Serie A
De Serie A (voluit Lega Calcio Serie A TIM) is de hoogste afdeling in het Italiaanse betaald voetbal. Tot op heden wist 28 keer een club uit de Serie A de finale van de UEFA Champions League (de hoogste trofee binnen het Europese internationale clubvoetbal) te bereiken, waarin er twaalfmaal werd gewonnen. Anno 2020 staat de competitie gerangschikt op de vierde plaats van de UEFA-ranglijst voor Europese competities, gebaseerd op de prestaties van Italiaanse clubs in de Champions League en de Europa League.[1]
Serie A
| ||||
Land | ||||
Bond | FIGC | |||
Opgericht | 6 oktober 1929 | |||
Systeem | Competitie | |||
Degradatie naar | Serie B | |||
Internationale kwalificatie | Champions League Europa League | |||
Aantal teams | 20 | |||
Huidige kampioen | Juventus FC (2018/19) | |||
Recordkampioen | Juventus FC (35) | |||
Website | Legaseriea.it | |||
Huidig seizoen | 2019/20 | |||
Laatst bijgewerkt op: 14 maart 2020 | ||||
|
Overzicht van clubs in het seizoen 2019/20
Club |
Stadion | Eindklassering 2018/19 |
---|---|---|
Atalanta | Stadio Atleti Azzurri d'Italia | 3e plaats |
Bologna | Stadio Renato Dall'Ara | 10e plaats |
Brescia | Stadio Mario Rigamonti | 1e plaats (gepromoveerd uit de Serie B) |
Cagliari | Stadio Sant'Elia | 15e plaats |
Fiorentina | Stadio Artemio Franchi | 16e plaats |
Genoa | Stadio Luigi Ferraris | 17e plaats |
Hellas Verona | Stadio Marc'Antonio Bentegodi | 5e plaats (gepromoveerd via de Serie B play-offs) |
Internazionale | San Siro | 4e plaats |
Juventus | Juventus Stadium | 1e plaats |
Lazio | Stadio Olimpio | 8e plaats |
Lecce | Stadio Via del Mare | 2e plaats (gepromoveerd uit de Serie B) |
Milan | San Siro | 5e plaats |
Napoli | Stadio San Paolo | 2e plaats |
Parma | Stadio Ennio Tardini | 14e plaats |
Roma | Stadio Olimpico | 6e plaats |
Sampdoria | Stadio Luigi Ferraris | 9e plaats |
Sassuolo | Mapei Stadium | 11e plaats |
SPAL | Stadio Paolo Mazza | 13e plaats |
Torino | Stadio Olimpico Grande Torino | 7e plaats |
Udinese | Stadio Friuli | 12e plaats |
De trofee
De winnaar krijgt als het recht om het volgende seizoen de scudetto (schildje), met de Italiaanse vlag, op het shirt te spelen. Enkele clubs hebben het gebruik aangenomen om per tiental kampioenschappen een gouden ster aan hun logo toe te voegen. Zodoende hebben AC Milan en Internazionale allebei 1 ster voor 18 scudetti en Juventus 3 sterren voor 34 schildjes.
Geschiedenis
De Serie A bestaat sinds het seizoen 1929-1930. Dit was het eerste seizoen met een enkele nationale professionele hoofdcompetitie. Hiervoor was er de Prima Categoria, die met regionale groepen en eindrondes werkte. Alleen in de seizoenen 1943/44 en 1944/45 werd de competitie vanwege de oorlog stilgelegd en werd er verder gevoetbald in regionale competities. In seizoen 1948/49 werd de scudetto toegekend aan Torino FC na een vliegtuigramp vlak voor het eind van de competitie, waarbij het gehele team van Torino omkwam. Er spelen 20 teams in de Serie A, die een complete competitie spelen. Aan het eind van het seizoen degraderen de drie laagst geklasseerde teams. De degradanten worden vervangen door de nummers 1, 2 en de winnaar van de play-offs van de Serie B.
Heel opvallend is ook de geografische verdeling van clubs in de Serie A. Tot voor kort speelden er bijna geen clubs uit de Mezzogiorno (ongeveer de zuidelijke helft van het land) in de Serie A. Tegenwoordig, sinds een paar jaar, is de verdeling echter beter over het land verdeeld: uit de zuidelijke helft van land doen nu de volgende clubs goed mee: Napoli, Palermo, Cagliari, Messina, Catania (promovendus) en Reggina.
Met enige regelmaat worden teams failliet verklaard, omdat ze financiën niet op orde hebben. De heropgerichte club, die dan onder de oude naam verdergaat, moest het volgende seizoen vanaf de hoogste amateursdivisie (Serie D) beginnen. Sinds het seizoen 2005/06 is er een nieuwe wet geïntroduceerd ("Lodo Petrucci") waardoor clubs met een belangrijke geschiedenis die in de laatste vijf jaar niet van deze regel gebruikgemaakt hebben, de mogelijkheid krijgen om vanaf de eerste lagere divisie (Serie B) te spelen. Voor aanvang van het seizoen 2005/06 werden de net gepromoveerde clubs Torino FC en Perugia Calcio niet tot de Serie A toegelaten vanwege de hierboven besproken financiële problemen.
In 2006 raakte de Serie A in het grootste schandaal uit haar geschiedenis. Duidelijk werd dat er een heel systeem bestond, waarin het aanstellen van scheidsrechters werd gemanipuleerd door verschillende hoofden van clubs. Spil in dit verband was de Turijnse voetbalclub Juventus, die door dit schandaal de titels gewonnen in 2005 en 2006 heeft verloren.
Als gevolg van dit schandaal zijn er tegen vier clubs degradatiestraffen geëist. De uitspraak kwam er op 14 juli en was milder dan de eis, maar nog altijd zwaar. Juventus, Lazio Roma en AC Fiorentina zijn gedegradeerd naar de Serie B, de eis was dat Juventus naar de Serie C moest. AC Milan blijft in de Serie A. Dieptepunt lijkt toch wel het verlies van de laatste 2 landstitels voor Juventus alsmede het starten met een achterstand van 30 punten in de Serie B. Tevens mag Juventus niet meedoen aan de Champions League dit seizoen. Fiorentina begint met 12 punten achterstand aan de competitie in de Serie B (ook gedegradeerd dus) en ook voor Fiorentina is er geen Europees voetbal dit seizoen. Ook Lazio Roma ontkomt niet aan degradatie en komt uit in de Serie B, men begint bij Lazio met 7 punten achterstand aan de competitie en ook hierbij zal er geen Europees voetbal zijn.
AC Milan blijft in de Serie A, maar mag geen Europees voetbal spelen en begint met een achterstand van 15 punten aan het nieuwe seizoen.
Na het succesvolle beroep op de uitspraken van de Italiaanse bond werd besloten om AC Milan toch Europees voetbal te laten spelen, ze komen daardoor uit in de Voorronde Champions League en beginnen met een achterstand van 8 punten. Door het beroep mogen ook Lazio en Fiorentina in de Serie A blijven met respectievelijk 11 en 19 strafpunten. Juventus moet in de Serie B blijven maar moet met slechts 17 strafpunten aan het seizoen beginnen. Enkele weken later werd ook Reggina beschuldigd, de club blijft in de Serie A maar moet met 15 punten achterstand beginnen. Ook Arezzo (uit de Serie B) was bij dit schandaal betrokken, en moest met 6 punten in mindering beginnen in de serie B.
Overzicht seizoenen
De schuingedrukte titels van 2005 en 2006 waren eerst voor Juventus, maar deze zijn afgepakt door het omkoopschandaal. De titel van 2006 ging naar Internazionale, de titel van 2005 werd niet opnieuw toegekend.
Landskampioenen (1898-2019)
Club | Titels | Club | Titels |
---|---|---|---|
Juventus | 35[2] | Fiorentina | 2 |
Internazionale | 18[3] | Lazio | 2 |
AC Milan | 18 | Napoli | 2 |
Genoa | 9 | Cagliari | 1 |
Torino | 7[4] | Sampdoria Genua | 1 |
Bologna FC 1909 | 7 | Hellas Verona | 1 |
Pro Vercelli | 7 | Casale | 1 |
AS Roma | 3 | Novese | 1 |
- Opmerking: Campionato Alta Italia 1944 niet inbegrepen; dit oorlogskampioenschap, dat door Spezia Calcio gewonnen is, werd pas in 2002 officieel erkend.
Eeuwige ranglijst
Clubs in het vet speelden in het seizoen 2019/20 in de Serie A.
Club | /88 | Periode (1929-2020) |
---|---|---|
88 | 1929-.... | |
87 | 1929-2006, 2007-.... | |
87 | 1929-1951, 1952-.... | |
86 | 1929-1980, 1981-1982, 1983-.... | |
82 | 1931-1938, 1939-1993, 1994-2002, 2004-.... | |
77 | 1929-1961, 1963-1967, 1969-1971, 1972-1980, 1983-1985, 1988-.... | |
76[5] | 1929-1959, 1960-1989, 1990-1996, 1999-2000, 2001-2003, 2006-2009, 2012-.... | |
74 | 1929-1942, 1946-1948, 1950-1961, 1962-1963, 1965-1998, 2000-2001, 2007-.... | |
73 | 1929-1982, 1988-1991, 1996-2005, 2008-2014, 2015-.... | |
63[6] | 1946-1966, 1967-1977, 1982-1999, 2003-2011, 2012-.... | |
59 | 1937-1938, 1940-1958, 1959-1969, 1971-1973, 1977-1979, 1984-1987, 1988-1994, 1995-1998, 2000-2003, 2004-2005, 2006-2010, 2011-.... | |
53 | 1929-1934, 1935-1951, 1953-1960, 1962-1965, 1973-1974, 1976-1978, 1981-1984, 1989-1995, 2007-.... | |
47 | 1950-1955, 1956-1962, 1979-1987, 1989-1990, 1992-1994, 1995-.... | |
40 | 1964-1976, 1979-1983, 1990-1997, 1998-2000, 2004-2015, 2016-.... | |
30 | 1942-1948, 1955-1975, 1977-1979, 1995-1999, 2000-2001 | |
30 | 1931-1933, 1935-1941, 1942-1950, 1958-1961, 1963-1964, 1969-1970, 1985-1986, 1989-1992, 1994-1996, 1997-2001, 2009-2011 | |
29 | 1932-1936, 1948-1954, 1956-1957, 1959-1960, 1961-1963, 1968-1970, 1972-1973, 2004-2013, 2014-2017 | |
29 | 1957-1958, 1968-1974, 1975-1979, 1982-1990, 1991-1992, 1996-1997, 1999-2002, 2013-2016, 2017-2018, 2019-.... | |
26 | 1929-1957, 1958-1959 | |
26 | 1990-2008, 2009-2015, 2018-.... | |
23 | 1929-1932, 1933-1936, 1946-1947, 1965-1968, 1969-1970, 1980-1981, 1986-1987, 1992-1993, 1994-1995, 1997-1998, 2000-2005, 2010-2011, 2019-.... | |
19 | 1951-1964, 1965-1968, 2017-.... | |
18 | 1929-1931, 1933-1935, 1937-1939, 1940-1949, 2004-2008, 2009-2010, 2013-2014 | |
17 | 2001-2007, 2008-2019 | |
17 | 1954-1955, 1960-1966, 1970-1971, 1983-1984, 2006-2014 | |
16 | 1974-1976, 1978-1985, 1986-1990, 1991-1992, 2005-2007 | |
16 | 1929-1930, 1932-1934, 1935-1937, 1948-1952, 1955-1962, 1994-1996 | |
16 | 1985-1986, 1988-1991, 1993-1994, 1997-1998, 1999-2002, 2003-2006, 2008-2009, 2010-2012, 2019-.... | |
13 | 1973-1977, 1981-1983, 1987-1991, 2010-2012, 2014-2015 | |
13 | 1936-1937, 1938-1941, 1948-1956, 2011-2012 | |
13 | 1929-1932, 1938-1940, 1941-1942, 1946-1949, 1962-1964, 2002-2004 | |
13 | 1929-1937, 1946-1948, 1957-1960 | |
13 | 1975-1981, 1996-1997, 1998-2004 | |
13 | 1949-1953, 1975-1976, 1980-1982, 1984-1989, 2002-2003 | |
13 | 1986-1988, 1997-1999, 2002-2004, 2005-2008, 2014-2017, 2018-2019 | |
12 | 1939-1947, 1949-1950, 1961-1963, 1966-1967, 1998-2000, 2001-2002 | |
12 | 1929-1933, 1947-1953, 1954-1956 | |
11 | 1964-1967, 1970-1971, 1973-1974, 1976-1978, 1991-1995 | |
10 | 1978-1988 | |
9 | 1999-2001, 2002-2009 | |
9 | 2003-2010, 2011-2013 | |
8 | 1993-1994, 1995-2000, 2001-2003 | |
8 | 1936-1939, 1947-1952 | |
7 | 2013-.... | |
7 | 1929-1930, 1984-1985, 1989-1990, 1991-1992, 1993-1996 | |
7 | 1971-1972, 1976-1977, 1978-1983 | |
7 | 1961-1965, 1966-1968, 1971-1972 | |
7 | 1968-1969, 1982-1984, 1985-1986, 1987-1989, 1990-1991 | |
7[7] | 1964-1966, 1967-1969, 1970-1972, 1974-1975 | |
7 | 1977-1978, 1979-1980, 1987-1989, 1992-1993, 2012-2013, 2016-2017 | |
6 | 1929-1935 | |
5 | 1963-1965, 2004-2007 | |
AC Liguria | 5 | 1937-1939, 1940-1943 |
4 | 1930-1934 | |
Sampierdarenese | 3 | 1934-1937 |
3 | 1993-1995, 1996-1997 | |
3 | 1960-1962, 1966-1967 | |
3 | 1930-1931, 1951-1952, 1953-1954 | |
2 | 2015-2016, 2018-2019 | |
2 | 2016-2018 | |
2 | 1972-1973, 1974-1975 | |
2[8] | 1947-1948, 1998-1999 | |
2 | 1992-1993, 2003-2004 | |
1 | 2017-2018 | |
1 | 2015-2016 | |
1 | 2005-2006 | |
1 | 1980-1981 | |
Eeuwige ranglijst Prima Categoria (1898-1929)
Club | /28 |
---|---|
Enotria Goliardo | 3 |
Circolo Sportivo Saronnese | 3 |
FBC Varese | 3 |
Carpi FC | 3 |
Pro Napoli | 3 |
Pro Patria | 3 |
Parma FC | 3 |
US Rivalorese | 3 |
US Novese | 3 |
AC Napoli | 3 |
US Cavese | 3 |
Internazionale Torino | 2 |
SEF Mediolanum | 2 |
Audace Torino | 2 |
Volontari Venezia | 2 |
Pro Liguria | 2 |
A.M.C. Milanese | 2 |
Amatori Torino | 2 |
Piacenza Calcio | 2 |
Viareggio Calcio | 2 |
La Dominante | 2 |
Speranza Savona | 2 |
Esperia FC | 2 |
Tivoli | 2 |
Libertas Palermo | 2 |
FBC Derthona | 2 |
Foggia Calcio | 2 |
Nazionale Emilia FC | 2 |
Giovanni Gerbi Pisa | 2 |
Sestrese | 2 |
FBC Casteggio | 2 |
Monza Calcio | 2 |
AC Stelvio | 2 |
Bentegodi Verona | 2 |
FBC Treviso | 2 |
Calcio Schio | 2 |
Lambro Milaan | 1 |
Audax Modena | 1 |
US Alessandrina | 1 |
Grifone GC Genua | 1 |
GS Bolognese | 1 |
Pro Caserta | 1 |
Tebro Roma | 1 |
Italia Firenze | 1 |
Acqui | 1 |
Veloces Biella | 1 |
Carignano | 1 |
GC Legnanesi | 1 |
Pro Sesto | 1 |
Club Sport Dolo | 1 |
Vittoria Roma | 1 |
Audacia Napoli | 1 |
Giovani Calciatori Genova | 1 |
Giovani Calciatori Cappuccini | 1 |
AC Legnago | 1 |
US Mantovana | 1 |
Pro Livorno | 1 |
Umberto I Messina | 1 |
Libertas Messina | 1 |
Vigor Trapani | 1 |
AC Maceratese | 1 |
Helvia Recina | 1 |
Macerata FC | 1 |
Virtus Macerata | 1 |
Robur Macerata | 1 |
Vigor Senigallia | 1 |
Folgore Ancona | 1 |
Veloce Taranto | 1 |
US Triestina | 1 |
US Bari | 1 |
FBC Bari | 1 |
US Fiumana | 1 |
AC Fiorentina | 1 |
US Alba Audace Roma | 1 |
Fortitudo Pro Roma | 1 |
Sporting Club Lecce | 1 |
Enotria Taranto | 1 |
US Tarantina | 1 |
All time-topscorers
Onderstaande lijst is voor het laatst bijgewerkt op 9 maart 2020.
# | Nat | Naam | Jaren | Goals | Duels |
---|---|---|---|---|---|
1 | Silvio Piola | 1929–1954 | 274 | 537 | |
2 | Francesco Totti | 1992–2017 | 250 | 619 | |
3 | Gunnar Nordahl | 1948–1958 | 225 | 291 | |
4 | Giuseppe Meazza | 1929–1947 | 216 | 367 | |
4 | José Altafini | 1958–1976 | 216 | 459 | |
6 | Antonio Di Natale | 2002–2016 | 209 | 445 | |
7 | Roberto Baggio | 1985–2004 | 205 | 452 | |
8 | Kurt Hamrin | 1956–1971 | 190 | 400 | |
9 | Giuseppe Signori | 1991–2004 | 188 | 344 | |
9 | Alessandro Del Piero | 1993–2014 | 188 | 478 | |
9 | Alberto Gilardino | 1999–2017 | 188 | 502 | |
12 | Gabriel Batistuta | 1991–2003 | 184 | 318 | |
13 | Giampiero Boniperti | 1946–1961 | 178 | 443 | |
14 | Amedeo Amadei | 1936–1956 | 174 | 423 | |
15 | Giuseppe Savoldi | 1965–1982 | 168 | 405 | |
16 | Guglielmo Gabetto | 1934–1949 | 165 | 322 | |
17 | Roberto Boninsegna | 1965–1979 | 163 | 366 | |
18 | Fabio Quagliarella | 1999– | 162 | 460 | |
19 | Luca Toni | 2004–2016 | 157 | 344 | |
20 | Luigi Riva | 1964–1976 | 156 | 289 | |
20 | Filippo Inzaghi | 1995–2012 | 156 | 370 | |
20 | Roberto Mancini | 1981–2000 | 156 | 541 | |
23 | Luís Vinício | 1955–1968 | 155 | 348 | |
23 | Carlo Reguzzoni | 1929–1948 | 155 | 401 | |
25 | István Nyers | 1948–1956 | 153 | 236 | |
25 | Hernán Crespo | 1996–2012 | 153 | 340 | |
27 | Adriano Bassetto | 1946–1958 | 149 | 329 | |
28 | Omar Sívori | 1957–1969 | 146 | 278 | |
29 | Christian Vieri | 1991–2009 | 142 | 264 | |
29 | Benito Lorenzi | 1947–1959 | 142 | 330 | |
29 | Paolo Pulici | 1967–1985 | 142 | 401 | |
Dik gedrukt: nog actief in Serie A.
Scheidsrechters
Bijgaand een overzicht van Italiaanse voetbalscheidsrechters die niet alleen actief zijn of waren in de Serie A, maar daarnaast ook internationale wedstrijden leiden of hebben geleid.[19]
- Giuseppe Adami
- Luigi Agnolin
- Angelo Amendolia
- Aurelio Angonese
- Fabio Baldas
- Luca Banti
- Enzo Barbaresco
- Rinaldo Barlassina
- Livio Bazzoli
- Paolo Bergamo
- Mauro Bergonzi
- Giorgio Bernardi
- Paolo Bertini
- Gianni Beschin
- Anthony Boggi
- Cosimo Bolognino
- Pietro Bonetto
- Stefano Braschi
- Giulio Campanati
- Giuseppe Carpani
- Albino Carraro
- Paolo Casarin
- Piero Ceccarini
- Graziano Cesari
- Guglio Ciacci
- Walter Cinciripini
- Pierluigi Collina
- Alessandro d'Agostini
- Antonio Damato
- Generoso Dattilo
- Pietro D'Elia
- Andrea De Marco
- Massimo De Santis
- Paolo Dondarini
- Stefano Farina
- Francesco Francescon
- Giovanni Galeati
- Achille Gama Malcher
- Agostino Gamba
- Sergio Gonella
- Cesare Gussoni
- Cesare Jonni
- Tullio Lanese
- Riccardo Lattanzi
- Francesco Liverani
- Concetto Lo Bello
- Rosario Lo Bello
- Carlo Longhi
- Pierluigi Magni
- Humberto Marca
- Armando Marchetti
- Bruno de Marchi
- Renzo Massai
- Francesco Mattea
- Mario Maurelli
- Giovanni Mauro
- Paolo Silvio Mazzoleni
- Umberto Meazza
- Fabio Monti
- Gianfranco Menegali
- Domenico Messina
- Alberto Michelotti
- Antonio Moriconi
- Marcello Nicchi
- Vincenzo Orlandini
- Daniele Orsato
- Pierluigi Pairetto
- Gianluca Paparesta
- Arcangelo Pezzella
- Tiziano Pieri
- Claudio Pieri
- Riccardo Pieri
- Gino Rigato
- Raoul Righi
- Nicola Rizzoli
- Gianluca Rocchi
- Pasquale Rodomonti
- Roberto Rosetti
- Massimiliano Saccani
- Antonio Sbardella
- Giuseppe Scarpi
- Raffaele Scorzoni
- Loris Stafoggia
- Paolo Tagliavento
- Alfredo Tartalenga
- Enea Tibaldi
- Matteo Trefoloni
- Alfredo Trentalange
- Fiorenzo Treossi
- Paolo Valeri
- Massimiliano Velotto
Bronnen en referenties
- UEFA-ranglijst december 2010
- titels van 2004/05 en 2005/06 niet inbegrepen, deze werden ingetrokken
- titel 2005/06 inbegrepen die op 26 juli 2006 werd toegekend aan Internazionale
- titel 1926/27 die werd ingetrokken niet meegerekend
- Torino speelde tot 1970 onder de naam AC Torino en tot 2005 als Torino Calcio
- Sampdoria is een fusie tussen Andrea Doria en Sampierdarenese
- AS Varese 1910 is de huidige naam van de club, Varese speelde 4 seizoenen als FC Varese in de Serie A en drie seizoenen als Varese Calcio.
- Salernitana speelde als US Salernitana Salerno in de jaren 47/48 in de Serie A en als Salernitana Sport in 1998/99
- Genoa nam in 1908 vrijwillig niet deel aan het kampioenschap, in het laatste seizoen speelde de club onder de naam Genua 1893
- Milan Football Club speelde de eerste vijftien seizoenen onder de naam Milan Cricket & Football Club. De naam AC Milan werd pas in 1938 aangenomen.
- Inter fusioneerde in 1928 onder dwang van het fascistische regime met US Milanese en nam de naam Ambrosiana aan.
- US Alessandria speelde drie seizoenen onder de naam FBC Alessandria en fusioneerde in 1920 met US Alessandrina
- AC Brescia speelde 2 seizoenen onder de naam FC Brescia
- Juventus Audax Roma speelde 3 seizoenen onder de naam Juventus Roma en fusioneerde na de oorlog met Audax Roma
- Audace Roma speelde 6 seizoenen als Audace Esperia Roma
- AS Lucchese Libertas speelde twee seizoenen onder de naam Lucca FC
- FC Chiasso is een Zwitserse club
- Ausonio Pro Gorla speelde 1 seizoen onder de naam Ausonia Milaan
- worldreferee
Zie de categorie Serie A van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
Serie A – seizoen 2019/20 |
---|
Atalanta Bergamo · Bologna · Brescia · Cagliari · Fiorentina · Genoa · Hellas Verona · Internazionale · Juventus · Lazio · Lecce · AC Milan · Napoli · Parma · AS Roma · Sampdoria · Sassuolo · SPAL 2013 · Torino · Udinese |