Brunssummerheide

De Schrieversheide (op Heerlens grondgebied) is een restant van een groter heideveld dat deels bebost is geraakt, verdwenen onder een vuilstort of bebouwd. Het werd na de Tweede Wereldoorlog gebruikt als militair oefenterrein. De als waardevol en fraai omschreven Schrieversheide is een van de meer heuvelachtige in Nederland en de enige heide van enige omvang in Zuid-Limburg. Het reliëf uit zich in grote hoogteverschillen met bijbehorende vergezichten. De kweldruk op de bronnen van de Roode Beek is daarom groot. De heide wordt doorsneden door een sterk venig en moerassig beekdal, met veel van de bijbehorende begroeiing. Dit is voor Nederland bijzonder te noemen.

Als gevolg van bruinkoolwinning door de firma Bergerode tussen de twee wereldoorlogen, was een hoge berg afgegraven dekzand opgeworpen. Op 10 juni 1955 schoof na langdurige regenval deze berg zand in de voormalige groeve, daarbij het daar gelegen zwembad bedekkend. Bij deze aardverschuiving ontstond de Koffiepoel. Als vervanging van het bedolven zwembad werd in 1960-1962 iets verderop, op de grens van Heerlen en Brunssum, aan de Akerstraat/Heerenweg het (latere natuurbad) De Zeekoelen aangelegd. Op het Brunssumse gedeelte werd verder voornamelijk mijnhout aangeplant.

In het zuidwesten van het gebied ligt de Heksenberg naast de gelijknamige wijk.

De Brunssummerheide is een Natura 2000-gebied.

Versnippering is een grote bedreiging voor dit natuurterrein. In de jaren tachtig werd een voormalige grindgroeve aan de rand van dit natuurterrein gebruikt om de Golfclub Brunssummerheide aan te leggen. In de jaren negentig waren er plannen om over een deel van de Brunssummerheide een snelweg aan te leggen. Zandwinning vormt ook een bedreiging voor de Brunssummerheide. Voor het miocene zilverzand, dat beschouwd wordt als een waardevolle grondstof, werden delen van de heide voor de Tweede Wereldoorlog al afgegraven door de firma Mertens. Een deel van de Brunssummerheide bestaat uit een voormalige vuilstort die is afgedekt. Op dit deel staat onder andere het huidige bezoekerscentrum. Het vuilstort dateert uit de tijd van vóór de huidige milieuwetgeving en hier zijn naast huisvuil ook ziekenhuisafval en afval van een verffabriek gestort. Chemicaliën uit dit vuilstort bewegen zich met het grondwater langzaam in de richting van het Schrieversheideven.

• 
  Het toegangsbord van de Brunssummerheide
• 
  Schrieversheideven
• 
  Heide in september
• 
  Vergezicht
• 
  Zandvlakte