mond

Nederlands
1. De menselijke mond.
Uitspraak
  • Geluid:  mond    (hulp, bestand)
  • IPA: / mɔnt /
Woordafbreking
  • mond
Woordherkomst en -opbouw
enkelvoud meervoud
naamwoord mond monden
verkleinwoord mondje mondjes

Zelfstandig naamwoord

mond m

  1. (anatomie) ingang van het spijsverteringskanaal, hoofdzakelijk gezegd van dit orgaan bij mensen; zowel voor de ingang zelf als de achterliggende holte gebruikt
    • Voedsel dat we eten, gaat via de mond en de slokdarm naar de maag. 
  2. (figuurlijk) opening of ingang van iets
    • De mond van het kanon was met een extra band rondom verstevigd. 
  2. (figuurlijk) overgang waar een kleiner water in een groter water uitstroomt
    • Ze liepen langs de kust tot ze bij de mond van een rivier kwamen. 
Synoniemen
Meroniemen
Hyponiemen
   
  • Eemsmond
  • Egmond
  • Helmond
  • IJmond
  • Maasmond
  • Rijnmond
  • Roermond
  • hazenmond
  • kindermond
  • kleinmond
  • maagmond (2)
  • mummelmond
  • pruilmond
  • pruimenmond
  • riviermond (2)
Afgeleide begrippen
   
Verwante begrippen
Uitdrukkingen en gezegden
   
  • [1] geen blad voor de mond nemen
    ronduit je mening over iets zeggen
  • [1] doe dan je mond open!
    zeg dan iets!
  • [1] een mond als een schuurdeur hebben
    een bijzonder grote mond hebben
  • [1] de mond snoeren
    beletten verder te praten, zijn mening te geven e.d. (zie ook monddood)
  • [1] een grote mond geven
    onbeschoft toespreken
  • [1] naar de mond praten
    zeggen wat de toegesprokene graag hoort, vaak zonder er zelf ook achter te staan
  • [1] er de mond vol van hebben
    er veel over praten
  • [1] in de mond leggen
    opzettelijk een uitspraak toeschrijven
  • [1] met de mond belijden
    alleen maar met woorden verdedigen, zonder er in de praktijk ook naar te handelen
  • [1] het eten uit de mond sparen
    jezelf iets belangrijks ontzeggen om het aan iets of iemand anders te kunnen geven
•  Mevrouw Maillard spaarde het eten uit haar mond om hem rood vlees te geven, ervan overtuigd dat hij zo wit was omdat hij een tekort aan bloed had. [4]
  • [1] je hebt toch een Hollandse mond!
    je kunt toch praten!
  • [1] met meel in de mond praten
    om iets heen praten, het over iets hebben maar zonder datgene waar het echt om gaat te noemen, eromheen draaien
  • [1] met de mond vol tanden staan
    geen passend antwoord weten te geven, beteuterd zijn
  • [1] met open mond
    volledig verbaasd of intens geboeid
  • [1] niet op zijn mondje gevallen zijn
    goed kunnen praten
  • [1] bij monde van
    in een boodschap overgebracht door, via
  • [1] woorden in de mond nemen
    termen gebruiken die ernstige gevolgen kunnen hebben
Spreekwoorden
  • [1] waar het hart van vol is, loopt de mond van over
    men spreekt graag over iets waar men veel aan denkt (Matth. 12:34)
  • [1] de ogen zijn groter dan de mond
    gezegd als iemand meer probeert te eten dan hij op kan
Vertalingen
    1. ingang van het spijsverteringskanaal   
    1.   

Gangbaarheid
  • Het woord mond staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
100 %van de Nederlanders;
100 %van de Vlamingen.

Meer informatie

Verwijzingen
  1. Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
  2. mond op website: Etymologiebank.nl
  3. "mond" in: Sijs, N. van der Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen. 2e druk (2002) Veen, Amsterdam / Antwerpen; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
  4. Lemaitre, P. Tot ziens daarboven (2014) ISBN 9789401601931 p. 16

Afrikaans
Uitspraak
  • IPA /mont/   geluid 
enkelvoud meervoud
naamwoord mond monde

Zelfstandig naamwoord

mond

  1. mond

Hongaars

Werkwoord

mond

  1. zeggen
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.