Samenstelling Belgische Senaat 2007-2010

Inaugurale zetelverdeling van de Belgische Federale Senaat in 2007.

Wijzigingen in fractiesamenstelling:

• In 2008 stapt N-VA uit de CD&V/N-VA-fractie. De twee N-VA-senatoren Louis Ide en Helga Stevens zetelen vanaf dan in de N-VA-fractie. De CD&V-fractie telt sindsdien twaalf leden.
• In 2009 verlaat Geert Lambert de sp.a-fractie. Hij zetelt vanaf dan als onafhankelijke.
• In 2009 verlaat Anne-Marie Lizin de PS-fractie. Ze zetelt voortaan als onafhankelijke.
• In 2010 neemt Berni Collas (MR) ontslag als Duitstalig gemeenschapssenator. Hij wordt vervangen door Louis Siquet (PS).

Honderden burgers en het college van burgemeester en schepenen van de gemeenten Zemst en Lennik hebben een bezwaar ingediend tegen de organisatie van de verkiezingen. De niet-splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde zou ervoor verantwoordelijk zijn dat niet alle kiezers en kandidaten op dezelfde wijze worden behandeld, en dat dat strijdig is met de grondwet, die de territoriale indeling in taalgebieden, gewesten en gemeenschappen voorschrijft. Er zou discriminatie van de Nederlandse taalgroep tegenover de Franse taalgroep.

In de buitengewone zitting van 28 juni 2007[1] van de senaat in plenum, die tevens de openingsvergadering was van de 52 legislatuur, werden deze bezwaren verworpen, met de volgende begronding:

In de bezwaarschriften wordt ook verwezen naar arrest nr. 73/2003 van 26 mei 2003 van het Grondwettelijk Hof en wordt gesteld dat overeenkomstig dit arrest ‘de wetgeving reeds tijdens de vorige legislatuur aangepast had moeten worden.

De bezwaarschriften zijn tegelijk aan de Senaat en aan de Kamer van volksvertegenwoordigers gericht.Volgens artikel 48 van de Grondwet onderzoekt elke Kamer de geloofsbrieven van haar leden en beslecht de geschillen die hieromtrent rijzen. Artikel 231, eerste lid, van het Kieswetboek bepaalt verder dat alleen de Kamer van volksvertegenwoordigers en de Senaat uitspraak doen, zowel wat hun leden als de opvolgers betreft, over de geldigheid van de kiesverrichtingen.

In de mate waarin de bezwaarschriften die de Senaat heeft ontvangen ook betrekking zouden hebben op de geldigheid van de verkiezingen voor de Kamer van volksvertegenwoordigers zijn ze onontvankelijk.

Wat de verkiezingen van de Senaat betreft: binnen het kader van de geldigverklaring van de kiesverrichtingen is de Senaat niet bevoegd om zich uit te spreken over principiële bezwaren die betrekking hebben op de grondwettigheid en de legitimiteit van wetten die de organisatie van de verkiezingen regelen. In de bezwaren wordt geen enkel feit aangevoerd dat erop zou wijzen dat de kiesverrichtingen en de aanwijzing van de gekozenen niet conform de geldende kieswetgeving zouden zijn verlopen.

In zoverre uit de verwijzing naar het arrest nr. 73/2003 zou moeten worden afgeleid dat aangevoerd wordt dat de wettelijke basis voor de organisatie van de verkiezingen in de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde ontbrak, moet worden vastgesteld dat de door het Grondwettelijk Hof in het betrokken arrest ongrondwettig verklaarde en vernietigde wetsbepalingen uitsluitend betrekking hadden op de verkiezingen voor de Kamer van volksvertegenwoordigers.

De verzoekers voeren nog aan dat de colleges van burgemeester en schepenen en de burgers die in de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde geweigerd hebben mee te werken aan de organisatie van de verkiezingen, de kans lopen te worden vervolgd hoewel zij niets anders hebben gedaan dan de Grondwet en rechtsstaat te eerbiedigen. Een dergelijke beschouwing valt buiten het kader van de geldigverklaring van de verkiezingen en het onderzoek van de geloofsbrieven.

De commissie voor het Onderzoek van de geloofsbrieven is om al deze redenen van oordeel dat de bezwaren niet kunnen worden aangenomen. Ze stelt voor de bezwaren te verwerpen.

Vervolgens was er een bezwaarschrift met betrekking tot de toepassing van de faciliteitenregeling bij de verkiezingen in een gemeente van het kanton Zaventem. Bij brief van 21 juni 2007 meldt de heer Wim Peeters dat uit het nazicht van de gebruikte volmachtenformulieren in kiesbureau 83, kanton Zaventem, blijkt dat drie, in het bezwaar met name genoemde personen ‘hun aanvraag (om als buitenlander) (sic) in Wezembeek-Oppem te stemmen’ ingediend hebben met een eentalig Frans formulier, ofschoon zij niet het recht hadden gebruik te maken van de faciliteitenregeling nu zij niet in Wezembeek-Oppem wonen. Hij leidt daaruit af dat de stemmen van deze drie personen ‘niet correct werden uitgebracht’.

De verzoeker voert verder aan dat een groot aantal kiezers die zich hebben aangemeld met een Franstalige oproepingsbrief te kennen hebben gegeven dat zij hun oproepingsbrief onmiddellijk in het Frans hebben ontvangen, en dat zij hun Franse oproepingsbrief niet hebben bekomen door het originele Nederlandstalige exemplaar voor een Frans exemplaar in te wisselen op de gemeente. Daaruit zou blijken dat de oproepingsbrieven werden verstuurd volgens taalaanhorigheid, wat in strijd zou zijn met de omzendbrief-Peeters.

De commissie stelt vast dat een kiezer krachtens artikel 142 van het Kieswetboek niet in het bezit moet zijn van een oproepingsbrief om tot de stemming te worden toegelaten. Daarenboven stelt de commissie vast dat de eventuele ongeldigheid van drie uitgebrachte en in aanmerking genomen stemmen geen enkel gevolg zou hebben voor de zeteltoewijzing voor de Senaat.

De commissie voor het onderzoek van de geloofsbrieven stelt bijgevolg voor dit bezwaar te verwerpen.

Nadat de verkiezingsuitslag voor de rechtstreeks verkozen senatoren vaststond, ontstond er discussie omtrent de toekenning van een gemeenschapssenator of een gecoöpteerd senator voor de LDD.

Op basis van preliminarie vaststellingen door de juridische dienst van het Vlaams Parlement werd op maandag 11 juni 2007 eerst gesteld dat LDD in aanmerking kwam voor ofwel één gemeenschapssenator, ofwel één gecoöpteerde senator. De lijst CD&V/N-VA zou, volgens dezelfde berekeningen, aanspraak maken op ofwel twee gemeenschapssenatoren en drie gecoöpteerde senatoren, ofwel op drie gemeenschapssenatoren en twee gecoöpteerde senatoren.

Nadien werd deze redenering, bij nader onderzoek door de juridische dienst, bijgesteld. Omdat er, zonder de senatoren van rechtswege mee te rekenen, namelijk drie andere soorten senatoren is de zeteltoewijzing complex. LDD heeft er bij de rechtstreeks verkozenen een van de 25 in de wacht gesleept. De volgende fase, verkozenen 26 tot en met 35, is die van de gemeenschapssenatoren. Het Vlaams Parlement mag er zo 10 aanwijzen. LDD heeft bij de verkiezingen de 34e senator verdiend volgens de Methode-D'Hondt en zou dus, in principe, aanspraak kunnen maken op een gemeenschapssenator.

Evenwel, een partij krijgt die alleen, als ze bij de Vlaamse verkiezingen ook zetels heeft gehaald. Aangezien de LDD in 2004 niet deelnam aan de verkiezingen voor het Vlaams parlement, kan dat niet. De fractie van de LDD bestaat immers uit enerzijds Jean-Marie Dedecker, verkozen in 2004 op een VLD/Vivant-lijst, en anderzijds Jurgen Verstrepen en Monique Moens, verkozen in 2004 op Vlaams Blok-lijsten.

Het kieswetboek echter definieert een parlementaire fractie in het Vlaams Parlement als de groep gevormd door leden van het parlement, die bij de Vlaamse verkiezingen gekozen zijn op dezelfde lijst. Aangezien LDD formeel niet deelnam aan de Vlaamse verkiezingen van 2004, konden deze personen dan ook geen formele fractie vormen in het Vlaams Parlement maar moeten officieel zetelen als onafhankelijken. Daardoor komen zij nu ook niet als fractie in aanmerking voor extra zetels voor gemeenschapssenatoren.

Jean-Marie Dedecker protesteerde hiertegen bij de Senaat. Er wordt echter verwezen naar een precedent in de legislatuurperiode 2003-2007. Toen wilde de sp.a/Spirit-fractie Vlaams parlementslid Jan Roegiers (Spirit) aanduiden als gemeenschapssenator, maar dat ging niet door omdat Roegiers in 1999 op een VU-ID-lijst en niet op een sp.a-lijst verkozen werd in het Vlaams parlement.

De gemeenschapssenatorzetel die naar LDD zou moeten gaan, verhuist daardoor naar de Open Vld die aldus twee gecoöpteerde senatoren krijgt. Hierdoor krijgt de CD&V/N-VA-fractie 3 gemeenschapssenatoren en 2 gecoöpteerde senatoren. Voor de overige Vlaamse partijen verandert er niets.

Als gevolg daarvan vroeg LDD dan één gecoöpteerde senator, in plaats van een gemeenschapssenator, om alsnog de geest van de kieswet te respecteren. Deze is gebaseerd op het basisprincipe van evenredige vertegenwoordiging. Dat is het basisprincipe, met dien verstande dat de grote lijsten met de toegepaste Methode-D'Hondt al bevoordeeld zijn.

Als Dedecker de tweede senaatszetel niet krijgt zou dit technisch nog naar de letter van de wet in orde zijn, maar het botst heftig met de geest van de wet.

De Commissie Onderzoek Geloofsbrieven van de senaat moet zich echter nog formeel uitspreken of LDD recht heeft op één gecoöpteerde senator, of niet. De beslissing wordt genomen na 28 juni 2007. De stelling dat LDD geen gecoöpteerde senatorzetel kan krijgen, omdat LDD niet in aanmerking komt voor een gemeenschapsenatorzetel is dus onbeslist.

Op 28 juni leggen de rechtstreeks verkozen senatoren de eed af. Aan het einde van de zitting moet de senaatsvoorzitter aankondigen welke fracties in aanmerking komen voor gemeenschapssenatoren. Bij die gelegenheid zal blijken dat LDD in eerste instantie wel recht zou gehad hebben op een gemeenschapssenator, maar er geen kan krijgen omdat de partij niet deelnam aan de Vlaamse verkiezingen. De Commissie Onderzoek Geloofsbrieven moet dan een advies uitbrengen over welke fracties een senator mogen coöpteren. Die commissie bestaat uit de zeven oudste rechtstreeks verkozen senatoren.

Er zijn in totaal zes gecoöpteerde senatoren voor de Nederlandse taalgroep. Daarvan zouden er twee gaan naar CD&V/N-VA, telkens één naar sp.a-Spirit en Vlaams Belang. Open Vld heeft recht op minstens één gecoöpteerde senator en twee indien de Commissie Onderzoek Geloofsbrieven beslist dat Lijst Dedecker ook niet in aanmerking komt voor een gecoöpteerd senator.

Het Laatste Nieuws bericht dat CD&V en Open Vld het op een akkoordje hebben gegooid om Dedecker ook daarvan uit te sluiten door te stellen dat door het vervallen van de gemeenschapszetel, er geen aanspraak kan gemaakt worden op een gecoöpteerde senator voor LDD.

Jean-Marie Dedecker noemt de Commissie Onderzoek Geloofsbrieven dan ook een schijncommissie. Hij stelt: De meerderheid heeft al lang beslist dat de CD&V/N-VA een gemeenschapssenator krijgt en de Open Vld een coöptatiesenator. Dit is een verkrachting van de grondwet.

De juridisch advies van de Senaat kan geen uitsluitsel geven over het al dan niet recht hebben van LDD op een gecoöpteerde senator. Naargelang de hiërarchie van de wetten waarvoor men kiest, heeft LDD al dan niet recht op zijn tweede senator. Uiteindelijk beslist de senaat vrijelijk over zijn eigen leden, en conflicten daaromtrent.

LDD zou een klacht ingdienen bij het gerecht en proberen om in kort geding alsnog gelijk te halen, indien zij de extra senator mislopen. Hij eist een schadevergoeding van 2 miljoen euro en wordt juridisch bijgestaan door Mr. Matthias Storme. Alhoewel in eerste aanleg de rechtbank zich onbevoegd verklaarde, werd er in beroep beslist dat de rechtbank wel degelijk bevoegd was. De uitspraak ten gronde volgt.

• bronnen: De Tijd, 11 juni 2007 - Belga, 20 juni 2007 - Het Laatste Nieuws, 4 juli 2007 - De Morgen, 5 juli 2007 - De Standaard, 6 augustus 2007

• CD&V: Christen-Democratisch en Vlaams
• N-VA: Nieuw-Vlaamse Alliantie
• Open Vld: Open Vlaamse Liberalen en Democraten
• Vivant: Voor Individuele Vrijheid en Arbeid in een Nieuwe Toekomst
• sp.a: Socialistische Partij anders
• Spirit: Sociaal Progressief Internationaal Regionalistisch Integraal-democratisch en Toekomstgericht
• VB: Vlaams Belang
• VLOTT: Vlaams Liberaal Onafhankelijk Tolerant Transparant
• LDD: Lijst Dedecker
• Groen!
• MR: Mouvement Réformateur
• PS: Parti Socialiste
• cdH: centre démocrate Humaniste
• Ecolo: Ecologistes Confédérés pour l'Organisation de Luttes Originales
• FN: Front National

• Samenstelling van de Senaat (Legislatuur 2007-2010)
• Officiële uitslag van de verkiezingen voor de 52e legislatuur

	Parlementaire legislaturen van België
Federaal Parlement - Kamer: 1831 · 1833 · 1837 · 1841 · 1845 · 1848 · 1852 · 1856 · 1857 · 1861 · 1864 · 1868 · 1870 · 1874 · 1878 · 1882 · 1886 · 1890 · 1892 · 1894 · 1898 · 1900 · 1904 · 1908 · 1912 · 1919 · 1921 · 1925 · 1929 · 1932 · 1936 · 1939 · 1946 · 1949 · 1950 · 1954 · 1958 · 1961 · 1965 · 1968 · 1971 · 1974 · 1977 · 1978 · 1981 · 1985 · 1988 · 1991 · 1995 · 1999 · 2003 · 2007 · 2010 · 2014 · 2019 Federaal Parlement - Senaat: 1831 · 1835 · 1839 · 1843 · 1847 · 1848 · 1851 · 1855 · 1859 · 1863 · 1867 · 1870 · 1874 · 1878 · 1882 · 1884 · 1888 · 1892 · 1894 · 1898 · 1900 · 1904 · 1908 · 1912 · 1919 · 1921 · 1925 · 1929 · 1932 · 1936 · 1939 · 1946 · 1949 · 1950 · 1954 · 1958 · 1961 · 1965 · 1968 · 1971 · 1974 · 1977 · 1978 · 1981 · 1985 · 1988 · 1991 · 1995 · 1999 · 2003 · 2007 · 2010 · 2014 · 2019 Vlaams Parlement: 1971 · 1974 · 1977 · 1979 · 1980 · 1981 ˑ1985 · 1988 · 1991 · 1995 · 1999 · 2004 · 2009 · 2014 · 2019 Waals Parlement: 1980 · 1981 · 1985 · 1988 · 1991 · 1995 · 1999 · 2004 · 2009 · 2014 · 2019 Parlement van de Franse Gemeenschap: 1971 · 1974 · 1977 · 1979 · 1980 · 1981 · 1985 · 1988 · 1991 · 1995 · 1999 · 2004 · 2009 · 2014 · 2019 Brussels Hoofdstedelijk Parlement: 1971 · 1989 · 1995 · 1999 · 2004 · 2009 · 2014 · 2019 Parlement van de Duitstalige Gemeenschap: 1973 · 1974 · 1977 · 1978 · 1981 · 1986 · 1990 · 1995 · 1999 · 2004 · 2009 · 2014 · 2019 Lijst van voorzitters: van de Kamer · van de Senaat · van het Vlaams Parlement Lijsten van parlementsleden: Lijst van leden van het Belgisch Parlement (Kamer en Senaat) · Lijst van Belgische volksvertegenwoordigers 1831-2002 · Lijst van leden van het Nationaal Congres van België · Lijst van Belgische Europarlementariërs