Stoomtrein Goes - Borsele

In de jaren twintig van de twintigste eeuw werden door de Spoorweg-Maatschappij Zuid-Beveland vanuit Goes enkele tramlijnen aangelegd. Deze werden geopend in 1928 en met motorrijtuigen geëxploiteerd. Al na enkele jaren werd het reizigersvervoer gestaakt. Goederenvervoer bleef bestaan.

De lijnen naar Wemeldinge en Wolphaartsdijk werden in 1942 opgeheven en opgebroken. De lijnen naar Hoedekenskerke en Borssele (gemeente Borsele) bleven tot 1972 voor goederenvervoer in gebruik. De westelijke lijn van 's-Heer Arendskerke in de richting van Borssele werd uitgebreid tot havenspoorlijn (Oude Sloelijn) naar het Sloegebied en werd bereden door goederentreinen, maar is na ingebruikneming in 2007 van de Nieuwe Sloelijn opgebroken.

Op de oostelijke lijn wordt vanaf 1972 een museumdienst gereden door de in 1971 opgerichte Stoomtram Goes – Borsele. Het was de bedoeling door te rijden tot het dorp Borssele, maar het stuk spoor tussen Oudelande en Driewegen werd afgekeurd en zo werd besloten dat Oudelande het verste punt bleef. Tussen Oudelande en Borssele is het spoor toen opgebroken. Jarenlang was Hoedekenskerke het eindpunt van de lijn. Sinds 2010 is Baarland het eindpunt van de toeristische dienst. Het stuk tussen Baarland en Oudelande is door struiken overwoekerd. De stoomtreinen rijden niet verder dan Hoedekenskerke omdat er in Baarland geen mogelijkheid bestaat om de locomotief naar de andere kant van de trein te rangeren en om de locomotief van water te voorzien. Het spoor tussen Hoedekenskerke en Baarland wordt alleen door motortreinen bereden, waarbij de machinist voor de terugreis alleen maar naar de cabine aan de andere zijde van de trein hoeft te lopen.

Voor de toeristische dienst wordt gebruikgemaakt van enkele van industrieën overgenomen kleine stoomlocomotieven, de rijtuigen waren van de Belgische Spoorwegen overgenomen houten coupérijtuigen. Later is men gebruik gaan maken van Blokkendoosrijtuigen afkomstig van de Nederlandse Spoorwegen. Deze rijtuigen maakten oorspronkelijk deel uit van elektrische treinstellen, maar bij de SGB worden deze door een stoomlocomotief getrokken. Daarnaast beschikt de SGB over diverse historische NS-rijtuigen, zoals een ovaleramenrijtuig en een stalen coupérijtuig.

Ondanks het grote spoorwegmaterieel en het lokaalspoorkarakter van de lijn is het voor de wet nog steeds een tramweg. In de jaren negentig werd de naam Stoomtram in Stoomtrein Goes – Borsele veranderd.

In Goes is in het vroegere NS-tractiegebouw uit 1927 de werkplaats van de SGB ondergebracht. In de afgelopen jaren werden hier diverse locomotieven en rijtuigen gerestaureerd.

Op het SGB-emplacement in Goes bevinden zich een oude goederenloods uit 1868 en een seinhuis, beide afkomstig uit Middelburg. Ook is de vroegere stationskap van Station Utrecht Centraal aanwezig. Deze zal later worden opgebouwd.

De tramlijn heeft de status van Rijksmonument met het nummer: 507889.

Een lang gekoesterde wens van de SGB was het restaureren van het monumentale tractiegebouw in Goes, dat in steeds slechter wordende staat van onderhoud raakte. Na meerdere pogingen om een restauratiefonds te vullen is in juli 2010 één miljoen euro beschikbaar gesteld. In het najaar van 2010 is gestart met de restauratiewerkzaamheden.[1]. Deze werkzaamheden zijn in 2014 afgerond.

• 
  Seinhuis bij Station Goes.
• 
  Station van de SGB te Goes.
• 
  De goederenloods te Goes.
• 
  Overzicht van het tractiegebouw te Goes.
• 
  Voorzijde van het tractiegebouw te Goes.
• 
  Interieur van het tractiegebouw te Goes.
• 
  Interieur van het tractiegebouw.
• 
  Interieur van het tractiegebouw te Goes met een stoomlocomotief.
• 
  Stoomtrein tussen Goes en Hoedekenskerke.
• 
  Dijkcoupure in de spoorbaan nabij 's-Gravenpolder.
• 
  Waternemen van de stoomloc bij het station Hoedekenskerke.
• 
  Dieselloc 521 met trein te Hoedekenskerke.
• 
  Blokkendoosrijtuig B 137 (NS mC 9015) te Goes.
• 
  Perronkap te Hoedekenskerke.
• 
  Uitzicht vanaf de Westerscheldedijk op Station Hoedekenskerke.
• 
  Station Baarland.

• Stoomtrein Goes-Borsele
• Railmusea in Nederland
• Nederlandse Museummaterieel Database

Zie de categorie SGB van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.