Staten-Generaal (Nederland)

Kamerstukken, Handelingen van de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal en Kamervragen vanaf 1995 zijn te vinden op de website van de Staten-Generaal[1] en ook op officielebekendmakingen.nl, die uit de periode 1814 tot en met 1994 op Staten-Generaal Digitaal.[2]

In het Soeverein Vorstendom der Verenigde Nederlanden van 1814-1815 bestonden de Staten-Generaal der Verenigde Nederlanden uit één Kamer met 55 leden. Leden van de Staten-Generaal werden per provincie door de Provinciale Staten gekozen.

Sinds 1815 zijn er twee Kamers. Vanaf dat jaar had de Tweede Kamer, gekozen door de Provinciale Staten, 110 leden en stemde deze over wetsvoorstellen en mocht die ook zelf indienen. De Eerste Kamer, benoemd door de koning, had 40 - 60 leden, en mocht alleen 'ja' of 'nee' tegen wetsvoorstellen zeggen.

Van 1840 tot 1848 had de Tweede Kamer 58 leden. De Eerste Kamer had 20 tot 30 leden.

Vanaf 1848 had de Tweede Kamer één lid per 45 000 inwoners, gekozen volgens het censuskiesrecht door de inwoners die voldoende belasting betaalden. De Eerste Kamer had 39 leden, gekozen door de Provinciale Staten.

Na de grondwetswijziging van 1887 telde de Tweede Kamer 100 leden die via honderd kiesdistricten werden verkozen. Het aantal Eerste Kamerleden werd verhoogd naar 50.

Vanaf 1917, voor het eerst bij de verkiezingen van 1918, werd de Tweede Kamer volgens het algemeen mannenkiesrecht gekozen door

de mannelijke ingezetenen, tevens Nederlanders of door de wet als Nederlandsche onderdanen erkend, die den door de wet te bepalen leeftijd, welke niet beneden drie en twintig jaren mag zijn, hebben bereikt en door de vrouwelijke ingezetenen, die aan gelijke voorwaarden voldoen, indien en voor zoover de wet haar, niet uit hoofde van aan het bezit van maatschappelijken welstand ontleende redenen, kiesbevoegd verklaart.

Vrouwen kregen passief kiesrecht. Tevens werd het districtenstelsel vervangen door een stelsel van evenredige vertegenwoordiging.

Na een lange strijd voor vrouwenkiesrecht kregen vrouwen in 1919 het actief kiesrecht en kreeg Nederland dus algemeen kiesrecht. Vrouwen konden daar - voor wat betreft de Tweede Kamer - voor het eerst in 1922 gebruik van maken.

Van 1940 - 1945 waren er geen functionerende Staten-Generaal. Van 1945 - 1946 was er een noodparlement.

Sinds 1956 heeft de Tweede Kamer 150 leden, de Eerste Kamer 75.

Sinds 1983 wordt de Eerste Kamer in zijn geheel tegelijk gekozen voor een zittingsperiode van vier jaar.

Bij de grondwetswijziging van 2017 werd bepaald dat de leden van de Eerste Kamer mede gekozen zullen worden door de gekozen leden van een nieuw orgaan, het Kiescollege voor de Eerste Kamer in Caribisch Nederland. Dit zal voor het eerst effect hebben bij de Eerste Kamerverkiezingen van 2019.

• Staten-Generaal van de Nederlanden

• Staten-Generaal. Parlement, website van de Staten-Generaal
• Parlement.com. www.parlement.com
• Nederlandse Grondwet, homepage van de Nederlandse Grondwet
• Wikisource. Grondwet voor het Koninkrijk der Nederlanden

Zie de categorie Staten-Generaal van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.