Klasse van de eiken- en beukenbossen op voedselrijke grond

Klasse van de eiken- en beukenbossen op voedselrijke grond
	Klasse van de eiken- en beukenbossen op voedselrijke grond met o.a. bosanemoon
Syntaxonomische indeling
Klasse
	Querco-Fagetea; Br.-Bl. & Vlieg. in Vlieg., 1937

De klasse van de eiken- en beukenbossen op voedselrijke grond (Querco-Fagetea) is een klasse van bosgemeenschappen die voorkomt op betrekkelijk voedselrijke bodems, en die gekenmerkt wordt door een zeer soortenrijke en kleurrijke voorjaarsflora.

De klasse telt één onderliggende orde.

Naamgeving, etymologie en codering

Synoniem:Querco-Fagetales Br.-Bl. & Vlieger in Vlieger 1937, Quercetea robori-sessiliflorae Br.-Bl. & Tüxen 1943, Quercetea robori-sessiliflorae Br.-Bl. & Tüxen ex Br.-Bl. 1950, Quercetea pubescentis Doing 1955, Quercetea robori-petraeae Br.-Bl. & Tüxen ex Oberdorfer 1957, Quercetea pubescentis Doing ex Scamoni & Passarge 1959, Quercetea pubescenti-petraeae Jakucs 1960, Carpino-Fagetea Jakucs 1967, Alno-Populetea Fukarek & Fabijanic 1968, Populetea albae Br.-Bl. 1962, Fraxino-Fagetea Moor 1975, Salici purpureae-Populenea nigrae Rivas-Martínez & Cantó in Rivas-Martínez 1987
Duits: Laubwälder und verwandte Gebüsche, Eurosibirische Fallaubwälder
Engels: Central and west European deciduous woodlands and scrub on base-rich soils
Syntaxoncode (Nederland): 43

De naam Querco-Fagetea is afgeleid van de wetenschappelijke namen van enkele belangrijke soorten binnen deze klasse, de zomereik (Quercus robur) en de beuk (Fagus sylvatica).

Kenmerken

Algemeen

De klasse van de eiken- en beukenbossen op voedselrijke grond omvat gemengde, zomergroene loofbossen op droge tot matig natte, betrekkelijk voedselrijke, minerale bodems of op gemineraliseerde veenbodems.

Deze bossen zijn vrij algemeen en komen vooral voor in rivier- en beekdalen en in heuvelachtig gebied als hellingbos.

Structuur

Deze bossen hebben in de Lage Landen een duidelijk gelaagde structuur met naast de boomlaag, met dominantie van loofbomen, een meestal goed ontwikkelde en soortenrijke struik-, kruid- en moslaag.

Onderverdeling

De klasse van de eiken- en beukenbossen op voedselrijke grond heeft als vertegenwoordigers in België en Nederland:

Orde: Orde van de voedselrijke eiken-beukenbossen (Fagetalia sylvaticae)
- Verbond: Verbond van els en gewone vogelkers (Alno-Padion)
  - Onderverbond: Ulmenion carpinifoliae
    - Associatie: Abelen-iepenbos (Violo odoratae-Ulmetum)
      - Sub-associatie: Violo odoratae-Ulmetum allietosum
      - Sub-associatie: Violo odoratae-Ulmetum inops
      - Sub-associatie: Violo odoratae-Ulmetum scilletosum
    - Associatie: Essen-iepenbos (Fraxino-Ulmetum)
      - Sub-associatie: Fraxino-Ulmetum typicum
      - Sub-associatie: Fraxino-Ulmetum galanthetosum
      - Sub-associatie: Fraxino-Ulmetum alnetosum
    - Associatie: Meidoorn-berkenbos (Crataego-Betuletum)
      - Sub-associatie: Crataego-Betuletum typicum
      - Sub-associatie: Crataego-Betuletum menthetosum
    - Rompgemeenschap: Rompgemeenschap van fluitenkruid (Anthriscus sylvestris -[Ulmenion carpinifoliae])
    - Rompgemeenschap: Rompgemeenschap van grote brandnetel (Urtica dioica-[Ulmenion carpinifoliae])
  - Onderverbond: Circaeo-Alnenion
    - Associatie: Goudveil-essenbos (Carici remotae-Fraxinetum)
    - Associatie: Vogelkers-essenbos (Pruno-Fraxinetum)
    - Rompgemeenschap: Gemeenschap van canadapopulier en schaafstro (Urtica dioica-[Circaeo-Alnenion])
- Verbond: Haagbeuken-verbond (Carpinion betuli)
  - Associatie: Eiken-haagbeukenbos (Stellario-Carpinetum)
    - Sub-associatie: Stellario-Carpinetum polystichetosum
    - Sub-associatie: Eiken-haagbeukenbos met purperorchis (Stellario-Carpinetum orchietosum)
    - Sub-associatie: Stellario-Carpinetum typicum
    - Sub-associatie: Stellario-Carpinetum allietosum
    - Sub-associatie: Stellario-Carpinetum dryopteridetosum
    - Sub-associatie: Stellario-Carpinetum oxalidetosum
    - Sub-associatie: Kamperfoelierijk eiken-haagbeukenbos (Stellario-Carpinetum periclymenetosum)
  - Associatie: Eiken-haagbeukenbos met wilde hyacint (Endymio-Carpinetum) (niet in Nederland)
- Verbond: Beuken-verbond (Fagion sylvaticae)
  - Associatie: Eiken-beukenbos met wilde hyacint (Endymio-Fagetum) (niet in Nederland)
  - Associatie: Parelgras-beukenbos (Melico-Fagetum) (niet in Nederland)
  - Associatie: Gierstgras-beukenbos (Milio-Fagetum)

Soortensamenstelling

Gewone es

Aalbes

Gewoon speenkruid

Gewone salomonszegel

Klimop

Grote keverorchis

Vogelnestje

Geplooid snavelmos

De klasse is zeer soortenrijk. Bij de bomen is de belangrijkste kensoort in België en Nederland de gewone es, en verder vinden we vooral zomereik, beuk en haagbeuk. De aalbes is een kensoort in de struiklaag. In de kruidlaag zijn er een tiental kensoorten en nog veel meer begeleidende soorten, vooral voorjaarsbloeiers zoals bosanemoon, gewoon speenkruid, gewone salomonszegel en gevlekte aronskelk. Ook zijn er enkel orchideeën te vinden, zoals de grote keverorchis en heel soms het vogelnestje. Bij de mossen zijn het geplooid snavelmos en het gerimpeld boogsterrenmos de belangrijkste kensoorten.

De kensoorten voor België en Nederland zijn:

Boomlaag

Kensoort	Presentie	Nederlandse naam	Wetenschappelijke naam
kK	60<80%	Gewone es	Fraxinus excelsior
kK	0<20%	Zoete kers	Prunus avium
kK	<10%	Venijnboom	Taxus baccata

Struiklaag

Kensoort	Presentie	Nederlandse naam	Wetenschappelijke naam	Opmerking
kK	10>30%	Aalbes	Ribes rubrum

Kruidlaag

Kensoort	Presentie	Nederlandse naam	Wetenschappelijke naam
kK	30>70%	Gewoon speenkruid	Ranunculus ficaria
kK	10>70%	Gewone salomonszegel	Polygonatum multiflorum
kK	0>70%	Klimop	Hedera helix
kK	0>60%	Bosanemoon	Anemone nemorosa
kK	0>40%	Gevlekte aronskelk	Arum maculatum
kK	0>40%	Kruipend zenegroen	Ajuga reptans
kK	0>30%	Schaduwgras	Poa nemoralis
kK	0>30%	Bosandoorn	Stachys sylvatica
kK	0>20%	Groot heksenkruid	Circaea lutetiana
kK	0>20%	Boskortsteel	Brachypodium sylvaticum
kK	0>20%	Knopig helmkruid	Scropularia nodosa
kK	0>20%	Grote keverorchis	Neottia ovata
kK	0>10%	Daslook	Allium ursinum
kK	0>10%	Gulden boterbloem	Ranunculus auricomus
kK	<10%	Bosvergeet-mij-nietje	Myosotis sylvatica
kK	<10%	Gele anemoon	Anemone ranunculoides
kK	<10%	Vogelnestje	Neottia nidus-avis
kK	<10%	Zwartblauwe rapunzel	Phyteuma spicatum

Moslaag

Kensoort	Presentie	Nederlandse naam	Wetenschappelijke naam
kK	20>50%	Geplooid snavelmos	Eurhynchium striatum
kK	10>50%	Gerimpeld boogsterrenmos	Plagiomnium undulatum
kK	<10%	Klein snavelmos	Oxyrrhynium pumilum

Zie ook

Vegetatiekunde van A tot Z

Bronnen, noten en/of referenties

Decleer, K. (red.), 2007: Europees beschermde natuur in Vlaanderen en het Belgisch deel van de Noordzee. Habitattypen, dier- en plantensoorten. Mededelingen van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek INBO.M.2007.01, Brussel, 584 p. ISBN 978-90-403-0267-1
Schaminée, J., K. Sýkora, N. Smits & M. Horsthuis, 2010: Veldgids Plantengemeenschappen van Nederland. KNNV Uitgeverij, Zeist. ISBN 978 90 5011 309 0
Sýkora, K., 2008: Field Guide Dutch Plant Communities. Species composition and ecology (en)
S.Rivas-Martínez, F.Fernández-González, J.Loidi, M.Lousã & A.Penas (2001): Syntaxonomical checklist of vascular plant communities of Spain and Portugal to association level. Itinera Geobotanica 14: 5-341 (2001) (en)

Indeling van de vegetatieklasse Querco-Fagetea (klasse van de eiken- en beukenbossen op voedselrijke grond)

Orde: Fagetalia sylvaticae (orde van de voedselrijke eiken-beukenbossen)

Verbond: Alno-Padion (verbond van els en gewone vogelkers)

Onderverbond: Ulmenion carpinifoliae
Associaties: Violo odoratae-Ulmetum (abelen-iepenbos) · Fraxino-Ulmetum (essen-iepenbos) · Crataego-Betuletum (meidoorn-berkenbos)

Onderverbond: Circaeo-Alnenion
Associaties: Carici remotae-Fraxinetum (goudveil-essenbos) · Pruno-Fraxinetum (vogelkers-essenbos)

Verbond: Carpinion betuli (haagbeuken-verbond)
Associaties: Stellario-Carpinetum (eiken-haagbeukenbos) · Endymio-Carpinetum (eiken-haagbeukenbos met wilde hyacint)

Verbond: Fagion sylvaticae (beuken-verbond)
Associatie: Endymio-Fagetum (eiken-beukenbos met wilde hyacint) · Melico-Fagetum (parelgras-beukenbos) · Milio-Fagetum (gierstgras-beukenbos)

Overzicht van klassen van plantengemeenschappen of fytocoena

Open water, moerassen en natte heiden:	... · Oxycoccus-Sphagnetea (klasse van de hoogveenbulten en natte heiden) · ...
Graslanden, zomen en droge heiden:	... · Calluno-Ulicetea (klasse van de droge heiden) · Festuco-Brometea (klasse van de kalkgraslanden) · Nardetea (klasse van de heischrale graslanden) · ...
Kust en binnenlandse pioniersmilieus:	... · Asplenietea trichomanis (muurvaren-klasse) · Isoeto-Nanojuncetea (dwergbiezen-klasse) · ...
Ruigten, struwelen en bossen:	... · Alnetea glutinosae (klasse van de elzenbroekbossen) · Convolvulo-Filipenduletea (klasse van de natte strooiselruigten) · Epilobietea angustifolii (klasse van de kapvlaktengemeenschappen) · Franguletea (klasse van de wilgenbroekstruwelen) · Quercetea robori-petraeae (klasse van de eiken- en beukenbossen op voedselarme grond) · Querco-Fagetea (klasse van de eiken- en beukenbossen op voedselrijke grond) · Rhamno-Prunetea (klasse van de doornstruwelen) · Salicetea purpureae (klasse van de wilgenvloedbossen en -struwelen) · Vaccinio-Betuletea pubescentis (klasse van de berkenbroekbossen) · Vaccinio-Piceetea (klasse van de naaldbossen) · ...

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.