Wenen

Districten van Wenen

Wenen is een stadstaat, dit betekent dat de stad en de gemeente samenvallen met de deelstaat; de burgemeester van Wenen is tegelijk landeshauptmann van de deelstaat Wenen. De stad is verdeeld in 23 districten (Bezirke), die zowel een naam als een nummer dragen. Alle straatnaambordjes in Wenen dragen ook het nummer van het stadsdistrict. Daarnaast bestaat de postcode uit 1 voor Wenen, het nummer van het district en een nul. De postcode van Penzing is dus 1140.

I Innere Stadt - II Leopoldstadt - III Landstraße - IV Wieden - V Margareten - VI Mariahilf - VII Neubau - VIII Josefstadt - IX Alsergrund - X Favoriten - XI Simmering - XII Meidling - XIII Hietzing - XIV Penzing - XV Rudolfsheim-Fünfhaus - XVI Ottakring - XVII Hernals - XVIII Währing - XIX Döbling - XX Brigittenau - XXI Floridsdorf - XXII Donaustadt - XXIII Liesing

Kunsthistorisches Museum

Burgtheater

Weense Staatsopera

Postsparkasse

Het in 1897 gebouwde reuzenrad in het Prater

De Hofburg aan de Heldenplatz

Schloss Schönbrunn

Een van Mozarts woningen in Wenen, Domgasse

Hundertwasserhaus

Weense fiaker

Tiergarten Schönbrunn, Kaiserpavillion

Wenen heeft veel musea, waaronder

• Kunsthistorisches Museum Wien
• Technisches Museum Wien
• Albertina
• Liechtenstein Museum

Het nieuwe MuseumsQuartier is een combinatie van oude en nieuwe musea, direct in de binnenstad.

Wenen is van oudsher een centrum van klassieke muziek en opera. De Wiener Philharmoniker weten sinds de toepassing van televisie het oog van de wereld op zich gericht bij de traditionele uitzending van het Nieuwjaarsconcert, dat door miljoenen kijkers wordt gevolgd.[1] Het orkest werd in oktober 2006 door kenners verkozen tot "beste orkest van Europa", nipt gevolgd door het Koninklijk Concertgebouworkest en op afstand de Berliner Philharmoniker.[2]

Beroemde componisten die in Wenen gewoond en gewerkt hebben zijn onder meer Christoph Willibald Gluck, Wolfgang Amadeus Mozart, Joseph Haydn, Ludwig van Beethoven, Franz Schubert, Johannes Brahms, Anton Bruckner, Johann Strauss sr., Johann Strauss jr., Gustav Mahler, Arnold Schönberg, Alban Berg, Anton Webern, György Ligeti en Antonio Salieri.

De Wiener Sängerknaben, een jongenskoor dat in 1498 werd gesticht door Maximiliaan I. Het koor zingt werken van Mozart, Schubert en Haydn in de zondagsmissen van de Burgkapelle.

• Burgtheater
• Akademietheater
• Theater in der Josefstadt
• Kärntnertortheater
• Volkstheater
• Carltheater
• Raimundtheater
• Ronachertheater

• Weense Staatsopera
• Volksoper Wien
• Theater an der Wien

Wenen telt vele bouwwerken uit de barok, maar ook uit andere stijlperioden. In het begin van de 20e eeuw bloeiden in Wenen de aan art nouveau verwante Sezession- en Jugendstil-schilderstijlen. Belangrijkste proponenten waren Gustav Klimt (schilderkunst) en Otto Wagner (architectuur). De bekendste werken van Klimt zijn De Kus en Judith. Wagner ontwierp onder andere vele stations van de Wiener Stadtbahn, de Postsparkasse (postkantoor) en de Kirche am Steinhof. Aan de Karlsplatz vindt men het tentoonstellingsgebouw van de Weense Secession, met de beroemde Beethovenfries van Gustav Klimt.

Het interbellum, de periode tussen 1918 en 1938, kenmerkt zich door Het rode Wenen. Wenen ontwikkelde zich in die periode tot een socialistische stad. Overal werd sociale woningbouw verricht. Het beste voorbeeld hiervan is het Karl-Marx-Hof in Heiligenstadt (noordelijk Wenen). Dit gebouwencomplex werd tussen 1927 en 1930 gebouwd door Karl Ehn, een leerling van Otto Wagner, en omvat 1382 woningen. Na de burgeroorlog van 1934 eindigde deze periode.

Een ander voorbeeld van bijzondere sociale woningbouw is het Hundertwasserhaus, in 1985 gebouwd door Friedensreich Hundertwasser. Het gebouw kenmerkt zich door de felle kleuren, onregelmatige vormen en het vele groen. Hundertwasser ontwierp ook de vuilverbrandingsoven in Spittelau (noordelijk Wenen).

De binnenstad van Wenen staat op de werelderfgoedlijst van UNESCO.

• Donauturm
• Millennium Toren

• Stephansdom, gebouwd in de 12e eeuw, kardinaalszetel.
• Augustijnenkerk
• Karlskirche
• Minorietenkerk (Minoritenkirche) uit de 12e en 13e eeuw, opgetrokken in Frans-gotische stijl.

• Schloss Schönbrunn, het zomerpaleis van de Oostenrijkse keizers dat de intentie had het Kasteel van Versailles naar de kroon te steken. Hoewel het kleiner is dan de Franse tegenhanger blijft het groot en indrukwekkend.
• Slot Belvedere
• Paleis Mollard-Clary
• Palais Equitable
• Paleis Auersperg
• Hofburg

Buiten de vele monumentale paleizen en kerken biedt Wenen nog meer toeristische attracties.

• Zo is er het Prater, van oudsher een keizerlijk jachtgebied, dat bestaat uit drie delen. Het Wurstelprater is een kermis met diverse attracties waaronder het reuzenrad dat dateert uit 1897. Het rad werd gebouwd door de Brit Walter Basset, is 67 meter hoog en draait met 75 centimeter per seconde. Het reuzenrad weegt 410 ton. In 1945 verloor het rad bij een brand na een bombardement van het Sovjetleger de helft van zijn gondels. Het rad is nog steeds open voor publiek al moet je wel rekening houden met een redelijk fors entreegeld. Voor een bezoek aan het rad kan men zich voor ongevallen laten verzekeren bij de Weense Interunfall Versicherung. Het ronddraaiende rad stopt soms met tussenpozen, om mensen te laten instappen in de gondels, zodat men ruimschoots de tijd krijgt om een zicht boven Wenen te krijgen.
• Het Haus des Meeres (Huis van de Zee) is een groot aquarium, dat gevestigd is in een van de zes luchtafweerbunkers uit de Tweede Wereldoorlog. Deze zgn. Flaktürme bevinden zich op drie plaatsen in de stad en zijn zo groot dat ze niet opgeblazen of afgebroken kunnen worden. De twee torens in de wijken Neubau en Mariahilf zijn vanuit de binnenstad op vele punten zichtbaar.
• De Pestsäule in de Graben, een straat die loopt naar de Stephansdom, staat midden op de rotonde. De Weense pestzuil werd opgericht nadat in de 16e eeuw de pest in Wenen uitbrak en 16.000 slachtoffers eiste. Doordat er zoveel mensen in korte tijd stierven, konden zij niet allemaal afzonderlijk begraven worden. Daarom werden ze in de catacomben, onder de Stephansdom, in ingemetselde zalen begraven. Tegenwoordig kan men door een uitgekapt gat in de muur de bergen schedels en botten zien liggen.
• De Spaanse rijschool met zijn Lipizzaners is wereldberoemd. In het algemeen zijn de voorstellingen zo populair dat het raadzaam is ver van tevoren kaarten te reserveren.
• Met een fiaker kan men rondritten maken door het historische centrum.
• Als enige grote stad in de wereld groeien de wijnranken tot in de stad. De Weense wijken Grinzing en Nußdorf produceren goede wijnen van Zweigelt en Grüner Veltliner, twee typische Oostenrijkse druivensoorten. In een Heurige kan men wijn en spijs proeven in het restaurant van de wijnboer.
• Tiergarten Schönbrunn werd opgericht in 1752 en geldt als de oudste dierentuin ter wereld.
• De Kapuzinergruft of "Kaisergruft" is de algemene begraafplaats van de Habsburgers sinds de 17e eeuw. Alle keizers en keizerinnen, prinsen, prinsessen, alsook aartshertogelijke families en hun kinderen liggen hier begraven naargelang hun overlijdensperiode. Het graf van Maria Theresia en haar echtgenoot Frans Stefan is een hoog imposant grafmonument. Ook keizer Frans Jozef I, keizerin Elisabeth ("Sisi"), keizer Karel I, keizerin Zita en als laatste kroonprins Otto liggen er begraven. De doodskisten van de laatstgenoemden staan er opgebaard. De Kapuzinergruft is te bezichtigen.
• Het Dorotheum, het grootste veilinghuis in Centraal-Europa en in het Duitse taalgebied.
• Hoewel de stad vernoemd is naar de rivier Wien, is de ligging An der schönen blauen Donau veel bekender. Er lopen drie vertakkingen van deze rivier door de stad Wenen: de oude Donau, de nieuwe Donau en het Donaukanaal (waarin de Wien uitmondt). Buiten de stad komen deze drie vertakkingen weer bij elkaar.
• Weens stadspark. Dit is een groot park in het centrum van de stad.

• Café Central, lijkt meer op een paleis dan op een café, ooit ontmoetingsplaats van beroemdheden, Herrengasse 14 Palais Festel
• Café Dommayer, waar de wals aan zijn triomftocht door de wereld begon, vlak bij Schönbrunn, Dommayergasse 1
• Café Hawelka, ontmoetingsplaats van kunstenaars (inclusief Nobelprijswinnaar Elias Canetti), Dorotheergasse 6
• Café Landtmann, ooit stamcafé van Sigmund Freud, vlak bij het Burgtheater, Dr. Karl Lueger Ring 4
• Hotel Sacher, wellicht het beroemdste hotel ter wereld, inclusief de beroemde taart, Philharmonikerstraße 4
• Café Sperl, het enige café dat op de monumentenlijst staat vanwege zijn authentieke kaffeehaus-interieur, beroemd om de strudel, Gumpendorfer Straße 11
• Café Museum, ontworpen door Adolf Loos, Friedrichstraße 6

• Brauner, kleiner / großer: Als een Schwarzer / Mokka, maar met melk geserveerd
• Einspänner: Schwarzer / Mokka met veel slagroom, wordt met poedersuiker geserveerd in een glas
• Fiaker (koffie): Schwarzer / Mokka met rum, in een glas geserveerd
• Franziskaner: Melange met slagroom in plaats van melkschuim
• Kaffee verkehrt: Warme melk met beperkte hoeveelheid koffie, zie ook Milchkaffee
• Kaisermelange: Melange met eigeel en cognac
• Kapuziner: Schwarzer / Mokka met een beetje slagroom, soms ook wat chocolade
• Konsul: Schwarzer met koud water
• Maria Theresia (koffie): Dubbele Schwarzer / Mokka met sinaasappellikeur in een glas geserveerd
• Masagran: Koude koffie met ijs en maresquinolikeur
• Melange: Verlängerter met dezelfde hoeveelheid melk en melkschuim, vergelijkbaar met cappuccino maar vaak sterker
• Milchkaffee: Warme melk met beperkte hoeveelheid koffie, zie ook Kaffee verkehrt
• Mokka: Is hetzelfde als een Schwarzer
• Mazzagran: Dubbele Schwarzer / Mokka, met ijsklontjes afgekoeld
• Obermayer: Dubbele Schwarzer / Mokka met zeer koude slagroom
• Pharisäer: Großer Brauner met cognac, rum of Irish cream
• Ristretto: Zeer sterke, geconcentreerde Schwarzer, sterke espresso
• Schale Gold: Als een Brauner, maar met wat meer melk
• Schwarzer, kleiner / großer: Sterke zwarte koffie, zoals espresso onder druk bereid, zie ook Mokka
• Türkische: Turkse koffie
• Verlängerter: Met water verdunde Brauner
• Wiener Eiskaffee: Gekoelde koffie met ijs en slagroom