Tramlijn 14 (Amsterdam)

Tramlijn 14 is een tramlijn in Amsterdam op de route Centraal StationDamPlantageBorneostraatFlevopark.

Lijn 14
Aangelegd doorGemeentetram Amsterdam (GTA)
Geopend
26 mei 1910: Van HallstraatDam
Heropend
20 september 1982: SloterdijkPlantage Parklaan
Huidige statusin gebruik
Aantal sporen2
MaterieelCombino
Tramdienst doorGVB
Lijn 14
Centraal Station
metro  51   52   53   54 
tram 26
Dam (Beursplein)
Dam
Rokin
metro  52 
tram 24
Rembrandtplein
tram 4
Blauwbrug over de Amstel
Waterlooplein
metro  51   53   54 
Mr. Visserplein
Artis
Plantage Lepellaan
tram 7, 19
Alexanderplein
tram 19
Pontanusstraat
Spoorlijn Amsterdam - Utrecht
Spoorlijn Amsterdam - Amersfoort
Zeeburgerdijk
Javaplein
tram 3
Molukkenstraat
Soembawastraat
Insulindeweg
Flevopark
Amsterdamsebrug

Beknopte geschiedenis

Het Muntplein, met de Munttoren en een tram van lijn 14, gezien vanaf de Nieuwe Doelenstraat naar de nog niet verbrede Vijzelstraat; circa 1915.
De eerste tramlijn 14 gebruikte tussen 1910 en 1942 een verbindingsboog tussen de Marnixstraat en Rozengracht, zoals hier te zien tijdens werkzaamheden t.b.v. spoorvernieuwing in 1928. Deze boog is na de oorlog verdwenen.
Gelede wagen 794 (serie 780-816) op lijn 14 op de Bos en Lommerweg; 9 december 2015. Foto: Erik Swierstra.

Eerste lijn 14

De Amsterdamse tramlijn 14 was de eerste die werd ingesteld na de grote elektrificatie van de jaren 1900-'06. Deze lijn ging rijden op 26 mei 1910. De route was: Van HallstraatVan Limburg StirumstraatNassaukadeMarnixstraatRozengrachtRaadhuisstraatDam.

In 1915 werd lijn 14 verlengd via RokinRembrandtpleinWaterloopleinMuiderstraatPlantage MiddenlaanAlexanderpleinMauritskadeZeeburgerdijkBorneostraatJavaplein (Indische buurt). Hiermee ging lijn 14 de voor deze lijn kenmerkende verbinding tussen Raadhuisstraat en Rokin via de Dam berijden. In 1928 volgde de verlenging naar de Molukkenstraat.

In 1932 verliet lijn 14 de Indische buurt doordat de route werd verlegd naar de Linnaeusstraat. In 1940 volgde een verlegging naar de Van Swindenstraat.

Wegens personeelsschaarste in de Tweede Wereldoorlog werd lijn 14 in 1942 opgeheven.

Huidige lijn 14

Pas veertig jaar later, op 20 september 1982, keerde lijn 14 terug in de straten van Amsterdam met de ingebruikname van de nieuwe trambaan over de Admiraal de Ruijterweg naar station Amsterdam Sloterdijk. Het westelijke traject was een vervanging van buslijn 14 en het oostelijke traject was een versterking van lijn 9. De route werd nu: Molenwerf (Station Sloterdijk) – Admiraal de RuijterwegDe ClercqstraatRozengrachtRaadhuisstraatDamRokinRembrandtpleinWaterloopleinMuiderstraatPlantage MiddenlaanPlantage Parklaan. In 1985 werd de verlenging via de Arlandaweg naar het nieuwe noordelijker gelegen Station Sloterdijk in gebruik genomen. Lijn 14 kreeg nu het eindpunt op het Orlyplein. In 1986 werd lijn 14 verder verlengd via Plantage MiddenlaanAlexanderpleinMauritskadeLinnaeusstraatWijttenbachstraatMuiderpoortstationInsulindewegFlevopark.

In 1989 werd de nieuwe route vanaf de Admiraal de Ruijterweg via de Bos en Lommerweg naar het Bos en Lommerplein in gebruik genomen. Van hieraf nam lijn 14 de route over van lijn 13 via Burgemeester De VlugtlaanSlotermeerlaanSloterpark.

In mei 1997 kreeg lijn 14 een overstaphalte aan de Burgemeester De Vlugtlaan op de nieuw geopende metrolijn 50. De nabijgelegen halte Akbarstraat werd daarvoor verlegd. Deze halte lag vroeger ter hoogte van de Leeuwendalersweg even ten oostelijk van de huidige halte.

In 2004 nam lijn 14 de route van lijn 10 over op de route AlexanderpleinMauritskadeBorneostraatMolukkenstraat en verder weer naar Flevopark.

Sindsdien verbonden de tramlijnen 7 en 14 tot 2018 beide het Sloterpark met het Flevopark, de ene via het Leidseplein, de andere via de Dam. De lijnen 7 en 14 waren de langste tramlijnen van Amsterdam (12,5 km).

Op 22 juli 2018, de dag dat de exploitatie op de Noord/Zuidlijn startte, is lijn 14 ingekort tot FlevoparkCentraal Station en nam tussen Alexanderplein en het Centraal Station de route van lijn 9 over. Met de opheffing van lijn 14 ten westen van de Dam werd de Bos en Lommerweg tussen Admiraal de Ruijterweg en Hoofdweg per 22 juli 2018 tramloos. De niet meer door lijn 14 bereden sporen blijven beschikbaar voor omleidingen.

Zie de categorie Tramlijn 14 (Amsterdam) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.