Nederland op het wereldkampioenschap voetbal 1994

Bondscoach Dick Advocaat gebruikte in de tien kwalificatieduels voor het Wereldkampioenschap 23 verschillende spelers.

Naam	Wedstrijden	Minuten	Gem. per wedstrijd	Doelpunten	Gem. per wedstrijd
Jan Wouters	10	877	88	0	-	0	2
Frank de Boer	9	695	77	0	-	2	0
Ronald Koeman	8	720	90	2	0.25	0	0
Dennis Bergkamp	8	720	90	5	0.63	0	0
Ed de Goeij	8	720	90	0	-	0	0
Frank Rijkaard	7	620	89	0	-	0	1
Marc Overmars	7	615	88	1	0.14	0	1
Aron Winter	7	391	56	0	-	3	1
Rob Witschge	6	540	90	2	0.33	0	0
Peter van Vossen	6	312	52	6	0.83	3	1
Wim Jonk	5	430	86	2	0.40	0	1
Ronald de Boer	4	269	67	3	0.75	2	1
Sonny Silooy	3	270	90	0	-	0	0
Bryan Roy	3	270	90	0	-	0	0
Ruud Gullit	3	249	83	1	0.33	0	1
John de Wolf	3	225	75	2	0.67	1	0
John Bosman	3	180	60	3	1.00	0	2
Ulrich van Gobbel	3	172	57	0	-	1	1
Marco van Basten	2	180	90	0	-	0	0
Stanley Menzo	2	180	90	0	-	0	0
Danny Blind	2	180	90	0	-	0	0
Erwin Koeman	2	180	90	0	-	0	0
Regi Blinker	2	159	80	0	-	0	1
Wim Kieft	2	51	26	0	-	1	1
Arthur Numan	2	49	25	0	-	1	1
Berry van Aerle	1	90	90	0	-	0	0
Eric Viscaal	1	90	90	0	-	0	0
Johan de Kock	1	90	90	0	-	0	0
John van den Brom	1	90	90	1	1.00	0	0
Erik Meijer	1	90	90	0	-	0	0
John van 't Schip	1	80	80	0	-	0	1
Gerald Vanenburg	1	51	51	0	-	1	0
René Eijkelkamp	1	45	45	0	-	0	1
Henk Fräser	1	10	10	0	-	1	0
Gaston Taument	1	10	10	0	-	1	0

In de aanloop naar het WK zorgde boegbeeld Ruud Gullit voor opschudding door afscheid te nemen als international. De 31-jarige speler van Sampdoria hekelde onder meer de aanvallende "zelfmoordtactiek" van bondscoach Advocaat en zijn rol als rechtsbuiten.[2][3] Later gaf Gullit toe dat hij spijt had van zijn afscheid voor het WK 1994.[4]

Nederland werd ondergebracht in groep F, samen met België, Marokko en Saoedi-Arabië. Advocaat startte het toernooi met een zeer aanvallende 3-3-4-formatie, waarbij schaduwspits Dennis Bergkamp in steun speelde van diepe spits Ronald de Boer en Marc Overmars en Bryan Roy de buitenspelers waren. Oranje won in zijn eerste duel met 2-1 van Saoedi-Arabië.

Voor de tweede wedstrijd, tegen België, kwam Stan Valckx in de plaats van rechtsachter Ulrich van Gobbel en Gaston Taument in de plaats van rechtsbuiten Marc Overmars. Maar desondanks werd het ook nu een moeilijke wedstrijd voor het elftal van Advocaat. Tijdens de rust schakelde de bondscoach over op een 3-4-3-formatie. Ronald de Boer bleef in de kleedkamer, waardoor Bergkamp de enige spits van Oranje werd en het middenveld versterkt werd door Rob Witschge.[5] Hoewel Bergkamp door de tactische omschakeling beter tot zijn recht kwam, was het België dat scoorde. Philippe Albert maakte na 65 minuten het enige doelpunt van de wedstrijd.

In de derde groepswedstrijd moest Oranje het opnemen tegen Marokko. Advocaat koos net als in de tweede helft tegen België voor een 3-4-3-systeem. Rechts op het middenveld maakte Frank Rijkaard plaats voor Aron Winter.[6] In de aanval keerde Overmars terug en werd linksbuiten Bryan Roy vervangen door Peter van Vossen. Witschge behield zijn positie als linkermiddenvelder. Nederland won het duel met 2-1 en werd dankzij de verrassende nederlaag van België tegen Saoedi-Arabië onverhoopt groepswinnaar.

Land	Wed	Win	Gel	Ver	DV	DT	+/−	Pnt
Nederland	3	2	0	1	4	3	1	6
Saoedi-Arabië	3	2	0	1	4	3	1	6
België¹	3	2	0	1	2	1	1	6
Marokko	3	0	0	3	2	5	-3	0

In de achtste finale trof Nederland het Ierland van de Engelse bondscoach Jack Charlton. Beide landen stonden ook op het vorige WK tegenover elkaar.

In de aanloop naar het duel tegen Ierland experimenteerde Advocaat tijdens een trainingssessie met een 4-4-2-formatie, maar toen dat experiment mislukte - het A-team verloor met 0-3 van een B-team dat bestond uit onder meer fysiotherapeut Rob Ouderland en reservedoelman Edwin van der Sar als libero - koos Advocaat voor een 4-3-3-formatie.[7] De bondscoach greep terug naar vier verdedigers omdat aanvoerder Ronald Koeman en linksachter Frank de Boer zich niet in hun sas voelden in een driekoppige defensie.[6][8] Door het veranderen van de tactiek belandde Winter op de positie van rechtsachter en keerde Rijkaard terug in het elftal in de plaats van de geschorste Wouters. Oranje won het duel tegen de Ieren met 2-0 dankzij doelpunten van Bergkamp en Wim Jonk.

Advocaat voerde ook voor de kwartfinale tegen Brazilië een tactische wissel door. Linksachter Frank de Boer maakte verrassend plaats voor Jan Wouters, die de opdracht kreeg om mandekking te spelen op de Braziliaanse aanvaller Bebeto.[9] Stan Valckx moest dan weer zijn vroegere PSV-ploegmaat Romário uit de wedstrijd houden.

De kwartfinale kende een zinderend slot; in minder dan een half uur tijd vielen er vijf doelpunten. Na de rust opende Romário de score voor Brazilië. Tien minuten later bezorgde Bebeto de Seleção een 0-2 voorsprong, maar Bergkamp scoorde vrijwel meteen de 2-1. Opnieuw tien minuten later verlengde Winter een hoekschop in doel: 2-2. Maar Brazilië trok alsnog aan het langste eind via een late treffer van linksachter Branco. De verdediger joeg een vrije schop van op zo'n 25 m rechtstreeks in doel. In de slotminuten werd Romário in het strafschopgebied tegen de grond gewerkt, maar de Braziliaanse spits kreeg geen penalty.