Historische zetelverdeling Tweede Kamer

De historische zetelverdeling Tweede Kamer is een historisch overzicht van de zetelverdeling in de Tweede Kamer der Staten-Generaal in Nederland. Het gaat hier om de zetelverdelingen als gevolg van verkiezingen; personen die tussentijds van een fractie afsplitsten of naar een andere partij overgingen zijn bij hun oorspronkelijke fractie geteld.

Voorlopers

In 1798 werd vastgesteld dat elk jaar een derde van de Leden van het Vertegenwoordigend Lichaam (voorloper van de Tweede Kamer) aftrad en werd vervangen door een gelijk aantal nieuwe leden. De grootte van het Vertegenwoordigend Lichaam hing af van het aantal inwoners: voor elke 20.000 inwoners was er één vertegenwoordiger. De zittingsperiode bleef in 1801, met het Wetgevend Lichaam, hetzelfde. De grootte werd vastgesteld op 35. In 1806 werd besloten dat elk jaar een vijfde deel van het Wetgevend Lichaam werd vervangen, en de grootte werd verminderd tot 19, waarbij werd vastgesteld hoeveel leden elk departement had. In 1814, toen de staten-generaal ingevoerd werden, werd besloten elk jaar een derde deel te vervangen.[1] De grootte werd vastgesteld op 55 leden.[2]

1815 tot 1887

In 1815 ontstond de Tweede Kamer. De zittingsduur voor leden bleef drie jaar, en elk jaar werd een derde herkozen. De 110 leden werden benoemd door de Staten der Provinciën, en elke provincie had een vast aantal leden. In 1830 scheidden de zuidelijke provincies zich af als België, en de zuidelijke provincies (inclusief Limburg) waren daardoor niet vertegenwoordigd, zodat er in de praktijk 55 leden waren.[3] In 1840 werd de grondwet aangepast nadat België het koninkrijk verlaten had, en de drie leden van Limburg terugkwamen, en werd het aantal leden vastgesteld op 58, nog steeds werden zij door de Staten der Provinciën benoemd.[3]

In 1848 veranderde dit: nu had elk lid vier jaar zitting, en werd elke twee jaar de helft herkozen.[1] Het aantal leden werd vastgesteld op 1 per 45000 inwoners.[2] Dit hield in dat het aantal leden 68 werd; in 1859 werd het aantal leden weer verhoogd tot 72.[3] De kieswet regelde voortaan de details.

1888 tot 1918

In 1887 werd de grondwet gewijzigd; vanaf toen had elk lid vier jaar zitting en werden ze tegelijkertijd gekozen.[1] De leden werden verkozen in kiesdistricten, en de grootte werd vastgesteld op 100.[2]

      Naam partij       1888 1891 1894 1897 1901 1905 1909 1913 1917
Liberale Unie465329351825201921
ARP27217172315251112
Katholieken[4]/AB252525222525252524
Conservatieven1
SDB1
Radicale Bond134
Vrije Liberalen28138941010
Vrij AR857
CHP7
CHU1099
SDAP26671815
VDB911978
overig/onafh.24211
Totaal100100100100100100100100100

Grijs: regeringspartij
Lichtgrijs: gedoogpartij
Vet: Partij minister-president

1918 tot 1956

In de grondwet van 1919 veranderde het kiessysteem van het districtenstelsel naar evenredige vertegenwoordiging.[2]

      Naam partij       1918 1922 1925 1929 1933 1937 1946 1948 1952
AB/RKSP303230302831
KVP323230
SDAP222024242223
PvdA292730
ARP131613121417131312
CHU7111111108899
Liberale Unie6
Vrije Liberalen4
Economische Bond3
Vrijheidsbond/LSP109874
PvdV6
VVD89
VDB557766
SDP/CPH/CPN2212[5]431086
CDP1
SP1
Plattelandersbond12111
SGP12332222
HGSP111
RKVP/KDP11
CDU12
RSP/RSAP1
NSB4
Lijst Welter / KNP12
overig/onafh.5111
Totaal100100100100100100100100100

1956 tot 1982

In 1956 werd het totaal aantal zetels van 100 naar 150 uitgebreid.[2]

      Naam partij       1956 1959 1963 1965 1967 1971 1972 1977 1981
PvdA504843433739435344
KVP49495050423527
ARP15141313151314
CHU1312131312107
CDA4948
VVD131916161716222826
CPN734456723
SGP333333333
PSP24442213
Boerenpartij337131
GPV1112211
D667116817
DS '70861
PPR2733
NMP2
RKPN1
RPF2
Totaal150150150150150150150150150

Opmerking:

  • In 1965 vond er een kabinetswisseling plaats zonder tussentijdse verkiezingen.

1982 tot heden

Overzicht Tweede Kamerverkiezingen 1977-2012
      Naam partij       1982 1986 1989 1994 1998 2002 2003 2006 2010 2012 2017
PvdA475249374523423330389
CDA4554543429434441211319
VVD3627223138242822314133
D6669122414763101219
PSP31
CPN3
PPR22
EVP1
GroenLinks6511108710414
SGP33323222233
RPF21133
GPV11222
ChristenUnie436555
CP1
CD13
AOV6
SP259925151514
Unie 55+1
LPF268
LN2
PVV9241520
PvdD2225
50Plus24
DENK3
FvD2
Totaal150150150150150150150150150150150
  • Grijs: regeringspartij
  • Lichtgrijs: gedoogpartij
  • Vet: Partij minister-president

Grafiek zetelverdeling

1946 - 2017:

1956 - 2017:

Grafiek van historische zetelverdeling in de tweede kamer sinds er 150 te verdelen waren vanaf 1956. Alleen partijen die ooit meer dan tien zetels haalden zijn meegenomen.

Zie ook

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.