Haringvliet (zeearm)

Het Haringvliet is een voormalige zeearm van de Noordzee, in Zuid-Holland tussen Voorne-Putten en de Hoeksche Waard in het noorden, en Goeree-Overflakkee in het zuiden. In 1970 werd het Haringvliet in het kader van de Deltawerken door de Haringvlietdam van zee afgesloten en werd er bij de dam de Goereese sluis aangelegd voor de scheepvaart. Van de Hoeksche Waard naar het Hellegatsplein loopt de Haringvlietbrug. In het Haringvliet ligt het eiland Tiengemeten. Het Spui mondt erin uit tussen de Hoeksche Waard en Voorne-Putten.

Haringvliet

Ontstaansgeschiedenis

Voor 1200 waren Voorne en Flakkee één eiland. In 1216 doorbrak een stormvloed echter de natuurlijke duinenkust. Er ontstond een geul die zich al snel een steeds langere weg door het veen baande. De geul diepte uit en ontwikkelde zich al snel tot een steeds bredere zeearm, die zich allengs verder landinwaarts uitstrekte. Na ruim dertig jaar werd rond 1250 de Striene, een nu niet meer bestaande vertakking van de Schelde richting de Maas bereikt. De nieuwe zeearm breidde zich ook ten oosten van de Striene uit, waar het Wijvekeen, de voorloper van het Hollandsch Diep, werd gevormd.[1].

De naam Haringvliet treft men in 1315 voor het eerst in de schriftelijke bronnen aan. Het Haringvliet werd echter eeuwenlang Flakkee genoemd. Pas in de 19e eeuw werd de naam Haringvliet algemeen.

Milieueffecten

Door de afsluiting van het Haringvliet in 1970 verdween het zoute water en de invloed van eb en vloed. Dit heeft een enorme invloed gehad op de natuur. Doordat de Biesbosch niet meer regelmatig onder water liep, is het kenmerkende riet- en rode bieslandschap daar gaan verruigen. Vissen als de elft, fint en de Atlantische steur verdwenen bijna totaal uit de Nederlandse wateren.

Mogelijkheden voor een terugkeer van getijden

In 1997 is een onderzoek gedaan naar het effect van het openen van de sluizen in het Haringvliet. Wanneer men de oorspronkelijke natuur die bij een rivierdelta hoort in zijn geheel terug wil, met behoud van de herwonnen veiligheid, dan hoeven de sluizen net als bij de Oosterschelde alleen bij dreigende stormvloed dicht. Dit zou echter nadelige gevolgen hebben voor de scheepvaart naar de Moerdijk ten gevolge van een grotere getijdenbeweging. De nu gegarandeerde waterstand van ongeveer Normaal Amsterdams Peil ter plaatse is dan niet te handhaven.

Kierbesluit uit 2000

Reeds in 2000 besloot de regering bij wijze van proef de sluizen in beperkte mate open te stellen. Hierdoor zal een overgangsgebied ontstaan van zoet naar zout water. Dit kierbesluit heeft echter consequenties. Belangengroeperingen willen dat de staat compenseert voor aanpassingen in de zoetwaterinfrastructuur op Voorne-Putten en Goeree-Overflakkee. Ook wil men compensatie voor de beperkte terugkeer van het tij. In 2004 werd besloten dat het kierbesluit pas op 1 januari 2008 zou worden uitgevoerd in verband met extra studies naar de gevolgen. 2008 is niet haalbaar gebleken voor de uitvoering van het kierbesluit, maar ook een tweede genoemde datum, 1 december 2010 hield geen stand. In het conceptregeerakkoord van VVD en CDA zou het kierbesluit worden ingetrokken.

Op 20 juni 2013 werd wederom een principebesluit genomen : in 2018 gaan de sluizen op een kier.[2]In november 2014 is men begonnen met het uitvoeren van compenserende maatregelen die de zoetwaterhuishouding en de drinkwatervoorziening in de omliggende gebieden moeten zekerstellen zodra het kierbesluit in werking treedt.[3] Met de gedeeltelijke opening hoopt men op een gedeeltelijk herstel van het brakwaterbiotoop, vermindering van de slibafzetting in het Haringvliet en een verbetering van de waterkwaliteit. Met het kierbesluit wordt tevens rekening gehouden met de scheepvaartbelangen bij de Moerdijk. De getijdenbeweging in het gebied zal een afwijking van ongeveer 10 centimeter naar boven en naar beneden veroorzaken ten opzichte van de huidige waterstanden. Op- en afwaaïng of hoge dan wel lage rivierafvoeren, geven vaak een grotere afwijking in de waterstanden. Bij storm gaan de sluizen weer geheel dicht.

Zoetwatervoorziening

Het kierbesluit gaat ervan uit dat het zoute water dat wordt ingelaten, niet verder indringt dan een denkbeeldige lijn tussen Middelharnis en de monding van het Spui. Ten oosten van Middelharnis is inmiddels voor de zoet-watervoorziening van Stellendam en omgeving een inlaat gebouwd voor zoet water dat middels een kanaleninfrastructuur van oost naar west kan stromen. Ter hoogte van de ingang van de haven van Middelharnis zijn hiervoor grote duikers onder de haveningang aangelegd die het zoete water onder de haven door laat lopen. Ook op Voorne-Putten zijn soortgelijke maatregelen genomen.

Natura 2000

Een gebied van 11.633 ha in de gemeenten Bernisse, Cromstrijen, Goeree-Overflakkee, Hellevoetsluis en Korendijk is aangewezen tot Natura 2000-gebied (gebiedsnummer 109).[4] Er lopen al jaren procedures om het gebied van de Leenheerenpolder uit dit stukje Natura 2000 te elimineren.[5]

Voetnoten

Dammen en stormvloedkering:Stormvloedkering Hollandse IJssel (1958) · Zandkreekdam (1960) · Veerse Gatdam (1961) · Grevelingendam (1965) · Volkerakdam (1969) · Haringvlietdam (1971) · Brouwersdam (1971) · Markiezaatskade (1983) · Oosterscheldekering (1986) · Oesterdam (1987) · Philipsdam (1987)
Europoortkering:Hartelkering (1997) · Maeslantkering (1997)
Sluizen:Bathse spuisluis (1987) · Roompotsluis
Wateren:Oosterschelde · Haringvliet · Krammer · Grevelingenmeer · Markiezaatsmeer · Veerse Gat · Zandkreek · Volkerak
Brug:Zeelandbrug · Haringvlietbrug
Kunstmatig eiland:Neeltje Jans · Hellegatsplein
Bouwkunde en fysische processen:Deltar · Zandhonger
Directie en commissie:Deltadienst · Deltacommissaris · Deltacommissie (1953) · Deltawet (1958) · Deltacommissie (2007) · Deltawet 2010 · Deltawet (2011)
Schip:Ostrea · Cardium · Mytilus · Macoma · Wijker Rib · Johan V · Jan Heijmans
Personen:Johan van Veen · Jo Thijsse · Pieter Philippus Jansen · Jaap Rus
Overzicht van de 162 Natura 2000-gebieden in Nederland

Aamsveen (gebiedsnummer 55) · Abdij Lilbosch & voormalig Klooster Mariahoop (151) · Abtskolk & De Putten (162) · Achter de Voort, Agelerbroek & Voltherbroek (47) · Arkemheen (56) · Bakkeveense Duinen (17) · Bargerveen (33) · Bekendelle (63) · Bemelerberg & Schiepersberg (156) · Bergvennen & Brecklenkampse Veld (46) · Biesbosch (112) · Binnenveld (voorheen Bennekomse Meent) (65) · Boddenbroek (52) · Het Bossche Broek (132) · Boetelerveld (41) · Boezems Kinderdijk (106) · Borkeld (44) · Boschhuizerbergen (144) · Botshol (83) · Brabantse Wal (128) · Broekvelden, Vettenbroek & Polder Stein (104) · Brunssummerheide (155) · Bunder- en Elsloërbos (153) · Buurserzand & Haaksbergerveen (53) · Canisvlietse Kreek (125) · Coepelduynen (96) · De Bruuk (69) · Deelen (14) · De Alde Feanen (13) · De Wilck (102) · Deurnsche Peel & Mariapeel (139) · Dinkelland (49) · Donkse Laagten (107) · Drents-Friese Wold & Leggelderveld (27) · Drentsche Aa-gebied (25) · Drouwenerzand (26) · Duinen Ameland (5) · Duinen Den Helder-Callantsoog (84) · Duinen en Lage Land Texel (2) · Duinen Goeree & Kwade Hoek (101) · Duinen Schiermonnikoog (6) · Duinen Terschelling (4) · Duinen Vlieland (3) · Dwingelderveld (30) · Eemmeer & Gooimeer Zuidoever (77) · Eilandspolder (89) · Elperstroomgebied (28) · Engbertsdijksvenen (40) · Fochteloërveen (23) · Gelderse Poort (67) · Geleenbeekdal (154) · Geuldal (157) · Grensmaas (152) · Grevelingen (115) · Groot Zandbrink (80) · Groote Gat (124) · Groote Peel (140) · Groote Wielen (9) · Haringvliet (109) · Holtingerveld (29) · Hollands Diep (111) · IJsselmeer (72) · Ilperveld, Varkensland, Oostzanerveld & Twiske (92) · Kampina & Oisterwijkse Vennen (133) · Kempenland-West (135) · Kennemerland-Zuid (88) · Ketelmeer & Vossemeer (75) · Kolland & Overlangbroek (81) · Kop van Schouwen (116) · Korenburgerveen (61) · Krammer-Volkerak (114) · Kunderberg (158) · Landgoederen Brummen (58) · Landgoederen Oldenzaal (50) · Langstraat (130) · Lauwersmeer (8) · Leekstermeergebied (19) · Leenderbos, Groote Heide & De Plateaux (136) · Lemselermaten (48) · Lepelaarplassen (79) · Leudal (147) · Liefstinghsbroek (21) · Loevestein, Pompveld & Kornsche Boezem (71) · Lonnekermeer (51) · Leemkuilen (131) · Loonse en Drunense Duinen (131) · Maasduinen (145) · Manteling van Walcheren (117) · Mantingerbos (31) · Mantingerzand (32) · Markermeer & IJmeer (73) · Markiezaat (127) · Meijendel & Berkheide (97) · Moerputten (132) · Meinweg (149) · Naardermeer (94) · Nieuwkoopse Plassen & De Haeck (103) · Noorbeemden & Hoogbos (161) · Noordhollands Duinreservaat (87) · Noordzeekustzone (7) · Norgerholt (22) · Oeffelter Meent (141) · Olde Maten & Veerslootslanden (37) · Oostelijke Vechtplassen (95) · Oosterschelde (118) · Oostvaardersplassen (78) · Oude Maas (108) · Oudegaasterbrekken, Fluessen en omgeving (10) · Oudeland van Strijen (110) · Polder Westzaan (91) · Polder Zeevang (93) · Regte Heide & Riels Laag (134) · Roerdal (150) · Rottige Meenthe & Brandemeer (18) · Sallandse Heuvelrug (42) · Sarsven en De Banen (146) · Savelsbos (160) · Schoorlse Duinen (86) · Sint-Jansberg (142) · Sint Pietersberg & Jekerdal (159) · Sneekermeergebied (12) · Solleveld & Kapittelduinen (99) · Springendal & Dal van de Mosbeek (45) · Stelkampsveld (60) · Strabrechtse Heide & Beuven (137) · Swalmdal (148) · Teeselinkven (59) · Uiterwaarden IJssel (38) · Uiterwaarden Lek (82) · Uiterwaarden Neder-Rijn (66) · Uiterwaarden Waal (68) · Uiterwaarden Zwarte Water en Vecht (36) · Ulvenhoutse Bos (129) · Van Oordt's Mersken (15) · Vecht- en Beneden-Reggegebied (39) · Veerse Meer (119) · Veluwe (57) · Veluwerandmeren (76) · Vlijmens Ven (132) · Vogelkreek (126) · Voordelta (113) · Voornes Duin (100) · Waddenzee (1) · Weerribben (34) · Weerter- en Budelerbergen & Ringselven (138) · Westduinpark & Wapendal (98) · Westerschelde & Saeftinghe (122) · Wieden (35) · Wierdense Veld (43) · Wijnjeterper Schar (16) · Willinks Weust (62) · Witte en Zwarte Brekken (11) · Witte Veen (54) · Witterveld (24) · Wooldse Veen (64) · Wormer- en Jisperveld & Kalverpolder (90) · Yerseke en Kapelse Moer (121) · Zeldersche Driessen (143) · Zoommeer (120) · Zouweboezem (105) · Zuider Lingedijk & Diefdijk-Zuid (70) · Zuidlaardermeergebied (20) · Zwanenwater & Pettemerduinen (85) · Zwarte Meer (74) · Zwin & Kievittepolder (123)

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.