NZH-Vervoermuseum
Het NZH-Vervoermuseum is een museum in de Noord-Hollandse stad Haarlem gewijd aan de geschiedenis van de Noord-Zuid-Hollandse Vervoer-Maatschappij (NZHVM). Het museum is gevestigd op het bedrijventerrein de Waardepolder en voor publiek geopend op vrijdag en zaterdag van 11.00 tot 16.00 uur.
NZH-Vervoermuseum
| ||||
NZH-Vervoermuseum te Haarlem met NZH B412 en A37. | ||||
Locatie | A. Hofmanweg 35 Waarderpolder, Haarlem | |||
Opgericht | 1986 | |||
Website | ||||
|
Geschiedenis
Het museum werd opgericht in 1986. Het werd gevestigd op het terrein van de voormalige tramremise van de NZH aan de Leidsevaart 396 te Haarlem. Tot 2006 was hier de busgarage van Connexxion (opvolger van de NZH). De geschiedenis van het complex aan de Leidsevaart gaat terug tot 1899, toen de eerste elektrische tram met bovenleiding in Nederland ging rijden tussen Haarlem en Zandvoort. De trams van de Eerste Nederlandsche Electrische Tram-Maatschappij (ENET) hadden hier hun remise. Vanaf 1904 ging de exploitatie over op de Electrische Spoorweg-Maatschappij (ESM) die in dat jaar de tramlijn tussen Haarlem en Amsterdam (Spui) opende. Het complex werd met de uitbreiding van de tramdiensten vergroot. Ook het hoofdkantoor van de ESM, later de NZH, werd hier gevestigd.
Omdat het museum aan de Leidsevaart moest wijken voor woningbouw, werd in mei 2015 aangekondigd dat het ging verhuizen naar het bedrijventerrein Waarderpolder aan de noordoostkant van Haarlem. In afwachting daarvan werd het museum gesloten.[1] In juli 2015 verhuisden de vier trams van de Leidsevaart naar het nieuwe onderkomen van het museum aan de A. Hofmanweg in de Waarderpolder. In de zomer van 2015 verhuisde het museum naar een nieuwe locatie op het bedrijventerrein Waarderpolder. Op 11 april 2016 vond de officiële opening plaats van het vernieuwde en uitgebreide museum.
Mobiele collectie
Trams
De tramlijn Amsterdam – Haarlem – Zandvoort bleef in exploitatie tot 31 augustus 1957, toen de trams werden vervangen door bussen. Van het NZH-trammaterieel bleef maar weinig gespaard. In 1956 gingen het motorrijtuig A14 en het bijbehorende rijtuig BY2 met postafdeling, die tot dan toe dienstdeden op het Waterlandse net, naar het Nederlands Spoorwegmuseum (NSM) te Utrecht. Ook voor de opheffing van de Haarlemse tram verhuisde nog een motorwagen uit 1899 (A37) naar het NSM. De A37, A14 en BY2 verhuisden in 1997 naar de Leidsevaart 396, waar restauraties werden uitgevoerd.
Het museum beschikt ook over een van de beroemde Boedapester trams die zowel op de smalspoorlijn Amsterdam – Zandvoort als op de normaalspoorlijnen rond Leiden dienstdeden tussen 1924 en 1960. Er bleef slechts één wagenbak bewaard. De B464 (ex-B412) werd in 1957 verkocht als vakantiehuisje en stond tot 1973 in Groede in Zeeuws-Vlaanderen. Nadat deze wagenbak in 1976 was overgebracht naar Voorburg, werd hij door een werkgroep van vrijwilligers van de Tramweg-Stichting in jarenlange arbeid herbouwd tot een Boedapester-stuurstandrijtuig. Het rijtuig kreeg weer het oorspronkelijke nummer B412. In 1985 werd het gerestaureerde rijtuig overgebracht naar de Leidsevaart in Haarlem, waar een klein museum werd ingericht als herinnering aan de Blauwe Tram. In 1989 en 1997 kwamen ook de drie NZH-trams van het Nederlands Spoorwegmuseum naar het NZH-Vervoermuseum, zodat hier nu vier museumtrams te bezichtigen zijn.
Bussen
Het museum beschikt over een tiental autobussen met een relatie tot het NZH-verleden; de NZH was als busbedrijf de grootste streekvervoerder van Nederland.
Overzicht van voertuigen
Bouwjaar | Bedrijf | Nummer | Fabrikant / Merk | Carrosserie | Opmerkingen | Afbeelding |
---|---|---|---|---|---|---|
Trams | ||||||
1896 | TNHT, NZH | BY2 | Métallurgique | – | Van 1956 tot 1997 in het Spoorwegmuseum | |
1899 | ENET, ESM, NZH | A37 | Beijnes | – | Van 1957 tot 1989 in het Spoorwegmuseum | |
1904 | ESM, NZH | A14 | Métallurgique | – | Van 1956 tot 1997 in het Spoorwegmuseum; in restauratie | |
1923 | NZH | B412 | Ganz | – | Vanaf 1985 in het NZH-Vervoermuseum | |
1949 | NZH | H114 | Centrale Werkplaats NZH | – | Schamelwagen | |
Bussen | ||||||
1962 | Zuidooster | 5023 | Leyland-Werkspoor LE-WS | Werkspoor | Bolramer-streekbus, gelijk aan NZH 4988-5021, te restaureren in NZH-huisstijl | |
1965 | NZH | 5372 | Leyland-Verheul LVS | Verheul | Stadsbus Haarlem 1965-1967 GVB Amsterdam (huur) |
|
1966 | Diverse bedrijven[2] | 118 | GMC'66 Eagle-GM / Bus & Car 04 Silver Eagle | Bus & Car Brugge | Touringcar, gelijk aan 101-117 van Euro Transport Nederland (ETN), later NZH | |
1966 | TESO, AOT, NZH | 5 | DAF MB200 | BOVA | Touringcar | |
1968 | NZH | 1000 | Leyland-Verheul LVB668 | Verheul | Standaardstreekbus, eerste "Gele Rijder" | |
1972 | NZH | 6915 | DAF MB200 | Den Oudsten | Standaardstreekbus; in restauratie | |
1979 | NZH | 6511 | DAF MB200 | Den Oudsten (Daf Den Oudsten Kort (DOK)) | Stadsbus Alkmaar, Haarlem en Leiden | |
1980 | NZH | 8970 | DAF MB200 | Van Hool | Standaardstreekbus, verbouwd tot cabriolet | |
1983 | NZH | 9452 | DAF MB200 | Den Oudsten | Standaardstreekbus |
Externe links
- NZH Vervoer Museum
- Website NZH-Vervoermuseum
- Railmusea in Nederland
- Nederlandse Museummaterieel Database
Bronnen, noten en/of referenties
|
Zie de categorie NZH Vervoer Museum van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |