen. Erwin Vandenbergh is de enige Belgische speler die de Gouden Schoen in ontvangst mocht nemen.

Recordhouders

Lionel Messi is recordhouder door de Gouden schoen 6 keer te winnen en is tevens recordhouder door hem in 2011-12 te winnen met 50 doelpunten.
Winnaar Aantal
1 Lionel Messi 6
2 Cristiano Ronaldo 4
3 Eusébio
Diego Forlán
Dudu Georgescu
Fernando Gomes
Thierry Henry
Mário Jardel
Ally McCoist
Gerd Müller
Luis Suárez
2

Winnaars per club

Ploeg Totaal Spelers
1 FC Barcelona 8 3
2 Real Madrid 4 2
3 Dinamo Boekarest 3 2
Porto 3 2
5 CSKA Sofia 2 2
Liverpool 2 2
Ajax 2 2
Sporting CP 2 2
Arsenal 2 1
Bayern Munchen 2 1
Benfica 2 1
Rangers 2 1
13 Homenetmen 1 1
Austria Wien 1 1
Rapid Wien 1 1
K. Lierse SK 1 1
Botev Plovdiv 1 1
Omonia Nicosia 1 1
Manchester United 1 1
Sunderland 1 1
Marseille 1 1
Zestafoni 1 1
Fiorentina 1 1
Roma 1 1
AZ 1 1
Vitesse 1 1
Celtic 1 1
Atlético Madrid 1 1
Deportivo La Coruña 1 1
Villarreal 1 1
Galatasaray 1 1
Porthmadog 1 1
Rode Ster Belgrado 1 1

Winnaars per competitie

Competitie Totaal Spelers
1 La Liga 15 7
2 Primeira Liga 7 4
3 Premier League 5 4
4 Eredivisie 4 4
5 Parva Liga 3 3
Scottish Premiership 3 2
Liga I 3 2
8 Serie A 2 2
Bundesliga 2 2
Bundesliga 2 1
11 Ligue 1 1 1
First Division 1 1
Eerste klasse 1 1
Süper Lig 1 1
Prva Liga 1 1
Premier League 1 1
Bardzragujn chumb 1 1
Umaglesi Liga 1 1
A Divizion 1 1

Nationaliteiten

Positie Land Aantal
1. Portugal8
2. Argentinië7
3. Nederland4
3. Roemenië4
3. Uruguay4
6. Bulgarije3
6. Brazilië3
8. Duitsland2
8. Frankrijk2
8. Italië2
8. Joegoslavië2
8. Oostenrijk2
8. Turkije2
14. België1
14. Engeland1
14. Griekenland1
14. Mexico1
14. Zweden1
14. Wales1
14. Cyprus1

Europese topschutters voor 1967/68

Deze lijst bevat de Europese topschutters voor de introductie van de Gouden Schoen in het seizoen 1967/68.[14]

Seizoen Topschutter Club Doelpunten
1888/89 John Goodall Preston North End21
1889/90 Jimmy Ross Preston North End24
1890/91 Jack Southworth Blackburn Rovers26
1891/92 Johnny Campbell Sunderland32
1892/93 Johnny Campbell Sunderland31
1893/94 Jack Southworth Everton27
1894/95 Johnny Campbell Sunderland22
1895/96 Stephen Bloomer Derby County20
Johnny Campbell Aston Villa20
1896/97 Stephen Bloomer Derby County22
1897/98 Fred Wheldon Aston Villa21
1898/99 Robert Hamilton Glasgow Rangers25
1899/00 Billy Garraty Aston Villa27
1900/01 Stephen Bloomer Derby County24
1901/02 Chippy Simmons West Bromwich Albion23
1902/03 Sam Raybould Liverpool31
1903/04 Robert Hamilton Glasgow Rangers28
1904/05 Sam Marsh Bolton Wanderers26
1905/06 Albert Shepherd Bolton Wanderers26
Billy Jones Birmingham City26
William Maxwell Bristol City26
1906/07 Alex Young Everton30
1907/08 Jock Simpson Falkirk32
1908/09 Bert Freeman Everton38
1909/10 Maurice Vertongen Union Saint-Gilloise36
1910/11 Imre Schlosser Ferencváros42
1911/12 Imre Schlosser Ferencváros40
1912/13 Imre Schlosser Ferencváros42
1913/14 Imre Schlosser Ferencváros36
1914/15 Tom Gracie Heart of Midlothian29
James Richardson Ayr United29
1915/16 Jimmy McColl Celtic34
1916/17 Bert Yarnall Airdrieonians39
1917/18 Alfréd Schaffer MTK Budapest42
1918/19 Alfréd Schaffer MTK Budapest41
1919/20 Fred Morris West Bromwich Albion37
1920/21 Hughie Ferguson Motherwell43
1921/22 Duncan Walker St. Mirren45
1922/23 Charlie Buchan Sunderland30
Jock White Heart of Midlothian30
1923/24 Dave Halliday Dundee United38
1924/25 Willie Devlin Cowdenbeath33
1925/26 Ted Harper Blackburn Rovers43
1926/27 Jimmy McGrory Celtic49
1927/28 Dixie Dean Everton60
1928/29 Evelyn Morrison Falkirk43
Dave Halliday Sunderland43
1929/30 Vic Watson West Ham United41
1930/31 Joe Bambrick Linfield50
1931/32 Fred Roberts Glentoran55
1932/33 Willie Macfadyen Motherwell45
1933/34 Jimmy Smith Glasgow Rangers41
1934/35 Ted Drake Arsenal42
1935/36 Jimmy McGrory Celtic50
1936/37 László Cseh MTK Budapest36
1937/38 Andy Black Heart of Midlothian40
1938/39 Gyula Zsengellér Újpest56
1939/40 Josef Bican Slavia Praag50
1940/41 Josef Bican Slavia Praag38
1941/42 Josef Bican Slavia Praag45
1942/43 Jules Van Craen Lierse SK41
Arthur Ceuleers Beerschot AC41
1943/44 Josef Bican Slavia Praag57
1944/45 Gyula Zsengellér Újpest36
1945/46 Ferenc Deák Szentlőrinci66
1946/47 Ferenc Deák Szentlőrinci48
1947/48 Ferenc Puskás Budapest Honvéd50
1948/49 Ferenc Deák Ferencváros59
1949/50 Jef Mermans RSC Anderlecht37
1950/51 Refik Resmja KS 17 Nëntori Tirana59
1951/52 Sándor Kocsis Budapest Honvéd36
1952/53 Rik Coppens Beerschot AC33
1953/54 Sándor Kocsis Budapest Honvéd33
1954/55 Rik Coppens Beerschot AC36
1955/56 Piet Hollink Helmondia37
1956/57 Coen Dillen PSV43
1957/58 Just Fontaine Stade Reims34
1958/59 Leo Canjels NAC34
1959/60 Joe Baker Hibernian42
1960/61 Alex Harley Third Lanark42
1961/62 Ray Crawford Ipswich Town33
Derek Kevan West Bromwich Albion33
1962/63 Metin Oktay Galatasaray38
1963/64 Jimmy Greaves Tottenham Hotspur35
1964/65 Jim Forrest Glasgow Rangers30
1965/66 Philippe Gondet FC Nantes36
1966/67 Antal Dunai Újpest36
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.