Nederland op het Europees kampioenschap voetbal 1996

Net als op het EK 1992 mocht Nederland het in zijn eerste groepswedstrijd opnemen tegen Schotland. Bondscoach Guus Hiddink koos voor een 4-3-3-formatie, maar kon in de verdediging niet op zijn gebruikelijke centrumverdedigers (Frank de Boer en Danny Blind) rekenen. De Boer miste het EK door een enkelblessure, terwijl aanvoerder Blind een schorsing uitzat. Daardoor moest Hiddink op zoek naar een nieuwe voorstopper en een nieuwe centrale verdediger die voor de opbouw van achteruit kon zorgen. De bondscoach koos uiteindelijk voor het duo De Kock-Davids.[1] In de spits koos Hiddink voor Dennis Bergkamp, die op de flanken steun kreeg van Gaston Taument en Jordi Cruijff. Ronald de Boer, die twee jaar eerder nog als diepe spits werd gebruikt, vormde op het EK samen met Clarence Seedorf en Richard Witschge het middenveld van Oranje.

Nederland creëerde tegen Schotland voldoende kansen, maar kwam niet tot scoren. Vooral de afronding van Bergkamp liet te wensen over.[2] Na iets meer dan een uur spelen bracht Hiddink met Patrick Kluivert een extra centrumspits in, maar ook dat leverde niets op. Het duel eindigde op 0-0.

Voor het groepsduel tegen Zwitserland voerde Hiddink enkele wissels door. Omdat hij veronderstelde dat de Zwitsers met drie spitsen, waaronder de struise Marco Grassi, zouden spelen, werd Davids in het centrum van de verdediging vervangen door de 8 cm grotere Seedorf. Davids hoopte daardoor terug op het middenveld te mogen spelen, maar Hiddink behield het vertrouwen in Witschge, schoof De Boer naar de positie achter de spits en gaf op rechts de voorkeur aan Aron Winter. De zwaar teleurgestelde Davids belandde op de bank en zag hoe de keuze voor Seedorf volledig fout liep. Na 26 minuten werd Seedorf, die op dat ogenblik al op het randje van een tweede gele kaart zat, naar de kant gehaald.[1] Dit tot grote ergernis van Davids, die bondscoach Hiddink na de wissel van Seedorf wilde aanvliegen.[3] Pas in de tweede helft kon Oranje afstand nemen van de Zwitsers. Cruijff, die in tegenstelling tot het vorige duel op de rechterflank speelde, opende na 64 minuten de score. Zo'n tien minuten later zorgde Bergkamp voor de bevrijdende 2-0.

Nederland verzamelde drie belangrijke punten en incasseerde opnieuw geen tegendoelpunt. Toch was niet iedereen tevreden na de zege tegen Zwitserland. In een interview met de Zwitserse pers uitte Davids kritiek op zijn bondscoach: "He should not stick his head in other players' ass."[4][5] Davids vond dat Hiddink bij het bepalen van de tactiek te veel rekening hield met de mening van Danny Blind en Ronald de Boer.[5] De Nederlandse pers interpreteerde het incident als een bewijs dat de spelersgroep verdeeld was in een zwarte en een blanke kliek. Davids, Kluivert, Seedorf, Winston Bogarde en Michael Reiziger, die allen bij Ajax speelden of gespeeld hadden en van Surinaamse afkomst waren, vormden een hechte vriendengroep genaamd de kabel. Toen vervolgens uit een door de NOS genomen foto bleek dat de blanke spelers tijdens een maaltijd aan een andere tafel dan de zwarte spelers zaten, concludeerde de pers dat "de kabel" in onmin leefde met de rest van de selectie.[3] Davids werd na zijn kritische uitspraak naar huis gestuurd. De overige spelers van "de kabel" kwamen ook nadien nog in actie op het EK.

In de laatste groepswedstrijd trof Oranje gastland Engeland. Hoewel het begin van de wedstrijd tegen Zwitserland geen groot succes was, koos Hiddink, die weliswaar niet langer op Davids kon rekenen, voor dezelfde elf basisspelers. Seedorf nam opnieuw plaats naast Blind, maar de twee centrumverdedigers bleken niet opgewassen tegen de Engelse aanvalsgolven. Blind maakte na twintig minuten een strafschopovertreding op Paul Ince.[6] Spits Alan Shearer zette de penalty om. Tijdens de rust werd Witschge gewisseld door De Kock. De verdediger ging op de positie van linksachter spelen, waardoor Bogarde op het middenveld belandde.[7] De tactische ingreep bleek geen succes. Oranje incasseerde na de rust in tien minuten tijd drie doelpunten en was daardoor zo goed als zeker uitgeschakeld. Uiteindelijk kon het team van Hiddink via invaller Kluivert toch nog voor een treffer zorgen. Op basis van het aantal gemaakte doelpunten kon Nederland in het klassement beslag leggen op de tweede plaats.

Land	Wed	Win	Gel	Ver	DV	DT	+/−	Pnt
Engeland	3	2	1	0	7	2	5	7
Nederland	3	1	1	1	3	4	-1	4
Schotland	3	1	1	1	1	2	-1	4
Zwitserland	3	0	1	2	1	4	-3	1

In de kwartfinale moest Nederland het opnemen tegen Frankrijk. Seedorf, die in de duels tegen Zwitserland en Engeland bewees geen geboren centrumverdediger te zijn, belandde op de bank. Zijn plaats werd ingenomen door De Kock. In de spits mocht Kluivert in de basis starten. Daardoor werd Bergkamp de schaduwspits, verhuisde De Boer opnieuw naar de rechterzijde en viel Winter naast het elftal. Ook Phillip Cocu mocht voor de eerste keer in de basis starten. Hij verving linksbuiten Peter Hoekstra.

Nederland en Frankrijk kwamen in 120 minuten niet tot scoren. In de strafschoppenreeks trok Frankrijk aan het langste eind. Clarence Seedorf miste als enige zijn strafschop.[8] Na afloop werd de Franse verdediger Laurent Blanc verkozen tot man van de wedstrijd.

22 juni 1996 18:30 UTC	Frankrijk	0 – 0 (n.v.)	Nederland	Anfield, Liverpool Toeschouwers: 37.465 Scheidsrechter: Antonio López Nieto (Spanje)
		Verslag
		Strafschoppen
	Zidane Djorkaeff Lizarazu Guérin Blanc	5 – 4	De Kock R. de Boer Kluivert Seedorf Blind

Frankrijk

Nederland

Frankrijk: GK 1 Bernard Lama RB 15 Lilian Thuram CB 5 Laurent Blanc CB 8 Marcel Desailly LB 12 Bixente Lizarazu CM 19 Christian Karembeu 48' CM 7 Didier Deschamps 7' CM 6 Vincent Guérin AM 10 Zinédine Zidane CF 9 Youri Djorkaeff CF 11 Patrice Loko 62' Wisselspelers: FW 13 Christophe Dugarry 62' 80' MF 18 Reynald Pedros 80' Coach: Aimé Jacquet

Nederland: GK 1 Edwin van der Sar RB 2 Michael Reiziger CB 3 Danny Blind CB 18 Johan de Kock 68' LB 15 Winston Bogarde 90' RM 6 Ronald de Boer AM 10 Dennis Bergkamp 60' LM 14 Richard Witschge 80' RW 17 Jordi Cruijff 69' CF 9 Patrick Kluivert 89' LW 20 Phillip Cocu Wisselspelers: MF 4 Clarence Seedorf 60' MF 12 Aron Winter 69' FW 19 Youri Mulder 80' Coach: Guus Hiddink

Man van de wedstrijd:
Laurent Blanc