Süper Lig
De Süper Lig is de hoogste voetbaldivisie in Turkije. De huidige naam is naar aanleiding van een sponsorcontract Spor Toto Süper Lig.[1] In deze competitie spelen 18 clubs waarvan de nummers 16, 17 en 18 degraderen naar de Spor Toto 1. Lig. Zoals de Turkse competitiecoëfficiënt er nu voor staat in de UEFA-coëfficiënten, plaatst de kampioen zich direct en speelt de nummer twee voorronden in de UEFA Champions League, deze stroomt in de derde kwalificatieronde voor niet-kampioenen in. De nummers drie en vier kwalificeren zich voor de voorrondes van de UEFA Europa League. De winnaar van de Turkse beker is direct geplaatst voor de groepsronde van de UEFA Europa League.
Spor Toto Süper Lig
| ||||
| Land |  | |||
| Opgericht | 1959 | |||
| Systeem | Competitie | |||
| Degradatie naar | Spor Toto 1. Lig | |||
| Internationale kwalificatie | CL: 2x 1× groepsfase 1× 3e voorronde EL: 3x 1× play-offronde 1× 3e voorronde 1× 2e voorronde | |||
| Aantal teams | 18 | |||
| Huidige kampioen | Galatasaray SK | |||
| Recordkampioen | Galatasaray SK (22) | |||
| Huidig seizoen | 2018/19 | |||
| ||||
Geschiedenis
Voetbal werd eind 19e eeuw in Turkije geïntroduceerd door de Britten. Destijds was het spel nog lang niet populair in Turkije, mede doordat voetbal niet gepast was in het toenmalige Ottomaanse Rijk. Om onder de radar te blijven richtten Fuad Hüsnü en Reşat Danyal het eerste Turkse voetbalteam op, met weliswaar een Engelse naam; 'Black Stockings FC'.[2] Met de val van het rijk (en het begin van de republiek Turkije), kreeg het voetbal serieuzere vormen. Turkse voetbalclubs waren er al: de eerste was Galatasaray SK, in 1905 opgericht.[3] In 1907 volgde Fenerbahçe SK, net zoals Galatasaray en Besiktas JK opgericht in Istanboel.[4] Beşiktaş, hoewel in 1903 opgericht zoals in het logo van de club te zien is als Bereket Gymnastiek Club, verkreeg pas in augustos 1911 zijn voetbaltak.[5][6]. Tot 1957 was er geen landelijke voetbaldivisie in Turkije. Clubs uit Istanbul en İzmir voetbalden voornamelijk tegen andere ploegen uit Istanbul en Izmir. Federasyon Kupası was de eerste (professionele) landelijke voetbaldivisie. In de jaren 1957 en 1958 werd de winnaar van de Federasyon Kupası, kampioen van Turkije en mocht het in de Europacup I het land vertegenwoordigen. In 1959 werd de Türkiye Birinci Ligi opgericht. Aanvankelijk (van 1957 tot 1978) werd het Turkse voetbal gedomineerd door "de grote drie" uit Istanbul. Jaren achter elkaar werden Beşiktaş JK, Fenerbahçe en Galatasaray kampioen van Turkije. Geen enkele andere ploeg leek er wat aan te kunnen doen tot in 1976 Trabzonspor kampioen werd. De ploeg uit Trabzon werd hierna tot 1985 steeds eerste of tweede. In 2010 doorbrak Bursaspor uit Bursa de hegemonie van "de grote vier" en werd kampioen van Turkije. De 4 grote ploegen van Turkije werd sindsdien de vijf grote ploegen van het land.
In de loop der jaren werden in het Europees voetbal ook kleine successen geboekt door Turkse clubs: Het grootste succes boekt Galatasaray, in 2000 wonnen ze de UEFA Cup en de UEFA Supercup. Daarnaast bereikten ze de halve finale van de Europacup I in 1989 en vijf keer de kwartfinale (1963, 1970 (EC-I), 1992 (EC-II), 2001 en 2013 (CL). In het seizoen 1968/69 bereikte Göztepe Izmir de halve finale van de Jaarbeursstedenbeker en in het seizoen 1969/70 de kwartfinale van de EC-II. Daarnaast bereikten Fenerbahçe SK (1964, EC-II en 2008, CL), Bursaspor (1975, EC-II) en Beşiktaş JK (1987, EC-I), 2002/03 en 2016/17 UEFA Cup de kwartfinale. In 2012/2013 bereikte Fenerbahce SK de halve finale van de Europa League.
Verdeling Europese plaatsen
Champions League
De UEFA Champions League stelt ieder jaar twee plaatsen (waarvan één rechtstreeks en één via de laatste play-off) open voor Turkse ploegen om deel te nemen aan het toernooi. De landskampioen op het einde van de competitie plaatst zich voor het Champions League toernooi van het volgende seizoen. De tweede moet in augustus de kwalificatie afdwingen door om het even welke buitenlandse club te verslaan in zowel de derde kwalificatieronde als in de play-offs in de niet-kampioenen route. De duels worden in twee wedstrijden beslist (een heen- en een terugwedstrijd).
Europa League
Aan dit toernooi mogen drie Turkse ploegen deel nemen. De deelnemers zijn de Turkse beker-winnaar en de ploegen die in de competitie op een derde en vierde plaats eindigen. Mits een bekertoernooi wordt gewonnen door een ploeg uit de top vier, mag ook de vijfde ploeg van de competitie naar de Europa League.
Landskampioenen
|
|
|
| Club | Aantal |
|---|---|
Galatasaray SK  |
22 |
| Fenerbahçe SK |
19 |
| Beşiktaş JK |
15a |
| Trabzonspor |
6 |
| Bursaspor | 1 |
a Ondanks dat de officiële start van de Süper Lig door de TFF als 1959 wordt aangemerkt, heeft de Arbitragecommissie van de Turkse voetbalbond met haar besluiten (2002/52E en 2002/68K) van 9 mei 2002 twee kampioenschappen toegekend aan Beşiktaş in verband met de in (deels) competitievorm gespeelde seizoenen 1956-1957 en 1957-1958 ter bepaling van de vertegenwoordiging van het Turkse voetbal in de Europacup I.[7]
Eeuwige ranglijst
De clubs in het vet spelen in 2019/20 in de Süper Lig.
|
Nederlanders in de Süper Lig
Spelers/trainers, waarvan de naam vetgedrukt staat, zijn nog actief in de Süper Lig.
- Spelers
|
|
|
- Trainers
- Leo Beenhakker: Istanbulspor
- Phillip Cocu: Fenerbahçe SK
- Erwin Koeman: Fenerbahçe SK
- Guus Hiddink: Fenerbahçe SK
- Frank Rijkaard: Galatasaray SK
- Jan Olde Riekerink: Galatasaray SK
- Dick Advocaat: Fenerbahçe SK
Andere bekende spelers/trainers in de Süper Lig
.svg.png){kind=small}
.svg.png){kind=small}
Bronnen, noten en/of referenties
|
| Süper Lig – seizoen 2019/20 |
|---|
|
Alanyaspor · Ankaragücü · Antalyaspor · Beşiktaş · Çaykur Rizespor · Sivasspor · Denizlispor · Fenerbahçe · Galatasaray · Gazişehir Gaziantep · Gençlerbirliği · Göztepe · Istanbul Başakşehir · Kayserispor · Kasımpaşa · Konyaspor · Yeni Malatyaspor ·Trabzonspor |
| Seizoenen Süper Lig |
|---|
|
1959 · 1959/60 · 1960/61 · 1961/62 · 1962/63 · 1963/64 · 1964/65 · 1965/66 · 1966/67 · 1967/68 · 1968/69 · 1969/70 · 1970/71 · 1971/72 · 1972/73 · 1973/74 · 1974/75 · 1975/76 · 1976/77 · 1977/78 · 1978/79 · 1979/80 · 1980/81 · 1981/82 · 1982/83 · 1983/84 · 1984/85 · 1985/86 · 1986/87 · 1987/88 · 1988/89 · 1989/90 · 1990/91 · 1991/92 · 1992/93 · 1993/94 · 1994/95 · 1995/96 · 1996/97 · 1997/98 · 1998/99 · 1999/00 · 2000/01 · 2001/02 · 2002/03 · 2003/04 · 2004/05 · 2005/06 · 2006/07 · 2007/08 · 2008/09 · 2009/10 · 2010/11 · 2011/12 · 2012/13 · 2013/14 · 2014/15 · 2015/16 · 2016/17 · 2017/18 · 2018/19 · 2019/20 |
| Betaald voetbal in Turkije |
|---|
|
Süper Lig · TFF 1. Lig · TFF 2. Lig · TFF 3. Lig · Bölgesel Amatör Lig · Beker · Supercup |