Agrarisme

Agrarisme kan twee verschillende betekenissen hebben:

  • Enerzijds kan de term verwijzen naar een politieke filosofie die het plattelandsleven boven het ‘corrupte’ stedelijke leven plaatst. Thomas Jefferson is in die zin een belangrijke vertegenwoordiger;
  • Anderzijds kan agrarisme ook duiden op radicale voorstellen om het land van de rijken te herverdelen onder de armen. Deze betekenis gaat terug tot de 2de eeuw v.Chr. als volkstribuun Tiberius Sempronius Gracchus dergelijk voorstellen lanceert. Ook in het 18de- en 19de-eeuwse Engeland heeft men de term in die betekenis gebruikt. Vandaag de dag is deze radicale vorm van agrarisme van minder belang geworden.
De Britse filosoof John Locke stelde eind achttiende eeuw dat wie het land bewerkt ook de eigenaar is

Geschiedenis en voorkomen

Vooreerst is er de idee van de Franse fysiocraten dat alle rijkdom van een natie voortkomt uit het landgebruik. John Locke stelt dat wie het land bewerkt, er ook de eigenaar van is. Zijn theorieën hebben dan weer de Amerikaan Thomas Jefferson beïnvloed. Hij schrijft in 1785 het volgende: “Cultivators of the earth are the most valuable citizens".[1] In de late 18de en vroege 19de eeuw, hebben romantici heel wat aandacht voor de ‘wilde’ natuur. Een boer, iemand in voortdurend contact met de natuur, zien zij momenten beleven die er in de ‘gewone’ wereld niet langer zijn.

In de jaren 1910 en 1920 staat het agrarisme het sterkst, wat na de Tweede Wereldoorlog teniet zal worden gedaan. Ongeveer in dezelfde periode probeert men in Rusland een soort socialistisch agrarisme te ontwikkelen. Dat zal niet enkel in Rusland, maar ook in Oost-Europa en vooral in de Balkanlanden invloedrijk zijn.

In 1967 komen Seymour Martin Lipset en Stein Rokkan met het zogenaamde ‘historische breuklijnenmodel’. Enkele van de door hen aangestipte breuklijnen gaan terug tot de Industriële Revolutie. De kleine bedrijven op het platteland worden steeds minder belangrijk ten opzichte van grote industriële firma’s in de stad. Bijgevolg ontstaat ook een demografische verschuiving van platteland naar stad. Zo neemt het politieke belang van het platteland af wat in sommige landen leidt tot het ontstaan van een breuklijn tussen stad en platteland.

In Zweden is lange tijd een Bondeförbundet (een boerenpartij) actief geweest. Volgens hen heeft de stedelijke elite niet genoeg aandacht voor het platteland. De partij bestaat overigens nog steeds, maar heet sinds 1957 Centerpartiet. In veel Scandinavische landen bestaat de agrarische strekking trouwens nog steeds.

In Frankrijk bestaat vandaag de partij Chasse, Pêche, Nature et Traditions die vindt dat de overheid veel te veel (milieu)regels oplegt aan het platteland. In België en Nederland is de stroming minder belangrijk. Al heeft in Nederland tussen de jaren 1963 en 1981 de Boerenpartij beschikt over enkele zetels in de Tweede Kamer.[2]

Lijst van agrarische partijen

Actieve agrarische partijen

Europa

LandPartij
AlbaniëPartia Agrare Ambientaliste (Agrarische Miliepartij)
Bosnië en HerzegovinaHrvatska seljačka stranka - Nova hrvatska inicijativa (Kroatische Boerenpartij – Nieuw Kroatisch Initiatief)
BulgarijeZemedelski Naroden Sajuz (Agrarische Volksunie)
Boelgarski Zemedelski Naroden Sojoez (Bulgaarse Agrarische Nationale Unie)
Balgarski Zemedelski Naroden Sajoez "Aleksandur Stambolijski" (Bulgaarse Agrarische Nationale Unie Aleksandur Stamboeliski)
Balgarski Zemedelski Naroden Sajuz-Obedinen (Bulgaarse Agrarische Volksunie-Verenigd)
FrankrijkCentre National des Indépendants et Paysans
Chasse, Pêche, Nature et Traditions
HongarijeFüggetlen Kisgazda, Földmunkás és Polgári Párt (Partij van Kleine Landbouwers)
ItaliëSüdtiroler Volkspartei
KroatiëHrvatska seljačka stranka (Kroatische Boerenpartij)
Hrvatska Demokratska Seljačka Stranka (Kroatische Democratische Boerenpartij)
MacedoniëPartija za Evropska Idnina (Partij voor Europese Toekomst)
MoldaviëPartidul Agrar din Moldova (Agrarische Partij van Moldavië)
OekraïneBlok Lytwyna
Oekraïense Democratische Boerenpartij
Narodnaya Partiya (Volkspartij)
RoemeniëPartidul Popular Creştin-Democrat (Christendemocratische Volkspartij)
Romániai Magyar Demokrata Szövetség (Democratische Unie van Hongaren in Roemenië)
ServiëNarodna Seljačka Stranka (Boerenvolkspartij)
SloveniëSlovenska ljudska stranka (Sloveense Volkspartij)
SlowakijeMagyar Koalíció Pártja (Partij van de Hongaarse Unie)
Wit-RuslandAhrarnaja Partyja Belaroesi (Agrarische Partij van Wit-Rusland)
ZwitserlandSchweizerische Volkspartei - Union démocratique du centre - Unione Democratica di Centro - Partida Populara Svizra (Zwitserse Volkspartij)
Noordelijk agrarische partijen
LandPartij
ÅlandÅlandsk Center
DenemarkenVenstre
EstlandEesti Keskerakond (Estse Centrumpartij)
FaeröerSambandsflokkurin (Verbondspartij)
FinlandSuomen Keskusta (Centrumpartij van Finland)
GroenlandAtassut (Gevoel van Gemeenschapssolidariteit)
IJslandFramsóknarflokkurinn (Progressieve Partij)
LetlandLatvijas Zemnieku savienība (Letse Boerenunie)
LitouwenLiberalų ir centro sąjunga (Liberale en centrum Unie)
Lietuvos valstiečių liaudininkų sąjunga (Litouwse Boerenvolksunie)
NoorwegenSenterpartiet
PolenPolskie Stronnictwo Ludowe (Poolse Volkspartij)
ZwedenCenterpartiet

Buiten Europa

LandPartij
ArgentiniëPampa Sur
AustraliëNational Party of Australia
Costa RicaPartido Acción Laborista Agrícola
FilipijnenButil Boerenpartij
KazachstanQazaqstan Agrarlyk Partiyasi (Agrarische Partij van Kazachstan)
KirgiziëAgrarische Partij (Kirgizië)
Agrarische Werkerspartij (Kirgizië)
TaiwanNóngmíndǎng (Boerenpartij)

Verdwenen agrarische partijen

Europa

LandPartij
DuitslandLandbund
Bayerischer Bauernbund
Christlich-Nationale Bauern- und Landvolkpartei
Deutsche Bauernpartei
DDRDemokratische Bauernpartei Deutschlands
EstlandVolksunie van Estland
HongarijeNationale Boerenpartij
IerlandFarmers’ Party / Farmers’ Union
Clann na Talmhan
ItaliëPartito dei Contadini d'Italia
JoegoslaviëAgrarische Partij
MoldaviëPartidul Țărănesc din Basarabia
NederlandBoerenpartij
Plattelandersbond
PolenPolskie Stronnictwo Ludowe "Piast"
Polski Blok Ludowy
Polskie Stronnictwo Ludowe "Wyzwolenie"
Stronnictwo Chłopskie
RoemeniëPartidul Țărănesc
Partidul Național Țărănesc
Agrarische Democratische Partij (Roemenië)
SpanjePartido Agrario Español
Verenigd KoninkrijkAgricultural Party

Buiten Europa

LandPartij
CanadaUnited Farmers (Canada)
Progressive Party of Canada
ChiliNationale Agrarische Partij
Partido Nacional
Partido Agrario Laborista
ColombiaNationale Agrarische Partij
MexicoNationale Agraristische Partij
PeruPartido Nacional Agrario
ThailandSociaal-Agrarische Partij
VenezuelaNationale Agrarische Partij
Verenigde StatenDemocratic-Republican Party
Greenback Party
People’s Party (Verenigde Staten)
Farmer-Labor Party
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.