Laurens Jan Brinkhorst
Laurens Jan Brinkhorst (Zwolle, 18 maart 1937) is een Nederlandse oud-politicus voor Democraten 66 (D66). Hij was onder meer staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, minister van Landbouw, minister van Economische Zaken en fractievoorzitter in de Tweede Kamer. Ook was hij diplomaat en lid van het Europees Parlement.
Laurens Jan Brinkhorst
| ||||
Laurens Jan Brinkhorst in 1981 | ||||
Algemene informatie | ||||
Geboren | 18 maart 1937 | |||
Functie | Hoogleraar Internationaal en Europees recht en bestuur aan de Universiteit Leiden | |||
Partij | D66 (vanaf 1966) | |||
Titulatuur | prof.mr.dr.h.c. | |||
Politieke functies | ||||
1970-1971 | Lid Provinciale Staten van Groningen | |||
1973-1977 | Staatssecretaris van Buitenlandse Zaken | |||
1977-1982 | Lid Tweede Kamer | |||
1982 | Politiek leider | |||
1994-1999 | Lid Europees Parlement | |||
1999-2002 | Minister van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij | |||
2003-2006 | Minister van Economische Zaken | |||
2005-2006 | Vicepremier | |||
Parlement.com (biografische informatie) | ||||
|
Levensloop
Opleiding
Na het behalen van het diploma gymnasium-B aan Christelijk Gymnasium Sorghvliet in Den Haag studeerde hij rechten aan de Rijksuniversiteit Leiden (doctoraalexamen 1959). Vervolgens behaalde hij in 1961 zijn M.A. in Public Law and Government aan de Columbia University te New York.
Juridische werkzaamheden
Na zijn studie werkte bij het advocatenkantoor Shearman & Sterling in New York. Vanaf 1962 was hij - en vanaf 1965 als directeur - werkzaam bij het Europa-Instituut van de Rijksuniversiteit Leiden, waar hij vanaf 1965 tevens lector recht van de internationale organisaties was. Van 1967 tot 1973 was hij hoogleraar Europees recht aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Politieke werkzaamheden
Van 11 mei 1973 tot 8 september 1977 was Brinkhorst staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, belast met Europese Zaken in het kabinet-Den Uyl. Van 1977 tot 1982 was hij voor D'66 lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, in 1981/1982 ook als fractievoorzitter.
Europese werkzaamheden
In 1982 werd Brinkhorst benoemd tot hoofd van de delegatie van de Commissie van de Europese Gemeenschappen te Japan. Vanaf 1987 was hij directeur-generaal voor Milieuzaken, Consumentenbelangen en Nucleaire Veiligheid - vanaf 1989 voor Milieuzaken en Nucleaire Veiligheid - bij de Commissie van de Europese Gemeenschappen.
Terug in de politiek en andere nevenfuncties
- Van 1994 tot 1999 was Brinkhorst lid van het Europees Parlement. Ook was hij daarvoor onder andere lid van de Provinciale Staten van de provincie Groningen voor D66, lid Adviesraad World Resources Institute, Washington D.C., lid curatorium Nederlands Economisch Instituut (NEI), buitengewoon hoogleraar Internationaal milieurecht aan de Universiteit Leiden, lid Board of Directors Salzburg Seminar, lid Board of Directors International Institute of Sustainable Development en gasthoogleraar Internationaal milieurecht, Universiteit van Lausanne.
- 8 juni 1999 tot 22 juli 2002 was hij minister van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij in het Kabinet-Kok II. Zijn ministerschap werd gedomineerd door de MKZ-crisis (2001)
- Hij was daarna Adviser European Affairs bij NautaDutilh Advocaten te Brussel en hoogleraar Transnational and European Governance aan de Universiteit van Tilburg.
- Brinkhorst werd op 27 mei 2003 benoemd tot minister van Economische Zaken in het kabinet-Balkenende II. Op 22 maart 2005 zei Brinkhorst over Ed van Thijn "eens een rat, altijd een rat" toen de PvdA-fractie tegen de gekozen burgemeester stemde.[1]
Aftreden als minister
In april 2006 besliste de Tweede Kamer over het al of niet laten deelnemen van Nederlandse militairen aan een missie in de Afghaanse provincie Uruzgan. Brinkhorst dreigde met aftreden als de fractie van D66 tegen de missie zou stemmen, wat tot een kabinetscrisis zou hebben geleid. Hij zou letterlijk "ik zeg mijn lidmaatschap op en sleur jullie mee in mijn val." hebben gezegd.[2] Op 29 juni 2006 trok de Tweede Kamerfractie van D66 de steun aan het kabinet in, door haar blijvende onvrede met het vreemdelingenbeleid van minister Rita Verdonk, culminerend in de onduidelijkheid met betrekking tot de verblijfsstatus en nationaliteit van Ayaan Hirsi Ali. De koningin heeft Brinkhorst op 3 juli 2006 op de meest eervolle wijze ontslag verleend, nadat hij samen met de andere twee bewindslieden van D66, minister Alexander Pechtold en staatssecretaris Medy van der Laan, daartoe een verzoek had ingediend.
Verdere personalia
Met ingang van 1 november 2006 werd Brinkhorst hoogleraar Internationaal en Europees recht en bestuur aan de Universiteit Leiden. Hierbij ging hij tevens het College van Bestuur adviseren over internationale relaties.
Hij is lid van de raad van advies van The Rights Forum[3]
Brinkhorst is getrouwd met Jantien Heringa met wie hij een zoon (Marius) en een dochter (Laurentien) heeft. De laatste trouwde in 2001 met prins Constantijn der Nederlanden.
Opvallende uitspraken
Brinkhorst staat erom bekend regelmatig uitspraken te doen die als kwetsend of denigrerend worden ervaren, met name over boeren.[4][5] In 2001 gaf hij in het blad Opzij zelfs toe dat hij graag provoceert.[4]
Zo zei Brinkhorst tijdens de MKZ-crisis van 2001 dat de getroffen boeren krokodillentranen huilen.[4] Over de twijfel die er heerste in Kootwijkerbroek over de besmetting van MKZ zei hij: 'Zolang Onze Lieve Heer zelf niet heeft gesproken, is er kennelijk geen MKZ. Ik denk dat men daarop nog lang zal kunnen wachten.'[4] In De Volkskrant merkte hij op dat boeren verwend zijn omdat ze 'veertig jaar lang aan de subsidietrog hebben gelegen' en 'Boeren willen als ondernemer door het leven gaan, maar als ambtenaar worden betaald.'[4] Een aantal boerenleiders noemde hij 'valse profeten en rattenvangers van Hamelen'.[4] In een in 2020 uitgezonden interview zei hij over de inwoners van Kootwijkerbroek 'Ik denk ook niet dat heel veel mensen in Kootwijkerbroek het prettig vinden om te zien dat ik nog steeds springlevend ben.'[5]
Over de film Submission zei Brinkhorst in 2004 'Je weet wat er gebeurt als je in een munitiemagazijn een sigaret opsteekt.'[6] Een jaar later zei hij dat als de Nederlandse bevolking tegen de Europese grondwet zou stemmen: 'Op den duur gaat in Nederland dan het licht uit en dan zetten we ons land op slot'.[7]
Onderscheidingen
- Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw (11 april 1978)
- Officier in de Orde van Oranje-Nassau (10 december 2002)
- Onderscheidingen van de regeringen van Denemarken, Italië, België, Frankrijk, Oostenrijk, Luxemburg en Polen
Bronnen, noten en/of referenties
|
Voorganger: Th.E. Westerterp |
Staatssecretaris van Buitenlandse Zaken 1973-1977 |
Opvolger: D.F. van der Mei |
Voorganger: H.H. Apotheker |
Minister van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij 1999-2002 |
Opvolger: C.P. Veerman |
Voorganger: J.F. Hoogervorst |
Minister van Economische Zaken 2003-2006 |
Opvolger: J.G. Wijn |
Voorganger: T.C. de Graaf |
Vicepremier 2005-2006 |
Opvolger: G. Zalm |
Voorganger: J.C. Terlouw |
Partijleider D66 1982 |
Opvolger: M.B. Engwirda |
Zie de categorie Laurens Jan Brinkhorst van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |