Wetboek van Koophandel (België)

Het Wetboek van Koophandel (W.Kh.) (Frans: Code du Commerce) was een Belgisch wetboek uit 1807 met regels inzake handels- en economisch recht. Na een geleidelijke ontmanteling werd het in 2018 definitief afgeschaft. De bepalingen uit dit wetboek inzake zeerecht bleven evenwel behouden, zij het onder een nieuw opschrift, namelijk Wetboek van bepaalde voorrechten op zeeschepen en diverse bepalingen.

Wetboek van Koophandel
CiteertitelWetboek van Koophandel
TitelWetboek van Koophandel
AfkortingW.Kh.
Soort regelingwet
Toepassingsgebied België
RechtsgebiedEconomie
StatusAfgeschaft
AmendeertLaatste keer: wet 15 april 2018
Goedkeuring en inwerkingtreding
Ingetrokken/
opgeheven op
1 november 2018
Geschiedenis
Opgevolgd dooronder andere Wetboek van Economisch Recht, Wetboek van vennootschappen, Wetboek Voorrecht ten Zeeschepen, Verzekeringswet 2014
Portaal    Mens & maatschappij

Specificiteit van het handelsrecht

In tegenstelling tot Nederland was het handelsrecht in België tot 2018 een afzonderlijk rechtsgebied van het privaatrecht, naast het burgerlijk recht.

Bovendien bestaat er in België een afzonderlijke rechtbank voor geschillen tegen en tussen ondernemingen, de ondernemingsrechtbank. Voor 2018 was dit de rechtbank van koophandel.

Geschiedenis

Het Wetboek van Koophandel werd uitgevaardigd op 10 september 1807 onder de Franse bezetting van het latere België. Het werd afgeschaft in 2018, maar reeds ruime tijd daarvoor was de Belgische wetgever dit wetboek aan het ontmantelen. Zo werden in de jaren 1990 de regels inzake vennootschappen en faillissementen respectievelijk overgeheveld naar het Wetboek van vennootschappen (W.Venn.) van 7 mei 1999 en de Faillissementswet (Faill.W.) van 8 augustus 1997. Deze wet werd vervolgens in 2017 opgeheven, toen de materie werd opgenomen in boek XX van het Wetboek van Economisch Recht (WER).

In 2014 kwam er een nieuwe Verzekeringswet (Verz.W.). De oude verzekeringswet van 1874, die was opgenomen in het Wetboek van Koophandel, werd daarom opgeheven.

De definitieve afschaffing van het wetboek volgde in 2018. Door de wet van wet van 15 april 2018 houdende hervorming van het ondernemingsrecht[1] verdween onder meer het onderscheid tussen burgerlijke en handelszaken. Ook begrippen zoals “handelaar” en “daden van koophandel” werden afgeschaft. Andere bepalingen werden overgeheveld naar het Wetboek van Economisch Recht (WER), zoals bijvoorbeeld de regels inzake wisselbrieven en vervoersovereenkomsten.

Door de ontmanteling bleven enkel de regels uit boek II inzake scheepvaart over. Deze bleven behouden onder het nieuwe opschrift Wetboek van bepaalde voorrechten op zeeschepen en diverse bepalingen.

Inhoud

Tot aan de afschaffing van het Wetboek van Koophandel in 2018, bestond het wetboek uit volgende boeken.

Boek I: Koophandel in het algemeen

Kooplieden of handelaars waren volgens de wet zij die daden van koophandel stelden, en daarvan hun beroep maakten, hoofdzakelijk of aanvullend. Deze daden van koophandel werden vervolgens on het wetboek opgesomd. Samengevat kon men zeggen dat het ging over activiteiten in handel en industrie, maar niet deze in de landbouw, visserij of mijnbouw.

Verder waren er bepalingen in ondergebracht over:

Boek II: Zee- en binnenvaart

Dit boek, ook de Zeewet genoemd, legt de basis van het Belgische zeerecht. Het bevat onder andere een speciale regeling voor zakelijke rechten en hypotheken op schepen, de aansprakelijkheid van de eigenaar en de kapitein, de vrachtbrief of cognossement, de charterpartij (charter party) of scheepscharter, de lening op bodemerij, de zeeverzekering, de schade bij aanvaring en de vergoedingen bij hulp en berging. Deze bepalingen bleven behouden onder het nieuwe opschrift Wetboek van bepaalde voorrechten op zeeschepen en diverse bepalingen. Dit laatste restant van het Wetboek van Koophandel trad op 1 september 2020 buiten werking ingevolge het aannemen van het Belgisch Scheepvaartwetboek.

Nationaal recht

Rechtsbronnen:Belgische Grondwet · verdrag · bijzondere wet · wet, decreet, ordonnantie · rechtspraak · rechtsleer · gewoonterecht · algemene rechtsbeginselen · billijkheid
Publiekrecht:staatsrecht · strafrecht · gerechtelijk recht · bestuursrecht · fiscaal recht · sociale zekerheidsrecht
Privaatrecht:burgerlijk recht · arbeidsrecht · economisch recht · insolventierecht · vennootschapsrecht
Rechtbanken:Hof van Cassatie · Grondwettelijk Hof · Raad van State
hof van beroep (5) (Marktenhof) · arbeidshof (5) · arbeidsrechtbank (9) · ondernemingsrechtbank (9) · hof van assisen (11) · arrondissementsrechtbank (12) · rechtbank van eerste aanleg (12) (burgerlijke rechtbank, correctionele rechtbank, strafuitvoeringsrechtbank, raadkamer, onderzoeksrechter, beslagrechter, familierechtbank, jeugdrechtbank) · politierechtbank (15) · vredegerecht (187)
Brussels International Business Court
Territoriale indeling:gerechtelijk gebied · gerechtelijk arrondissement · gerechtelijk kanton
Juridische actoren:advocaat · assessor · benadeelde persoon · burgerlijke partij · gerechtsdeurwaarder · griffier · Ministerie van Justitie · notaris · Openbaar Ministerie (ook parket) · pleitbezorger · rechter · referendaris · stafhouder

Primair recht:VEU · VWEU · Handvest van de grondrechten van de Europese Unie
Secundair recht:verordeningen · richtlijnen · besluiten · aanbevelingen · adviezen
Rechtbanken:Gerecht · Hof van Justitie van de Europese Unie · Gerecht voor ambtenarenzaken van de Europese Unie
Verdragen:Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens
Rechtbanken:Europees Hof voor de Rechten van de Mens

Rechtsbronnen:verdrag · rechtspraak · rechtsleer · gewoonterecht · algemene rechtsbeginselen
Rechtstakken:internationaal publiekrecht · internationaal privaatrecht
Rechtbanken:Benelux-Gerechtshof · Internationaal Gerechtshof · Internationaal Strafhof
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.