Ivo Opstelten
Ivo Willem (Ivo) Opstelten (Rotterdam, 31 januari 1944) is een voormalig Nederlands politicus van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD). Hij was gedurende decennia burgemeester en tussen 2010 en 2015 minister van Veiligheid en Justitie.
Ivo Opstelten
| ||||
Algemene informatie | ||||
Volledige naam | Ivo Willem Opstelten | |||
Geboren | 31 januari 1944 | |||
Partij | VVD | |||
Religie | Remonstrants | |||
Titulatuur | mr. | |||
Alma mater | Universiteit van Leiden | |||
Politieke functies | ||||
1972-1977 | burgemeester van Dalen | |||
1977-1980 | burgemeester van Doorn | |||
1980-1987 | burgemeester van Delfzijl | |||
1983-1984 | burgemeester van Beerta (wnd.) | |||
1992-1999 | burgemeester van Utrecht | |||
1999-2008 | burgemeester van Rotterdam | |||
2008-2010 | partijvoorzitter | |||
2009-2010 | burgemeester van Tilburg (wnd.) | |||
2010-2015 | minister van Veiligheid en Justitie | |||
Parlement.com (biografische informatie) | ||||
|
Loopbaan
Studie
Opstelten studeerde rechten aan de Rijksuniversiteit Leiden, waarbinnen hij zich specialiseerde in staats- en publiekrecht. Hij was commissaris (meubilair) van de Sociëteit Minerva van het Leidsch Studenten Corps, thans de LSV Minerva. Hij studeerde eind 1969 af en werkte vervolgens van 1970 tot 16 augustus 1972 als ambtenaar juridische en kabinetszaken bij de gemeente Vlaardingen, alvorens aan een langlopende burgemeestersloopbaan te beginnen, slechts onderbroken van 1987 tot 1992 toen hij directeur-generaal Openbare Orde en Veiligheid was op het ministerie van Binnenlandse Zaken.
Burgemeester
Opstelten was van 16 augustus 1972 tot 1 oktober 1977 burgemeester van Dalen. Bij zijn aantreden was hij met zijn 28 jaar de jongste burgemeester van Nederland. Van 1 oktober 1977 tot 1 december 1980 was hij burgemeester van Doorn en van 1 december 1980 tot 1 september 1987 van Delfzijl. Toen Opstelten burgemeester van Delfzijl was, verving hij vanaf 1 december 1983 tot 1 maart 1984 Hanneke Jagersma, die met zwangerschapsverlof was, als burgemeester van het Groningse Beerta.
Op 1 november 1992 maakte hij de overstap naar de in grootte vierde gemeente van Nederland, Utrecht. Deze verruilde hij op 16 februari 1999 voor de tweede gemeente van het land, Rotterdam. Eind december 2008 legde hij dit ambt neer.
Van 4 november 2009 tot 16 juli 2010 was Opstelten waarnemend burgemeester van Tilburg, als tijdelijk opvolger van Ruud Vreeman.[1]
Partijvoorzitter VVD en nevenfuncties
Op 31 maart 2008 werd hij gekozen tot nieuwe partijvoorzitter van de VVD, als opvolger van vertrekkend voorzitter Jan van Zanen. Hij kreeg 67 procent van de stemmen. Van 23 mei 2008 tot 14 oktober 2010 vervulde hij deze functie.
Op 19 september 2009 maakte sportkoepel NOC*NSF bekend dat Opstelten was benoemd tot voorzitter van de Council Olympisch Plan 2028.
Op 23 oktober 2009 werd bekend dat Opstelten voor de TROS ging werken. Hij ging het programma TROS RegelRecht presenteren waarin hij opkomt voor burgers. De eerste aflevering werd uitgezonden op 12 januari 2010.
Informateur kabinet-Rutte I
Op 3 augustus 2010 stelde informateur Ruud Lubbers Opstelten voor als informateur van een centrumrechts minderheidskabinet met VVD en CDA met gedoogsteun van de PVV. Op 4 augustus 2010 werd Opstelten daadwerkelijk benoemd door koningin Beatrix. Op 4 september 2010 presenteerde hij zijn eindverslag aan de koningin, na het mislukken van de informatiepoging van VVD, CDA en PVV, waarna hij informateur af was.
Op 13 september 2010 werd Opstelten in het eindverslag van informateur Herman Tjeenk Willink genoemd om weer informateur te worden om zijn karwei af te maken. De koningin benoemde hem daarop tot informateur met als opdracht "met inachtneming van hetgeen in het eindverslag van informateur Mr. H.D. Tjeenk Willink is opgenomen, zijn onderzoek voort te zetten naar de spoedige totstandkoming van een stabiel kabinet van VVD en CDA dat met de steun van de PVV kan rekenen op een vruchtbare samenwerking met de Staten-Generaal". Op 7 oktober 2010 bood hij zijn eindverslag aan de koningin aan, waarin hij adviseerde beoogd premier Mark Rutte te benoemen tot formateur van het kabinet bestaande uit VVD en CDA.
Minister van Veiligheid en Justitie
Opstelten werd in het kabinet-Rutte I minister van Veiligheid en Justitie en was onder meer verantwoordelijk voor de invoering van een nationale politie. De nationale politie moet de politie beter in staat stellen invulling te geven aan de eisen die de maatschappij stelt, bijvoorbeeld door vermindering van de bureaucratie, minder bestuurlijke drukte en effectievere opsporing. Het lokale gezag en de aansturing van de politie door de officieren van justitie blijven gehandhaafd. In 2011 gaf Opstelten de aanzet tot invoering van een speciale dierenpolitie (animal cops), waarvan er in 2014 uiteindelijk 500 moeten zijn. Het plan werd na de val van het kabinet gedeeltelijk teruggedraaid, daar de dierenpolitie een afgesproken punt uit het gedoogakkoord met de PVV was. In 2011 kwam Opstelten met een wetsvoorstel om, met name met het oog op de bezuinigingen, het griffierecht in het bestuursrecht en civiel recht te verhogen. Op het wetsvoorstel kwam ernstige kritiek, onder meer van de Raad van State en Hoge Raad. In 2012 bracht Opstelten een wet tot wijziging van het Wetboek van Strafrecht tot stand waardoor de mogelijkheid voor de rechter wordt beperkt om een taakstraf op te leggen bij ernstige zeden- en geweldsmisdrijven en bij herhaling van misdrijven.
Op 4 mei 2012 maakte Opstelten bekend zich niet kandidaat te stellen voor de Tweede Kamerverkiezingen 2012.[2] Na de kabinetsformatie bleef Opstelten minister van Veiligheid en Justitie.
Op 9 maart 2015 trad Opstelten af, evenals staatssecretaris Fred Teeven, nadat bekend werd dat Opstelten de Tweede Kamer onjuist had geïnformeerd over een overeenkomst in 2001 van het Openbaar Ministerie met crimineel Cees H, de zogenaamde 'bonnetjesaffaire' in de Teevendeal. Teeven was in die tijd als officier van justitie betrokken bij deze overeenkomst.[3]
Daags na zijn ontslag zei hij in een interview over wapenhandel: "de draad is opgepakt door politie, door OM (...) om erbovenop te zitten". In werkelijkheid had hij in stilte twee maanden eerder het landelijk platform vuurwapens opgeheven.[4]
In 2017 kwam hij opnieuw in opspraak toen bleek dat hij tijdens zijn ministerschap onderzoeksresultaten van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) gemanipuleerd had ('sturing' had gegeven) om deze beter te laten passen bij zijn eigen politieke beleid.[5]
In augustus 2019 brengt RTL Nieuws naar buiten dat het over nieuwe geheime stukken beschikt over de aanloop naar het proces tegen PVV-leider Wilders over zijn 'Minder Marokkanen'-uitspraak. Volgens RTL bewijzen deze dat toenmalig minister Opstelten wel degelijk voorafgaand contact heeft gehad met het Openbaar Ministerie, ofschoon Opstelten dit zelf ontkende.[6]
Kritiek op privacybeleid
Opstelten heeft in 2010, 2013 en 2014 een Big Brother Award ontvangen van Bits of Freedom.[7] Ook experts bekritiseerden het beleid van de minister.[8][9]
Biografie
In oktober 2019 verscheen de door oud-Volkskrant-journalist Ron Meerhof geschreven biografie Opstelten, een leven in het openbaar bestuur. Daarin erkende Opstelten "cruciale fouten" te hebben gemaakt in de bonnetjesaffaire. en dat hij de kwestie rond de dubieuze schikking "totaal heeft onderschat" en adviezen van zijn ambtenaren negeerde. [10] [11] [12]
Persoonlijk leven
Ivo Opstelten is gehuwd met Mariëtte Dutilh,[13] voormalig rechter-plaatsvervanger bij de rechtbank in Rotterdam,[14] en heeft vier dochters. Tijdens zijn ambtsperiode in Vlaardingen heeft hij in Heren 1 van VMHC Pollux gehockeyd. Verder doet hij aan roeien. Kerkelijk behoort hij tot de Remonstrantse Broederschap.
In 2007 verzorgde Opstelten de tweede Jan Modderman Inleiding. De Jan Moddermaninleidingen hebben als doel een bijdrage te leveren aan de bevordering van de bewustwordingsprocessen die dienen tot een verbetering van het maatschappelijk samenleven en het welzijn van alle mensen. In dat kader sprak Opstelten over het thema "Bruggenbouwen in een inter-culturele samenleving", in de Nieuwe Kerk in Groningen. Hij zette zich daarmee in voor het microkrediet.
Zie de categorie Ivo Opstelten van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
Ministers en staatssecretarissen in het kabinet-Rutte I (VVD en CDA) | ||
---|---|---|
Mark Rutte (MP/AZ) · Maxime Verhagen (VP/ELI) · Liesbeth Spies (BZK) · Uri Rosenthal (BZ) · Hans Hillen (Def) · Jan Kees de Jager (Fin) · Gerd Leers (IIA) · Melanie Schultz van Haegen (IM) · Marja van Bijsterveldt (OCW) · Henk Kamp (SZW) · Ivo Opstelten (VJ) · Edith Schippers (VWS) — staatssecretaris: Ben Knapen (BZ) · Henk Bleker (ELI) · Frans Weekers (Fin) · Joop Atsma (IM) · Halbe Zijlstra (OCW) · Paul de Krom (SZW) · Fred Teeven (VJ) · Marlies Veldhuijzen van Zanten (VWS) |
Ministers en staatssecretarissen in het kabinet-Rutte II (VVD en PvdA) | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Mark Rutte (MP/AZ) · Lodewijk Asscher (VP/SZW) · Ronald Plasterk (BZK) · Lilianne Ploumen (BHO) · Bert Koenders (BZ) · Henk Kamp (EZ) · Jeroen Dijsselbloem (Fin) · Melanie Schultz van Haegen (IM) · Jet Bussemaker (OCW) · Edith Schippers (VWS) · Stef Blok (VJ, ex-WR) · Klaas Dijkhoff (Def, ex-ss-VJ) —
staatssecretaris: Eric Wiebes (Fin) · Sharon Dijksma (IM, ex-EZ) · Sander Dekker (OCW) · Jetta Klijnsma (SZW) · Martin van Rijn (VWS)
|
Beluister | (info) |