Primera División (Peru)
De Primera División Peruana (Peruviaanse Eerste Divisie) is de hoogste voetbalcompetitie in het Zuid-Amerikaanse Peru. De officiële naam is vanwege sponsorcontracten Copa Movistar. De competitie, georganiseerd door de Federación Peruana de Fútbol, is opgericht in 1912 en telt 16 teams.
| Primera División Peruana |
|---|
 |
| Opgericht |
| 1912 |
| Land |
|
| Aantal clubs |
| 16 |
| Amerikaanse kwalificatie |
| Copa Libertadores Copa Sudamericana |
| Titelhouder (2016) |
| Sporting Cristal |
| Website |
| website |
Geschiedenis
Vanaf het begin van de 20e eeuw werd er gevoetbald door de Britse inwoners van Peru, en in 1912 werd er een eenvoudig soort competitie georganiseerd in de hoofdstad Lima. Het duurde nog enkele jaren voordat de Federación Peruana de Fútbol werd opgericht. Vier jaar later werd de Liga Nacional de Football geïntroduceerd, hoewel het geen echte nationale competitie was, aangezien er alleen teams uit Lima aan mee konden doen. In 1936 was er geen competitievoetbal door de deelname van Peru aan de Olympische Spelen in Berlijn.
Tot de introductie van een echte nationale competitie in 1966, was die in Lima de sterkste en de winnaars daarvan werden gezien als de nationale kampioenen. In 1972 werden er enkele veranderingen doorgevoerd. Er werd een competitie voor de regio rond Lima ingesteld, en allerlei regionale competities werden samengevoegd tot één groot toernooi, om uit te vinden wie de nationale kampioen was.
Vanouds komen de sterkste teams altijd uit Lima, waaronder Universitario de Deportes, Alianza Lima, Sporting Cristal en uit het nabijgelegen Callao de club Sport Boys, hoewel ook de andere teams een steeds grotere rol beginnen te spelen. De enige Peruviaanse club die ooit een internationale beker heeft gewonnen is Cienciano uit Cuzco. In 2003 won het de Copa Sudamericana en in 2004 de Recopa Sudamericana. Een nationale titel ontbreekt echter nog.
Opzet
De competitie wordt gespeeld door 16 teams en is sinds 1997 onderverdeeld in een apertura (opening) en een clausura (sluiting). De apertura wordt gespeeld tussen februari en juni en de clausura van juli tot december. Na de clausura spelen de winnaars van beide competitiehelften een beslissingswedstrijd om te bepalen wie de algehele kampioen van dat jaar is. Mocht een van de twee kampioenen in de andere competitiehelft niet bij de eerste zes zijn geëindigd dan vervalt de beslissingswedstrijd en is het andere team automatisch kampioen. Zowel de winnaar van de apertura als van de clausura plaatst zich direct voor de Copa Libertadores. Daarnaast plaatst het team dat in beide competitiehelften opgeteld het meeste punten weet te halen zich voor de voorrondes van de Copa Libertadores en degraderen de twee teams met het minst aantal punten.
Teams
De teams die in 2011 uitkomen in de hoogste Peruviaanse competitie zijn:
- Universitario de Deportes (Lima)
- Sport Huancayo (Huancayo)
- Sporting Cristal (Lima)
- Alianza Lima (Lima)
- Universidad San Martín de Porres (Lima)
- Inti Gas Deportes (Ica)
- FBC Melgar (Arequipa)
- Alianza Atlético (Sullana)
- Cienciano (Cuzco)
- Club Deportivo Universidad César Vallejo (Trujillo)
- Juan Aurich (Chiclayo)
- Colegio Nacional Iquitos (Iquitos)
- Cobresol FBC (Moqegua)
- León de Huánuco (Huánuco)
- Sport Boys (Callao)
- Unión Comercio (Nueva Cajamarca)
Kampioenen
Titels per club
| Club | Titels | Vicetitels | Seizoenen | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Liga de Lima (1912-1921) | Amateurtijdperk Lima & Callao (1926-1950) | Proftijdperk Lima & Callao (1951 - 1965) Descentralizado (1966-heden) | |||
 |
26 | 14 | 1929, 1934, 1939, 1941, 1945, 1946, 1949 | 1959, 1960, 1964, 1966, 1967, 1969, 1971, 1974, 1982, 1985, 1987, 1990, 1992, 1993, 1998, 1999, 2000, 2009, 2013 | |
 |
23 | 21 | 1918, 1919 | 1927, 1928, 1931, 1932, 1933, 1948 | 1952, 1954, 1955, 1962, 1963, 1965, 1975, 1977, 1978, 1997, 2001, 2003, 2004, 2006, 2017 |
 |
18 | 13 | 1956, 1961, 1968, 1970, 1972, 1979, 1980, 1983, 1988, 1991, 1994, 1995, 1996, 2002, 2005, 2012, 2014, 2016 | ||
 |
6 | 9 | 1935, 1937, 1942 | 1951, 1958, 1984 | |
 |
4 | 8 | 1938, 1940, 1943, 1950 | ||
 |
3 | 0 | 2007, 2008, 2010 | ||
2.png){kind=small} |
2 | 1 | 1912, 1914 | ||
 |
2 | 0 | 1915, 1916 | ||
 |
2 | 1 | 1921 | 1926 | |
.png){kind=small} |
2 | 4 | 1930, 1947 | ||
 |
2 | 2 | 1944 | 1953 | |
|
2 | 1 | 1976, 1989 | ||
 |
2 | 2 | 1981, 2015 | ||
|
1 | 2 | 1913 | ||
|
1 | 0 | 1917 | ||
|
1 | 0 | 1920 | ||
 |
1 | 0 | 1957 | ||
 |
1 | 0 | 1973 | ||
 |
1 | 0 | 1986 | ||
 |
1 | 2 | 2011 | ||
- (d): Verdwenen club.
Eeuwige ranglijst
Vetgedrukt de clubs die in 2019 in de hoogste klasse spelen.
| Club | Stad | /103 | Periode (1912-1921, 1926-1935, 1937-2019) |
|---|---|---|---|
| Alianza Lima | Lima | 101 | 1912-1921, 1926-1928, 1930-1935, 1937-1938, 1940- |
| Universitario de Deportes | Lima | 91 | 1928-1935, 1937- [1] |
| Sport Boys | Callao | 78 | 1933-1935, 1937-1987, 1990-2008, 2010-2012, 2018- |
| Deportivo Municipal | Lima | 69 | 1937-1967, 1969-2000, 2007, 2015- |
| Sporting Cristal | Lima | 64 | 1956- |
| FBC Melgar | Arequipa | 50 | 1966, 1971- |
| Atlético Chalaco | Callao | 45 | 1926-1931, 1937-1962, 1973-1985 |
| Cienciano | Cuzco | 37 | 1973-1977, 1984-2015 |
| Juan Aurich | Chiclayo | 34 | 1967-1983, 1988, 1991, 1998-2002, 2008-2007 |
| Ciclista Lima | Lima | 32 | 1927-1934, 1938-1940, 1947-1948, 1950-1965, 1994-1996 |
| Mariscal Sucre | Lima | 31 | 1933-1935, 1937-1958, 1960-1961, 1963, 1966-1968 [2] |
| León de Húanuco | Huánuco | 26 | 1972-1979, 1981-1983, 1985-1986, 1988-1989, 1991-1995, 2010-2015 |
| Centro Iqueño | Lima | 26 | 1942-1946, 1949-1969 |
| Alianza Atlético | Sullana | 26 | 1988, 1990-2011, 2015-2017 |
| Sporting Tabaco | Lima | 25 | 1929-1934, 1937-1955 |
| Unión Huaral | Huaral | 24 | 1974-1991, 1993, 1995, 2003-2006 |
| Defensor Lima | Lima | 24 | 1961-1978, 1989-1994 |
| Coronel Bolognesi | Tacna | 23 | 1977-1991, 2002-2009 |
| Colegio Nacional Iquitos | Iquitos | 22 | 1973-1989, 1991-1992, 2009-2011 |
| Carlos Mannucci | Trujillo | 19 | 1968-1972, 1974-1976, 1984-1988, 1990-1994, 2019- |
| Universidad Ténica de Cajamarca | Cajamarca | 18 | 1982-1988, 1990-1993, 2013- |
| Atlético Torino | Talara | 18 | 1970-1973, 1978-1981, 1983-1987, 1990-1991, 1995-1997 |
| Universidad San Martín de Porres | Lima | 16 | 2004- |
| Deportivo Junín | Huancayo | 16 | 1974-1989 [3] |
| Unión Minas | Cerro de Pasco | 15 | 1986-1990, 1992-2001 |
| Alfonso Ugarte | Puno | 15 | 1974-1991 |
| Sportivo Tarapacá Ferrocarril | Callao | 14 | 1917-1919, 1926-1935, 1937 |
| Octavio Espinosa | Ica | 14 | 1966-1971, 1984-1991 |
| Atlético Grau | Piura | 14 | 1966-1970, 1972-1975, 1986-1988, 1990-1991 [4] |
| Deportivo Sipesa | Huancayo | 13 | 1992-2004 [5] |
| Jorge Chávez Nº 2 | Callao | 12 | 1915-1921, 1926, 1928-1929, 1948, 1950 |
| José Gálvez FBC | Chimbote | 12 | 1971-1973, 1984-1985, 1997,, 2006, 2008-2010 2012, 2014 |
| San Agustín | Lima | 12 | 1985-1986 |
| Universidad César Vallejo | Trujillo | 12 | 2004-2005, 2008-2016, 2019- |
| Sport Huancayo | Huancayo | 11 | 2009- |
| Ayacucho FC | Ayacucho | 11 | 2009- [6] |
| Sport Progreso | Lima | 11 | 1918-1921, 1926-1930, 1932-1933 |
| Asociación Deportiva | Tarma | 11 | 1980-1989, 1991 |
| Sport Inca | Lima | 10 | 1912-1921 |
| Jorge Chávez Nº 1 | Lima | 9 | 1912-1914, 1916-1921 |
| Circolo Sportivo Italiano | Lima | 9 | 1926-1934 |
| Unión Comercio | Moyobamba | 9 | 2011- |
| Real Garcilaso | Cuzco | 8 | 2012- |
| Defensor Arica | Lima | 8 | 1965-1972 |
| Defensor ANDA | Aucayacu | 6 | 1984-1989 |
| Unión Buenos Aires | Callao | 6 | 1926-1931 |
| Juventud La Joya | Chancay | 6 | 1985-1990 [7] |
| Juventud La Palma | Huacho | 6 | 1979-1980, 1984-1987 |
| Diablos Rojos | Juliaca | 6 | 1984-1985, 1988-1991 |
| Sport José Gálvez | Lima | 6 | 1957-1917, 1920-1921, 1926 |
| Atlético Peruano | Lima | 6 | 1914-1919 |
| Association Alianza | Lima | 6 | 1918-1921, 1927-1928 |
| Sportivo Unión | Lima | 6 | 1928-1933 |
| Porvenir Miraflores | Lima | 6 | 1957, 1967-1971 |
| Atlético Huracán | Moquegua | 6 | 1985-1990 |
| Carlos Concha | Callao | 5 | 1954, 1956, 1964-1966 |
| KDT Nacional | Callao | 5 | 1962-1964, 1968-1969 |
| Sport Áncash | Huaraz | 5 | 2005-2009 |
| Sport Juan Bielovucic | Lima | 5 | 1916-1919, 1921 |
| Alianza Chorrillos | Lima | 5 | 1917-1919, 1928-1959 |
| Internazionale | San Borja | 5 | 1987-1991 |
| Unión Tumán | Tumán | 5 | 1971-1975 |
| Deportivo Cañaña | Lambayeque | 4 | 1987-1988, 1990-1991 |
| Unión Miraflores | Lima | 4 | 1913, 1915-1917 |
| AELU | Lima | 4 | 1988-1991 |
| Deportivo Pucallpa | Pucallpa | 4 | 1985-1988 [8] |
| Mina San Vicente | San Ramón | 4 | 1987-1989, 1991 |
| Estudiantes de Medicina | Ica | 4 | 2001-2004 |
| FBC Aurora | Arequipa | 3 | 1989-1991 |
| Total Chalaco | Arequipa | 3 | 2007, 2009-2010 [9] |
| Unión Callao | Callao | 3 | 1951, 1953, 1955 |
| Deportivo Sima | Callao | 3 | 1970, 1972-1973 |
| Comerciantes Unidos | Cutervo | 3 | 2016-2018 |
| Hungaritos Agustinos | Iquitos | 3 | 1986-1988 |
| Lima Cricket | Lima | 3 | 1912-1914 |
| Sport Vitarte | Lima | 3 | 1912, 1918-1919 |
| Unión Perú | Lima | 3 | 1917-1919 |
| Fraternal Barranco | Lima | 3 | 1917-1919 |
| Sport Huáscar | Lima | 3 | 1919-1921 |
| Lawn Tennis de la Exposición | Lima | 3 | 1928, 1930-1931 |
| Hidroaviación | Lima | 3 | 1929-1931 |
| Mariscal Castilla | Lima | 3 | 1958-1960 |
| Guardia Republicana | Lima | 3 | 1986, 1988, 1996 |
| Juvenil Los Ángeles | Moquegua | 3 | 1987, 1990-1991 |
| Libertad | Trujillo | 3 | 1988, 1990-1991 |
| Aurich-Cañaña | Chiclayo | 3 | 1994-1996 |
| Sport Coopsol Trujillo | Trujillo | 3 | 2000-2002 [10] |
| Atlético Universidad Nacional | Arequipa | 3 | 2003-2005 |
| Academia Cantolao | Callao | 3 | 2017- |
| Binacional | Desaguadero | 2 | 2018- |
| Alianza Universidad | Huánuco | 2 | 1991, 2019- |
| Sáenz Peña | Callao | 2 | 1920-1921 |
| Jorge Washington | Callao | 2 | 1926, 1928 |
| Alianza Frigorífico | Callao | 2 | 1928, 1931 [11] |
| Chanchamayo FC | Chanchamayo | 2 | 1984-1985 [12] |
| Sport Pilsen | Guadalupe | 2 | 1984-1985 |
| Sport Rosario | Huaraz | 2 | 2017-2018 |
| Mariscal Nieto | Ilo | 2 | 1986, 1991 |
| Club José Gálvez | Lima | 2 | 1914-1915 |
| Association FC | Lima | 2 | 1912-1913 |
| Atlético Grau Nº 1 | Lima | 2 | 1913-1914 |
| Sporting Fry | Lima | 2 | 1914-1915 |
| Sportivo Lima | Lima | 2 | 1918-1919 |
| Alipio Ponce | Mazamari | 2 | 1988-1989 |
| Los Espartanos | Pacasmayo | 2 | 1985-1986 |
| Deportivo Hospital | Pucallpa | 2 | 1984, 1989 |
| Alfonso Ugarte de Chiclín | Trujillo | 2 | 1966-1967 |
| 15 de Setiembre | Trujillo | 2 | 1988, 1990 |
| Deportivo Yurimaguas | Ventanilla | 2 | 1991-1992 [13] |
| Deportivo Tintaya | Yauri | 2 | 1988-1989 |
| Deportivo Pacífico | Zarumilla | 2 | 1990-1991 |
| La Loretana | Pucallpa | 2 | 1996-1997 |
| Cobresol FBC | Moquegua | 2 | 2011-2012 |
| Sportivo Huracán | Arequipa | 1 | 1973 |
| FBC Piérola | Arequipa | 1 | 1974 |
| Social Magdalena | Ayacucho | 1 | 1989 |
| Alberto Secada | Callao | 1 | 1928 |
| Telmo Carbajo | Callao | 1 | 1937, 1941-1942 |
| Progresista Apurímac | Callao | 1 | 1938 |
| Atlético Deportivo Olímpico | Callao | 1 | 1971 |
| Barrio Frigorífico | Callao | 1 | 1974 |
| Unión Huayllaspanca | Huancayo | 1 | 1991 |
| Unión Pesquero | Ilo | 1 | 1974 |
| Walter Ormeño | Imperial | 1 | 1974 |
| Chacarita Versalles | Iquitos | 1 | 1989 |
| Atlético Morba | La Esperanza | 1 | 1990-1991 |
| Miraflores SC | Lima | 1 | 1912 |
| Escuela Militar | Lima | 1 | 1912 |
| Sport Tacna Nº 1 | Lima | 1 | 1916 |
| Escuela de Artes | Lima | 1 | 1917 |
| Unión Barranco | Lima | 1 | 1921 |
| Pirata FC | Chiclayo | 1 | 2019- |
| Teniente Ruiz | Lima | 1 | 1926 |
| Deportivo Nacional | Lima | 1 | 1926 |
| Lawn Tennis FC | Lima | 1 | 1998 |
| Association Chorrillos | Lima | 1 | 1952 |
| Santa Catalina | Lima | 1 | 1928 |
| Unión Foot Ball Club | Lima | 1 | 1928 |
| José Olaya | Lima | 1 | 1928 |
| Unión Carbone | Lima | 1 | 1934 |
| Sportivo Melgar | Lima | 1 | 1937 |
| Atlético Córdova | Lima | 1 | 1939 |
| Santiago Barranco | Lima | 1 | 1942 |
| Unión América | Lima | 1 | 1959 |
| Atlético Minero | Matucana | 1 | 2008 |
| Alianza Naval | Mollendo | 1 | 1988 |
| Atlético Belén | Moyobamba | 1 | 1989 |
| San Martín | Pucallpa | 1 | 1989 |
| Deportivo Bancos | Pucallpa | 1 | 1991 |
| Unión Tarapoto | Tarapoto | 1 | 1989 |
| Alcides Vigo | Lima | 1 | 1997 |
| IMI | Talara | 1 | 1999 |
| Pacíifo FC | Lima | 1 | 2013 |
| Los Caimanes | Puerto Eten | 1 | 2014 |
| San Simón | Moquegua | 1 | 2014 |
| Sport Loreto | Pucallpa | 1 | 2015 |
| Defensor La Bocana | Sechura | 1 | 2016 |
- Universitario de Deportes speelde tot 1932 onder de naam Federación Universitaria
- Mariscal Sucre speelde tot 1950 als Sucre FC
- Deportivo Junín speelde van 1983 tot 1985 als Huancayo FC
- Atlético Grau speelde in 1966 als Miguel Grau
- Deportivo Sipesa speelde in 1992 als Ovación Sipesa en tot 1999 als Deportivo Pesquero in de stad Chimbote, in 2000 verhuisde de club naar Huancayo en nam de naam Deportivo Wanka aan.
- Ayacucho speelde eerst als Inti Gas Deportes in de stad Ica en verhuisde in 2011 naar Ayaucho en nam in 2015 de huidige naam aan.
- Juventud La Joya speelde in 1988 als Juventud-Iqueño na een éénjarige fusie tussen Juventud La Joya met Centro Iqueño en in 1989 en 1990 als Meteor Sport Club
- Deportivo Pucallpa speelde in 1985 als Deportivo Cooptrip
- Total Chalaco speelde in 2007 als Total Clean in de stad Arequipa
- Sport Coopsol Trujillo speelde in 2000 als Deportivo UPAO
- Alianza Frigorício speelde in 1928 als Alianza Callao
- Chanchamayo FC spelede in 1984 als Hostal Rey
- Deportivo Yurimaguas speelde in 1991 als Hijos de Yurimaguas
Externe links
| Primera División Peruana – seizoen 2019 | |
|---|---|---|
|
Academia Cantolao · Alianza Lima · Alianza Universidad · Ayacucho · Binacional · Carlos Mannucci · CD Unión Comercio · Deportivo Municipal · FBC Melgar · Pirata FC · Real Garcilaso · Sport Boys · Sport Huancayo · Sporting Cristal · Universidad César Vallejo · Universidad San Martín de Porres · Universidad Técnica · Universitario de Deportes | ||
| Seizoenen Primera División | |
|---|---|---|
|
1912 · 1913 · 1914 · 1915 · 1916 · 1917 · 1918 · 1919 · 1920 · 1921 · 1922 · 1923 · 1924 · 1925 · 1926 · 1927 · 1928 · 1929 · 1930 · 1931 · 1932 · 1933 · 1934 · 1935 · 1936 · 1937 · 1938 · 1939 · 1940 · 1941 · 1942 · 1943 · 1944 · 1945 · 1946 · 1947 · 1948 · 1949 · 1950 · 1951 · 1952 · 1953 · 1954 · 1955 · 1956 · 1957 · 1958 · 1959 · 1960 · 1961 · 1962 · 1963 · 1964 · 1965 · 1966 · 1967 · 1968 · 1969 · 1970 · 1971 · 1972 · 1973 · 1974 · 1975 · 1976 · 1977 · 1978 · 1979 · 1980 · 1981 · 1982 · 1983 · 1984 · 1985 · 1986 · 1987 · 1988 · 1989 · 1990 · 1991 · 1992 · 1993 · 1994 · 1995 · 1996 · 1997 · 1998 · 1999 · 2000 · 2001 · 2002 · 2003 · 2004 · 2005 · 2006 · 2007 · 2008 · 2009 · 2010 · 2011 · 2012 · 2013 · 2014 · 2015 · 2016 · 2017 | ||
| AFC: | Australië · Bahrein · Bangladesh · Bhutan · Brunei · China · Filipijnen · Guam · Hongkong · India (I-League, Indian Super League) · Indonesië · Irak · Iran · Japan · Jemen · Kazachstan · Kirgizië · Koeweit · Libanon · Macau · Mongolie · Myanmar · Nederlands-Indië · Noord-Korea · Oezbekistan · Oman · Qatar · Saoedi-Arabië · Singapore · Tadzjikistan · Taiwan · Thailand · Turkmenistan · Verenigde Arabische Emiraten · Vietnam · Zuid-Korea |
| CAF: | Algerije · Angola · Benin · Botswana · Burkina Faso · Burundi · Centraal-Afrikaanse Republiek · Comoren · Congo-Brazzaville · Congo-Kinshasa · Djibouti · Egypte · Equatoriaal-Guinea · Eritrea · Ethiopië · Gabon · Gambia · Ghana · Guinee · Guinee-Bissau · Ivoorkust · Kaapverdië · Kameroen · Kenia · Lesotho · Liberia · Libië · Madagaskar · Malawi · Mali · Marokko · Mauritanië · Mauritius · Mozambique · Namibië · Niger · Nigeria · Oeganda · Réunion · Rwanda · Sao Tomé en Principe · Senegal · Seychellen · Sierra Leone · Soedan · Somalië · Swaziland · Tanzania · Togo · Tsjaad · Tunesië · Zambia · Zimbabwe · Zuid-Afrika |
| CONCACAF: | Antigua en Barbuda · Aruba · Bermuda · Canada / Verenigde Staten · Costa Rica · Curaçao · El Salvador · Guatemala · Honduras · Jamaica · Mexico · Nederlandse Antillen · Nicaragua · Panama · Suriname · Trinidad en Tobago |
| CONMEBOL: | Argentinië · Bolivia · Brazilië · Chili · Colombia · Ecuador · Paraguay · Peru · Uruguay · Venezuela |
| OFC: | Amerikaans-Samoa · Cookeilanden · Fiji · Nieuw-Caledonië · Nieuw-Zeeland · Niue · Palau · Papoea-Nieuw-Guinea · Salomonseilanden · Samoa · Tahiti · Tonga · Vanuatu |
| UEFA: | Albanië · Andorra · Armenië · Azerbeidzjan · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Engeland · Estland · Faeröer · Finland · Frankrijk · Georgië · Gibraltar · Griekenland · Hongarije · Ierland · IJsland · Israël · Italië · Joegoslavië · Kazachstan · Kosovo · Kroatië · Letland · Litouwen · Luxemburg · Malta · Moldavië · Montenegro · Nederland · Noord-Cyprus · Noord-Ierland · Noord-Macedonië · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · Saarland · San Marino · Schotland · Servië · Servië en Montenegro (FR Joegoslavië) · Slovenië · Slowakije · Sovjet-Unie · Spanje · Tsjechië · Tsjecho-Slowakije · Turkije · Wales · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland |