Midden-Groningen (gemeente)
Midden-Groningen is sinds 1 januari 2018 een gemeente bestaande uit de voormalige gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Slochteren en Menterwolde in de Nederlandse provincie Groningen. De gemeenten zijn samengegaan in het kader van de gemeentelijke herindeling in de provincie Groningen 2013-2018. De gemeente heeft 60.899 inwoners per 1 januari 2019 (bron: CBS) en is hiermee de derde gemeente van de provincie qua inwonertal na Groningen en Westerkwartier. Op 1 januari 2020 is het inwoneraantal gedaald naar 60.804 inwoners.
Gemeente in Nederland  | |||||
| |||||
.svg.png) | |||||
Situering | |||||
| Provincie |  | ||||
| COROP-gebied | Overig Groningen | ||||
| Coördinaten | 53° 9′ NB, 6° 45′ OL | ||||
Algemeen | |||||
| Oppervlakte | 295,77 km² | ||||
| - land | 280,00 km² | ||||
| - water | 15,77 km² | ||||
| Inwoners (1 januari 2019) | 60.899? (217 inw./km²) | ||||
| Bestuurscentrum | Hoogezand | ||||
| Belangrijke verkeersaders | A7 N33 | ||||
| Station(s) | Kropswolde, Martenshoek, Hoogezand-Sappemeer, Sappemeer Oost en Zuidbroek | ||||
Politiek | |||||
| Burgemeester (lijst) | Adriaan Hoogendoorn (ChristenUnie) | ||||
Overig | |||||
| Netnummer(s) | 0598 | ||||
| CBS-code | 1952 | ||||
| CBS-wijkindeling | zie wijken en buurten | ||||
| Website | www.midden-groningen.nl | ||||
Topografische kaart | |||||
 | |||||
| Topografische kaart van Midden-Groningen | |||||
Foto's | |||||
 | |||||
| Fraeylemaborg | |||||
| |||||
Naam
Op 15 maart 2016 werd de nieuwe naam voor de drie gemeenten bekend gemaakt in het dorpscentrum van Zuidbroek. Er kon gestemd worden op drie namen: Hogewolden, Woldmeren en Midden-Groningen. Met 48 procent van de stemmen werd uiteindelijk door de inwoners voor de naam Midden-Groningen gekozen.[1] Op 26 april 2016 is deze naam bekrachtigd door de drie gemeenteraden.
Omvang
De gemeente bestaat uit de volgende plaatsen. De hoofdplaats en grootste plaats is Hoogezand.
| Woonplaats (BAG) | Inwoners 2019[2] |
|---|---|
| Hoogezand | 21.900 |
| Sappemeer | 8.005 |
| Muntendam | 4.670 |
| Zuidbroek | 3.595 |
| Siddeburen | 3.235 |
| Harkstede | 3.095 |
| Slochteren | 2.140 |
| Noordbroek | 1.880 |
| Schildwolde | 1.700 |
| Meeden | 1.680 |
| Kropswolde | 1.640 |
| Kolham | 1.340 |
| Foxhol | 945 |
| Westerbroek | 925 |
| Kiel-Windeweer | 870 |
| Froombosch | 850 |
| Hellum | 545 |
| Overschild | 525 |
| Scharmer | 485 |
| Tjuchem | 275 |
| Steendam | 195 |
| Tripscompagnie | 115 |
| Woudbloem | 100 |
| Luddeweer | 55 |
| Waterhuizen | 20 |
CBS Kerncijfers wijken en buurten 2019, Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen[2]
Verder bestaat de gemeente uit de volgende buurten, buurtschappen en gehuchten: Achterdiep, Beneden Veensloot, Blokum, Borgercompagnie (deels), Borgweg, Boven Veensloot, Denemarken, Duurkenakker, Foxham, Foxholsterbosch, Gaarland, Heidenschap, Jagerswijk, Kalkwijk, Klein Harkstede, Kleinemeer, Korengarst, Lageland, Leentjer, Lula, Martenshoek, Meerwijck, Nieuwe Compagnie, Oostwold, De Paauwen, Ruiten, Schaaphok, Siddebuursterveen, Spitsbergen, Stootshorn, Tusschenloegen, Tussenklappen, Uiterburen, Veendijk, Wilderhof, Wolfsbarge en De Zanden.
Het deel van Meerstad dat bij Slochteren behoorde is per 1 januari 2017 toegevoegd aan de gemeente Groningen en is dus niet meegegaan in de fusie.
Politiek
College van B&W
- Adriaan Hoogendoorn, burgemeester (CU)
- Openbare orde en veiligheid
- P&O beleid
- Facilitair (incl. gemeentelijke huisvesting & ICT)
- Handhaving
- Dienstverlening
- Communicatie
- Jan Jakob Boersma, wethouder (CU)
- Zorg, WMO/Gezondheid
- Beheer Openbare Ruimte
- Natuur en landschap
- Recreatie en toerisme
- Ruimtelijke ordening
- Project: Kerkstraat-Noord
- Wethouder voor: Foxham, Hoogezand-Noord, Foxhol, Zuidbroek en Kropswolde
- Jaap Borg, wethouder (VVD)
- Economische zaken en detailhandelsbeleid
- Bedrijventerreinen
- Verkeer en vervoer
- Projecten: Windpark N33, zonneparken en herinrichting Muntendam
- Wethouder voor: Hellum, Harkstede, Scharmer, Woudbloem, Muntendam en Meeden
- Erik Drenth, wethouder (CDA)
- Financiën
- Onderwijs inclusief accommodaties
- Sport en sportaccommodaties
- Cultuur
- Wethouder voor: Siddeburen, Sappemeer, Froombosch, Westerbroek en Waterhuizen
- Peter Verschuren, wethouder (SP)
- Participatie en inkomen (BWRI)
- Arbeidsmarkt
- Duurzaamheid en energietransitie
- Milieu
- Jeugd (incl. jeugdzorg)
- Project: Gorecht-West
- Wethouder voor: Hoogezand-Zuid, Noordbroek, Kolham en Kalkwijk
- José van Schie, wethouder (PvdA)
- Leefbaarheid (beleid) en dorpshuizen
- Wonen inclusief omgevingsvisie/wet
- Gaswinning
- Erfgoed
- Wethouder voor: Overschild, Tjuchem, Steendam, Schildwolde, Slochteren en Kiel-Windeweer
Gemeenteraad
De door de instelling van Midden-Groningen benodigde herindelingsverkiezingen werden gehouden op 22 november 2017.[3] De nieuwe raad trad aan op 2 januari 2018.
| Partij | 2017 | ||
|---|---|---|---|
| aantal stemmen | % | zetels | |
| PvdA | 2.635 | 15,4 | 5 |
| Gemeentebelangen Midden-Groningen | 2.546 | 14,8 | 5 |
| SP | 2.279 | 13,3 | 5 |
| VVD | 2.161 | 12,6 | 4 |
| ChristenUnie | 2.046 | 11,9 | 4 |
| CDA | 1.645 | 9,6 | 4 |
| GroenLinks | 1.301 | 7,6 | 3 |
| D66 | 1.051 | 6,1 | 2 |
| Leefbaar Midden Groningen | 805 | 4,7 | 1 |
| Seniorenpartij Groningen | 394 | 2,3 | 0 |
| Roodgewoon | 292 | 1,7 | 0 |
| Totaal | 17.155 | 100 | 33 |
Openbaar vervoer
Aan de spoorlijn Groningen - Nieuweschans liggen vijf stations binnen de gemeente Midden-Groningen: Kropswolde, Martenshoek, Hoogezand-Sappemeer, Sappemeer Oost en Zuidbroek. De treinen van Arriva rijden 2x per uur tussen Groningen en Winschoten (en 1x per uur rijdt die verder naar Duitsland) en (sinds 1 mei 2011) 2 x per uur tussen Groningen en Veendam. Daarmee vertrekt vanaf alle treinstations elk kwartier een trein naar Groningen.
| Serie | Treinsoort | Route | Bijzonderheden |
|---|---|---|---|
| 20100 RB 57 | Stoptrein (Arriva) | Groningen – Hoogezand-Sappemeer – Zuidbroek – Bad Nieuweschans – Weener –  |
Ook wel Wiederline genoemd. Langdurig geen treinverkeer mogelijk tussen Weener en Leer maar lijnbus 620 door Weser-Ems Bus. Er rijden ook vervangende bussen tussen Groningen en Leer. |
| 37500 | Stoptrein (Arriva) | Groningen – Hoogezand-Sappemeer – Zuidbroek – Winschoten – Bad Nieuweschans | Enkele treinen van/naar Bad Nieuweschans |
| 37800 | Stoptrein (Arriva) | Groningen – Hoogezand-Sappemeer – Veendam |
De volgende buslijnen van onder andere Qbuzz, Connexxion Taxi Services (CTS), UVO/Van Dijk en De Grooth Vervoer verzorgen het openbaar vervoer in de gemeente Midden-Groningen:
| Lijn | Route | Vervoerder |
|---|---|---|
| 5 | Annen - Zuidlaren - Westlaren - Haren - Groningen - (Tersluis)/(Harkstede - Scharmer) | Qbuzz |
| 13 | Winschoten - Heiligerlee - Meeden - Muntendam - Veendam | Qbuzz/De Grooth/CTS |
| 43 | Siddeburen - Leentjer - Wagenborgen - Woldendorp - Termunten - Termunterzijl - Farmsum - Delfzijl | Qbuzz/UVO |
| 76 | Groningen - Waterhuizen - Westerbroek - Foxhol - Hoogezand | Qbuzz |
| 171 | Groningen Zernike - Hoogezand - Kielwindeweer - Borgercompagnie - Veendam | Qbuzz |
| 174 | Groningen - Waterhuizen - Westerbroek - Foxhol - Hoogezand - Sappemeer - Zuidbroek - Muntendam - Veendam | Qbuzz/De Grooth |
| 178 | Groningen - Kolham - Froombosch - Slochteren - Schildwolde - Hellum - Siddeburen - Steendam - Appingedam | Qbuzz |
| 515 | Medisch Centrum Hoogezand-Sappemeer → Noorderpark → Sappemeer → Station → Sappemeer → Westeind → Oosterpark → Westerpark → Centrum → Gorecht → Medisch Centrum | De Grooth |
| 516 | Medisch Centrum Hoogezand-Sappemeer - Martenshoek - Foxhol - Kolham - Scharmer - Harkstede | De Grooth |
| 564 | Appingedam - Lakswerd - Overschild - Wittewierum - Woltersum - Ten Boer | UVO |
| 566 | Delfzijl - Farmsum - Meedhuizen - Tjuchem - Steendam - Laskwerd - Appingedam | UVO |
Bezienswaardigheden
- Nederlands Hervormde begraafplaats (Hoogezand) met toren (1783) en gietijzeren graftekens
- Sint Willibrorduskerk te Sappemeer (1873), architect Pierre Cuypers
- N.H. Kerk (Koepelkerk) te Sappemeer (1653)
- Borg Welgelegen, met Franse tuin net buiten Sappemeer (de enige overgebleven buitenplaats van de Groninger veenkoloniën uit circa 1750; de tuin is in renaissancestijl aangelegd)
- In Slochteren staat een van de best bewaarde Groninger borgen, de Fraeylemaborg.
Walfriduskerk (Hellum), 11e eeuw
N.H. Kerk, Hoogezand (1669)
Dwarshuisboerderij in eclectische stijl, Meeden
moutwijnfabriek 'De Vlijt', Sappemeer
Kerk van Siddeburen, 12e eeuw
Cultuur
Monumenten
In Midden-Groningen zijn er een aantal rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten en oorlogsmonumenten, zie:
Kunst in de openbare ruimte
In Midden-Groningen zijn diverse beelden, sculpturen en objecten geplaatst in de openbare ruimte, zie:
Economie
Winkelen
Winkelen kan men onder meer in winkelcentrum De Hooge Meeren. Andere winkelcentra zijn te vinden in Martenshoek en Sappemeer. Sinds 2007 wordt een winkelcentrum ingericht in het zuiden van de stad onder de naam "Winkelpark".
Sport
In Midden-Groningen zijn diverse sportverenigingen:
- Algemeen: SVN
- Badminton: BC Aristo, BC Bahosa, Drop Shot '74, BC Sportief Hoogezand
- Basketbal: Typhoons
- Gymnastiek / Turnen: FGV Foxhol, DFS (omnivereniging), SSV, WEO
- Handboogschieten: True Flight Archery
- Hockey: MHC DASH
- Judo: Hudo-Ryu Muntendam, Judovereniging Shi-Han
- Korfbal: Goorecht
- Tennis: LTC de Kalkwijck, LTC NOHN, TV Aloë, TV Muntendam, TV de Stirum, T.i.o.l.o
- Voetbal: FVV, VV Hoogezand, HS '88, VV Froombosch, VV HSC, VV Kiel-Windeweer, VV Kwiek, VV Meeden, VV Muntendam, VV SVG, VV Siddeburen, VV Westerbroek, VV ZNC
- Volleybal: Krathos, DFS
- Watersport: Kanovereniging De Futen, Zeilvereniging Zuidlaardermeer
- Zwemmen: Z & PC de Inktvis, Zwemvereniging De Pinquin, JRVS de Watervrienden
De volgende sportaccommodaties bevinden zich in de gemeente:
- Manege Nieboer, Van der Duyn van Maasdamweg - paardensport
- MFC De Noordsuythoeve, Noordbroek
- Sportcentrum De Kalkwijck, Nieuweweg - zwembad, sporthal, dojo, fitness
- Sportpark de Bouwte, Meeden
- Sportcentrum Ruitershorn, Helder Camaraweg, Muntendam
- Sportpark Foxhol, Julianastraat - voetbal, tennis
- De Kalkwijck, Nieuweweg - voetbal, korfbal, hockey, tennis
- Sportpark Kiel-Windeweer, P. Venemakade - voetbal
- Sportpark Westerbroek, Vonderpad - voetbal, tennis
- Sportpark Sappemeer, Rijksweg Oost - tennis, voetbal
- Sportpark Zuidbroek
- Tennisbanen Zuidbroek (Aloë), Muntendam, Meeden (Tiolo)
- Squash en Golf Centrum, Heveapad - squash, fitness, indoor golf
- IJsbanen te Meeden, Muntendam, Noordbroek, Sappemeer, Zuidbroek
- Zwembad de Tobbe, Slochteren
Bronnen, noten en/of referenties
|
| Gemeenten in de provincie Groningen |  |
|---|---|---|
|
Appingedam · Delfzijl · Groningen · Het Hogeland · Loppersum · Midden-Groningen · Oldambt · Pekela · Stadskanaal · Veendam · Westerkwartier · Westerwolde | ||