oor

Nederlands
Niet te verwarren met: oor-
[1] Een oor.
Uitspraak
  • Geluid:  oor    (hulp, bestand)
  • IPA: /oːr/
Woordafbreking
  • oor
Woordherkomst en -opbouw
  • In de betekenis van ‘gehoororgaan’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 701 [1]
  • afkomstig van:
Middelnederlands: ore
Oudnederlands: ōra
Germaans: *ausô
Indo-Europees: *h₂ous-
  • Verwant in Germaans:
West: Engels: ear (Angelsaksisch: ēare), Duits: Ohr, (Oudhoogduits: ora), Fries: ear (Oudfries: āre)
Noord: Zweeds: öra, Deens/Noors: øre, (Nynorsk: øyra, øyre, Oudnoords: eyra), IJslands: eyra, Faeröers: oyra
Oost: Gotisch: auso
enkelvoud meervoud
naamwoord oor oren
verkleinwoord oortje oortjes

Zelfstandig naamwoord

oor o

  1. (anatomie) het lichaamsdeel waarmee geluiden kunnen worden gehoord
  2. (numismatiek) een oude Nederlandse munt
  3. handvat waaraan je een stuk servies kunt optillen
Hyponiemen
   
  • mansoor
  • middenoor
  • muizenoor
  • neetoor
  • puntoor
  • rechteroor
  • rozenoor
  • steiloor
  • varkensoor
  • zeeoor
  • zeiloor
Afgeleide begrippen
   
Verwante begrippen
Uitdrukkingen en gezegden
   
  • de oren spitsen
heel goed luisteren
  • Toen, plotseling, hoorden zij allen tegelijk het geschreeuw van de menigte, die verzameld was voor het Raadhuis. Zij spitsten de oren en hieven de Penselen op.[2]
  • De muren hebben oren
let op wat je zegt, iedereen kan het horen
  • Een snee(tje) in het oor hebben
dronken zijn
  • Het ene oor in, het andere weer uit
iets (een raad e.d.) wel horen maar het vervolgens meteen weer vergeten; gezegd van hardleerse personen aan wie hetzelfde steeds weer opnieuw moet worden verteld
  • Iemand de oren van het hoofd eten
Verschrikkelijk veel eten (bij iemand).
  • Iemand de oren wassen
iemand zeggen wat die fout gedaan heeft
  • Iemand een oor aannaaien
iets wijs laten maken
  • Iemand het vel over de oren halen
iemand te veel laten betalen
  • Iets in het oor knopen
iets goed onthouden
  • Kleine potjes/kopjes hebben grote oren
je moet uitkijken met wat je zegt als er kinderen bij zijn
  • Nog niet droog achter de oren zijn
nog niet volwassen zijn
  • Op een oor gevild
bijna klaar zijn
  • een oor te luisteren leggen
onderzoeken wat een ander van iets vindt
  • Met de oren staan te klapperen
erg verbaasd zijn
Vertalingen
    1. het lichaamsdeel waarmee geluiden kunnen worden gehoord   
    3. handvat waaraan je een stuk servies kunt optillen   

Werkwoord
vervoeging van
oren

oor

  1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van oren
    • Ik oor. 
  2. gebiedende wijs van oren
    • Oor! 
  3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van oren
    • Oor je? 

Gangbaarheid
  • Het woord oor staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
100 %van de Nederlanders;
100 %van de Vlamingen.

Meer informatie

Verwijzingen
  1. "oor" in: Sijs, N. van der Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen. 2e druk (2002) Veen, Amsterdam / Antwerpen; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
  2. Herzen, Frank De zoon van de woordbouwer 1970 ISBN 9062805450 pagina 94


Afrikaans
Uitspraak
  • geluid 
enkelvoud meervoud
naamwoord oor ore

Zelfstandig naamwoord

oor

  1. (anatomie) oor

Voorzetsel

oor

  1. over


Nedersaksisch

Zelfstandig naamwoord

oor

  1. (anatomie) oor; het lichaamsdeel waarmee geluiden kunnen worden gehoord
Schrijfwijzen
  • Or
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.