Frank Rijkaard

Rijkaard werd geboren te Amsterdam als zoon van een Surinaamse vader en een Nederlandse moeder. Hij begon met voetballen in De Baarsjes op het Balboaplein met o.a Ruud Gullit. Daarna ging hij naar SC Buitenveldert in Amsterdam en stapte op 11-jarige leeftijd over naar Blauw-Wit. Hier speelde hij van 1973 tot 1976. Daarna speelde Rijkaard drie jaar bij DWS, evenals Ruud Gullit, waarna Rijkaard naar de jeugd van Ajax ging (half 1979). Hij was gescout door Rob Been sr., die Haarlem-trainer Barry Hughes net te snel af was. Rijkaard redeneerde dat hij nog altijd lagerop kon spelen bij Haarlem, als hij onverhoopt niet goed genoeg was bij Ajax, maar zover kwam het niet.

Seizoen 1980/81. 5-11-1980 EC 1 Ajax-Bayern München 2-1, Rijkaard scoort 2-0; rechts op de voorgrond Edo Ophof, rechts op de achtergrond met afgezakte kousen Ajacied Henning Jensen.

Perspresentatie Ajax seizoen 1981/82 op 13-7-1981. Rijkaard als speler.

Rijkaard debuteerde als 17-jarige onder trainer Leo Beenhakker op 23 augustus 1980 in het eerste elftal van Ajax, uit tegen Go Ahead Eagles (2-4 zege) en scoorde daarbij. Hij speelde ruim zeven seizoenen bij Ajax, als rechtermiddenvelder (1980-1981, 1983-1984), voorstopper (1981-1982, 1982-1983, 1983-1984), libero (1984-1985) of centrale middenvelder (1985-1986). In de 2de helft van 1985, dus in de 1ste helft van het seizoen 1985/86 was Rijkaard aanvoerder van Ajax. Als trainers maakte hij achtereenvolgens Leo Beenhakker, interim-trainer Aad de Mos, Kurt Linder, opnieuw Aad de Mos, het interim-trio Tonny Bruins Slot-Spitz Kohn-Cor van der Hart, en ten slotte Johan Cruijff mee. Rijkaard speelde bij Ajax samen met onder meer Frank Arnesen, Tscheu La Ling, Søren Lerby, Wim Kieft, Gerald Vanenburg, Sonny Silooy, Jesper Olsen, Johan Cruijff, John van 't Schip, Marco van Basten, Jan Mølby, Ronald Koeman, John Bosman, Felix Gasselich en Rob de Wit. In het seizoen 1981/82 werd Rijkaard door het voetbalmagazine Voetbal International als 4de beste speler in de eredivisie beoordeeld. Hij won met Ajax drie landskampioenschappen (1982, 1983, 1985) en drie KNVB bekers (1983, 1986, 1987). In 1987 won Rijkaard de Europacup II ten koste van Lokomotive Leipzig.

In maart 1986 kreeg Rijkaard van boezemvriend Ruud Gullit te horen dat PSV interesse in hem had. Rijkaard tekende na onderhandelingen in het huis van PSV-voorzitter Jacques Ruts een contract dat hem voor vier jaar verbond aan PSV. In ruil voor zijn handtekening kreeg Rijkaard een stereotoren en een lening van 30 duizend gulden. In februari 1987 verlengde hij echter ook zijn contract bij Ajax met twee jaar. Dit werd door de clubs, na enig gesteggel, met een herenakkoord geregeld. Rijkaard bleef bij Ajax en PSV zegde het contract op; PSV zou daarnaast in ieder geval 1,5 miljoen krijgen, een bedrag dat opliep naar 2,5 miljoen toen Rijkaard Ajax voortijdig verliet.[1] Penningmeester Harry van Raaij noemde dit de beste transfer ooit.[2]

Halverwege seizoen 1987/1988 ging het opnieuw mis tussen Ajax en Rijkaard en verliet hij de club na een conflict met trainer Johan Cruijff. Rijkaard tekende een contract bij Sporting Lissabon, maar daar de Portugese transfermarkt al gesloten was, leende Sporting Lissabon hem voor de rest van dat seizoen uit aan Real Zaragoza.

Na zijn spel op het EK in 1988 kreeg Rijkaard een transfer naar AC Milan, waar hij samen met Marco van Basten en Ruud Gullit, die al in de zomer van 1987 naar Milaan kwamen, het 'gouden Nederlandse trio' vormde. Met AC Milan won hij onder meer tweemaal de Europacup I.

Na vijf seizoenen in Milaan zou Rijkaard afbouwen bij Ajax (juli 1993-juni 1995). Hij speelde nog twee seizoenen in Amsterdam, waarin hij tweemaal landskampioen werd (1993-1994, 1994-1995) en in 1994-1995 met Ajax de Champions League won (finale Ajax-AC Milan 1-0).

Seizoen	Club		Competitie	Competitie		Beker		Internationaal		Overig		Totaal
				Wed.	Dlp.	Wed.	Dlp.	Wed.	Dlp.	Wed.	Dlp.	Wed.	Dlp.
1980/81	Ajax		Eredivisie	24	4	6	0	1	1	—		31	5
1981/82				27	4	1	0	0	0	—		28	4
1982/83				25	3	6	1	0	0	—		31	4
1983/84				23	9	2	0	1	0	—		26	9
1984/85				34	7	4	1	4	1	—		42	9
1985/86				31	9	6	4	2	0	—		39	13
1986/87				34	7	7	0	9	2	—		50	9
1987/88				8	3	0	0	1	1	—		9	4
Club totaal				206	46	32	6	18	5	0	0	256	57
1987/88	Sporting Lissabon		Primeira Liga	0	0	0	0	0	0	—		0	0
Club totaal				0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
1987/88	→ Real Zaragoza (huur)		Primera División	11	0	0	0	—		—		11	0
Club totaal				11	0	0	0	0	0	0	0	11	0
1988/89	AC Milan		Serie A	31	4	6	0	9	1	1	1	47	6
1989/90				29	2	6	0	12	2	—		47	4
1990/91				30	3	2	0	7	3	—		39	6
1991/92				30	5	5	0	—		—		35	5
1992/93				22	2	5	0	6	3	0	0	33	5
Club totaal				142	16	24	0	34	9	1	1	201	26
1993/94	Ajax		Eredivisie	30	10	4	0	6	1	1	0	41	11
1994/95				26	2	2	0	10	0	1	0	39	2
Club totaal1				262	58	38	6	34	6	2	0	336	70
Carrière totaal				415	74	62	6	68	15	3	1	548	96

¹ N.B. Dit betreft een clubtotaal, dus een totaal van beide periodes bij AFC Ajax.

Rijkaard debuteerde voor Oranje onder bondscoach Kees Rijvers op 1 september 1981 (Zwitserland (2) - (1) Nederland). Vanaf de kwalificatiewedstrijden voor het WK van 1986 was hij basisspeler. In 1988 maakte Rijkaard deel uit van het Nederlands elftal dat Europees kampioen werd. Bij het WK van 1990 in Italië stond Rijkaard negatief in de kijker. Tijdens de achtste finale tegen Duitsland spuugde Rijkaard zijn opponent Rudi Völler tot tweemaal toe in de nek. In de consternatie die daarop volgde, werden beide spelers het veld uitgestuurd. De beelden van het Drama Lama zijn nog vaak op de Duitse televisie herhaald. Hierna bedankte Rijkaard voor Oranje, maar bij het EK van 1992 en het WK van 1994 keerde hij terug. Zijn laatste interland was de verloren kwartfinale tegen de latere wereldkampioen Brazilië, op 9 juli 1994. In zijn carrière speelde Rijkaard 73 interlands, waarin hij 10 maal scoorde.

Rijkaard werd na zijn actieve carrière tijdelijk assistent-trainer van het Nederlands voetbalelftal. In 1998, in de aanloop van het EK 2000 waarvoor Nederland (en België) zich als organisator niet hoefde te kwalificeren, werd hij zonder trainerservaring benoemd tot bondscoach, als opvolger van Guus Hiddink. Johan Neeskens was assistent van Frank Rijkaard in deze periode. In het seizoen 1998-1999 won het Nederlands elftal slechts één van een aanzienlijk aantal oefenwedstrijden onder Rijkaards leiding. Op het EK 2000 leverde Nederland echter een zeer goede prestatie door het bereiken van de halve finales, met een doelsaldo van +10 in het hele toernooi. Rijkaard besloot medio 2000, na twee jaar, op te stappen als bondscoach, nadat Nederland uitgeschakeld werd door Italië.

In 2001 tekende Rijkaard voor twee jaar bij Sparta Rotterdam. Ondanks het feit dat het bestuur Rijkaard op technisch gebied carte blanche geeft en de komst van Aron Winter, Tom Sier en Regi Blinker, maakt Sparta een rampseizoen door. De club scoorde 26 doelpunten, kreeg er 75 tegen en eindigde op de voorlaatste plaats, met 24 punten. Toen Sparta via de nacompetitie voor het eerst in de historie van de club degradeerde, leverde Rijkaard zijn contract in.

Rijkaard en Ronaldinho tijdens een uitstap met FC Barcelona.

In het seizoen 2003/04 werd hij aangesteld als hoofdtrainer van FC Barcelona. Als assistent trainer werd Henk ten Cate aangesteld. Na een moeizaam begin, werd het Barcelona van Rijkaard 2e, achter Valencia.

In het seizoen 2004/05 werd Barcelona kampioen. In de Champions League raakte Rijkaard betrokken bij een incident tussen Chelsea-trainer Jose Mourinho en scheidsrechter Anders Frisk. Rijkaard zou met Frisk hebben gesproken en Mourinho beweerde dat Frisk daardoor niet onpartijdig floot. Mourinho werd door de UEFA berispt; Frisk beëindigde na felle Britse kritiek en bedreigingen voortijdig zijn scheidsrechterscarrière.

In het seizoen 2005/06 bevestigde Rijkaard zijn naam als de vierde succesvolle Nederlandse trainer van Barcelona, na Rinus Michels, Johan Cruijff en Louis van Gaal, door onder meer Real Madrid in de "Derby van het Heelal" in het Bernabéu met 0-3 te verslaan. Barcelona werd dat seizoen nogmaals kampioen. Daarnaast won het de Champions League door Arsenal FC in de finale met 2-1 te verslaan. Hiermee werd de prestatie van het team van Johan Cruijff geëvenaard, dat Barcelona's eerste Champions League won in 1992. Over sterspeler Ronaldinho zei Rijkaard: "Die hoef je geen aanwijzingen te geven, die moet je vooral zijn gang laten gaan." In deze tijd vertrekt Henk ten Cate als assistent trainer.

Daarna werden de prestaties van Rijkaards Barcelona minder. Na de 36ste speeldag (4-1 nederlaag tegen Real Madrid) van het seizoen 2007/08 wilde Barcelona niet meer met hem verder. Hij werd in juli 2008 vervangen door Josep Guardiola.

Frank Rijkaard is voor het seizoen 2009/2010 als trainer aangesteld bij Galatasaray SK. Hij heeft een contract getekend voor 2 jaar. Frank Rijkaard neemt Johan Neeskens mee als zijn assistent. Rijkaard en Neeskens hebben van Galatasaray SK naast succes in Europa ook de missie meegekregen om landskampioen te worden. In oktober 2010 werden zowel Rijkaard als Neeskens ontslagen wegens tegenvallende resultaten.

Frank Rijkaard is op 29 juni 2011 bondscoach van Saoedi-Arabië geworden. Saoedi-Arabië zat al sinds januari zonder bondscoach na het ontslag van Nassar Al Johar. Het voornaamste doel van de trainer is het land naar het WK 2014 in Brazilië te brengen. Dit mislukte echter. Hij verloor met 4-2 van Australië. Na de uitschakeling van de Saoedische nationale ploeg in de eerste ronde van de Gulf Cup in Bahrein werd hij op 16 januari 2013 ontslagen. Hij werd opgevolgd door de Spanjaard Juan Ramon López Caro.

Speler:

• Gouden Schoen: 1985, 1987
• Beste speler van Serie A: 1992
• Wereldbeker - Meest Waardevolle Speler: 1990[4]

Trainer:

• UEFA Trainer van het Jaar: 2005/06
• UEFA Beste Coach ter Wereld: 2006
• UEFA Team of the Year (Trainer): 2006
• Onze d'Or Beste Trainer: 2006
• Premio Don Balón Beste Trainer: 2005, 2006
• IFFHS World's Best Club Coach: 2006