Primera División (Bolivia)
De Primera División, tot 2017 Liga de Fútbol Profesional Boliviano is de nationale voetbalcompetitie van Bolivia.
| Primera División |
|---|
| Opgericht |
| 1977 |
| Land |
 |
| Degradatie naar |
| Copa Simón Bolívar |
| Aantal clubs |
| 12 |
| Amerikaanse kwalificatie |
| Copa Libertadores Copa Sudamericana |
| Titelhouder (2017-Apertura) |
| The Strongest |
| Website |
| LFPB |
Geschiedenis
Van 1950 tot 1959 organiseerde de AFLP, de voetbalbond van La Paz, de competitie. In 1960 nam de Boliviaanse bond de organisatie over en organiseerde tot 1976 een (semi-)professionele competitie gehouden waarbij gespeeld werd om de Copa Simón Bolívar. Sinds 23 augustus 1977 bestaat de Liga de Fútbol Profesional Boliviano als professionele competitie. De naam Copa Simón Bolívar is in 1989 weer ingevoerd, maar nu als naam voor de tweede divisie in Bolivia.
Systeem
Er nemen twaalf clubs deel aan de Liga de Fútbol Profesional Boliviano. Sinds 2003 is het seizoen gesplitst in twee delen, de Apertura (Opening, eerste seizoenshelft) en de Clausura (Sluiting, tweede seizoenshelft), met beide een eigen kampioen. In 2005 werd besloten om het seizoen gelijk te laten lopen met de officiële FIFA-kalender en te spelen van augustus tot juni in plaats van februari tot december. Dit systeem werd echter na één seizoen alweer losgelaten en sinds 2007 wordt er weer gespeeld van februari tot december.
Aan het eind van een jaargang degradeert de club die gemiddeld genomen in de apertura en clausura het minste punten heeft gehaald naar de tweede divisie en wordt vervangen door de kampioen van deze divisie. De een-na-laatste club speelt een promotie-degradatiewedstrijd tegen de nummer twee van de tweede divisie.
Teams
De teams die in 2013-2014 meedoen aan de nationale competitie van Bolivia zijn:
Winnaars
|
|
|
Titels per club
| Club | Aantal maal kampioen |
|---|---|
| Club Bolívar | 21 |
| The Strongest | 13 |
| Club Jorge Wilstermann | 11 |
| Club Blooming | 5 |
| Oriente Petrolero | 5 |
| Club Aurora | 2 |
| Club San José | 2 |
| Club Deportivo Municipal | 2 |
| Real Potosí | 1 |
| CD Universitario | 1 |
| Universitario de Sucre | 1 |
| Guabirá | 1 |
| CD Chaco Petrolero | 1 |
Eeuwige ranglijst
Vetgedrukt de clubs die in 2019 in de hoogste klasse spelen.
| Club | Stad | /42 | Periode (1977-2019) |
|---|---|---|---|
| Bolívar | La Paz | 42 | 1977- |
| The Strongest | La Paz | 42 | 1977- |
| Oriente Petrolero | Santa Cruz de la Sierra | 42 | 1977- |
| Jorge Wilstermann | Cochabamba | 41 | 1977-2010, 2012- |
| Blooming | Santa Cruz de la Sierra | 41 | 1977-1995, 1997- |
| San José | Oruro | 40 | 1977-1999, 2002- |
| Guabirá | Montero | 26 | 1977-1984, 1993-2003, 2008, 2010-2012, 2013-2014, 2016- |
| Real Santa Cruz | Santa Cruz de la Sierra | 25 | 1977-1992, 1994-2001, 2004 |
| Aurora | Cochabamba | 25 | 1977-1988, 2003-2014, 2018- |
| Real Potosí | Potosí | 21 | 1998- |
| Destroyers | Santa Cruz de la Sierra | 20 | 1985-1999, 2005-2007, 2018- |
| Independiente Petrolero | Sucre | 17 | 1981-1983, 1990-2013 |
| Universitario de Sucre | Sucre | 16 | 1986-1989, 2006-2018 |
| Petrolero de Cochabamba | Cochabamba | 14 | 1977-1987, 1991-1993 |
| Ciclón | Tarija | 12 | 1985-1995, 2015-2016 |
| Deportivo Municipal | La Paz | 11 | 1977-1985, 1996-1997 |
| Chaco Petrolero | La Paz | 11 | 1982-1986, 1991-1993, 1996-1998 |
| Always Ready | La Paz | 11 | 1977-1981, 1987-1991, 2019- |
| La Paz FC | La Paz | 9 | 2004-2013 |
| Nacional Potosí | Potosí | 9 | 2009, 2011- |
| Unión Central | Tarija | 8 | 1999-2006 |
| Litoral | La Paz | 6 | 1986-1990, 1992 |
| Independiente Unificada | Potosí | 6 | 1977-1982 |
| Stormers | Sucre | 6 | 1977-1980, 1995-1996 |
| Sport Boys Warnes | Warnes | 6 | 2013- |
| Iberoamericana | La Paz | 5 | 2001-2005 |
| Real Mamoré | Cochabamba | 5 | 2007-2012 |
| Petrolero | Yacuiba | 4 | 2012-2013, 2014-2017 |
| Bata | Quillacollo | 3 | 1977-1979 |
| Mariscal Braun | La Paz | 3 | 2000-2002 |
| Royal Pari | Santa Cruz de la Sierra | 2 | 2018- |
| Primero de Mayo | Potosí | 2 | 1983-1984 |
| Magisterio | Sucre | 2 | 1984-1985 |
| 20 de Agosto | Trinidad | 2 | 1977-1978 |
| Orcobol | Cochabamba | 2 | 1991-1992 |
| Universitario de Potosí | Potosí | 2 | 1992-1993 |
| Metalsan | Cochabamba | 2 | 1993-1994 |
| Wilstermann Cooperativas | Potosí | 1 | 1985 |
| Bamin Potosí | Potosí | 1 | 1986 |
| San Pedro | Cochabamba | 1 | 1990 |
| Universitario del Beni | Trinidad | 1 | 1993 |
| Real Beni | Trinidad | 1 | 1992 |
| Atlético Pompeya | Trinidad | 1 | 2000 |
| Universitario de Pando | Cobija | 1 | 2014-2015 |
Topscorers
| Seizoen | Naam | Club | Goal(s) |
|---|---|---|---|
| 1977 | | Club Bolívar | 28 |
| 1978 | | Club Bolívar | 39 |
| 1979 |  | Club Blooming | 31 |
| 1980 | | Guabirá | 21 |
| 1981 | | Club Blooming | 30 |
| 1982 | | Oriente Petrolero | 25 |
| 1983 | | Club Blooming | 30 |
| 1984 | | Oriente Petrolero | 38 |
| 1985 | | Oriente Petrolero | 37 |
| 1986 | | The Strongest | 36 |
| 1987 | | Club Bolívar | 28 |
| 1988 | | Club Bolívar | 17 |
| 1989 | | Real Santa Cruz | 22 |
| 1990 | | Club San José | 20 |
| 1991 |  | Oriente Petrolero | 19 |
 | Club Bolívar | ||
| Chaco Petrolero | ||
| 1992 | | Club San José | 32 |
| 1993 | | Club San José | 20 |
| 1994 | | Independiente Petrolero | 23 |
| 1995 | | Guabirá | 29 |
| 1996 | | Club Stormers | 17 |
| 1997 | | Club Blooming | 24 |
| 1998 | | Club Blooming | 31 |
| 1999 | | Club Blooming | 31 |
| 2000 | | The Strongest | 28 |
| 2001 | | Oriente Petrolero | 42 |
| 2002 | | Club Bolívar | 49 |
| 2003-A | | Jorge Wilstermann | 19 |
| 2003-C | | Club Bolívar | 19 |
| 2004-A | | Real Potosí | 15 |
| 2004-C |  | Club San José | 17 |
| 2005-A | | Club San José | 21 |
| 2005-C | | Club Bolívar | 17 |
| 2006-A | | Real Potosí | 16 |
| 2006-C | | Real Potosí | 19 |
| 2007-A | | Club Aurora | 14 |
| 2007-C | | Municipal Real Mamoré | 13 |
| 2008-A | | Club Blooming | 16 |
| 2008-C | | Real Potosí | 7 |
| 2009-A |  | Club Bolívar | 16 |
| 2009-C | | Club Bolívar | 9 |
| Club San José | ||
| Real Potosí | ||
| 2010-A | | Club San José | 18 |
| 2010-C | | Club Bolívar | 14 |
| 2011-T | | Club San José | 19 |
| 2012-A | | Club Bolívar | 15 |
| 2012-C | | Club San José | 17 |
| 2013-A | | Club San José | 23 |
| 2013-C | | Club Bolívar | 17 |
| 2014-A | | Club San José | 16 |
| Club San José | ||
| 2014-C | | Club San José | 18 |
| 2015-A |  | Club Bolívar | 14 |
| 2015-C | | Universitario de Sucre | 13 |
| 2016-A | | Universitario de Sucre | 19 |
| 2016-C | | Club Atlético Ciclón | 12 |
Scheidsrechters
Bijgaand een overzicht van Boliviaanse scheidsrechters die niet alleen actief zijn of waren in de Liga de Fútbol Profesional Boliviano, maar daarnaast ook internationale wedstrijden leiden of hebben geleid.
| Primera División – seizoen 2018 | |
|---|---|---|
|
Aurora · Blooming · Bolívar · Destroyers · Guabirá · Jorge Wilstermann · Nacional Potosí · Oriente Petrolero · Real Potosí · Royal Pari · San José · Sport Boys Warnes · The Strongest · Universitario de Sucre | ||
| Primera División | |
|---|---|---|
|
1950 · 1951 · 1952 · 1953 · 1954 · 1955 · 1956 · 1957 · 1958 · 1959 · 1960 · 1961 · 1962 · 1963 · 1964 · 1965 · 1966 · 1967 · 1968 · 1969 · 1970 · 1971 · 1972 · 1973 · 1974 · 1975 · 1976 · 1977 · 1978 · 1979 · 1980 · 1981 · 1982 · 1983 · 1984 · 1985 · 1986 · 1987 · 1988 · 1989 · 1990 · 1991 · 1992 · 1993 · 1994 · 1995 · 1996 · 1997 · 1998 · 1999 · 2000 · 2001 · 2002 · 2003 · 2004 · 2005 · 2006 · 2007 · 2008 · 2009 · 2010 · 2011/12 · 2012/13 · 2013/14 · 2014/15 · 2015/16 · 2016/17 · 2018 | ||
| Bronnen, noten en/of referenties |