LSV Minerva

Minerva heeft thans 16 subverenigingen, ook wel onderverenigingen genoemd. Dit zijn verenigingen binnen Minerva die zich richten op een bepaalde bezigheid, sport of onderwerp.

• Leidsch Studenten Scherm- en Gymnastiek Gezelschap 'Arena Studiosorum' (1830)
• Studenten Muziekgezelschap Sempre Crescendo (8 december 1831)
• Leidsch Studenten Schaak Gezelschap 'Morphy' (12 november 1863)[3]
• Koninklijke Leidsche Studenten Vereeniging tot Vrijwillige Oefening in den Wapenhandel "Pro Patria" (3 november 1866)
• Studenten IJsclub (1869)
• Koninklijke Studenten Roei Vereeniging 'Njord' (1874)
• Leidsch Studenten Toneel (1882)
• Leidsche Studenten Carroussel Vereeniging (1888)
• Leidsche Studenten Mixed Lawn tennis Vereeniging (1902)
• Leidsche Studenten Zeil Vereeniging 'N.O.T.O.S.' (1920)
• Leids Studenten Golf Gezelschap 'Pin High' (1937)
• Leids Studenten Studenten Cineasten Gezelschap (1950)
• Leidse Studenten Bridge Vereniging 'Seven Up' (1970)
• Leidse Studenten Aeroclub en Aeronoutisch Dispuut (1969)
• Minerva Squash Rackets Club (1973)/Minerva Squash Rackets Leisure Club (1980)
• Creatieve Subvereniging 'Crea' (1974)
• Leids Studenten Baseball en Softball Gezelschap 'The Waps" (1984)
• Leids Studenten Hockey Gezelschap (1985)

In de loop van de tijd zijn er ook wel subverenigingen opgeheven. Zo was er ooit de subvereniging 'All the way' die zich op de beoefening van de ijssport curling richtte.

Naast de subverenigingen zijn er 7 (vak-)disputen en ook 10 sportverenigingen en hobbygezelschappen binnen Minerva. Dit varieert van zweefvliegen tot hockey, van paardrijden tot debatteren en van voetbal tot toneelspelen. Binnen sociëteit Minerva is ook een squashzaal aanwezig.

• Colonel Colt (1853)
• Minerva Debating Society (1866)
• Leidsch Studenten Wandelgezelschap A.H.A.S.V.E.R.U.S. (1873)
• Kamermuziekgezelschap 'C-dur' (1880)
• Leidsche Studenten Cricket- en Voetbalvereeniging (1883)[4]
• Leidsch Studenten Jacht Gezelschap 'Nimrod' (1897)
• Leidsche Studenten Vischclub 'Slaat ze d'r Uit' (1928)
• Leidsche Studenten Motor Club (1928)
• Leidsch Studenten Rugby Gezelschap (1960)
• Leidsch Stuurleiden Genootschap 'Naucrates' (1967)
• Leidse Studenten Bobslee Club (1979)
• Leidse Studenten Schaats Gezelschap 'De Skeve Skaetsch' (2006)
• Studenten Poloclub Leiden (1987)
• Leidsch Studenten Pannekoeken Dispuut 'Pan High'(1993)
• BOCO
• Blij dat ik glij
• S.R.G.
• O.G.G.
• P.E.R.O.N.E.U.S.

Minerva kent voorts nog de streekgezelschappen, waarin mensen afkomstig uit verschillende streken, plaatsen of provincies verenigd zijn (zie ook de collegia nationalia). Deels zijn deze verenigd in het Pan Provinciaal Congres (PPC) (1914):

• Non Sordent in Undis[5] (3 december 1815)
• Frisia (1833)
• Arnhemia (1857)
• Brabantia Septentrionalis (1871)
• Transisalania (1879)
• Tubantia (1887)
• Limburgia (1945)

Buiten het PPC:

• Lugdunum Batavorum (1858)
• India Orientalis (1860)
• Amstelodamum 'Ni Fallor' (1872)
• Harlemia (1 december 1893)[6]
• Roterodamum (1972)

Ieder studiejaar vormen de nieuwe Minerva-leden van een studiejaar een aantal jaarclubs van ieder gemiddeld vijftien mannen of vrouwen. De jaarclub vormt de basis voor de activiteiten op sociëteit en binnen LSV Minerva. Naast de horizontale structuur van een jaarclub, kent Minerva ook een verticale structuur, de zogenaamde verbanden. In deze verticale structuren zitten jaarclubs uit verschillende jaren.

Naast de bovengenoemde substructuren en gezelschappen zijn er meer dan 150 corpshuizen waar leden van Minerva wonen, gemengd (heren en dames) en ongemengd (alleen heren of alleen dames). Het aantal bewoners varieert van 4 tot soms wel 40 bewoners. Het karakter van de huizen verschilt onderling behoorlijk. De helft van de leden van Minerva vinden hun plaats in een corpshuis na de kennismakingstijd. Via de Stichting Studentenhuizen 'Minerva' bezit Minerva inmiddels zelf ook een aantal corpshuizen. In bijzondere gevallen worden huizen door groepen oudhuisgenoten opgekocht, om het voortbestaan als 'Minerva-huis' te verzekeren.

Minerva kent ook een aantal vakdisputen:

• Collegium Litteris Hebraeis Sacrum c.n. 'Bereshit' (1820)
• Physisch, Astronomisch, Informatisch en Mathematisch Dispuut 'Humboldt' (1877)
• Medisch Gezelschap 'Hippocrates' (1877)
• Medisch Dispuut 'Panacee' (1886)
• I.C.D.G. 'Raymunus Lullus (Scheikunde, 1948)
• Leidsche Biologen Dispuut 'Ascaris' (1977)
• Medisch Gezelschap 'Agnodicee' (1987)

Gedurende het hele studiejaar (september t/m juni) vinden er op sociëteit (en daarbuiten) verscheidene evenementen plaats georganiseerd door LSV Minerva of een van haar substructuren. Daarnaast is er eens in de vijf jaar een lustrumfeest voor de leden en reünisten, voor het laatst in juli 2019. Bij de planning van de evenementen wordt steeds rekening gehouden met de studieverplichtingen van de leden.

De archieven van de LSV Minerva, het Leidsch Studenten Corps, de Vereniging van Vrouwelijke Studenten te Leiden, de Vereniging Sociëteit Minerva en alle subverenigingen, disputen en gezelschappen zijn in 1983 overgedragen aan de Stichting Archief Leids Studentenleven (SALS). Het deel tot 1973 ligt opgeslagen in het Regionaal Archief in Leiden. De maskeradepakken liggen opgeslagen in het Toneelmuseum in Amsterdam en andere stukken bevinden zich in het Leids Prentenkabinet. De Commissie voor het Archief en het Museum van de SALS houdt zich bezig met het deel van het archief dat zich bevindt in de archiefruimte op Sociëteit Minerva.

Het is op Minerva verboden om fysiek geweld te gebruiken tegen leden: conflicten dienen verbaal te worden opgelost of met 'zooien'. Leden die deze regel overtreden worden door de Commissie uit de sociëteit verwijderd en kunnen via interne rechtspraak worden bestraft.

Tegenwoordig is de kennismakingstijd (KMT) aan allerlei regels gebonden die zowel door de Universiteit zijn gesteld als voortvloeien uit het verenigingsbeleid. Zo krijgen de aspirant-leden (nullen) elke nacht voldoende slaap en mogen zij in deze periode géén alcohol drinken. Dit dient juist om misstanden te voorkomen. Tevens staan zij te allen tijde onder controle van de meest illustere commissie die de vereniging rijk is, de Commissie van Bijstand. Universiteitsblad Mare meldde in maart 2006 dat in zes maanden tijd er vijf incidenten[7] bij Minerva hadden plaatsgevonden. Viermaal was er sprake van ongeoorloofd fysiek gedrag. De vereniging heeft toen interne maatregelen getroffen, waarna geen incidenten meer zijn voorgevallen.

In september 2012 werd op last van de Leidse burgemeester Henri Lenferink voor een periode van twee weken gesloten vanwege een incident: de sociëteit moest worden ontruimd nadat er een kleine binnenbrand was uitgebroken door afgestoken vuurwerk.[8] Hoewel Minerva het plan begreep, wekte de sluiting tot weerstand op. Toenmalig praeses Van Dam: 'Het is enorm balen, we worden behoorlijk getroffen door de sluiting. Zonder ook maar te willen vergelijken, maar de laatste keer dat we dicht moesten, was van de Duitsers'[9] Sindsdien is er het nodige op het gebied van brandveiligheid. Zo kwamen er extra nooduitgangen en werd vuurwerk afsteken in het gebouw verboden. Dit waren doeltreffende maatregelen. In de periode tijdens en na de sluiting is er hard gewerkt aan het geëiste veiligheidsplan. Het plan voerde echter zo’n gefundeerde basis dat het idee ontstond het veiligheidsplan te gebruiken als blauwdruk. Het veiligheidsplan van Minerva is naar aanleiding hiervan gedeeld met een aantal andere grote studentenverenigingen in Leiden. In de maanden die volgden stelden ALSV Quintus, LVVS Augustinus, KSRV Njord, SSR Leiden, ALSRV Asopos, VSL Catena en ALSZV De Blauwe Schuit een eigen veiligheidsplan op, gebaseerd op het plan van Minerva.[10] Op vrijdag 26 september 2013 is er een convenant getekend op het stadhuis tussen de verenigingen en burgemeester, brandweer, politie en universiteit.[11]

CSSALB

COiBSS

In Leiden waren vanaf eind 18e eeuw meerdere zogenaamde groensenaten actief, waarvan de belangrijkste drie waren verenigd onder toezicht van een overkoepelend bestuur: een collegium. Dit collegium verdeelde de nieuwe studenten onder de drie aangesloten groensenaten. Het eerste collegium was opgericht in 1799 en tooide zichzelf met de titel Collegium in Academia Lugduno Batava Supremum ('CALBS' vertaald uit Latijn: het hoogste college aan de academie van Leiden), het 1e collegium. In 1815 treedt de tot dan toe afzijdige senaat Vis Unita Fortior (Latijn: vereende kracht maakt sterker) toe tot het collegium in plaats van het in 1802 ter ziele gegane Duce Minerva en het Collegium gaat zichzelf aanduiden met het Collegium Omnium in Belgio Senatuum supremum ('COiBSS' of 2e collegium) en heeft zichzelf inmiddels de zinspreuk van de toegetreden senaat aangemeten: Vis unita fortior. Dit collegium is sterk aristocratisch van afkomst en is door het overgrote deel van de Leidse studenten niet geliefd.

Fac. Med.

De meerderheid van de studenten vond in de voorzitters van de vijf faculteitsverenigingen een orgaan dat hen vertegenwoordigde. De toenemende betekenis van de studentenfaculteiten werd duidelijk in 1818. In het eerste artikel van de toen afgekondigde Studentenwetten werd bepaald dat bij de aanvang van het academiejaar bij iedere faculteit een voorzitter gekozen moest worden. Aanvankelijk belegden deze nog in opdracht van het Collegium Omnium de faculteitsvergaderingen, maar in de loop der tijd gingen de faculteitsvoorzitters deze op eigen gezag beleggen, waarmee ze de basis legden voor een sterke oppositie tegen het Collegium Omnium. In de twintig jaar volgend op 1818 groeien de tegenstellingen tussen de aristocraten rond het collegium (senaatspartij) en de "faculteitsstudenten" of oppositie. Behalve door een verschil in levensstijl werden deze twee groepen ook gescheiden door verschillende opvattingen over de groentijd. Terwijl de aristocraten een zware groentijd voorstonden wilde de oppositie de groentijd verlichten of zelfs opheffen.

CP

In 1834 sloten de vijf faculteitspraesidia zich aaneen tot het Collegium Praesidum, ook wel aangeduid als het 3e collegium ('CP'). Dit collegium voerde oppositie tegen het aristocratische collegium van 1799. Dit Collegium Praesidium nam het initiatief tot hervorming. In 1839 leidde onenigheid over ontgroeningspraktijken (het Kraakmanincident) tot een fatale scheuring in de Leidse studentengemeenschap. Het Collegium Praesidium gaf de aanzet tot de oprichting van een nieuw collegium: het Collegium Civitatis Academicae Lugduno-Batavae Supremum (vertaald uit Latijn: het hoogste college van de academieburgers te Leiden; ook wel aangeduid als het 4e collegium (CCALBS)).

CCALBS

Het CP werd integraal opgenomen in dit nieuwe collegium. Dit collegium is opgericht naast het in 1799 gevormde CALBS (het 1e collegium dat zich in 1815 had omgedoopt tot COiBSS). Tevergeefs hadden de oprichters van het CCALBS aangeboden met het COiBSS samen te werken en zelfs het COiBSS op te nemen in dit nieuwe collegium. Het COiBSS wees dit echter resoluut van de hand. De oprichting van het Collegium Civitatis Academicae Lugduno-Batavae Supremum op 1 maart 1839 wordt aangehouden als de oprichtingsdatum van het Leidsche Studenten Corps, onder de zinspreuk Virtus Concordia Fides (vertaald uit het Latijn: Moed, eendracht en trouw). Het Leids Corpswapen - een bundel van vijf pijlen - symboliseert de verbondenheid van de studenten van alle (toen vijf) faculteiten. En voorts om uiting te geven aan de achtergrond en de eenheid tooit het Collegium zelve zich met de spreuk E pluribus unum. Van eenheid was echter nog geen sprake.

VUF

Als reactie op de oprichting van het Leidsch Studenten Corps door het CCALBS, besluit het COiBSS, de senaten en andere gezelschappen (zoals Non Sordent in Undis en Sempre Crescendo) zich te verzetten tegen het CCALBS, een concurrerend Leidsche Studenten Corps op te richten onder de zinspreuk van het oude COiBSS: Vis Unita Fortior ('V.U.F.'). Omdat sociëteit Minerva door het CCALBS was aangewezen als de sociëteit van haar Corps waren de aristocraten van V.U.F. genoodzaakt naar een ander onderkomen uit te zien. Als gevolg hiervan werd door V.U.F. naast sociëteit Minerva op het Rapenburg een nieuwe sociëteit Mutua Fides (vertaald uit het Latijn: Wederzijds Vertrouwen) opgericht in het pand ‘De Twee Kolommen’ aan de Breestraat, waar vóór 1837 Sociëteit Minerva zelf gevestigd was geweest. Ook geeft V.U.F. een eigen almanak uit (van 1840-1844) en concurreert het met het CCALBS om nieuwe eerstejaars studenten. Ondertussen schaft het CCALBS de groentijd af, iets dat op hoon van V.U.F. kon rekenen.

Collegium LSC 1889-1890

Pas in 1846 werd het pleit beslecht in het nadeel van het Corps dat voortkwam uit het oude COiBSS Vis Unita Fortior uit 1799; de meerderheid van de nieuwe studenten meldden zich aan bij het CCALBS. De aanwas voor V.U.F. was minimaal en droogde zelfs helemaal op en - omdat studenten nu eenmaal eens afstuderen en de stad verlaten `stierf´ V.U.F. vanzelf uit. V.U.F. hield op 11 mei 1846 op te bestaan en pas toen werd daadwerkelijk de eendracht onder de studenten in Leiden bereikt. Ook sociëteit Mutua Fides te Leiden werd opgedoekt. Pas toen waren feitelijk alle Leidse studenten onder één collegium verenigd en kwamen bijeen op dezelfde sociëteit: Minerva.

Het Sieboldhuis

Breestraat bij sociëteit Minerva (circa 1850)

Studentensociëteit Minerva 1859

Sociëteit Minerva anno 2008

In 1837 besloten de commissarissen te verhuizen: de begane grond en de tuin van het huis van Von Siebold op het Rapenburg nummer 19 werd gehuurd. In 1844 verhuisde Sociëteit Minerva opnieuw, ditmaal naar de huidige locatie op Breestraat 50. In 1874 besloot men de grond aan te kopen en zelf een nieuw gebouw neer te zetten, dat op 14 juni 1875 werd geopend. Na een brand op 3 december 1959 werd in 1961 besloten een modern gebouw voor de sociëteit te bouwen, waarvan de eerste paal op 2 april 1963 werd geslagen. Het nieuwe gebouw werd op 8 januari 1965 geopend. In 2000 werd het door J.C.W. Boks, W. Eijkelenboom en A. Middelhoek ontworpen pand als exponent van het brutalisme op de gemeentelijke monumentenlijst geplaatst.

Vereniging 'Sociëteit Minerva' (VSM) was aanvankelijk bij de sociëteit betrokken als huurder waarbij een kastelein de uitbater was, vanaf 1874 als eigenaar en uitbater en vanaf 1973 als eigenaar en verhuurder.

Er moet hierbij nog iets opgemerkt worden over de verhouding tussen de VSM en het Leidsche Studenten Corps in de eerste helft van de 19e eeuw. Op p. 26-27 van Schets eener Geschiedenis der Studentensociëteit 'Minerva' (Leiden, 1936) gaat M.A. Beelaerts van Blokland hier nader op in.

Voor 1839 was binnen de Leidse studentengemeenschap (ook wel aangeduid met 'corps'), al dan niet in verschillende verenigingen met elkaar verbonden, Sociëteit Minerva al snel een der belangrijkere lichamen geworden. Nieuwaangekomen studenten mochten gedurende twee maanden op de sociëteit geïntroduceerd en voorgehangen worden, waarna een strenge ballotage plaatsvond. Om lid te kunnen worden van Minerva moest men in bezit zijn van een bul van het bovengenoemde Collegium Omnium in Belgio Senatuum Supremum. In 1839, in de strijd tussen het Collegium Omnium en het Collegium Civitatis Aacedemicae Lugduno Batave Supremum rond de oprichting van het Leidsche Studenten Corps door het Collegium Civitatis, besluit de VSM in de vergadering van 22 april 1839 het Collegium Omnio in te ruilen en zich voortaan te richten op en te binden aan het Leidsche Studenten Corps en voortaan geen andere leden meer aan te nemen dan diegenen die lid zijn van het door het Collegium Civitatis Acedemicae Lugduno Batave Supremum opgerichte studentencorps. Dit besluit is van definitieve invloed op het karakter van de Sociëteit Minerva geweest. Van een gezelschap in de Leidse studentengemeenschap wordt zij vanaf 1839 tot de meest tastbare en intensieve vorm van het Leidse corpsleven.

Na de fusie van het Leidsche Studenten Corps (LSC) en de Vereeniging van Vrouwelijke Studenten te Leiden (VVSL) tot de Leidse Studentenvereniging Minerva (LSVM) in 1973 werden de LSVM en de VSM in elkaar geschoven, waarbij beide verenigingen naast elkaar bleven bestaan en het bestuur van de VSM wordt opgedragen aan de LSVM. Het gebouw van de VVSL (Rapenburg 65) werd verkocht. Van de opbrengst werd het Fonds Rapenburg 65 ingesteld, dat sinds 2015 wordt beheerd door een College van Regenten. Dit fonds mag alleen voor bijzondere projecten ten goede van de LSVM of de VSM worden aangewend.

Vermeld zij dat artikel 1.6.2.a. van de Statuten van de VSM nog steeds de bepaling omvat dat gewone leden van de VSM zijn zij die conform haar statuten lid zijn geworden van de LSVM. Medio 1983 werden LSVM en VSM weer gesplitst. De VSM kreeg daarbij een bestuur bestaande uit leden en reünisten.