staat

• Geluid:  staat    (hulp, bestand)
• IPA: / stat /

• staat

• Leenwoord uit het Latijn, in de betekenis van ‘toestand’ voor het eerst aangetroffen in 1265 [1]
• In de betekenis van ‘land’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1599 [2]

[A] staat m [3]

1. binnen een afgebakend grondgebied werkzame, in hoge mate soevereine organisatie die gezag uitoefent over de op dat grondgebied wonende bevolking

1. • De Verenigde Staten zijn de machtigste staat ter wereld. 

• Verenigde Staten van Amerika

• rijk

[B] staat m

1. een toestand, gesteldheid

1. • De staat van dienst van premier Van Rompuy is onberispelijk. 

2. in staat: de mogelijkheid hebbend

1. • Hij is in staat deze moeilijke taak te volbrengen. 

• status

• Rijkswaterstaat, echtstaat, geluksstaat, kennelijke staat, kluizenaarsstaat, natuurstaat, oerstaat, waterstaat, weduwstaat

• plechtstatig, staathout, staatzucht, statist

• Een grote staat voeren

• Op iemand staat kunnen maken

• de staat opmaken

• de staat van dienst

• in staat stellen

• in staat van

• in staat zijn

• in goede staat verkeren

• in goede staat zijn

• in verregaande staat van ontbinding

[C] staat m

1. overzicht of lijst van iets, vooral van bedragen, baten en lasten

• borderel, lijst, tabel

staat

1. tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van staan
   

   • Jij staat. 

2. derde persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van staan
   

   • Hij staat. 

3. verouderde gebiedende wijs meervoud van staan
   

   • Staat! 

• statist

• [2]: De deur staat op een kiertje.

• [2]: De telefoon staat roodgloeiend.

• [2]: Iets staat hoog in het vaandel.

• Dat staat als een paal boven water

• Die staat ziet toe dat hij niet valle.

• Liegen of het gedrukt staat

• Vragen staat vrij.

• Zijn pruik staat scheef.

• Het woord staat staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd 'staat' herkend door:

• Zie Wikipedia voor meer informatie.