Apeldoorn (stad)

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de stad gespaard voor grote oorlogsschade. Wel startten de deportaties van Joden er vroeger dan elders.

In oktober 1941 registreerde de overheid volgens het Joods Historisch Museum[4] in Apeldoorn 1549 Joden. Onder hen waren een groot aantal vluchtelingen en ook patiënten en verplegend personeel van de twee Joodse verpleeginrichtingen in de stad. De arrestaties en deportaties begonnen in Apeldoorn al vroeg, in oktober 1941. In de loop van 1942 werden de meeste Joodse bewoners van Apeldoorn gedeporteerd. Begin januari 1943 moesten de overgeblevenen naar Het Apeldoornsche Bosch. Van de oorspronkelijke Apeldoornse Joden overleefden 592 de oorlog niet. Er is een monument aan hen gewijd.

In 1909 was aan de Zutphensestraat, die toen nog buiten Apeldoorn lag, een groot Joods psychiatrisch ziekenhuis verrezen, Het Apeldoornsche Bosch. Onder persoonlijk toezicht van de SS'er Ferdinand aus der Fünten en kampcommandant Albert Gemmeker werden in januari 1943 de 1200 patiënten van Het Apeldoornsche Bosch, sommigen nog in dwangbuis, anderen onder de medicijnen of in blinde paniek, in kiepwagens naar het station gebracht, waar ze een klaarstaande goederentrein in werden gedreven. De bestemming was Auschwitz, waar ze onmiddellijk zijn vermoord. Een klein deel van het personeel ging met deze trein mee, de overige personeelsleden werden met de nog in Apeldoorn verblijvende andere Joden naar Kamp Westerbork gebracht.

In Apeldoorn was er gedurende de tweede helft van de oorlog het hoofdkwartier van het Duitse opperbevel gevestigd. Arthur Seyss-Inquart en Hanns Rauter hebben hier kantoor gehouden, toen ze het in Den Haag te gevaarlijk vonden worden. Rauter is in Apeldoorn verpleegd nadat hij gewond was geraakt door de aanslag bij Woeste Hoeve.

Na het begin van de Operatie Market Garden op 17 september 1944, werden Arnhem en de plaatsen in de directe omgeving daarvan geëvacueerd op last van de bezetters. Van de evacués kwamen er ongeveer 30.000 terecht in Apeldoorn, een aanzienlijke belasting voor de stad die aan het begin van de oorlog 70.000 inwoners telde. Er ontstond meteen een voedseltekort. Daardoor pleegde een Apeldoornse verzetsgroep nabij Woeste Hoeve in de nacht van 6 maart op 7 maart 1945 een onbedoelde aanslag op de hoogste SS'er in Nederland, generaal Hanns Albin Rauter. De bedoeling van het verzet was een Duits legervoertuig te bemachtigen; men wist niet dat Rauter zich in de auto bevond. De verzetsgroep van Geert Gosens kreeg de opdracht om met een vrachtauto het vlees bij een slachterij in Epe op te halen voordat de Duitsers dat zouden doen. Rauter raakte zwaargewond maar overleefde het vuurgevecht. De Duitsers lieten als represaille enkele honderden gevangenen executeren, waarvan 117 bij Woeste Hoeve.

Op 2 oktober 1944 executeerden de bezetters 8 verzetsmensen en 2 geallieerde vliegers. De lijken werden door de stad verspreid. Diezelfde middag hielden de bezetters een razzia, waarbij 11.000 mannen werden opgehaald voor spitwerk aan de IJssellinie. Van hen werden er 4.000 daadwerkelijk ingezet; de overigen konden weer naar huis. Op 2 december 1944 volgde een tweede razzia, wederom voorafgegaan door executies, nu van 12 verzetsmensen en 1 geallieerde vlieger, bij de Koning Willem III-kazerne. De lijken werden nu niet door de stad verspreid. Voor hen werd in 1946 het gedenkteken Het Keienmonument aan de Sportlaan opgericht.

De trein die de dwangarbeiders vervolgens vervoerde, werd op 3 december 1944 door de Het beschoten bij het Duitse dorp Werth, 3 kilometer ten zuiden van de grens met Nederland (de Achterhoek), waarbij 20 doden vielen. Bij deze razzia werden 4.500 mannen afgevoerd naar Rees, eveneens net over de grens in Duitsland, waar zij werden ondergebracht in een steenfabriek. Deze was echter als logies volkomen onbruikbaar.[5]

In april 1945, toen de Canadezen Apeldoorn tot aan het Apeldoorns Kanaal wisten te bevrijden, waren de Canadezen van plan de rest van Apeldoorn zwaar te beschieten. De Duitsers waren zich echter al aan het terugtrekken. Om burgerslachtoffers te voorkomen, staken twee verzetsstrijders 's nachts het bewaakte Apeldoorns Kanaal over om de Canadezen hiervoor te waarschuwen. Daardoor kon de stad op 17 april gemakkelijk worden bevrijd door de 48th Highlanders of Canada.

Apeldoorn bezit sinds 2 mei 2000 het Nationaal Canadees Bevrijdingsmonument. Dit is opgericht als hulde voor de grote Canadese bijdrage aan de bevrijding van Nederland. Bijna 6.000 Canadese soldaten verloren daarbij hun levens. Canada en Apeldoorn hebben een bijzondere relatie met elkaar, omdat tegen het eind van de oorlog het laatste Canadese hoofdkwartier in Paleis Het Loo gevestigd was.[6] Het initiatief tot de oprichting van het monument kwam van Comité Nationaal Canadees Monument. Prinses Margriet onthulde het monument. De grootste Canadese oorlogsbegraafplaats in Nederland ligt in Holten, 40 km naar het oosten. Op de begraafplaats Ugchelen-Heidehof (gemeente Apeldoorn) liggen 56 RAF-vliegers en één Britse pionier.[7]

Bij Dow's Lake in de Canadese hoofdstad Ottawa staat een bronzen replica van het beeld ('Twin Monument'). Dit gedenkteken is onthuld op 11 mei 2002, eveneens door prinses Margriet.

Op 7 oktober 1946 kwamen tweeëntwintig leerlingen van de Christelijke H.B.S. om het leven bij een vliegtuigramp.

In de jaren zestig vestigden zich rijksdiensten (Belastingdienst, Domeinen, Kadaster) in Apeldoorn en daarmee ook vele andere bedrijven. Het aantal inwoners groeide weer snel. Daartoe werden in de jaren 60 en 70 van de 20e eeuw de wijken De Maten (30.000 inwoners) en Zevenhuizen (22.000 inwoners) gebouwd. Zevenhuizen bezit de eerste echte hoogbouwwoningen van Apeldoorn.

Op 30 april 2009 werden op Koninginnedag, net tijdens de doortocht van de koninklijke autobus naar Paleis Het Loo, verscheidene toeschouwers aangereden door een auto. Als gevolg van deze aanslag, die vermoedelijk op de koninklijke familie was gericht, vielen acht doden en circa tien gewonden.

Voor 1600

• 792: Apeldoorn voor het eerst genoemd in een schenkingsakte → "villa ut marca Appoldro"
• Eind 16e eeuw: Snelle groei door papierindustrie

17e eeuw

• 1684: Willem III van Oranje koopt huis het Loo en bouwt Paleis Het Loo centraal in jachtgebied

18e eeuw

• 1701: Nieuwe Ordermolen gebouwd, florerende papierindustrie

19e eeuw

• 1820: Eerste villa’s van de wijk De Parken worden gebouwd
• 1829: Apeldoorns Kanaal is gereed, in opdracht van Koning Willem I ter bevordering economie
• 1868: Kanaal doorgetrokken naar Dieren aansluitend op de IJssel
• 1868: Koning Willem III schenkt kapitaal voor aanleg grindpad, bereikbaarheid Arnhem-Zwolle
• 1876: Apeldoorn aangesloten op spoorwegennet, afname belang Apeldoorns Kanaal
• 1877: Koninklijke Scholengemeenschap (KSG)
• 1890: Willem III der Nederlanden overlijdt in Apeldoorn
• 1898: Parochiekerk Maria ten Hemelopneming

20e eeuw

• 1909: Het Apeldoornsche Bosch, een Joods psychiatrisch ziekenhuis, verrijst in Apeldoorn
• 1910: Bouw Juliana Toren
• 1913: Gymnasium Apeldoorn
• 1919: Theologische Universiteit gevestigd in Apeldoorn
• 1920: Barnabaskerk
• 1927: Julianakerk
• 1930: Doopsgezinde kerk
• 1931: Regentessekerk
• 1932: Gereformeerde Zuiderkerk
• 1934: Hervormde Goede Herderkerk
• 1935: Aartsbisschoppelijke Klein Seminarie (huidige politieacademie)
• 1935: Teuge International Airport geopend
• 1939: Rooms-katholieke Sint Theresiakerk
• 1940: Fotovakschool naar Apeldoorn

Tweede Wereldoorlog

• 1941: Overheid registreert 1549 Joden in Apeldoorn, waarvan er 592 zullen overlijden
• 1943: 1200 patiënten van Het Apeldoornsche Bosch gedeporteerd naar Auschwitz
• 1943: Duits hoofdkwartier gevestigd in Het Apeldoornsche Bosch
• 1944: Arnhem en omgeving geëvacueerd; 30.000 evacués komen terecht in Apeldoorn, dat voor de oorlog 70.000 inwoners had
• 1944: Voedseltekorten
• 1945: Apeldoornse verzetsgroep pleegt onbedoelde aanslag op hoogste SS’er
• 1945: Apeldoorn bevrijd door Canadezen
• 1945: Canadese hoofdkwartier gevestigd in Paleis Het Loo

Tweede helft 20e eeuw

• 1954: Eerste editie Internationale Vierdaagse Wandeltochten Apeldoorn
• 1955: Rooms-katholieke Victorkerk
• 1959: De kerk van de Gereformeerde Gemeenten
• 1960: Hoofdkantoor van het Kadaster gevestigd in Apeldoorn
• 1962: Wilhelmina der Nederlanden overlijdt in Apeldoorn
• 1962: Noordelijk deel Apeldoorns Kanaal afgesloten
• 1965: Schouwburg Orpheus opent in Apeldoorn, een van de grootste van Nederland
• 1967: Pretpark Prins Bernharddal verplaatst en bij de Koningin Juliana Toren gevoegd
• 1967: Zevenhuizen (22.000 inwoners) gebouwd met de eerste hoogbouwwoningen in de buurten Anklaar/Sprenkelaar
• 1968: Centraal Beheer Achmea gevestigd in Apeldoorn
• 1970: Het Rijkscomputercentrum (RCC) gevestigd in Apeldoorn
• 1971: Apenheul opgericht
• 1971: Wereldkampioenschap veldrijden
• 1972: Zuidelijk deel Apeldoorns Kanaal afgesloten
• 1973: Aartsbisschoppelijke Klein Seminarie (1935) in gebruik genomen door politie
• 1975: Veluwsche Stoomtrein Maatschappij opgericht
• 1975: Grootste belastingkantoor van Nederland gevestigd in Apeldoorn
• 1980: Wijk De Maten gebouwd met 30.000 inwoners
• 1983: Evangelische Zendingsgemeente Menorah
• 1984: Paleis Het Loo in gebruik genomen als museum
• 1986: Centraal Beheer Achmea begint met 'even Apeldoorn bellen' als reclame-uiting
• 1999: Cultuur Onder Dak Apeldoorn (CODA) gebouwd in Apeldoorn

21e eeuw

• 2000: Nationaal Canadees Bevrijdingsmonument opgericht
• 2005: Eerste editie Drakenbootfestival, mix van roeisport en cultuur
• 2006: Internationale treinen stoppen op station Apeldoorn
• 2007: Nieuwe gebouw van ROC Aventus biedt ruimte voor ruim achtduizend leerlingen
• 2008: Opening Omnisport
• 2009: Koninginnedag, aanslag met acht doden en tien gewonden nabij Paleis Het Loo
• 2010: Hogeschool Wittenborg verhuist van Deventer naar Apeldoorn
• 2010: Politieacademie verhuist volledig naar Apeldoorn
• 2011: Wereldkampioenschappen baanwielrennen in Omnisport
• 2016: Saxion Hogescholen gevestigd in Apeldoorn
• 2016: Eerste etappe van de Ronde van Italië in Apeldoorn
• 2017: Serious Request vindt van 18 tot 24 december plaats op het Marktplein
• 2018: Wereldkampioenschappen baanwielrennen
• 2019: Wereldkampioenschappen paracycling
• 2019: De landelijke intocht van Sinterklaas vindt plaats op 16 november

• Nationaal Museum Paleis Het Loo
• CODA (Cultuur Onder Dak Apeldoorn) is een samenvoeging van de centrale bibliotheek, het voormalig Van Reekum en het voormalig Apeldoorns Historisch Museum.
• Museum van de Kanselarij van de Nederlandse Ridderorden
• Veluwsche Stoomtrein Maatschappij
• Het Nederlands Politiemuseum, in 2007 gesloten en in 2014 opgegaan in het Veiligheidsmuseum PIT in Almere.
• Museum voor Kunst in de Openbare Ruimte

• Schouwburg Orpheus is een van de vijf grootste theaters van Nederland.
• In Podium & Filmtheater Gigant zijn een popzaal, twee filmzalen en een theaterzaal gehuisvest. De theaterzaal wordt ook als derde filmzaal gebruikt.
• Vue Bioscopen verzorgt het commerciële filmaanbod.
• Het ACEC (Apeldoorns Centrum voor Eigentijdse Cultuur) is een tentoonstellingsruimte en activiteitencentrum. Naast wisselende exposities vinden er verschillende evenementen plaats, zoals (muziek)voorstellingen, lezingen en workshops.

• Het jaarlijkse jazzmuziekfestival Jazz in the Woods (tot en met 2012).
• Het Tempo Doeloe-festival is een Nederlands-Indisch evenement dat elk jaar plaatsvindt op de derde vrijdag van augustus.
• Het Highlands Festival, een openlucht-filmfestival in Natuurpark Berg & Bos.
• Bruisend Apeldoorn is een jaarlijks bierfestival.
• De Harleydag Apeldoorn op tweede pinksterdag.
• Op de avond voor Koningsdag (in Apeldoorn 'Prinsennacht' genoemd) vindt elk jaar 's avonds het evenement Stationsdance plaats.
• In de zomerperiode is in Natuurpark Berg & Bos het jaarlijkse Lumido. Het park is 's avonds in diverse kleuren verlicht, met diverse showelementen op het water.
• Openlucht Film Festival. In Natuurpark Berg & Bos worden jaarlijks in een buitenbioscoop op een groot filmdoek een week lang topfilms vertoond.
• Het jaarlijkse Drakenbootfestival op het Apeldoorns Kanaal in het centrum.
• Dancetour. Sinds 2008 vindt dit dance-evenement jaarlijks plaats in augustus op het Marktplein.
• Vanaf 2010 vindt jaarlijks in de derde week van oktober het herfstfestival Roots in the Woods plaats
• In 2017 werd 3FM Serious Request (3FM Serious Request 2017) georganiseerd in Apeldoorn. Het glazenhuis stond dat jaar op het marktplein in de Binnenstad (Apeldoorn).
• In 2019 vond de landelijke intocht van Sinterklaas plaats in Apeldoorn.

Er zijn verschillende grote mediabedrijven in Apeldoorn gehuisvest. Een voorbeeld hiervan is Wegener. De Koninklijke Wegener NV is de uitgever van o.a. de Stentor, De Gelderlander, Brabants Dagblad, BN DeStem, Tubantia en Eindhovens Dagblad. In 2015 werd Wegener overgenomen door De Persgroep. De activiteiten Andere bekende mediabedrijven zijn Erdee Media Groep en NL Media Groep.

RTV Apeldoorn is de lokale radio-en-televisiezender. De zender werd in 2005 opgericht. Naast RTV Apeldoorn is ook de christelijke televisiezender Family7 in Apeldoorn gehuisvest.

Winkelcentrum Oranjerie

De hoofdmoot van het winkelaanbod bevindt zich in de binnenstad, met onder meer het overdekte winkelcentrum Oranjerie. Aan de oostkant van Apeldoorn bevindt zich een woonboulevard. Daar vlakbij bevindt zich het winkelcentrum bij Onmisport.

Verder zijn er diverse (overdekte) winkelcentra in de verschillende wijken van Apeldoorn. Van maandag tot en met zaterdag vinden er in de wijken warenmarkten plaats.

In de wijk De Parken vindt men twee middelbare scholen in monumentale gebouwen: de Koninklijke Scholengemeenschap (KSG) uit 1877 met onderwijs op de niveaus mavo, havo, atheneum en tweetalig vwo, en het Gymnasium Apeldoorn uit 1913, een categoriaal gymnasium. Andere middelbare scholen in Apeldoorn zijn:

• De Heemgaard (mavo, havo en atheneum)
• Veluws College Cortenbosch (vmbo)
• Veluws College Mheenpark (mavo, havo, atheneum en vwo+)
• Veluws College Walterbosch (havo, atheneum, gymnasium en technasium)
• Edison College (vmbo en havo)
• Christelijk Lyceum (mavo, havo, atheneum en gymnasium)
• Sprengeloo (vmbo)
• De Boog (christelijke praktijkschool)
• Praktijkschool Apeldoorn (openbare praktijkschool)
• Jacobus Fruytier Scholengemeenschap (tto, vwo, havo, vmbo (tl, gl, kl en bl))
• Oscar Orthopedagogisch en didactisch centrum voor de regio Apeldoorn; deze school is in 2015 opgeheven wegens bezuinigingen.

In 2007 werd aan de zuidkant van het centraal station een nieuw gebouw van Aventus in gebruik genomen. Voorheen zat het ROC over zeven locaties verspreid over de Apeldoorn. Dit is nu geconcentreerd in één gebouw waar ruim achtduizend leerlingen les krijgen.

In samenwerking met Saxion Hogescholen en de Christelijke Hogeschool Windesheim wil de gemeente Apeldoorn het aantal hbo-opleidingen de komende jaren uitbreiden. Zo wil Apeldoorn in de toekomst op onderwijsgebied kunnen concurreren met steden als Arnhem, Zwolle en Enschede. Sinds 2010 is in het gebouw van ROC Aventus Apeldoorn de Hogeschool Wittenborg gevestigd. Deze nam in 2015 een nieuwe vestiging in gebruik aan de noordkant van het station, op het terrein van de voormalige Nettenfabriek. Daar is in 2016 tevens een locatie van Saxion geopend.[10][11] Eerder vestigde zich de Fotovakschool al op dit terrein.

De enige universiteit die Apeldoorn rijk is, is verbonden aan de Christelijke Gereformeerde Kerken. Sinds 1919 bevindt zich aan het Wilhelminapark de Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA). In de jaren tachtig heeft de Theologische Hogeschool het predicaat universiteit gekregen.

In Apeldoorn zijn de concernlocatie van de Nederlandse Politieacademie en het Opleidings-, Trainings- en Kenniscentrum van de Koninklijke Marechaussee (OTCKMar) gevestigd.

Apeldoorn is per snelweg bereikbaar via de rijkswegen A1 en A50. Deze kruisen elkaar op het knooppunt Beekbergen. Op de A50 tussen Arnhem en Apeldoorn en het A1-traject tussen Apeldoorn en Deventer-Oost zijn medio 2006 spits- respectievelijk plusstroken in gebruik genomen. Door minister Peijs zijn deze spits- en plusstroken geopend.

Centraal station Apeldoorn

Apeldoorn beschikt over drie spoorwegstations: station Apeldoorn, station Apeldoorn Osseveld en station Apeldoorn De Maten.

Centraal station Apeldoorn

Station Apeldoorn Osseveld

Station Apeldoorn De Maten

Tussen station Amersfoort en station Deventer stopt de intercity in de spits viermaal, en daarbuiten tweemaal per uur op station Apeldoorn. Hierdoor kent Apeldoorn een snelle en directe verbinding met Amsterdam, Rotterdam, Schiphol, Den Haag, Utrecht en Enschede. Tussen station Zutphen en station Apeldoorn rijdt een stoptrein met een halte Apeldoorn De Maten. Tussen Deventer en Apeldoorn rijdt een sprinter die stopt op de stations Twello en Apeldoorn Osseveld.

Vanaf 10 december 2006 stoppen ook de internationale treinen weer op station Apeldoorn, zoals dat tot 1995 gebruikelijk was. Hierdoor heeft Apeldoorn weer een rechtstreekse verbinding met Rheine, Osnabrück, Hannover, Wolfsburg en Berlijn in Duitsland. Ook rijden per deze datum sprinters richting Deventer en Almelo, die op de nieuwe stations Apeldoorn Osseveld en Twello stoppen. Eveneens per deze datum is het station Apeldoorn De Maten, gelegen aan de lijn Apeldoorn - Zutphen, in gebruik genomen.

Het gebied rondom het centraal station heeft in de jaren rond 2010 een facelift gekregen. Het station zelf is gerenoveerd en is omgeven door een nieuw plein en fiets- en voetgangerstunnel. Het stationsgebied werd in januari 2008 officieel 'geopend'.

Om de mogelijkheden voor treinverkeer tussen Apeldoorn en Amersfoort uit te breiden zijn er plannen voor een station Apeldoorn West.

Een ringweg in de bebouwde kom van Apeldoorn zorgt voor de bereikbaarheid van de wijken van de stad.

De verschillende wijken van de stad zijn bovendien verbonden door achttien stadsbuslijnen: lijnen 1 t/m 12 en 14 t/m 19. De stadsdienst wordt verzorgd door Syntus Gelderland. Deze stadsbussen rijden, afhankelijk van de lijn en het tijdstip, om het kwartier of halfuur en sluiten altijd op elkaar aan. Op proef reed in Apeldoorn tussen 2008 en 2010 ook The Whisper, een elektrisch aangedreven fluisterbus waarbij de motoren in het wiel zelf zitten: een uitvinding van het Apeldoornse bedrijf e-Traction.

Busstation Apeldoorn

Busstation Apeldoorn

De groene "Stadsdienst Apeldoorn"-bus (Berkhof Ambassador) van Syntus

Ten noordoosten van de stad ligt Vliegveld Teuge. Het vliegveld is geopend in 1935 en wordt gebruikt voor binnenlandse en internationale burgerluchtvaart.

Teuge International Airport

In Apeldoorn zijn meerdere sportverenigingen:

• The Rams RFC, de Rugby Football Club Apeldoorn.
• Alterno, het damesteam speelt volleybal in de Eredivisie (Nederlands volleybal).
• Dynamo, het herenteam speelt volleybal in de Eredivisie (Nederlands volleybal).
• Robur '58, het eerste damesteam speelt in de Hoofdklasse Softbal.
• Hockeyclub Ares.
• Hockeyclub AMHC.
• CSV Apeldoorn, het eerste herenteam speelt in de zaterdag Hoofdklasse C.
• AGOVV, is een voormalige profvoetbalclub die een keer de Bekerfinale haalde en tegenwoordig in de 3e klasse amateurs speelt.
• Handbalvereniging Achilles Apeldoorn speelt vanaf het seizoen 2010/2011 in de eerste divisie van het Nederlands Handbal Verbond.
• Schaakstad Apeldoorn speelt in de meesterklasse.
• Tafeltennisclub TTV de Veluwe is meervoudig landskampioen en heeft onder meer Paul Haldan in de geledingen gehad.
• Robur et Velocitas, een van de oudste voetbalclubs van Nederland en de oudste van Gelderland.
• AV'34, de Apeldoornse atletiekclub, opgericht in 1934.
• Honk- en Softbalvereniging WSB Apeldoorn

Omnisport Apeldoorn

Apeldoorn kent verschillende locaties voor sportbeoefening. Uitgebreide gelegenheden zijn Sportpark Orderbos en Sportpark Berg & Bos.

In november 2008 werd aan de oostkant van de stad Omnisport Apeldoorn geopend, een multifunctioneel sportcentrum bestemd om de A-locatie van de Koninklijk Nederlandse Atletiek Unie en de thuishaven van volleybalvereniging SV Dynamo te worden. In december van dat jaar werden hier de Nederlandse kampioenschappen baanwielrennen gehouden. In 2011 en 2018 werden er de Wereldkampioenschappen baanwielrennen gehouden.

Iedere zomer wordt de Apeldoornse Vierdaagse gelopen, met afstanden van 20, 30, 40 of 50 kilometer. Ook ieder jaar wordt de Midwinter Marathon gelopen.

Sinds 2005 wordt elk jaar 's zomers het Drakenbootfestival gehouden op en rond het Apeldoorns Kanaal. Dit is een mix van roeisport en cultuur en de strijd gaat tussen de boten van verschillende wijken, bedrijven, verenigingen etc.

In 1971 werd in Apeldoorn het wereldkampioenschap veldrijden gehouden. De Belg Erik De Vlaeminck werd destijds wereldkampioen, hij hield de Belgen Albert Van Damme en René De Clercq achter zich.

In december 2009 werd de eerste wielerzesdaagse van Apeldoorn gehouden. De eerste winnaars werden de Nederlanders Léon van Bon en Pim Ligthart en de Duitser Robert Bartko. Tevens vindt in het Orderbos sinds 2004 de Stappenbelt Rabobank MTB Trophy plaats, een internationale mountainbikewedstrijd.

In 2016 werd de eerste etappe van de Ronde van Italië 2016 in Apeldoorn gereden. Het betrof een individuele tijdrit van 9,8 km die werd gewonnen door de Nederlander Tom Dumoulin.

• Koning Willem III
• Koningin Wilhelmina
• Prinses Margriet
• Prof. mr. Pieter van Vollenhoven