Station Oostende

Het eerste stationsgebouw, een houten constructie werd gebouwd in 1904. Het gebouw deed dienst als verbinding tussen internationale treinverbindingen en de boot naar Dover.

Het huidige stationsgebouw werd gebouwd in belle-époquestijl en vangt zowel treinreizigers als (vroeger) bootreizigers op. De constructie van het nieuwe kaaistation begon in 1910 en het gebouw werd op 1 augustus 1913 ingehuldigd. De belle-époquestijl was geïnspireerd op het classicisme van de Franse 17de-eeuwse architect François Mansart, met elementen van Lodewijk XVI-stijl en enkele art-nouveau-details. Het station werd gebouwd met blauwe hardsteen uit Zinnik, rode Schotse graniet en witte Franse euville. Het gebouw is momenteel geklasseerd.

De spoorwegarchitecten Otten, Franz Seulen en Joël Vandaele overspanden de centrale stationshal met een metaalstructuur die zichtbaar is in de voorgevel.

Twee zware, vooruitspringende, vierkante torengebouwen met piramidevormige dakbedekking bepalen het karakteristieke uitzicht van de voorgevel van het station. Een koepel met glaswerk en versierd met twee pinakels overspant met gietijzeren boogspant de ruimte tussen deze twee torens en vormt de wachtzaal voor de reizigers. Tussen de rechtse toren en de sporen werd een gelijkaardige koepel opgericht. Maar deze werd reeds in 1914 onherstelbaar vernield door het oorlogsgeweld.

De A-monogrammen in de gevel verwijzen naar de regeerperiode van koning Albert I. In het station is er ook een koninklijk salon (lange tijd het kantoor van de stationschef) en een hotel. Hotel Terminus, gebouwd tussen 1907 en 1913, was in het begin zeer groot succes. De treinen uit Centraal-Europa kwamen in die tijd vaak met veel vertraging aan, waardoor de reizigers de aansluiting met de boot naar Engeland misten. Hierdoor konden ze in Hotel Terminus overnachtten om de volgende dag de boot te kunnen nemen. Het hotel bleef tot de jaren zestig operationeel, maar bleek door de toename van het aantal afvaarten per dag niet meer rendabel en werd gesloten. Het restaurant bleef tot in de jaren zeventig in gebruik.[3]

Het oude station van Oostende-Stad, van 1879 tot 1882 gebouwd door architect Félix Laureys.

Het voormalige station Oostende-Stad, voorheen gelegen aan het Ernest Feysplein − op de plaats waar nu een Delhaize-supermarkt ligt − was het eerste station in Oostende dat geopend werd op 28 augustus 1838. Het eerste stationsgebouw werd gebouwd in 1840-1844 en later hergebouwd tussen 1879 en 1882 naar plannen van architect Félix Laureys, die samen met Jean-Josephe Naert eveneens het oude Oostendse casino (bouwjaar 1875-1877) bouwde. Dit station liep tijdens de Tweede Wereldoorlog zeer zware oorlogsschade op en werd uiteindelijk, in 1956, gesloopt teneinde de Leopold III-laan te verbreden.

Tussen 14 december 1997 en 31 maart 2015 was er een dagelijkse Thalysverbinding tussen Oostende en Brussel-Parijs. Oostende kreeg de Thalysverbinding omdat er in Wallonië ook één werd ingevoerd; een voorbeeld van Belgische wafelijzerpolitiek. In 2015 is die verbinding afgeschaft. Er werden veel te weinig passagiers vervoerd, waardoor de verliezen groot waren. Aangezien deze Thalys kort na de gewone IC naar Brussel vertrok is de overstaptijd voor reizigers naar Parijs miniem.[4]

In 2012 is een groot renovatieproject, "station aan zee", gestart, die de stationsomgeving heeft vernieuwd. Ook het naastliggende tram- en busstation is heraangelegd.[5]

Aan de zeekade bevonden zich de vroegere inschepingsfaciliteiten (grensformaliteiten en incheck) van de Regie voor Maritiem Transport.[6] Later werden deze faciliteiten herbruikt voor fastferry. De inmiddels stopgezette veerbootdiensten vanaf Oostende naar Engeland (Dover, Folkestone en later Ramsgate) waren vanaf dan niet meer toegankelijk voor voetpassagiers (dus ook treinreizigers). Deze vroegere faciliteiten zijn afgebroken in het kader van de renovatie van het station.

Naast het station is ook een busstation en een station van de Kusttram. Deze verbindt de badplaatsen van Knokke en De Panne. Aangezien Oostende centraal gelegen ligt op deze lijn, zijn er ook extra piekuurdiensten voorzien. Voornamelijk tussen Oostende en Westende-Bad, waar een keerspoor aanwezig is.