Oosterschelde

De Oosterschelde is een zeearm in de provincie Zeeland, die omgeven wordt door de schiereilanden Schouwen-Duiveland, Tholen, Zuid-Beveland en Noord-Beveland en (oorspronkelijk) een aftakking betreft van de rivier de Schelde. Sinds de ingebruikname van de Oosterscheldekering in 1986 kan de Oosterschelde volledig van zee worden afgesloten. De Oosterschelde heeft een oppervlakte van 350 km². Een gedeelte hiervan valt bij laag water droog.

Oosterschelde
Locatie van de Oosterschelde
BronSchelde
MondingNoordzee
ZijrivierenVeerse Meer, Mastgat
PlaatsenBergen op Zoom, Yerseke, Wemeldinge, Colijnsplaat, Serooskerke, Neeltje Jans
Stroomt doorZeeland
De Oosterschelde bij Viane
Oosterscheldekering
Mosselcultuur in de Oosterschelde (bioscoopjournaal 1979)
Portaal    Geografie

Ontstaan

De vorm en grootte van de Oosterschelde is aan verandering onderhevig geweest. Na het Weichselien stroomde de Schelde aanvankelijk langs de steilrand van Bergen op Zoom naar het noorden via het huidige Tholen en Sint Philipsland door het huidige Overflakkee naar het Maas-Rijndal. Vanaf 9000 v.Chr. begon de zeespiegel aanmerkelijk te stijgen hetgeen leidde tot het ontstaan van getijdengeulen, die vanaf de kust landinwaarts verliepen. Van 5500–4300 v.Chr. ontstond aldus de voorloper van de huidige Oosterschelde. Uiteindelijk kwam deze geul in aanraking met de Scheldestroom, waardoor de laatste zich verlegde naar wat de Oosterschelde zou worden. Oorspronkelijk was dit een veenrivier. Ongeveer 3800 v.Chr. ontstond er een haf aan de kust. Ongeveer 200 v.Chr. werd dit haf weer op een aantal plaatsen doorbroken en ontstond de voorloper van de huidige Westerschelde, een het land binnendringende getijdengeul.

Tot in de middeleeuwen was de Oosterschelde een vrij kleine rivierarm. In de loop der eeuwen won de Oosterschelde echter steeds meer terrein op het land, waardoor hij uitgroeide tot een flinke zeearm. Door inpolderingen en het aanleggen van dijken heeft de Oosterschelde de laatste eeuwen de huidige omvang gekregen.

De verbindingsgeul tussen de Westerschelde en de Oosterschelde verzandde geleidelijk en op het einde van de 17e eeuw was het soms al mogelijk om de verbinding tussen Noord-Brabant en Zuid-Beveland te voet te overbruggen. In 1867 werd deze verbinding afgedamd door de Kreekrakdam. Daarna kon het vervuilde Scheldewater de Oosterschelde niet meer bereiken, wat de waterkwaliteit in de Oosterschelde ten goede kwam. De visstand verbeterde en de Oosterscheldevissers werden vermaard om hun kreeft. Hieraan kwam een einde door de afdamming van de Oosterschelde in het kader van de Deltawerken. Door de keuze voor een halfopen pijlerdam bleef enige eb- en vloedwerking in de Oosterschelde bewaard. Door de aanleg van de Oesterdam en de Philipsdam werd de Oosterschelde afgesloten van zoetwatergebieden landinwaarts. Hierdoor verdween ook de geleidelijke overgang van zoet via brak naar zout water. Het water in de Oosterschelde is nu overal zout geworden; het karakter veranderde van een riviermonding in een zeearm.[1]

Nationaal Park Oosterschelde

Sinds 8 mei 2002 is de Oosterschelde onder de naam Nationaal Park Oosterschelde een nationaal park, het grootste van Nederland.[2] Het leven in de Oosterschelde is onder water namelijk zeer gevarieerd en uitbundig, voor veel soorten is het een belangrijke kraamkamer. Op de zandgronden is vaak nog wel het een en ander aan leven te zien, zij het wat minder dan op de dichtbegroeide harde substraten van de dijken en andere werken van Rijkswaterstaat. In de Oosterschelde wordt om die reden veel gedoken door duikers vanuit verschillende delen van Europa.

Duiken

Enkele populaire duikplekken aan de Oosterschelde:

  • Gorishoek, beter bekend als "de Punt" en "de Plaat"
  • Wemeldinge (Galjoen Zonder Poen, Kleine Stelle, Parking, ...)
  • Goese Sas derde breker
  • Stavenisse (Boothelling, Keetenweg)
  • Pijlers van de Zeelandbrug
  • Zuidbout
  • Plompe Toren
  • Strijenham
  • Kats
  • Wissenkerke
  • Bergse Diepsluis

Zie ook

  • In de Oosterschelde bevindt zich de grootste munitiestort van Nederland.
Overzicht van de 162 Natura 2000-gebieden in Nederland

Aamsveen (gebiedsnummer 55) · Abdij Lilbosch & voormalig Klooster Mariahoop (151) · Abtskolk & De Putten (162) · Achter de Voort, Agelerbroek & Voltherbroek (47) · Arkemheen (56) · Bakkeveense Duinen (17) · Bargerveen (33) · Bekendelle (63) · Bemelerberg & Schiepersberg (156) · Bergvennen & Brecklenkampse Veld (46) · Biesbosch (112) · Binnenveld (voorheen Bennekomse Meent) (65) · Boddenbroek (52) · Het Bossche Broek (132) · Boetelerveld (41) · Boezems Kinderdijk (106) · Borkeld (44) · Boschhuizerbergen (144) · Botshol (83) · Brabantse Wal (128) · Broekvelden, Vettenbroek & Polder Stein (104) · Brunssummerheide (155) · Bunder- en Elsloërbos (153) · Buurserzand & Haaksbergerveen (53) · Canisvlietse Kreek (125) · Coepelduynen (96) · De Bruuk (69) · Deelen (14) · De Alde Feanen (13) · De Wilck (102) · Deurnsche Peel & Mariapeel (139) · Dinkelland (49) · Donkse Laagten (107) · Drents-Friese Wold & Leggelderveld (27) · Drentsche Aa-gebied (25) · Drouwenerzand (26) · Duinen Ameland (5) · Duinen Den Helder-Callantsoog (84) · Duinen en Lage Land Texel (2) · Duinen Goeree & Kwade Hoek (101) · Duinen Schiermonnikoog (6) · Duinen Terschelling (4) · Duinen Vlieland (3) · Dwingelderveld (30) · Eemmeer & Gooimeer Zuidoever (77) · Eilandspolder (89) · Elperstroomgebied (28) · Engbertsdijksvenen (40) · Fochteloërveen (23) · Gelderse Poort (67) · Geleenbeekdal (154) · Geuldal (157) · Grensmaas (152) · Grevelingen (115) · Groot Zandbrink (80) · Groote Gat (124) · Groote Peel (140) · Groote Wielen (9) · Haringvliet (109) · Holtingerveld (29) · Hollands Diep (111) · IJsselmeer (72) · Ilperveld, Varkensland, Oostzanerveld & Twiske (92) · Kampina & Oisterwijkse Vennen (133) · Kempenland-West (135) · Kennemerland-Zuid (88) · Ketelmeer & Vossemeer (75) · Kolland & Overlangbroek (81) · Kop van Schouwen (116) · Korenburgerveen (61) · Krammer-Volkerak (114) · Kunderberg (158) · Landgoederen Brummen (58) · Landgoederen Oldenzaal (50) · Langstraat (130) · Lauwersmeer (8) · Leekstermeergebied (19) · Leenderbos, Groote Heide & De Plateaux (136) · Lemselermaten (48) · Lepelaarplassen (79) · Leudal (147) · Liefstinghsbroek (21) · Loevestein, Pompveld & Kornsche Boezem (71) · Lonnekermeer (51) · Leemkuilen (131) · Loonse en Drunense Duinen (131) · Maasduinen (145) · Manteling van Walcheren (117) · Mantingerbos (31) · Mantingerzand (32) · Markermeer & IJmeer (73) · Markiezaat (127) · Meijendel & Berkheide (97) · Moerputten (132) · Meinweg (149) · Naardermeer (94) · Nieuwkoopse Plassen & De Haeck (103) · Noorbeemden & Hoogbos (161) · Noordhollands Duinreservaat (87) · Noordzeekustzone (7) · Norgerholt (22) · Oeffelter Meent (141) · Olde Maten & Veerslootslanden (37) · Oostelijke Vechtplassen (95) · Oosterschelde (118) · Oostvaardersplassen (78) · Oude Maas (108) · Oudegaasterbrekken, Fluessen en omgeving (10) · Oudeland van Strijen (110) · Polder Westzaan (91) · Polder Zeevang (93) · Regte Heide & Riels Laag (134) · Roerdal (150) · Rottige Meenthe & Brandemeer (18) · Sallandse Heuvelrug (42) · Sarsven en De Banen (146) · Savelsbos (160) · Schoorlse Duinen (86) · Sint-Jansberg (142) · Sint Pietersberg & Jekerdal (159) · Sneekermeergebied (12) · Solleveld & Kapittelduinen (99) · Springendal & Dal van de Mosbeek (45) · Stelkampsveld (60) · Strabrechtse Heide & Beuven (137) · Swalmdal (148) · Teeselinkven (59) · Uiterwaarden IJssel (38) · Uiterwaarden Lek (82) · Uiterwaarden Neder-Rijn (66) · Uiterwaarden Waal (68) · Uiterwaarden Zwarte Water en Vecht (36) · Ulvenhoutse Bos (129) · Van Oordt's Mersken (15) · Vecht- en Beneden-Reggegebied (39) · Veerse Meer (119) · Veluwe (57) · Veluwerandmeren (76) · Vlijmens Ven (132) · Vogelkreek (126) · Voordelta (113) · Voornes Duin (100) · Waddenzee (1) · Weerribben (34) · Weerter- en Budelerbergen & Ringselven (138) · Westduinpark & Wapendal (98) · Westerschelde & Saeftinghe (122) · Wieden (35) · Wierdense Veld (43) · Wijnjeterper Schar (16) · Willinks Weust (62) · Witte en Zwarte Brekken (11) · Witte Veen (54) · Witterveld (24) · Wooldse Veen (64) · Wormer- en Jisperveld & Kalverpolder (90) · Yerseke en Kapelse Moer (121) · Zeldersche Driessen (143) · Zoommeer (120) · Zouweboezem (105) · Zuider Lingedijk & Diefdijk-Zuid (70) · Zuidlaardermeergebied (20) · Zwanenwater & Pettemerduinen (85) · Zwarte Meer (74) · Zwin & Kievittepolder (123)

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.