Biesland (Maastricht)
Biesland is een woonwijk in het zuidwesten van de Nederlandse stad Maastricht. Het is tevens een van de 44 officiële buurten binnen de gemeente Maastricht. De dubbelwijk Biesland-Campagne geldt als relatief welvarend.
| Buurt van Maastricht | |
 | |
Kerngegevens | |
| Gemeente | Maastricht |
| Wijk | Zuidwest |
| Coördinaten | 50°50'32"NB, 5°40'34"OL |
| Oppervlakte | 56 ha. |
| Inwoners (2017) | 1.640[1] |
| Overig | |
| Postcode(s) | 6213 |
| Buurtnummer | 09350102 |
Ligging
Biesland wordt begrensd door de buurten Jekerkwartier, Jekerdal, Sint Pieter, Campagne en Mariaberg. Aan de zuidzijde ligt het Jekerdal; aan de noordoostkant vormt de Jeker de grens met de buurt Jekerdal.[2]
Geschiedenis
Iets ten noorden van Biesland liep de Via Belgica, de belangrijke Romeinse heerweg van Gesoriacum (Boulogne-sur-Mer) naar Colonia Claudia Ara Agrippinensium (Keulen), via onder meer Tongeren, Maastricht en Heerlen.
Voorheen bestond het gebied waar thans Biesland ligt uit landerijen, die tot 1794 veelal in handen waren van kerken of kloosters en die bewerkt werden door boeren uit Wolder. Tijdens de middeleeuwen en het ancien régime behoorden Biesland en Wolder tot het graafschap van de Vroenhof, dat bestuurd werd vanuit de niet meer bestaande Hof van Lenculen aan de Tongersestraat. Na 1200 werd dit graafschap een Brabants leen.
De ligging vlak bij de gordel van vestingwerken van Maastricht betekende dat Biesland veelvuldig te maken had met belegeringen. In 2004 werd in een tuin aan de Picardenlaan een zevental menselijke skeletten gevonden, die bleken te dateren uit de tijd van het beleg van Maastricht (1579). Omstreeks 1962 zouden bij de bouw van het huis ook al twee skeletten zijn aangetroffen. Hoewel geen van de skeletten sporen van geweld vertoonden, mag worden aangenomen dat ze tijdens het beleg (door ziekte of ondervoeding?) zijn omgekomen. Mogelijk bevond zich op deze plek tijdens het beleg een veldhospitaal. De menselijke overblijfselen en andere vondsten (o.a. munten uit de jaren 1570 en een musketkogel) bevinden zich thans in de archeologische collectie van het Centre Céramique.[3] Van een van de schedels werd een gelaatsreconstructie gemaakt, die in 2010 in het Centre Céramique was te zien.[4]
Na de komst van de Fransen werd het gebied ingedeeld bij de gemeente Vroenhoven. Bij de definitieve splitsing van Nederland en België in 1839 werd het opgenomen in de Nederlandse gemeente Oud-Vroenhoven, die vervolgens op 1 januari 1920 door Maastricht werd geannexeerd. Tot begin jaren 1960 was het gebied grotendeels onbebouwd. In die tijd zijn op het geaccidenteerde terrein terrassen aangelegd, die vervolgens zijn bebouwd met merendeels vrijstaande woonhuizen en villa's.
Voorzieningen, recreatie
De buurt heeft weinig eigen voorzieningen. Er is een klein winkelcentrum en er zijn enkele horecagelegenheden. Ook zijn er enkele scholen (het Trichtercollege, de Bieslandse dépendance van het Bonnefanten College sloot in 2014), een rooms-katholieke parochiekerk (Sint-Theresiakerk) en een bejaardencentrum (Sint-Gerlachus). Bij het Waldeckpark ligt het openluchtzwembad Jekerdal.
Biesland beschikt over een tweetal fraaie parken: het Waldeckpark en het Jekerpark, dat recentelijk op de oevers van de Jeker is aangelegd. Laatstgenoemd park hoort officieel echter bij de buurten Jekerdal (noordelijk deel) en Sint Pieter (zuidelijk deel).
Architectuur en bezienswaardigheden
In het Waldeckpark bevindt zich het Waldeckbastion uit 1688-'90, een restant van de vestingwerken van Maastricht. Opdrachtgever was de vestingingenieur Daniël Wolff baron van Dopff. Langs de Cannerweg is nog een fragment van het lunet Drenthe uit 1776 bewaard gebleven. In 1925 werd hier het grafmonument van generaal Andries des Tombe, de laatste opperbevelhebber van de vesting Maastricht, geplaatst. Een van de twee kanonnen die er staan opgesteld dateert uit 1810 en is in 1960 door de oud-ijzerhandelaar en miljonair H.E. Dotremont geschonken.
De imposante Sint-Theresiakerk uit 1933-'34 is gebouwd van Kunrader steen naar een ontwerp van Josef en Hubert van Groenendael. Ertegenover ligt de voormalige huishoudschool, eveneens ontworpen door Hubert van Groenendael. Een industrieel monument is de voormalige sigarenfabriek Philips aan de Tongerseweg. De expressionistische baksteengevels uit 1921 zijn van de hand van architect J. London. In het gebouw zijn een aantal discountwinkels gevestigd. Verderop aan de Tongerseweg ligt de voormalige Kweekschool van de Broeders van de Onbevlekte Ontvangenis met een neoromaanse kapel, waarvan het interieur fraai beschilderd is door Franciscus Hermanus Bach. Het gebouw uit 1909, ook bekend als Trichtercollege, werd in de loop van 2014 opgegeven als onderwijslocatie. Er zijn plannen voor herontwikkeling van het gebouw.
Aan de Champs Elyséesweg liggen fraaie landhuizen van onder anderen van W. Sandhövel, Frans Dingemans en Theo Teeken.
Ten zuiden van Biesland ligt de Sint-Servaasbron.
Bastion Waldeck
Philips tabaksfabriek
Kapel Trichtercollege
Sint-Theresiakerk
Bronnen, noten en/of referenties
|
 |
Zie de categorie Biesland-Campagne van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
