Hans Vijlbrief

Johannes Alexander ('Hans') Vijlbrief (Voorschoten, 17 augustus 1963) is een Nederlands econoom, ambtenaar en politicus namens D66. Sinds 29 januari 2020 is hij staatssecretaris van Financiën in het kabinet-Rutte III met fiscaliteit en de Belastingdienst in zijn portefeuille. Hij begon zijn carrière als ambtenaar op het ministerie van Economische Zaken en werd in 2011 thesaurier-generaal. Tussen 2018 en zijn benoeming tot staatssecretaris was Vijlbrief voorzitter van de Eurogroepwerkgroep.

Hans Vijlbrief
Vijlbrief (2020)
Algemene informatie
Volledige naamJohannes Alexander Vijlbrief
Geboren17 augustus 1963
GeboorteplaatsVoorschoten
PartijD66 (2008–heden)
Titulatuurdr.
Alma materVrije Universiteit Amsterdam
Politieke functies
2011-2018Thesaurier-generaal
2018-2020Voorzitter van de Eurogroepwerkgroep
2020-hedenStaatssecretaris van Financiën
Parlement.com (biografische informatie)
Portaal    Politiek
Nederland

Jeugd en opleiding

Vijlbrief werd geboren op 17 augustus 1963 in Voorschoten, een Zuid-Hollands dorp in de buurt van Leiden.[1] Zijn vader was een verkoopmanager bij drankenfabrikant Riedel en richtte later een eigen bottelaar op.[2]

Vijlbrief volgde het Visser 't Hooft Lyceum in Leiden en ontving daar zijn atheneumdiploma in 1981.[1] Daarna studeerde hij algemene economie aan de Vrije Universiteit Amsterdam, waar hij in 1987 afstudeerde.[3] In 1992 promoveerde hij aan deze universiteit (economie) met de dissertatie "Unemployment insurance and the Dutch labour market".[1][4]

Vroege loopbaan

Na zijn opleiding trad Vijlbrief in dienst bij de directie Algemene Economische Politiek van het ministerie van Economische Zaken.[1] Hij werd plaatsvervangend directeur van die directie in 1997, nadat hij door minister Hans Wijers was benoemd.[2][3] Daarnaast was hij vanaf het volgende jaar parttime directeur van het onderzoekscentrum voor financieel-economisch beleid van de Erasmus Universiteit Rotterdam.[3]

In 1999 vertrok hij van het ministerie om onderdirecteur van het Centraal Planbureau (CPB) te worden.[1] Vijlbrief heeft in een interview verteld dat hij later spijt kreeg van deze carrièrestap. Hij noemde het CPB "te rustig" en zei dat er een "gebrek aan druk" was.[5] In 2000 verruilde hij zijn baan bij de Erasmus Universiteit voor een bijzonder hoogleraarschap aan de Vrije Universiteit Amsterdam met als specialisatie economische politiek.[6]

Vijlbrief keerde in 2001 terug bij het ministerie van Economische Zaken, waar hij werkzaam was als directeur Algemene Economische Politiek.[1] In juli 2004 werd hij door minister Laurens Jan Brinkhorst gepromoveerd tot directeur-generaal Economische Politiek.[7][8] Tegelijkertijd was hij van 2009 tot 2010 voorzitter van de brede heroverwegingsgroep "Veiligheid en Terrorisme".[3]

In februari 2010 werd Vijlbrief directeur-generaal Energie, Telecom en Markten. Zijn oude positie verdween vervolgens en de verantwoordelijkheden werden ondergebracht bij de secretaris-generaal (Algemene Economische Politiek en EU-aangelegenheden) en Vijlbriefs nieuwe baan (mededingings- en consumentenbeleid).[8] Datzelfde jaar kwam er een eind aan zijn hoogleraarschap bij de Vrije Universiteit.[6] Vijlbrief werd in die tijd ook politiek actief. Zo schreef hij mee aan het verkiezingsprogramma voor de Tweede Kamerverkiezingen van 2010 van D66, de partij waarvan hij in 2008 lid was geworden.[2][9][10] Daarnaast leidde Vijlbrief de succesvolle campagne van Maria van der Hoeven om directeur van het Internationaal Energieagentschap te worden.[11]

Thesaurier-generaal en Eurogroepwerkgroep

In 2011 maakte Vijlbrief de overstap naar het ministerie van Financiën, waar hij vanaf 1 juli thesaurier-generaal was. Hij was benoemd door de ministerraad, nadat zijn voorganger, Ronald Gerritse, voorzitter van de Autoriteit Financiële Markten was geworden.[6] Bij Vijlbriefs nieuwe baan hoorde ook lidmaatschap van de Eurogroepwerkgroep, het voorportaal van de maandelijkse Eurogroepvergaderingen van de ministers van Financiën.[12][13] Daarnaast was hij tussen 2012 en 2014 voorzitter van de Economic Policy Committee, een Europees adviesorgaan.[14]

Als lid van de Eurogroepwerkgroep werkte Vijlbrief jarenlang nauw samen met Jeroen Dijsselbloem, in diens functie van minister van Financiën en voorzitter van de Eurogroep, aan de Griekse en Europese staatsschuldencrisis.[12][2] Ook leidde hij de twee campagnes van Dijsselbloem om Eurogroepvoorzitter te worden.[11] In maart 2014 werd Vijlbrief gekozen tot voorzitter van de raad van bestuur van de Europese Financiële Stabiliteitsfaciliteit (EFSF), het noodfonds van de eurozone om staatsschulden aan te pakken.[15] Hij was al lid van de raad sinds 2011 en zat ook in de risicocommissie.[16][17] Diezelfde maand werd hij lid van de bestuursraad van de Europese economische denktank Bruegel.[18]

Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen van 2017 was hij medeauteur van het verkiezingsprogramma van D66.[12] Zijn partij werd na de verkiezingen onderdeel van de regeringscoalitie en Vijlbrief zou de positie staatssecretaris van Financiën zijn aangeboden. Hij aanvaardde de baan niet.[19]

Vijlbrief verliet het ministerie, de EFSF en Bruegel in 2018 om voorzitter van de Eurogroepwerkgroep (EWG) te worden. Zijn termijn begon op 1 februari en hij volgde de Amerikaans-Oostenrijkse Thomas Wieser op.[13][20] De leden van de werkgroep hadden Vijlbrief in december verkozen, nadat hij steun van de Nederlandse regering had gekregen en zijn enige tegenstander zich had teruggetrokken. De Eurogroep keurde het besluit later goed.[13] Vijlbrief werd tegelijkertijd voorzitter van het Economic and Financial Committee.[21] Als voorzitter van de EWG poogde hij een Europees depositogarantiestelsel in te voeren.[22] Daarnaast werd Vijlbrief in september 2018 bijzonder hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam met als specialisatie Europees economisch en financieel beleid.[1][23] Toen zijn tweejarig termijn als voorzitter van de EWG bijna ten einde kwam, werd Vijlbrief herbenoemd voor nog twee jaar in december 2019.[22]

Staatssecretaris van Financiën (2020-heden)

Op 26 januari 2020 werd bekend dat Vijlbrief samen met Alexandra van Huffelen namens D66 tot staatssecretaris van Financiën benoemd zou worden, in een vacature ontstaan door het aftreden van Menno Snel in december 2019.[24][25] Snel was afgetreden nadat bijna 2.000 ontvangers van kinderopvangtoeslag onterecht als fraudeurs waren aangemerkt en waren gedwongen het geld terug te betalen. Toen ouders om hun dossiers hadden gevraagd, ontvingen zij grotendeels zwartgemaakte pagina's.[25][26] Enkele weken voordat de opvolgers waren gevonden had minister van Financiën Wopke Hoekstra besloten om toeslagen en de Douane af te splitsen van de Belastingdienst.[27]

Vijlbrief werd op 29 januari door koning Willem-Alexander beëdigd tot "staatssecretaris van Financiën - Fiscaliteit en Belastingdienst" in paleis Huis ten Bosch.[28] Zijn collega, Van Huffelen, geeft leiding aan toeslagen en de Douane.[29] Vijlbrief is verantwoordelijk voor fiscaliteit; de Belastingdienst (inclusief de FIOD); financiële verhoudingen tussen het Rijk en de decentrale overheden; exportkredietverzekeringen en -faciliteiten; Holland Casino en de Nederlandse Loterij; muntwezen; en Domeinen Roerende Zaken.[30] Daarnaast is het zijn taak om de plannen voor een vlieg- en CO2-belasting uit te werken.[31] Vijlbrief nam gelijktijdig met zijn aantreden ontslag van zijn posities bij de Eurogroep en de Universiteit van Amsterdam.[1][12] Kort voor zijn beëdiging verklaarde hij dat hij van plan was "de Belastingdienst weer saai te maken".[32]

Vijlbrief kondigde één week na zijn benoeming aan dat de Belastingdienst samen zou gaan werken met brancheorganisaties binnen de zorg en de bouw om schijnzelfstandigheid aan te pakken. Daarnaast zei hij dat er in de toekomst ook met organisaties binnen andere sectoren zou worden gewerkt.[33]

Zwarte lijst

Eind februari meldden twee nieuwsorganisaties dat de Belastingdienst gebruik had gemaakt van een zwarte lijst met de namen van 180.000 mogelijke fraudeurs.[34] Een jaar eerder werd in een intern rapport geconcludeerd dat de lijst de privacywetgeving overtrad, omdat onder andere ruim 5.000 werknemers van de dienst ertoe toegang hadden en persoonlijke informatie voor onbepaalde tijd werd bewaard.[34][35] Dat eerste probleem werd kort daarna opgelost door dit aantal werknemers naar 1.000 te verlagen.[36] De lijst werd ontdekt toen journalisten het rapport in handen hadden kregen. Toen zij vervolgens vragen stelden, kwam het rapport terecht bij de ambtenaar verantwoordelijk voor de naleving van de privacywetgeving. Vervolgens werd de stekker uit de lijst getrokken – enkele dagen voor het verschijnen van de nieuwsartikelen.[35]

Vijlbrief lichtte de Tweede Kamer per brief in over de zwarte lijst twee dagen na de onthullingen door Trouw en RTL Nieuws. Daarnaast vertelde hij aan de Tweede Kamer dat een passage over de zwarte lijst in een eerder opgevraagd document onwettig zwart was gemaakt door ambtenaren om de lijst te verhullen. Vijlbriefs voorganger had het bestaan van een zwarte lijst het voorgaande jaar meermaals ontkend. Vijlbrief noemde de lijst een onaangename verassing en noemde de problemen van de Belastingdienst "enorm".[37] In de weken rondom de onthulling moest Vijlbrief ook een aantal andere problemen bij de dienst aan de Kamer melden: onterechte aanmaningskosten waren niet terugbetaald, er waren kleine fouten gemaakt bij het berekenen van twee belastingtarieven en de Belastingdienst had schulden laten verjaren.[35][38][39]

Privéleven

Vijlbrief is getrouwd en heeft twee kinderen. Hij ontmoette zijn vrouw, Manouche Hetzler, toen hij studeerde aan de Vrije Universiteit.[2][7] Hij is woonachtig in het Zuid-Hollandse dorp Woubrugge.[1]

Vijlbrief is aanhanger van de Rotterdamse voetbalclub Feyenoord.[2]

Zie de categorie Hans Vijlbrief van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Voorganger:
Ronald Gerritse
Thesaurier-generaal
2001-2018
Opvolger:
Christiaan Rebergen
Voorganger:
Thomas Wieser
Voorzitter van de Eurogroepwerkgroep
2018-2020
Opvolger:
Tuomas Saarenheimo
Voorganger:
Menno Snel
Staatssecretaris van Financiën (samen met Alexandra van Huffelen)
2020-heden
Opvolger:
-
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.