Karel I van Oostenrijk

Karl was de oudste zoon van aartshertog Otto Frans (1865-1906) en Maria Josepha van Saksen (1867-1944), dochter van koning George van Saksen. Na de moord op zijn oom Frans Ferdinand (1914) werd Karl kroonprins en volgde in 1916 zijn oudoom Frans Jozef I op als keizer van Oostenrijk en koning van Hongarije. Op 30 december 1916 werd hij, volgens de traditie, in Boedapest door de Hongaarse primaat, de aartsbisschop van Esztergom, János Csernoch (1852-1927) met de Stefanskroon tot koning gekroond. Karl is nooit formeel tot Oostenrijks monarch gekroond. In 1917 probeerde hij tevergeefs nog de Eerste Wereldoorlog te beëindigen. Zijn vredesvoorstellen werden, zowel van Duitse als geallieerde zijde, niet geaccepteerd, mede als gevolg van de Sixtus-affaire. De Oostenrijks-Hongaarse legers stortten in de loop van 1918 in. Na de verloren oorlog werd de Dubbelmonarchie Oostenrijk-Hongarije ontbonden en moest Karl zijn kronen neerleggen. Vanuit Zwitserland trachtte hij in 1921 nog tevergeefs weer op de Hongaarse troon te komen. Hij werd daarop verbannen naar Madeira, waar hij in 1922 stierf aan de complicaties van een longontsteking. Karel is bijgezet in de kerk van Monte op Madeira. Zijn zoon Otto volgde hem op als hoofd van het huis Habsburg-Lotharingen.

Op zondag 3 oktober 2004 werd Karl op het Sint-Pietersplein in Rome zalig verklaard door paus Johannes Paulus II. Zijn feestdag is op 21 oktober. Hij is de patroon van Madeira.

"Ik hoop dat keizer Karl zal fungeren als een voorbeeld, vooral voor hen met politieke verantwoordelijkheden in Europa", waren de woorden van paus Johannes Paulus II, waarmee hij doelde op de pogingen van Karl I om vrede te bewerkstelligen tijdens de Eerste Wereldoorlog. Critici, met name in Oostenrijk, wijzen er echter op, dat Karl I tijdens diezelfde oorlog opgeroepen heeft tot het gebruik van gifgas en wijzen op zijn pogingen om opnieuw aan de macht te komen in Hongarije. De president van Oostenrijk, de sociaaldemocraat Heinz Fischer was om diverse redenen niet aanwezig bij deze zaligverklaring.

Karl trouwde in 1911 met Zita van Bourbon-Parma, dochter van Robert I van Parma. Uit het huwelijk werden acht kinderen geboren:

• Otto (1912-2011)
• Adelheid (1914-1971)
• Robert (1915-1996), vader van aartshertog Lorenz
• Felix (1916-2011)
• Karel Lodewijk (1918-2007)
• Rudolf (1919-2010)
• Charlotte (1921-1989)
• Elisabeth (1922-1993)

• Koninklijke staatsgrepen van Karel IV van Hongarije

Zie de categorie Karl I of Austria van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.